Library / Tipiṭaka / ਤਿਪਿਟਕ • Tipiṭaka / ਸਾਰਤ੍ਥਦੀਪਨੀ-ਟੀਕਾ • Sāratthadīpanī-ṭīkā |
ਰਾਧਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣવਤ੍ਥੁਕਥਾવਣ੍ਣਨਾ
Rādhabrāhmaṇavatthukathāvaṇṇanā
੬੯. ਰਾਧਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣવਤ੍ਥੁਮ੍ਹਿ ਕਿਸੋ ਅਹੋਸੀਤਿ ਖਾਦਿਤੁਂ વਾ ਭੁਞ੍ਜਿਤੁਂ વਾ ਅਸਕ੍ਕੋਨ੍ਤੋ ਤਨੁਕੋ ਅਹੋਸਿ ਅਪ੍ਪਮਂਸਲੋਹਿਤੋ। ਉਪ੍ਪਣ੍ਡੁਪ੍ਪਣ੍ਡੁਕਜਾਤੋਤਿ ਸਞ੍ਜਾਤੁਪ੍ਪਣ੍ਡੁਪ੍ਪਣ੍ਡੁਕਭਾવੋ ਪਣ੍ਡੁਪਲਾਸਪ੍ਪਟਿਭਾਗੋ। ਧਮਨਿਸਨ੍ਥਤਗਤ੍ਤੋਤਿ ਪਰਿਯਾਦਿਨ੍ਨਮਂਸਲੋਹਿਤਤ੍ਤਾ ਸਿਰਾਜਾਲੇਨੇવ ਸਨ੍ਥਰਿਤਗਤ੍ਤੋ। ਅਧਿਕਾਰਨ੍ਤਿ ਅਧਿਕਿਰਿਯਂ, ਸਕ੍ਕਾਰਨ੍ਤਿ વੁਤ੍ਤਂ ਹੋਤਿ। ਕਤਂ ਜਾਨਨ੍ਤੀਤਿ ਕਤਞ੍ਞੁਨੋ, ਕਤਂ ਪਾਕਟਂ ਕਤ੍વਾ ਜਾਨਨ੍ਤੀਤਿ ਕਤવੇਦਿਨੋ। ਕਿਂ ਪਨ ਥੇਰੋ ਭਗવਤਾ ਬਾਰਾਣਸਿਯਂ ਤੀਹਿ ਸਰਣਗਮਨੇਹਿ ਅਨੁਞ੍ਞਾਤਂ ਪਬ੍ਬਜ੍ਜਂ ਉਪਸਮ੍ਪਦਞ੍ਚ ਨ ਜਾਨਾਤੀਤਿ? ਨੋ ਨ ਜਾਨਾਤਿ। ਯਦਿ ਏવਂ ‘‘ਕਥਾਹਂ, ਭਨ੍ਤੇ, ਤਂ ਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣਂ ਪਬ੍ਬਾਜੇਮਿ ਉਪਸਮ੍ਪਾਦੇਮੀ’’ਤਿ ਕਸ੍ਮਾ ਆਹਾਤਿ ਇਮਂ ਅਨੁਯੋਗਂ ਸਨ੍ਧਾਯਾਹ ‘‘ਕਿਞ੍ਚਾਪਿ ਆਯਸ੍ਮਾ ਸਾਰਿਪੁਤ੍ਤੋ’’ਤਿਆਦਿ। ਪਰਿਮਣ੍ਡਲੇਹੀਤਿ ਪਰਿਪੁਣ੍ਣੇਹਿ। ਅਞ੍ਞਥਾ વਾ વਤ੍ਤਬ੍ਬਂ ਅਞ੍ਞਥਾ વਦਤੀਤਿ ‘‘ਭਨ੍ਤੇ’’ਤਿ વਤ੍ਤਬ੍ਬਂ ‘‘ਬਨ੍ਧੇ’’ਤਿ વਦਤਿ।
69. Rādhabrāhmaṇavatthumhi kiso ahosīti khādituṃ vā bhuñjituṃ vā asakkonto tanuko ahosi appamaṃsalohito. Uppaṇḍuppaṇḍukajātoti sañjātuppaṇḍuppaṇḍukabhāvo paṇḍupalāsappaṭibhāgo. Dhamanisanthatagattoti pariyādinnamaṃsalohitattā sirājāleneva santharitagatto. Adhikāranti adhikiriyaṃ, sakkāranti vuttaṃ hoti. Kataṃ jānantīti kataññuno, kataṃ pākaṭaṃ katvā jānantīti katavedino. Kiṃ pana thero