Library / Tipiṭaka / തിപിടക • Tipiṭaka / സംയുത്തനികായ • Saṃyuttanikāya |
൨. രഹോഗതവഗ്ഗോ
2. Rahogatavaggo
൧. രഹോഗതസുത്തം
1. Rahogatasuttaṃ
൨൫൯. അഥ ഖോ അഞ്ഞതരോ ഭിക്ഖു യേന ഭഗവാ തേനുപസങ്കമി; ഉപസങ്കമിത്വാ ഭഗവന്തം അഭിവാദേത്വാ ഏകമന്തം നിസീദി. ഏകമന്തം നിസിന്നോ ഖോ സോ ഭിക്ഖു ഭഗവന്തം ഏതദവോച – ‘‘ഇധ മയ്ഹം, ഭന്തേ, രഹോഗതസ്സ പടിസല്ലീനസ്സ ഏവം ചേതസോ പരിവിതക്കോ ഉദപാദി – ‘തിസ്സോ വേദനാ വുത്താ ഭഗവതാ. സുഖാ വേദനാ, ദുക്ഖാ വേദനാ, അദുക്ഖമസുഖാ വേദനാ – ഇമാ തിസ്സോ വേദനാ വുത്താ ഭഗവതാ. വുത്തം ഖോ പനേതം ഭഗവതാ – ‘യം കിഞ്ചി വേദയിതം തം ദുക്ഖസ്മി’ന്തി. കിം നു ഖോ ഏതം ഭഗവതാ സന്ധായ ഭാസിതം – ‘യം കിഞ്ചി വേദയിതം തം ദുക്ഖസ്മി’’’ന്തി?
259. Atha kho aññataro bhikkhu yena bhagavā tenupasaṅkami; upasaṅkamitvā bhagavantaṃ abhivādetvā ekamantaṃ nisīdi. Ekamantaṃ nisinno kho so bhikkhu bhagavantaṃ etadavoca – ‘‘idha mayhaṃ, bhante, rahogatassa paṭisallīnassa evaṃ cetaso parivitakko udapādi – ‘tisso vedanā vuttā bhagavatā. Sukhā vedanā, dukkhā vedanā, adukkhamasukhā vedanā – imā tisso vedanā vuttā bhagavatā. Vuttaṃ kho panetaṃ bhagavatā – ‘yaṃ kiñci vedayitaṃ taṃ dukkhasmi’nti. Kiṃ nu kho etaṃ bhagavatā sandhāya bhāsitaṃ – ‘yaṃ kiñci vedayitaṃ taṃ dukkhasmi’’’nti?
‘‘സാധു സാധു, ഭിക്ഖു! തിസ്സോ ഇമാ, ഭിക്ഖു, വേദനാ വുത്താ മയാ. സുഖാ വേദനാ, ദുക്ഖാ വേദനാ, അദുക്ഖമസുഖാ വേദനാ – ഇമാ തിസ്സോ വേദനാ വുത്താ മയാ. വുത്തം ഖോ പനേതം, ഭിക്ഖു, മയാ – ‘യം കിഞ്ചി വേദയിതം, തം ദുക്ഖസ്മി’ന്തി. തം ഖോ പനേതം, ഭിക്ഖു, മയാ സങ്ഖാരാനംയേവ അനിച്ചതം സന്ധായ ഭാസിതം – ‘യം കിഞ്ചി വേദയിതം തം ദുക്ഖസ്മി’ന്തി . തം ഖോ പനേതം, ഭിക്ഖു, മയാ സങ്ഖാരാനംയേവ ഖയധമ്മതം…പേ॰… വയധമ്മതം…പേ॰… വിരാഗധമ്മതം …പേ॰… നിരോധധമ്മതം…പേ॰… വിപരിണാമധമ്മതം സന്ധായ ഭാസിതം – ‘യം കിഞ്ചി വേദയിതം തം ദുക്ഖസ്മി’ന്തി. അഥ ഖോ പന, ഭിക്ഖു, മയാ അനുപുബ്ബസങ്ഖാരാനം നിരോധോ അക്ഖാതോ. പഠമം ഝാനം സമാപന്നസ്സ വാചാ നിരുദ്ധാ ഹോതി. ദുതിയം ഝാനം സമാപന്നസ്സ വിതക്കവിചാരാ നിരുദ്ധാ ഹോന്തി. തതിയം ഝാനം സമാപന്നസ്സ പീതി നിരുദ്ധാ ഹോതി. ചതുത്ഥം ഝാനം സമാപന്നസ്സ അസ്സാസപസ്സാസാ നിരുദ്ധാ ഹോന്തി. ആകാസാനഞ്ചായതനം സമാപന്നസ്സ രൂപസഞ്ഞാ നിരുദ്ധാ ഹോതി. വിഞ്ഞാണഞ്ചായതനം സമാപന്നസ്സ ആകാസാനഞ്ചായതനസഞ്ഞാ നിരുദ്ധാ ഹോതി. ആകിഞ്ചഞ്ഞായതനം സമാപന്നസ്സ വിഞ്ഞാണഞ്ചായതനസഞ്ഞാ നിരുദ്ധാ ഹോതി. നേവസഞ്ഞാനാസഞ്ഞായതനം സമാപന്നസ്സ ആകിഞ്ചഞ്ഞായതനസഞ്ഞാ നിരുദ്ധാ ഹോതി. സഞ്ഞാവേദയിതനിരോധം സമാപന്നസ്സ സഞ്ഞാ ച വേദനാ ച നിരുദ്ധാ ഹോന്തി. ഖീണാസവസ്സ ഭിക്ഖുനോ രാഗോ നിരുദ്ധോ ഹോതി, ദോസോ നിരുദ്ധോ ഹോതി, മോഹോ നിരുദ്ധോ ഹോതി. അഥ ഖോ, ഭിക്ഖു, മയാ അനുപുബ്ബസങ്ഖാരാനം വൂപസമോ അക്ഖാതോ. പഠമം ഝാനം സമാപന്നസ്സ വാചാ വൂപസന്താ ഹോതി. ദുതിയം ഝാനം സമാപന്നസ്സ വിതക്കവിചാരാ വൂപസന്താ ഹോന്തി…പേ॰… സഞ്ഞാവേദയിതനിരോധം സമാപന്നസ്സ സഞ്ഞാ ച വേദനാ ച വൂപസന്താ ഹോന്തി. ഖീണാസവസ്സ ഭിക്ഖുനോ രാഗോ വൂപസന്തോ ഹോതി, ദോസോ വൂപസന്തോ ഹോതി, മോഹോ വൂപസന്തോ ഹോതി. ഛയിമാ, ഭിക്ഖു, പസ്സദ്ധിയോ. പഠമം ഝാനം സമാപന്നസ്സ വാചാ പടിപ്പസ്സദ്ധാ ഹോതി. ദുതിയം ഝാനം സമാപന്നസ്സ വിതക്കവിചാരാ പടിപ്പസ്സദ്ധാ ഹോന്തി. തതിയം ഝാനം സമാപന്നസ്സ പീതി പടിപ്പസ്സദ്ധാ ഹോതി. ചതുത്ഥം ഝാനം സമാപന്നസ്സ അസ്സാസപസ്സാസാ പടിപ്പസ്സദ്ധാ ഹോന്തി . സഞ്ഞാവേദയിതനിരോധം സമാപന്നസ്സ സഞ്ഞാ ച വേദനാ ച പടിപ്പസ്സദ്ധാ ഹോന്തി. ഖീണാസവസ്സ ഭിക്ഖുനോ രാഗോ പടിപ്പസ്സദ്ധോ ഹോതി, ദോസോ പടിപ്പസ്സദ്ധോ ഹോതി, മോഹോ പടിപ്പസ്സദ്ധോ ഹോതീ’’തി. പഠമം.
