Library / Tipiṭaka / တိပိဋက • Tipiṭaka / အပဒာနပာဠိ • Apadānapāḷi |
၉. ရာဓတ္ထေရအပဒာနံ
9. Rādhattheraapadānaṃ
၂၉၆.
296.
‘‘ပဒုမုတ္တရော နာမ ဇိနော၊ သဗ္ဗလောကဝိဒူ မုနိ။
‘‘Padumuttaro nāma jino, sabbalokavidū muni;
ဣတော သတသဟသ္သမ္ဟိ၊ ကပ္ပေ ဥပ္ပဇ္ဇိ စက္ခုမာ။
Ito satasahassamhi, kappe uppajji cakkhumā.
၂၉၇.
297.
‘‘ဩဝာဒကော ဝိညာပကော၊ တာရကော သဗ္ဗပာဏိနံ။
‘‘Ovādako viññāpako, tārako sabbapāṇinaṃ;
ဒေသနာကုသလော ဗုဒ္ဓော၊ တာရေသိ ဇနတံ ဗဟုံ။
Desanākusalo buddho, tāresi janataṃ bahuṃ.
၂၉၈.
298.
‘‘အနုကမ္ပကော ကာရုဏိကော၊ ဟိတေသီ သဗ္ဗပာဏိနံ။
‘‘Anukampako kāruṇiko, hitesī sabbapāṇinaṃ;
သမ္ပတ္တေ တိတ္ထိယေ သဗ္ဗေ၊ ပဉ္စသီလေ ပတိဋ္ဌပိ။
Sampatte titthiye sabbe, pañcasīle patiṭṭhapi.
၂၉၉.
299.
‘‘ဧဝံ နိရာကုလံ အာသိ၊ သုညတံ တိတ္ထိယေဟိ စ။
‘‘Evaṃ nirākulaṃ āsi, suññataṃ titthiyehi ca;
ဝိစိတ္တံ အရဟန္တေဟိ၊ ဝသီဘူတေဟိ တာဒိဘိ။
Vicittaṃ arahantehi, vasībhūtehi tādibhi.
၃၀၀.
300.
‘‘ရတနာနဋ္ဌပညာသံ၊ ဥဂ္ဂတော သော မဟာမုနိ။
‘‘Ratanānaṭṭhapaññāsaṃ, uggato so mahāmuni;
ကဉ္စနဂ္ဃိယသင္ကာသော၊ ဗာတ္တိံသဝရလက္ခဏော။
Kañcanagghiyasaṅkāso, bāttiṃsavaralakkhaṇo.
၃၀၁.
301.
‘‘ဝသ္သသတသဟသ္သာနိ၊ အာယု ဝိဇ္ဇတိ တာဝဒေ။
‘‘Vassasatasahassāni, āyu vijjati tāvade;
တာဝတာ တိဋ္ဌမာနော သော၊ တာရေသိ ဇနတံ ဗဟုံ။
Tāvatā tiṭṭhamāno so, tāresi janataṃ bahuṃ.
၃၀၂.
302.
‘‘တဒာဟံ ဟံသဝတိယံ၊ ဗ္ရာဟ္မဏော မန္တပာရဂူ။
‘‘Tadāhaṃ haṃsavatiyaṃ, brāhmaṇo mantapāragū;
ဥပေစ္စ တံ နရဝရံ၊ အသ္သောသိံ ဓမ္မဒေသနံ။
Upecca taṃ naravaraṃ, assosiṃ dhammadesanaṃ.
၃၀၃.
303.
‘‘ပညပေန္တံ မဟာဝီရံ၊ ပရိသာသု ဝိသာရဒံ။
‘‘Paññapentaṃ mahāvīraṃ, parisāsu visāradaṃ;
ပဋိဘာနေယ္ယကံ ဘိက္ခုံ၊ ဧတဒဂ္ဂေ ဝိနာယကံ။
Paṭibhāneyyakaṃ bhikkhuṃ, etadagge vināyakaṃ.
၃၀၄.
304.
‘‘တဒာဟံ ကာရံ ကတ္ဝာန၊ သသင္ဃေ လောကနာယကေ။
‘‘Tadāhaṃ kāraṃ katvāna, sasaṅghe lokanāyake;
နိပစ္စ သိရသာ ပာဒေ၊ တံ ဌာနံ အဘိပတ္ထယိံ။
Nipacca sirasā pāde, taṃ ṭhānaṃ abhipatthayiṃ.
၃၀၅.
305.
‘‘တတော မံ ဘဂဝာ အာဟ၊ သိင္ဂီနိက္ခသမပ္ပဘော။
‘‘Tato maṃ bhagavā āha, siṅgīnikkhasamappabho;
သရေန ရဇနီယေန၊ ကိလေသမလဟာရိနာ။
Sarena rajanīyena, kilesamalahārinā.