bhagavatā bārāṇasiyaṃ tīhi saraṇagamanehi anuññātaṃ pabbajjaṃ upasampadañca na jānātīti? No na jānāti. Yadi evaṃ ‘‘kathāhaṃ, bhante, taṃ brāhmaṇaṃ pabbājemi upasampādemī’’ti kasmā āhāti imaṃ anuyogaṃ sandhāyāha ‘‘kiñcāpi āyasmā sāriputto’’tiādi. Parimaṇḍalehīti paripuṇṇehi. Aññathā vā vattabbaṃ aññathā vadatīti ‘‘bhante’’ti vattabbaṃ ‘‘bandhe’’ti vadati.
੭੧-੭੩. ਸਮਨਨ੍ਤਰਾਤਿ ਅਨਨ੍ਤਰਂ। ਪਣ੍ਣਤ੍ਤਿવੀਤਿਕ੍ਕਮਂ ਕਰੋਤੀਤਿ ਸਿਕ੍ਖਾਪਦવੀਤਿਕ੍ਕਮਂ ਕਰੋਤਿ। ਅਤ੍ਤਭਾવਪਰਿਹਰਣਤ੍ਥਂ ਨਿਸ੍ਸੀਯਨ੍ਤੀਤਿ ਨਿਸ੍ਸਯਾ, ਪਿਣ੍ਡਿਯਾਲੋਪਭੋਜਨਾਦਿਕਾ ਚਤ੍ਤਾਰੋ ਪਚ੍ਚਯਾ। ਤਤ੍ਥ ਪਿਣ੍ਡਿਯਾਲੋਪਭੋਜਨਨ੍ਤਿ ਜਙ੍ਘਪਿਣ੍ਡਿਯਬਲੇਨ ਚਰਿਤ੍વਾ ਆਲੋਪਮਤ੍ਤਂ ਲਦ੍ਧਭੋਜਨਂ। ਅਤਿਰੇਕਲਾਭੋਤਿ ‘‘ਪਿਣ੍ਡਿਯਾਲੋਪਭੋਜਨਂ ਨਿਸ੍ਸਾਯਾ’’ਤਿ ਏવਂ વੁਤ੍ਤਭਿਕ੍ਖਾਹਾਰਲਾਭਤੋ ਅਧਿਕਲਾਭੋ ਸਙ੍ਘਭਤ੍ਤਾਦਿ। ਤਤ੍ਥ ਸਕਲਸ੍ਸ ਸਙ੍ਘਸ੍ਸ ਦਾਤਬ੍ਬਭਤ੍ਤਂ ਸਙ੍ਘਭਤ੍ਤਂ। ਕਤਿਪਯੇ ਭਿਕ੍ਖੂ ਉਦ੍ਦਿਸਿਤ੍વਾ ਦਾਤਬ੍ਬਭਤ੍ਤਂ ਉਦ੍ਦੇਸਭਤ੍ਤਂ। ਨਿਮਨ੍ਤੇਤ੍વਾ ਦਾਤਬ੍ਬਭਤ੍ਤਂ ਨਿਮਨ੍ਤਨਂ। ਸਲਾਕਂ ਗਾਹਾਪੇਤ੍વਾ ਦਾਤਬ੍ਬਭਤ੍ਤਂ ਸਲਾਕਭਤ੍ਤਂ। ਏਕਸ੍ਮਿਂ ਪਕ੍ਖੇ ਏਕਦਿવਸਂ ਦਾਤਬ੍ਬਭਤ੍ਤਂ ਪਕ੍ਖਿਕਂ। ਉਪੋਸਥੇ ਦਾਤਬ੍ਬਭਤ੍ਤਂ ਉਪੋਸਥਿਕਂ। ਪਾਟਿਪਦਦਿવਸੇ ਦਾਤਬ੍ਬਭਤ੍ਤਂ ਪਾਟਿਪਦਿਕਂ। વਿਤ੍ਥਾਰਕਥਾ ਨੇਸਂ ਸੇਨਾਸਨਕ੍ਖਨ੍ਧਕવਣ੍ਣਨਾਯਂ ਆવਿ ਭવਿਸ੍ਸਤਿ।
71-73.Samanantarāti anantaraṃ. Paṇṇattivītikkamaṃ karotīti sikkhāpadavītikkamaṃ karoti. Attabhāvapariharaṇatthaṃ nissīyantīti nissayā, piṇḍiyālopabhojanādikā cattāro paccayā. Tattha piṇḍiyālopabhojananti jaṅghapiṇḍiyabalena caritvā ālopamattaṃ laddhabhojanaṃ. Atirekalābhoti ‘‘piṇḍiyālopabhojanaṃ nissāyā’’ti evaṃ vuttabhikkhāhāralābhato adhikalābho