Library / Tipiṭaka / ತಿಪಿಟಕ • Tipiṭaka / ಸಾರತ್ಥದೀಪನೀ-ಟೀಕಾ • Sāratthadīpanī-ṭīkā |
ರಾಧಬ್ರಾಹ್ಮಣವತ್ಥುಕಥಾವಣ್ಣನಾ
Rādhabrāhmaṇavatthukathāvaṇṇanā
೬೯. ರಾಧಬ್ರಾಹ್ಮಣವತ್ಥುಮ್ಹಿ ಕಿಸೋ ಅಹೋಸೀತಿ ಖಾದಿತುಂ ವಾ ಭುಞ್ಜಿತುಂ ವಾ ಅಸಕ್ಕೋನ್ತೋ ತನುಕೋ ಅಹೋಸಿ ಅಪ್ಪಮಂಸಲೋಹಿತೋ। ಉಪ್ಪಣ್ಡುಪ್ಪಣ್ಡುಕಜಾತೋತಿ ಸಞ್ಜಾತುಪ್ಪಣ್ಡುಪ್ಪಣ್ಡುಕಭಾವೋ ಪಣ್ಡುಪಲಾಸಪ್ಪಟಿಭಾಗೋ। ಧಮನಿಸನ್ಥತಗತ್ತೋತಿ ಪರಿಯಾದಿನ್ನಮಂಸಲೋಹಿತತ್ತಾ ಸಿರಾಜಾಲೇನೇವ ಸನ್ಥರಿತಗತ್ತೋ। ಅಧಿಕಾರನ್ತಿ ಅಧಿಕಿರಿಯಂ, ಸಕ್ಕಾರನ್ತಿ ವುತ್ತಂ ಹೋತಿ। ಕತಂ ಜಾನನ್ತೀತಿ ಕತಞ್ಞುನೋ, ಕತಂ ಪಾಕಟಂ ಕತ್ವಾ ಜಾನನ್ತೀತಿ ಕತವೇದಿನೋ। ಕಿಂ ಪನ ಥೇರೋ ಭಗವತಾ ಬಾರಾಣಸಿಯಂ ತೀಹಿ ಸರಣಗಮನೇಹಿ ಅನುಞ್ಞಾತಂ ಪಬ್ಬಜ್ಜಂ ಉಪಸಮ್ಪದಞ್ಚ ನ ಜಾನಾತೀತಿ? ನೋ ನ ಜಾನಾತಿ। ಯದಿ ಏವಂ ‘‘ಕಥಾಹಂ, ಭನ್ತೇ, ತಂ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಂ ಪಬ್ಬಾಜೇಮಿ ಉಪಸಮ್ಪಾದೇಮೀ’’ತಿ ಕಸ್ಮಾ ಆಹಾತಿ ಇಮಂ ಅನುಯೋಗಂ ಸನ್ಧಾಯಾಹ ‘‘ಕಿಞ್ಚಾಪಿ ಆಯಸ್ಮಾ ಸಾರಿಪುತ್ತೋ’’ತಿಆದಿ। ಪರಿಮಣ್ಡಲೇಹೀತಿ ಪರಿಪುಣ್ಣೇಹಿ। ಅಞ್ಞಥಾ ವಾ ವತ್ತಬ್ಬಂ ಅಞ್ಞಥಾ ವದತೀತಿ ‘‘ಭನ್ತೇ’’ತಿ ವತ್ತಬ್ಬಂ ‘‘ಬನ್ಧೇ’’ತಿ ವದತಿ।
69. Rādhabrāhmaṇavatthumhi kiso ahosīti khādituṃ vā bhuñjituṃ vā asakkonto tanuko ahosi appamaṃsalohito. Uppaṇḍuppaṇḍukajātoti sañjātuppaṇḍuppaṇḍukabhāvo paṇḍupalāsappaṭibhāgo. Dhamanisanthatagattoti pariyādinnamaṃsalohitattā sirājāleneva santharitagatto. Adhikāranti adhikiriyaṃ, sakkāranti vuttaṃ hoti. Kataṃ jānantīti kataññuno, kataṃ pākaṭaṃ katvā jānantīti katavedino. Kiṃ pana thero bhagavatā bārāṇasiyaṃ tīhi saraṇagamanehi anuññātaṃ pabbajjaṃ upasampadañca na jānātīti? No na jānāti. Yadi evaṃ ‘‘kathāhaṃ, bhante, taṃ brāhmaṇaṃ pabbājemi upasampādemī’’ti kasmā āhāti imaṃ anuyogaṃ sandhāyāha ‘‘kiñcāpi āyasmā sāriputto’’tiādi. Parimaṇḍalehīti paripuṇṇehi. Aññathā vā vattabbaṃ aññathā vadatīti ‘‘bhante’’ti vattabbaṃ ‘‘bandhe’’ti vadati.