၃၀၆.
306.
‘‘‘သုခီ ဘဝသ္သု ဒီဃာယု၊ သိဇ္ဈတု ပဏိဓီ တဝ။
‘‘‘Sukhī bhavassu dīghāyu, sijjhatu paṇidhī tava;
သသင္ဃေ မေ ကတံ ကာရံ၊ အတီဝ ဝိပုလံ တယာ။
Sasaṅghe me kataṃ kāraṃ, atīva vipulaṃ tayā.
၃၀၇.
307.
‘‘‘သတသဟသ္သိတော ကပ္ပေ၊ ဩက္ကာကကုလသမ္ဘဝော။
‘‘‘Satasahassito kappe, okkākakulasambhavo;
ဂောတမော နာမ ဂောတ္တေန၊ သတ္ထာ လောကေ ဘဝိသ္သတိ။
Gotamo nāma gottena, satthā loke bhavissati.
၃၀၈.
308.
‘‘‘တသ္သ ဓမ္မေသု ဒာယာဒော၊ ဩရသော ဓမ္မနိမ္မိတော။
‘‘‘Tassa dhammesu dāyādo, oraso dhammanimmito;
ရာဓောတိ နာမဓေယ္ယေန၊ ဟေသ္သတိ သတ္ထု သာဝကော။
Rādhoti nāmadheyyena, hessati satthu sāvako.
၃၀၉.
309.
ပဋိဘာနေယ္ယကာနဂ္ဂံ၊ ပညပေသ္သတိ နာယကော’။
Paṭibhāneyyakānaggaṃ, paññapessati nāyako’.
၃၁၀.
310.
‘‘တံ သုတ္ဝာ မုဒိတော ဟုတ္ဝာ၊ ယာဝဇီဝံ တဒာ ဇိနံ။
‘‘Taṃ sutvā mudito hutvā, yāvajīvaṃ tadā jinaṃ;
မေတ္တစိတ္တော ပရိစရိံ၊ သတော ပညာသမာဟိတော။
Mettacitto paricariṃ, sato paññāsamāhito.
၃၁၁.
311.
‘‘တေန ကမ္မေန သုကတေန၊ စေတနာပဏိဓီဟိ စ။
‘‘Tena kammena sukatena, cetanāpaṇidhīhi ca;
ဇဟိတ္ဝာ မာနုသံ ဒေဟံ၊ တာဝတိံသမဂစ္ဆဟံ။
Jahitvā mānusaṃ dehaṃ, tāvatiṃsamagacchahaṃ.
၃၁၂.
312.
‘‘သတာနံ တီဏိက္ခတ္တုဉ္စ၊ ဒေဝရဇ္ဇမကာရယိံ။
‘‘Satānaṃ tīṇikkhattuñca, devarajjamakārayiṃ;
သတာနံ ပဉ္စက္ခတ္တုဉ္စ၊ စက္ကဝတ္တီ အဟောသဟံ။
Satānaṃ pañcakkhattuñca, cakkavattī ahosahaṃ.
၃၁၃.
313.
‘‘ပဒေသရဇ္ဇံ ဝိပုလံ၊ ဂဏနာတော အသင္ခိယံ။
‘‘Padesarajjaṃ vipulaṃ, gaṇanāto asaṅkhiyaṃ;
သဗ္ဗတ္ထ သုခိတော အာသိံ၊ တသ္သ ကမ္မသ္သ ဝာဟသာ။
Sabbattha sukhito āsiṃ, tassa kammassa vāhasā.
၃၁၄.
314.
‘‘ပစ္ဆိမေ ဘဝေ သမ္ပတ္တေ၊ ဂိရိဗ္ဗဇပုရုတ္တမေ။
‘‘Pacchime bhave sampatte, giribbajapuruttame;
ဇာတော ဝိပ္ပကုလေ နိဒ္ဓေ၊ ဝိကလစ္ဆာဒနာသနေ။
Jāto vippakule niddhe, vikalacchādanāsane.
၃၁၅.
315.
‘‘ကဋစ္ဆုဘိက္ခံ ပာဒာသိံ၊ သာရိပုတ္တသ္သ တာဒိနော။
‘‘Kaṭacchubhikkhaṃ pādāsiṃ, sāriputtassa tādino;
ယဒာ ဇိဏ္ဏော စ ဝုဒ္ဓော စ၊ တဒာရာမမုပာဂမိံ။
Yadā jiṇṇo ca vuddho ca, tadārāmamupāgamiṃ.
၃၁၆.
316.
၃၁၇.
317.
‘ကိမတ္ထံ ပုတ္တသောကဋ္ဋော၊ ဗ္ရူဟိ တေ စိတ္တဇံ ရုဇံ’။
‘Kimatthaṃ puttasokaṭṭo, brūhi te cittajaṃ rujaṃ’.