saṅghabhattādi. Tattha sakalassa saṅghassa dātabbabhattaṃ saṅghabhattaṃ. Katipaye bhikkhū uddisitvā dātabbabhattaṃ uddesabhattaṃ. Nimantetvā dātabbabhattaṃ nimantanaṃ. Salākaṃ gāhāpetvā dātabbabhattaṃ salākabhattaṃ. Ekasmiṃ pakkhe ekadivasaṃ dātabbabhattaṃ pakkhikaṃ. Uposathe dātabbabhattaṃ uposathikaṃ. Pāṭipadadivase dātabbabhattaṃ pāṭipadikaṃ. Vitthārakathā nesaṃ senāsanakkhandhakavaṇṇanāyaṃ āvi bhavissati.
વਿਹਾਰੋਤਿ ਪਾਕਾਰਪਰਿਚ੍ਛਿਨ੍ਨੋ ਸਕਲੋ ਆવਾਸੋ। ਅਡ੍ਢਯੋਗੋਤਿ
Vihāroti pākāraparicchinno sakalo āvāso. Aḍḍhayogoti
ਦੀਘਪਾਸਾਦੋ। ਗਰੁਲ਼ਸਣ੍ਠਾਨਪਾਸਾਦੋਤਿਪਿ વਦਨ੍ਤਿ। ਪਾਸਾਦੋਤਿ ਚਤੁਰਸ੍ਸਪਾਸਾਦੋ। ਹਮ੍ਮਿਯਨ੍ਤਿ ਮੁਣ੍ਡਚ੍ਛਦਨਪਾਸਾਦੋ। ਅਪਰੇ ਪਨ ਭਣਨ੍ਤਿ ‘‘વਿਹਾਰੋ ਨਾਮ ਦੀਘਮੁਖਪਾਸਾਦੋ, ਅਡ੍ਢਯੋਗੋ ਏਕਪਸ੍ਸਚ੍ਛਦਨਕਸੇਨਾਸਨਂ , ਤਸ੍ਸ ਕਿਰ ਏਕਪਸ੍ਸੇ ਭਿਤ੍ਤਿ ਉਚ੍ਚਤਰਾ ਹੋਤਿ, ਇਤਰਪਸ੍ਸੇ ਨੀਚਾ, ਤੇਨ ਤਂ ਏਕਪਸ੍ਸਚ੍ਛਦਨਕਂ ਹੋਤਿ, ਪਾਸਾਦੋ ਆਯਤਚਤੁਰਸ੍ਸਪਾਸਾਦੋ, ਹਮ੍ਮਿਯਂ ਮੁਣ੍ਡਚ੍ਛਦਨਂ ਚਨ੍ਦਿਕਙ੍ਗਣਯੁਤ੍ਤ’’ਨ੍ਤਿ। ਗੁਹਾਤਿ ਪਬ੍ਬਤਗੁਹਾ। ਪੂਤਿਮੁਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ਯਂ ਕਿਞ੍ਚਿ ਮੁਤ੍ਤਂ। ਯਥਾ ਸੁવਣ੍ਣવਣ੍ਣੋਪਿ ਕਾਯੋ ‘‘ਪੂਤਿਕਾਯੋ’’ਤਿ વੁਚ੍ਚਤਿ, ਏવਂ ਅਭਿਨવਮ੍ਪਿ ਮੁਤ੍ਤਂ ਪੂਤਿਮੁਤ੍ਤਮੇવ। ਸੇਸਮੇਤ੍ਥ ਉਤ੍ਤਾਨਤ੍ਥਮੇવ।
Dīghapāsādo. Garuḷasaṇṭhānapāsādotipi vadanti. Pāsādoti caturassapāsādo. Hammiyanti muṇḍacchadanapāsādo. Apare pana bhaṇanti ‘‘vihāro nāma dīghamukhapāsādo, aḍḍhayogo ekapassacchadanakasenāsanaṃ , tassa kira ekapasse bhitti uccatarā hoti, itarapasse nīcā, tena taṃ ekapassacchadanakaṃ hoti, pāsādo