‘‘Sādhu sādhu, bhikkhu! Tisso imā, bhikkhu, vedanā vuttā mayā. Sukhā vedanā, dukkhā vedanā, adukkhamasukhā vedanā – imā tisso vedanā vuttā mayā. Vuttaṃ kho panetaṃ, bhikkhu, mayā – ‘yaṃ kiñci vedayitaṃ, taṃ dukkhasmi’nti. Taṃ kho panetaṃ, bhikkhu, mayā saṅkhārānaṃyeva aniccataṃ sandhāya bhāsitaṃ – ‘yaṃ kiñci vedayitaṃ taṃ dukkhasmi’nti . Taṃ kho panetaṃ, bhikkhu, mayā saṅkhārānaṃyeva khayadhammataṃ…pe… vayadhammataṃ…pe… virāgadhammataṃ …pe… nirodhadhammataṃ…pe… vipariṇāmadhammataṃ sandhāya bhāsitaṃ – ‘yaṃ kiñci vedayitaṃ taṃ dukkhasmi’nti. Atha kho pana, bhikkhu, mayā anupubbasaṅkhārānaṃ nirodho akkhāto. Paṭhamaṃ jhānaṃ samāpannassa vācā niruddhā hoti. Dutiyaṃ jhānaṃ samāpannassa vitakkavicārā niruddhā honti. Tatiyaṃ jhānaṃ samāpannassa pīti niruddhā hoti. Catutthaṃ jhānaṃ samāpannassa assāsapassāsā niruddhā honti. Ākāsānañcāyatanaṃ samāpannassa rūpasaññā niruddhā hoti. Viññāṇañcāyatanaṃ samāpannassa ākāsānañcāyatanasaññā niruddhā hoti. Ākiñcaññāyatanaṃ samāpannassa viññāṇañcāyatanasaññā niruddhā hoti. Nevasaññānāsaññāyatanaṃ samāpannassa ākiñcaññāyatanasaññā niruddhā hoti. Saññāvedayitanirodhaṃ samāpannassa saññā ca vedanā ca niruddhā honti. Khīṇāsavassa bhikkhuno rāgo niruddho hoti, doso niruddho hoti, moho niruddho hoti. Atha kho, bhikkhu, mayā anupubbasaṅkhārānaṃ vūpasamo akkhāto. Paṭhamaṃ jhānaṃ samāpannassa vācā vūpasantā hoti. Dutiyaṃ jhānaṃ samāpannassa vitakkavicārā vūpasantā honti…pe… saññāvedayitanirodhaṃ samāpannassa saññā ca vedanā ca vūpasantā honti. Khīṇāsavassa bhikkhuno rāgo vūpasanto hoti, doso vūpasanto hoti, moho vūpasanto hoti. Chayimā, bhikkhu, passaddhiyo. Paṭhamaṃ jhānaṃ samāpannassa vācā paṭippassaddhā hoti. Dutiyaṃ jhānaṃ samāpannassa vitakkavicārā paṭippassaddhā honti. Tatiyaṃ jhānaṃ samāpannassa pīti paṭippassaddhā hoti. Catutthaṃ jhānaṃ samāpannassa assāsapassāsā paṭippassaddhā honti . Saññāvedayitanirodhaṃ samāpannassa saññā ca vedanā ca paṭippassaddhā honti. Khīṇāsavassa bhikkhuno rāgo paṭippassaddho hoti, doso paṭippassaddho hoti, moho paṭippassaddho hotī’’ti. Paṭhamaṃ.
Related texts:
അട്ഠകഥാ • Aṭṭhakathā / സുത്തപിടക (അട്ഠകഥാ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / സംയുത്തനികായ (അട്ഠകഥാ) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / ൧. രഹോഗതസുത്തവണ്ണനാ • 1. Rahogatasuttavaṇṇanā
ടീകാ • Tīkā / സുത്തപിടക (ടീകാ) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / സംയുത്തനികായ (ടീകാ) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) / ൧. രഹോഗതസുത്തവണ്ണനാ • 1. Rahogatasuttavaṇṇanā