၃၁၈.
318.
‘‘‘ပဗ္ဗဇ္ဇံ န လဘေ ဝီရ၊ သ္ဝာက္ခာတေ တဝ သာသနေ။
‘‘‘Pabbajjaṃ na labhe vīra, svākkhāte tava sāsane;
တေန သောကေန ဒီနောသ္မိ၊ သရဏံ ဟောဟိ နာယက’။
Tena sokena dīnosmi, saraṇaṃ hohi nāyaka’.
၃၁၉.
319.
‘‘တဒာ ဘိက္ခူ သမာနေတ္ဝာ၊ အပုစ္ဆိ မုနိသတ္တမော။
‘‘Tadā bhikkhū samānetvā, apucchi munisattamo;
‘ဣမသ္သ အဓိကာရံ ယေ၊ သရန္တိ ဗ္ယာဟရန္တု တေ’။
‘Imassa adhikāraṃ ye, saranti byāharantu te’.
၃၂၀.
320.
‘‘သာရိပုတ္တော တဒာဝောစ၊ ‘ကာရမသ္သ သရာမဟံ။
‘‘Sāriputto tadāvoca, ‘kāramassa sarāmahaṃ;
ကဋစ္ဆုဘိက္ခံ ဒာပေသိ၊ ပိဏ္ဍာယ စရတော မမ’။
Kaṭacchubhikkhaṃ dāpesi, piṇḍāya carato mama’.
၃၂၁.
321.
‘‘‘သာဓု သာဓု ကတညူသိ၊ သာရိပုတ္တ ဣမံ တုဝံ။
‘‘‘Sādhu sādhu kataññūsi, sāriputta imaṃ tuvaṃ;
ပဗ္ဗာဇေဟိ ဒိဇံ ဝုဍ္ဎံ၊ ဟေသ္သတာဇာနိယော အယံ’။
Pabbājehi dijaṃ vuḍḍhaṃ, hessatājāniyo ayaṃ’.
၃၂၂.
322.
‘‘တတော အလတ္ထံ ပဗ္ဗဇ္ဇံ၊ ကမ္မဝာစောပသမ္ပဒံ။
‘‘Tato alatthaṃ pabbajjaṃ, kammavācopasampadaṃ;
န စိရေနေဝ ကာလေန၊ ပာပုဏိံ အာသဝက္ခယံ။
Na cireneva kālena, pāpuṇiṃ āsavakkhayaṃ.
၃၂၃.
323.
‘‘သက္ကစ္စံ မုနိနော ဝာက္ယံ၊ သုဏာမိ မုဒိတော ယတော။
‘‘Sakkaccaṃ munino vākyaṃ, suṇāmi mudito yato;
ပဋိဘာနေယ္ယကာနဂ္ဂံ၊ တတော မံ ဌပယီ ဇိနော။
Paṭibhāneyyakānaggaṃ, tato maṃ ṭhapayī jino.
၃၂၄.
324.
‘‘ကိလေသာ ဈာပိတာ မယ္ဟံ။ပေ.။ ဝိဟရာမိ အနာသဝော။
‘‘Kilesā jhāpitā mayhaṃ…pe… viharāmi anāsavo.
၃၂၅.
325.
‘‘သ္ဝာဂတံ ဝတ မေ အာသိ။ပေ.။ ကတံ ဗုဒ္ဓသ္သ သာသနံ။
‘‘Svāgataṃ vata me āsi…pe… kataṃ buddhassa sāsanaṃ.
၃၂၆.
326.
‘‘ပဋိသမ္ဘိဒာ စတသ္သော။ပေ.။ ကတံ ဗုဒ္ဓသ္သ သာသနံ’’။
‘‘Paṭisambhidā catasso…pe… kataṃ buddhassa sāsanaṃ’’.
ဣတ္ထံ သုဒံ အာယသ္မာ ရာဓော ထေရော ဣမာ ဂာထာယော
Itthaṃ sudaṃ āyasmā rādho thero imā gāthāyo
အဘာသိတ္ထာတိ။
Abhāsitthāti.
ရာဓတ္ထေရသ္သာပဒာနံ နဝမံ။
Rādhattherassāpadānaṃ navamaṃ.
Footnotes:
Related texts:
အဋ္ဌကထာ • Aṭṭhakathā / သုတ္တပိဋက (အဋ္ဌကထာ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ခုဒ္ဒကနိကာယ (အဋ္ဌကထာ) • Khuddakanikāya (aṭṭhakathā) / အပဒာန-အဋ္ဌကထာ • Apadāna-aṭṭhakathā / ၉. ရာဓတ္ထေရအပဒာနဝဏ္ဏနာ • 9. Rādhattheraapadānavaṇṇanā