āyatacaturassapāsādo, hammiyaṃ muṇḍacchadanaṃ candikaṅgaṇayutta’’nti. Guhāti pabbataguhā. Pūtimuttanti yaṃ kiñci muttaṃ. Yathā suvaṇṇavaṇṇopi kāyo ‘‘pūtikāyo’’ti vuccati, evaṃ abhinavampi muttaṃ pūtimuttameva. Sesamettha uttānatthameva.
ਰਾਧਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣવਤ੍ਥੁਕਥਾવਣ੍ਣਨਾ ਨਿਟ੍ਠਿਤਾ।
Rādhabrāhmaṇavatthukathāvaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
ਤਿਪਿਟਕ (ਮੂਲ) • Tipiṭaka (Mūla) / વਿਨਯਪਿਟਕ • Vinayapiṭaka / ਮਹਾવਗ੍ਗਪਾਲ਼ਿ • Mahāvaggapāḷi / ੧੭. ਪਣਾਮਿਤਕਥਾ • 17. Paṇāmitakathā
ਅਟ੍ਠਕਥਾ • Aṭṭhakathā / વਿਨਯਪਿਟਕ (ਅਟ੍ਠਕਥਾ) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / ਮਹਾવਗ੍ਗ-ਅਟ੍ਠਕਥਾ • Mahāvagga-aṭṭhakathā / ਰਾਧਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣવਤ੍ਥੁਕਥਾ • Rādhabrāhmaṇavatthukathā
ਟੀਕਾ • Tīkā / વਿਨਯਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / વਜਿਰਬੁਦ੍ਧਿ-ਟੀਕਾ • Vajirabuddhi-ṭīkā / ਰਾਧਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣવਤ੍ਥੁਕਥਾવਣ੍ਣਨਾ • Rādhabrāhmaṇavatthukathāvaṇṇanā
ਟੀਕਾ • Tīkā / વਿਨਯਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / વਿਮਤਿવਿਨੋਦਨੀ-ਟੀਕਾ • Vimativinodanī-ṭīkā / ਰਾਧਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣવਤ੍ਥੁਕਥਾવਣ੍ਣਨਾ • Rādhabrāhmaṇavatthukathāvaṇṇanā
ਟੀਕਾ • Tīkā / વਿਨਯਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ਪਾਚਿਤ੍ਯਾਦਿਯੋਜਨਾਪਾਲ਼ਿ • Pācityādiyojanāpāḷi / ਰਾਧਬ੍ਰਾਹ੍ਮਣવਤ੍ਥੁਕਥਾ • Rādhabrāhmaṇavatthukathā