| Library / Tipiṭaka / तिपिटक • Tipiṭaka / अपदान-अट्ठकथा • Apadāna-aṭṭhakathā |
५. रहोसञ्ञकत्थेरअपदानवण्णना
5. Rahosaññakattheraapadānavaṇṇanā
हिमवन्तस्साविदूरेतिआदिकं आयस्मतो रहोसञ्ञकत्थेरस्स अपदानं। अयम्पि पुरिमबुद्धेसु कताधिकारो तत्थ तत्थ भवे विवट्टूपनिस्सयानि पुञ्ञानि उपचिनन्तो एकस्मिं बुद्धसुञ्ञकाले मज्झिमदेसे ब्राह्मणकुले निब्बत्तो वुद्धिमन्वाय सकसिप्पेसु निप्फत्तिं पत्वा तत्थ सारं अपस्सन्तो केवलं उदरं पूरेत्वा कोधमदमानादयो अकुसलेयेव दिस्वा घरावासं पहाय हिमवन्तं पविसित्वा इसिपब्बज्जं पब्बजित्वा अनेकतापससतपरिवारो वसभपब्बतसमीपे अस्समं मापेत्वा तीणि वस्ससहस्सानि हिमवन्तेयेव वसमानो ‘‘अहं एत्तकानं सिस्सानं आचरियोति सम्मतो गरुट्ठानियो गरुकातब्बो वन्दनीयो, आचरियो मे नत्थी’’ति दोमनस्सप्पत्तो ते सब्बे सिस्से सन्निपातेत्वा बुद्धानं अभावे निब्बानाधिगमाभावं पकासेत्वा सयं एकको रहो विवेकट्ठानेव निसिन्नो बुद्धस्स सम्मुखा निसिन्नो विय बुद्धसञ्ञं मनसि करित्वा बुद्धारम्मणं पीतिं उप्पादेत्वा सालायं पल्लङ्कं आभुजित्वा निसिन्नो कालं कत्वा ब्रह्मलोके निब्बत्ति।
Himavantassāvidūretiādikaṃ āyasmato rahosaññakattherassa apadānaṃ. Ayampi purimabuddhesu katādhikāro tattha tattha bhave vivaṭṭūpanissayāni puññāni upacinanto ekasmiṃ buddhasuññakāle majjhimadese brāhmaṇakule nibbatto vuddhimanvāya sakasippesu nipphattiṃ patvā tattha sāraṃ apassanto kevalaṃ udaraṃ pūretvā kodhamadamānādayo akusaleyeva disvā gharāvāsaṃ pahāya himavantaṃ pavisitvā isipabbajjaṃ pabbajitvā anekatāpasasataparivāro vasabhapabbatasamīpe assamaṃ māpetvā tīṇi vassasahassāni himavanteyeva vasamāno ‘‘ahaṃ ettakānaṃ sissānaṃ ācariyoti sammato garuṭṭhāniyo garukātabbo vandanīyo, ācariyo me natthī’’ti domanassappatto te sabbe sisse sannipātetvā buddhānaṃ abhāve nibbānādhigamābhāvaṃ pakāsetvā sayaṃ ekako raho vivekaṭṭhāneva nisinno buddhassa sammukhā nisinno viya buddhasaññaṃ manasi karitvā buddhārammaṇaṃ pītiṃ uppādetvā sālāyaṃ pallaṅkaṃ ābhujitvā nisinno kālaṃ katvā brahmaloke nibbatti.
३४. सो तत्थ झानसुखेन चिरं वसित्वा इमस्मिं बुद्धुप्पादे कुलगेहे निब्बत्तो कामेसु अनल्लीनो सत्तवस्सिको पब्बजित्वा खुरग्गेयेव अरहत्तं पत्वा छळभिञ्ञो हुत्वा पुब्बेनिवासञाणेन अत्तनो पुब्बकम्मं सरित्वा सञ्जातसोमनस्सो पुब्बचरितापदानं पकासेन्तो हिमवन्तस्साविदूरेतिआदिमाह। वसभो नाम पब्बतोति हिमवन्तपब्बतं विना सेसपब्बतानं उच्चतरभावेन सेट्ठतरभावेन वसभोति सङ्खं गतो पब्बतोति अत्थो। सेसं सब्बत्थ उत्तानत्थमेवाति।
34. So tattha jhānasukhena ciraṃ vasitvā imasmiṃ buddhuppāde kulagehe nibbatto kāmesu anallīno sattavassiko pabbajitvā khuraggeyeva arahattaṃ patvā chaḷabhiñño hutvā pubbenivāsañāṇena attano pubbakammaṃ saritvā sañjātasomanasso pubbacaritāpadānaṃ pakāsento himavantassāvidūretiādimāha. Vasabho nāma pabbatoti himavantapabbataṃ vinā sesapabbatānaṃ uccatarabhāvena seṭṭhatarabhāvena vasabhoti saṅkhaṃ gato pabbatoti attho. Sesaṃ sabbattha uttānatthamevāti.
रहोसञ्ञकत्थेरअपदानवण्णना समत्ता।
Rahosaññakattheraapadānavaṇṇanā samattā.
Related texts:
तिपिटक (मूल) • Tipiṭaka (Mūla) / सुत्तपिटक • Suttapiṭaka / खुद्दकनिकाय • Khuddakanikāya / अपदानपाळि • Apadānapāḷi / ५. रहोसञ्ञकत्थेरअपदानं • 5. Rahosaññakattheraapadānaṃ
