Library / Tipiṭaka / ཏིཔིཊཀ • Tipiṭaka / ཨངྒུཏྟརནིཀཱཡ (ཊཱིཀཱ) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) |
༧. པུཏྟསུཏྟཝཎྞནཱ
7. Puttasuttavaṇṇanā
༨༧. སཏྟམེ མ-ཀཱརོ པདསནྡྷིཀརོ ‘‘ཨཉྙམཉྙ’’ནྟིཨཱདཱིསུ ཝིཡ། ནིཙྩལསམཎོཏི ཐིརསམཎོ། ཨབྷིསིཉྩིཏབྦོཏི ཨབྷིསེཀོཏི ཀམྨསཱདྷནོ ཨབྷིསེཀསདྡོ། ཏེནཱཧ ‘‘ཨབྷིསེཀཾ ཀཱཏུཾ ཡུཏྟོ’’ཏི།
87. Sattame ma-kāro padasandhikaro ‘‘aññamañña’’ntiādīsu viya. Niccalasamaṇoti thirasamaṇo. Abhisiñcitabboti abhisekoti kammasādhano abhisekasaddo. Tenāha ‘‘abhisekaṃ kātuṃ yutto’’ti.
བཱཀུལཏྠེརོ ཝིཡཱཏི ཐེརོ ཧི མཧཱཡསསྶཱི, ཏསྶ པུཏྟདྷཱིཏརོ ནཏྟུཔནཏྟཀཱ སུཁུམསཱཊཀེཧི ཙཱིཝརཱནི ཀཱརེཏྭཱ རཛཱཔེཏྭཱ སམུགྒེ པཀྑིཔིཏྭཱ པཧིཎནྟི། ཐེརསྶ ནཧཱནཀཱལེ ནཧཱནཀོཊྛཀེ ཋཔེནྟི། ཐེརོ ཏཱནི ནིཝཱསེཏི ཙེཝ པཱརུཔཏི ཙ། ཏེནེཝེཏཾ ཝུཏྟཾ།
Bākulatthero viyāti thero hi mahāyasassī, tassa puttadhītaro nattupanattakā sukhumasāṭakehi cīvarāni kāretvā rajāpetvā samugge pakkhipitvā pahiṇanti. Therassa nahānakāle nahānakoṭṭhake ṭhapenti. Thero tāni nivāseti ceva pārupati ca. Tenevetaṃ vuttaṃ.
ཁདིརཝནམགྒེ སཱིཝལིཏྠེརོ ཝིཡཱཏི སཏྠརི ཀིར ཏཾ མགྒཾ པཊིཔནྣེ དེཝཏཱ ‘‘ཨམྷཱཀཾ ཨཡྻསྶ སཱིཝལིཏྠེརསྶ སཀྐཱརཾ ཀརིསྶཱམཱ’’ཏི ཙིནྟེཏྭཱ ཨེཀེཀཡོཛནེ ཝིཧཱརཾ ཀཱརེཏྭཱ ཨེཀཡོཛནཏོ ཨུདྡྷཾ གནྟུཾ ཨདཏྭཱ པཱཏོཝ ཨུཊྛཱཡ དིབྦཱནི ཡཱགུཨཱདཱིནི གཧེཏྭཱ ‘‘ཨམྷཱཀཾ ཨཡྻོ སཱིཝལིཏྠེརོ ཀཧཾ ནིསིནྣོ’’ཏི ཝིཙརནྟི། ཐེརོ ཨཏྟནོ ཨབྷིཧཊཾ བུདྡྷཔྤམུཁསྶ བྷིཀྑུསངྒྷསྶ དཱཔེསི། ཨེཝཾ སཏྠཱ སཔརིཝཱརོ ཏིཾསཡོཛནིཀཾ ཀནྟཱརཾ སཱིཝལིཏྠེརསྶ པུཉྙཕལཾ ཨནུབྷཝམཱནོཝ ཨགམཱསི། ཏེནེཝེཏཾ ཝུཏྟཾ།
Khadiravanamagge sīvalitthero viyāti satthari kira taṃ maggaṃ paṭipanne devatā ‘‘amhākaṃ ayyassa sīvalittherassa sakkāraṃ karissāmā’’ti cintetvā ekekayojane vihāraṃ kāretvā ekayojanato uddhaṃ gantuṃ adatvā pātova uṭṭhāya dibbāni yāguādīni gahetvā ‘‘amhākaṃ ayyo sīvalitthero kahaṃ nisinno’’ti vicaranti. Thero attano abhihaṭaṃ buddhappamukhassa bhikkhusaṅghassa dāpesi. Evaṃ satthā saparivāro tiṃsayojanikaṃ kantāraṃ sīvalittherassa puññaphalaṃ anubhavamānova agamāsi. Tenevetaṃ vuttaṃ.
