| Library / Tipiṭaka / ติปิฎก • Tipiṭaka / สํยุตฺตนิกาย (ฎีกา) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) |
๒. รโหคตวโคฺค
2. Rahogatavaggo
๑. รโหคตสุตฺตวณฺณนา
1. Rahogatasuttavaṇṇanā
๒๕๙. ยํกิญฺจิ เวทยิตนฺติ ‘‘สุขํ ทุกฺขํ อทุกฺขมสุข’’นฺติ วุตฺตํ เวทยิตํ ทุกฺขสฺมิํ อโนฺตคธํ, ทุกฺขนฺติ วตฺตพฺพตํ ลภติ ปริยาเยนาติ อโตฺถฯ เตนาห ‘‘ตํ สพฺพํ ทุกฺขนฺติ อโตฺถ’’ติฯ ยา เอสาติอาทีสุ โย สงฺขารานํ อนิจฺจตาสงฺขาโต หุตฺวา อภาวากาโร, ยา ขยสภาวตา วินสฺสนสภาวตา ชราย มรเณน จาติ ทฺวิธา วิปริณามนสภาวตา, เอตํ สนฺธาย อุทฺทิสฺส สพฺพํ เวทยิตํ ทุกฺขนฺติ มยา วุตฺตนฺติ อยํ สเงฺขปโตฺถฯ สาติ สงฺขารานํ อนิจฺจตา ฯ เวทนานมฺปิ อนิจฺจตา เอว สงฺขารสภาวตฺตาฯ ตาสํ อนิจฺจตา จ นาม มรณํ ภโงฺคติ กตฺวา ตโต อุตฺตริ ทุกฺขํ นาม นตฺถีติ สพฺพา เวทนา ‘‘ทุกฺขา’’ติ วุตฺตา, ยถา ‘‘ยทนิจฺจํ ตํ ทุกฺข’’นฺติ จ, ‘‘ปญฺจุปาทานกฺขนฺธา ทุกฺขา’’ติ จ วุตฺตํฯ อิทํ สุตฺตปทํฯ จตฺตาโร อารุปฺปาติ จตโสฺส อรูปสมาปตฺติโยฯ เอตฺถาติ จ เอตสฺมิํ ปฎิปฺปสฺสทฺธิวาเรฯ
259.Yaṃkiñci vedayitanti ‘‘sukhaṃ dukkhaṃ adukkhamasukha’’nti vuttaṃ vedayitaṃ dukkhasmiṃ antogadhaṃ, dukkhanti vattabbataṃ labhati pariyāyenāti attho. Tenāha ‘‘taṃ sabbaṃ dukkhanti attho’’ti. Yā esātiādīsu yo saṅkhārānaṃ aniccatāsaṅkhāto hutvā abhāvākāro, yā khayasabhāvatā vinassanasabhāvatā jarāya maraṇena cāti dvidhā vipariṇāmanasabhāvatā, etaṃ sandhāya uddissa sabbaṃ vedayitaṃ dukkhanti mayā vuttanti ayaṃ saṅkhepattho. Sāti saṅkhārānaṃ aniccatā . Vedanānampi aniccatā eva saṅkhārasabhāvattā. Tāsaṃ aniccatā ca nāma maraṇaṃ bhaṅgoti katvā tato uttari dukkhaṃ nāma natthīti sabbā vedanā ‘‘dukkhā’’ti vuttā, yathā ‘‘yadaniccaṃ taṃ dukkha’’nti ca, ‘‘pañcupādānakkhandhā dukkhā’’ti ca vuttaṃ. Idaṃ suttapadaṃ. Cattāro āruppāti catasso arūpasamāpattiyo. Etthāti ca etasmiṃ paṭippassaddhivāre.
รโหคตสุตฺตวณฺณนา นิฎฺฐิตาฯ
Rahogatasuttavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
ติปิฎก (มูล) • Tipiṭaka (Mūla) / สุตฺตปิฎก • Suttapiṭaka / สํยุตฺตนิกาย • Saṃyuttanikāya / ๑. รโหคตสุตฺตํ • 1. Rahogatasuttaṃ
อฎฺฐกถา • Aṭṭhakathā / สุตฺตปิฎก (อฎฺฐกถา) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / สํยุตฺตนิกาย (อฎฺฐกถา) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / ๑. รโหคตสุตฺตวณฺณนา • 1. Rahogatasuttavaṇṇanā