೭೧-೭೩. ಸಮನನ್ತರಾತಿ ಅನನ್ತರಂ। ಪಣ್ಣತ್ತಿವೀತಿಕ್ಕಮಂ ಕರೋತೀತಿ ಸಿಕ್ಖಾಪದವೀತಿಕ್ಕಮಂ ಕರೋತಿ। ಅತ್ತಭಾವಪರಿಹರಣತ್ಥಂ ನಿಸ್ಸೀಯನ್ತೀತಿ ನಿಸ್ಸಯಾ, ಪಿಣ್ಡಿಯಾಲೋಪಭೋಜನಾದಿಕಾ ಚತ್ತಾರೋ ಪಚ್ಚಯಾ। ತತ್ಥ ಪಿಣ್ಡಿಯಾಲೋಪಭೋಜನನ್ತಿ ಜಙ್ಘಪಿಣ್ಡಿಯಬಲೇನ ಚರಿತ್ವಾ ಆಲೋಪಮತ್ತಂ ಲದ್ಧಭೋಜನಂ। ಅತಿರೇಕಲಾಭೋತಿ ‘‘ಪಿಣ್ಡಿಯಾಲೋಪಭೋಜನಂ ನಿಸ್ಸಾಯಾ’’ತಿ ಏವಂ ವುತ್ತಭಿಕ್ಖಾಹಾರಲಾಭತೋ ಅಧಿಕಲಾಭೋ ಸಙ್ಘಭತ್ತಾದಿ। ತತ್ಥ ಸಕಲಸ್ಸ ಸಙ್ಘಸ್ಸ ದಾತಬ್ಬಭತ್ತಂ ಸಙ್ಘಭತ್ತಂ। ಕತಿಪಯೇ ಭಿಕ್ಖೂ ಉದ್ದಿಸಿತ್ವಾ ದಾತಬ್ಬಭತ್ತಂ ಉದ್ದೇಸಭತ್ತಂ। ನಿಮನ್ತೇತ್ವಾ ದಾತಬ್ಬಭತ್ತಂ ನಿಮನ್ತನಂ। ಸಲಾಕಂ ಗಾಹಾಪೇತ್ವಾ ದಾತಬ್ಬಭತ್ತಂ ಸಲಾಕಭತ್ತಂ। ಏಕಸ್ಮಿಂ ಪಕ್ಖೇ ಏಕದಿವಸಂ ದಾತಬ್ಬಭತ್ತಂ ಪಕ್ಖಿಕಂ। ಉಪೋಸಥೇ ದಾತಬ್ಬಭತ್ತಂ ಉಪೋಸಥಿಕಂ। ಪಾಟಿಪದದಿವಸೇ ದಾತಬ್ಬಭತ್ತಂ ಪಾಟಿಪದಿಕಂ। ವಿತ್ಥಾರಕಥಾ ನೇಸಂ ಸೇನಾಸನಕ್ಖನ್ಧಕವಣ್ಣನಾಯಂ ಆವಿ ಭವಿಸ್ಸತಿ।
71-73.Samanantarāti anantaraṃ. Paṇṇattivītikkamaṃ karotīti sikkhāpadavītikkamaṃ karoti. Attabhāvapariharaṇatthaṃ nissīyantīti nissayā, piṇḍiyālopabhojanādikā cattāro paccayā. Tattha piṇḍiyālopabhojananti jaṅghapiṇḍiyabalena caritvā ālopamattaṃ laddhabhojanaṃ. Atirekalābhoti ‘‘piṇḍiyālopabhojanaṃ nissāyā’’ti evaṃ vuttabhikkhāhāralābhato adhikalābho saṅghabhattādi. Tattha sakalassa saṅghassa dātabbabhattaṃ saṅghabhattaṃ. Katipaye bhikkhū uddisitvā dātabbabhattaṃ uddesabhattaṃ. Nimantetvā dātabbabhattaṃ nimantanaṃ. Salākaṃ gāhāpetvā dātabbabhattaṃ salākabhattaṃ. Ekasmiṃ pakkhe ekadivasaṃ dātabbabhattaṃ pakkhikaṃ. Uposathe dātabbabhattaṃ uposathikaṃ. Pāṭipadadivase dātabbabhattaṃ pāṭipadikaṃ. Vitthārakathā nesaṃ senāsanakkhandhakavaṇṇanāyaṃ āvi bhavissati.