ཨཊྛཀནཱགརསུཏྟེ ཨཱནནྡཏྠེརོ ཝིཡཱཏི ཨཊྛཀནཱགརཀོ ཀིར གཧཔཏི ཐེརསྶ དྷམྨདེསནཱཡ པསཱིདིཏྭཱ པཉྩསཏགྒྷནཀཾ ཝིཧཱརཾ ཀཱརེཏྭཱ ཨདཱསི། ཏཾ སནྡྷཱཡེཏཾ ཝུཏྟཾ།
Aṭṭhakanāgarasutte ānandatthero viyāti aṭṭhakanāgarako kira gahapati therassa dhammadesanāya pasīditvā pañcasatagghanakaṃ vihāraṃ kāretvā adāsi. Taṃ sandhāyetaṃ vuttaṃ.
པིལིནྡཝཙྪཏྠེརོ ཝིཡཱཏི ཐེརསྶ ཀིར ཨིདྡྷཱནུབྷཱཝེན པསནྣཱ མནུསྶཱ སཔྤིཨཱདཱིནི བཧཱུནི བྷེསཛྫཱནི ཨབྷིཧརིཾསུ། པཀཏིཡཱཔི ཙ ཨཱཡསྨཱ པིལིནྡཝཙྪོ ལཱབྷཱི ཧོཏི པཉྩནྣཾ བྷེསཛྫཱནཾ, ལདྡྷཾ ལདྡྷཾ པརིསཱཡ ཝིསྶཛྫེཏི། ཏེནེཏཾ ཝུཏྟཾ ‘‘གིལཱནཔཙྩཡཾ པིལིནྡཝཙྪཏྠེརོ ཝིཡཱ’’ཏི།
Pilindavacchatthero viyāti therassa kira iddhānubhāvena pasannā manussā sappiādīni bahūni bhesajjāni abhihariṃsu. Pakatiyāpi ca āyasmā pilindavaccho lābhī hoti pañcannaṃ bhesajjānaṃ, laddhaṃ laddhaṃ parisāya vissajjeti. Tenetaṃ vuttaṃ ‘‘gilānapaccayaṃ pilindavacchatthero viyā’’ti.
ཏིཎྞམྤི སནྣིཔཱཏེན ནིབྦཏྟཱནཱིཏི པིཏྟཱདཱིནཾ ཏིཎྞམྤི ཝིསམཱནཾ སནྣིཔཱཏེན ཛཱཏཱནི། ཨཏིསཱིཏཱདིབྷཱཝེན ཨུཏཱུནཾ པརིཎཱམོཏི ཨཱཧ ‘‘ཨཏིསཱིཏཨཏིཨུཎྷཨུཏུཏོ ཛཱཏཱནཱི’’ཏི། པུརིམཨུཏུཏོ ཝིསདིསོ ཨུཏུ ཨུཏུཔརིཎཱམོ, ཏཏོ ཛཱཏཱནི ཨུཏུཔརིཎཱམཛཱནི, ཝིསབྷཱགཨུཏུཏོ ཛཱཏཱནཱིཏི ཨཏྠོ། ཛངྒལདེསཝཱསཱིནཉྷི ཨནཱུཔདེསེ ཝསནྟཱནཾ ཝིསབྷཱགོཝ ཨུཏུ ཨུཔྤཛྫཏི, ཨནཱུཔདེསཝཱསཱིནཉྩ ཛངྒལདེསེཏི། ཨེཝཾ མལཡསམུདྡཏཱིརཱདིཝསེནཔི ཨུཏུཝིསབྷཱགཏཱ ཨུཔྤཛྫཏིཡེཝ། ཏཏོ ཛཱཏཱནི ཨུཏུཔརིཎཱམཛཱནི ནཱམ།
Tiṇṇampi sannipātena nibbattānīti pittādīnaṃ tiṇṇampi visamānaṃ sannipātena jātāni. Atisītādibhāvena utūnaṃ pariṇāmoti āha ‘‘atisītaatiuṇhaututo jātānī’’ti. Purimaututo visadiso utu utupariṇāmo, tato jātāni utupariṇāmajāni, visabhāgaututo jātānīti attho. Jaṅgaladesavāsīnañhi anūpadese vasantānaṃ visabhāgova utu uppajjati, anūpadesavāsīnañca jaṅgaladeseti. Evaṃ malayasamuddatīrādivasenapi utuvisabhāgatā uppajjatiyeva. Tato jātāni utupariṇāmajāni nāma.
ཨཏྟནོ པཀཏིཙརིཡཱནཾ ཝིསམཾ ཀཱཡསྶ པརིཧརཎཝསེན ཝིསམཔརིཧཱརཛཱནི། ཏཱནི པན ཨཙྩཱསནཨཏིཊྛཱནཱདིནཱ ཝེདིཏབྦཱནཱིཏི ཨཱཧ ‘‘ཨཙྩཱསནཨཏིཊྛཱནཱདིཀཱ’’ཏི། ཨཱདི-སདྡེན མཧཱབྷཱརཝཧཎསུདྷཱཀོཊྚནཨདེསཀཱལཙརཎཱདཱིནི སངྒཎྷཱཏི། པརསྶ ཨུཔཀྐམཏོ ནིབྦཏྟཱནི ཨོཔཀྐམིཀཱནི, ཨཡཾ ཙོརོཏི ཝཱ པཱརདཱརིཀོཏི ཝཱ གཧེཏྭཱ ཛཎྞུཀཀཔྤརམུགྒརཱདཱིཧི ནིཔྤོཐནཨུཔཀྐམཾ པཙྩཡཾ ཀཏྭཱ ཨུཔྤནྣཱནཱིཏི ཨཏྠོ། ཏེནཱཧ ‘‘ཝདྷབནྡྷནཱདིཨུཔཀྐམེན ནིབྦཏྟཱནཱི’’ཏི། ཀེཝལནྟི བཱཧིརཾ པཙྩཡཾ ཨནཔེཀྑིཏྭཱ ཀེཝལཾ, ཏེན ཝིནཱཏི ཨཏྠོ། ཏེནཱཧ ‘‘པུབྦེཀཏཀམྨཝིཔཱཀཝསེནེཝ ཛཱཏཱནཱི’’ཏི།
Attano pakaticariyānaṃ visamaṃ kāyassa pariharaṇavasena visamaparihārajāni. Tāni pana accāsanaatiṭṭhānādinā veditabbānīti āha ‘‘accāsanaatiṭṭhānādikā’’ti. Ādi-saddena mahābhāravahaṇasudhākoṭṭanaadesakālacaraṇādīni saṅgaṇhāti. Parassa upakkamato nibbattāni opakkamikāni, ayaṃ coroti vā pāradārikoti vā gahetvā jaṇṇukakapparamuggarādīhi nippothanaupakkamaṃ paccayaṃ katvā uppannānīti attho. Tenāha ‘‘vadhabandhanādiupakkamena nibbattānī’’ti. Kevalanti bāhiraṃ paccayaṃ anapekkhitvā kevalaṃ, tena vināti attho. Tenāha ‘‘pubbekatakammavipākavaseneva jātānī’’ti.
པུཏྟསུཏྟཝཎྞནཱ ནིཊྛིཏཱ།
Puttasuttavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
ཏིཔིཊཀ (མཱུལ) • Tipiṭaka (Mūla) / སུཏྟཔིཊཀ • Suttapiṭaka / ཨངྒུཏྟརནིཀཱཡ • Aṅguttaranikāya / ༧. པུཏྟསུཏྟཾ • 7. Puttasuttaṃ
ཨཊྛཀཐཱ • Aṭṭhakathā / སུཏྟཔིཊཀ (ཨཊྛཀཐཱ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ཨངྒུཏྟརནིཀཱཡ (ཨཊྛཀཐཱ) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) / ༧. པུཏྟསུཏྟཝཎྞནཱ • 7. Puttasuttavaṇṇanā