ವಿಹಾರೋತಿ ಪಾಕಾರಪರಿಚ್ಛಿನ್ನೋ ಸಕಲೋ ಆವಾಸೋ। ಅಡ್ಢಯೋಗೋತಿ
Vihāroti pākāraparicchinno sakalo āvāso. Aḍḍhayogoti
ದೀಘಪಾಸಾದೋ। ಗರುಳಸಣ್ಠಾನಪಾಸಾದೋತಿಪಿ ವದನ್ತಿ। ಪಾಸಾದೋತಿ ಚತುರಸ್ಸಪಾಸಾದೋ। ಹಮ್ಮಿಯನ್ತಿ ಮುಣ್ಡಚ್ಛದನಪಾಸಾದೋ। ಅಪರೇ ಪನ ಭಣನ್ತಿ ‘‘ವಿಹಾರೋ ನಾಮ ದೀಘಮುಖಪಾಸಾದೋ, ಅಡ್ಢಯೋಗೋ ಏಕಪಸ್ಸಚ್ಛದನಕಸೇನಾಸನಂ , ತಸ್ಸ ಕಿರ ಏಕಪಸ್ಸೇ ಭಿತ್ತಿ ಉಚ್ಚತರಾ ಹೋತಿ, ಇತರಪಸ್ಸೇ ನೀಚಾ, ತೇನ ತಂ ಏಕಪಸ್ಸಚ್ಛದನಕಂ ಹೋತಿ, ಪಾಸಾದೋ ಆಯತಚತುರಸ್ಸಪಾಸಾದೋ, ಹಮ್ಮಿಯಂ ಮುಣ್ಡಚ್ಛದನಂ ಚನ್ದಿಕಙ್ಗಣಯುತ್ತ’’ನ್ತಿ। ಗುಹಾತಿ ಪಬ್ಬತಗುಹಾ। ಪೂತಿಮುತ್ತನ್ತಿ ಯಂ ಕಿಞ್ಚಿ ಮುತ್ತಂ। ಯಥಾ ಸುವಣ್ಣವಣ್ಣೋಪಿ ಕಾಯೋ ‘‘ಪೂತಿಕಾಯೋ’’ತಿ ವುಚ್ಚತಿ, ಏವಂ ಅಭಿನವಮ್ಪಿ ಮುತ್ತಂ ಪೂತಿಮುತ್ತಮೇವ। ಸೇಸಮೇತ್ಥ ಉತ್ತಾನತ್ಥಮೇವ।
Dīghapāsādo. Garuḷasaṇṭhānapāsādotipi vadanti. Pāsādoti caturassapāsādo. Hammiyanti muṇḍacchadanapāsādo. Apare pana bhaṇanti ‘‘vihāro nāma dīghamukhapāsādo, aḍḍhayogo ekapassacchadanakasenāsanaṃ , tassa kira ekapasse bhitti uccatarā hoti, itarapasse nīcā, tena taṃ ekapassacchadanakaṃ hoti, pāsādo āyatacaturassapāsādo, hammiyaṃ muṇḍacchadanaṃ candikaṅgaṇayutta’’nti. Guhāti pabbataguhā. Pūtimuttanti yaṃ kiñci muttaṃ. Yathā suvaṇṇavaṇṇopi kāyo ‘‘pūtikāyo’’ti vuccati, evaṃ abhinavampi muttaṃ pūtimuttameva. Sesamettha uttānatthameva.
ರಾಧಬ್ರಾಹ್ಮಣವತ್ಥುಕಥಾವಣ್ಣನಾ ನಿಟ್ಠಿತಾ।
Rādhabrāhmaṇavatthukathāvaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
ತಿಪಿಟಕ (ಮೂಲ) • Tipiṭaka (Mūla) / ವಿನಯಪಿಟಕ • Vinayapiṭaka / ಮಹಾವಗ್ಗಪಾಳಿ • Mahāvaggapāḷi / ೧೭. ಪಣಾಮಿತಕಥಾ • 17. Paṇāmitakathā
ಅಟ್ಠಕಥಾ • Aṭṭhakathā / ವಿನಯಪಿಟಕ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / ಮಹಾವಗ್ಗ-ಅಟ್ಠಕಥಾ • Mahāvagga-aṭṭhakathā / ರಾಧಬ್ರಾಹ್ಮಣವತ್ಥುಕಥಾ • Rādhabrāhmaṇavatthukathā
ಟೀಕಾ • Tīkā / ವಿನಯಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ವಜಿರಬುದ್ಧಿ-ಟೀಕಾ • Vajirabuddhi-ṭīkā / ರಾಧಬ್ರಾಹ್ಮಣವತ್ಥುಕಥಾವಣ್ಣನಾ • Rādhabrāhmaṇavatthukathāvaṇṇanā
ಟೀಕಾ • Tīkā / ವಿನಯಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ವಿಮತಿವಿನೋದನೀ-ಟೀಕಾ • Vimativinodanī-ṭīkā / ರಾಧಬ್ರಾಹ್ಮಣವತ್ಥುಕಥಾವಣ್ಣನಾ • Rādhabrāhmaṇavatthukathāvaṇṇanā
ಟೀಕಾ • Tīkā / ವಿನಯಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ಪಾಚಿತ್ಯಾದಿಯೋಜನಾಪಾಳಿ • Pācityādiyojanāpāḷi / ರಾಧಬ್ರಾಹ್ಮಣವತ್ಥುಕಥಾ • Rādhabrāhmaṇavatthukathā