| Library / Tipiṭaka / តិបិដក • Tipiṭaka / អង្គុត្តរនិកាយ (ដីកា) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) |
៧. រាហុលសុត្តវណ្ណនា
7. Rāhulasuttavaṇṇanā
១៧៧. សត្តមេ បថវីធាតុរេវេសាតិ ទុវិធាបេសា ថទ្ធដ្ឋេន, កក្ខឡដ្ឋេន, ផរុសដ្ឋេន ឯកលក្ខណា បថវីធាតុ ឯវាតិ អជ្ឈត្តិកំ ពាហិរាយ សទ្ធិំ យោជេត្វា ទស្សេតិ។ កស្មា? ពាហិរាយ បថវីធាតុយា អចេតនាភាវោ បាកដោ, ន អជ្ឈត្តិកាយ, តស្មា ពាហិរាយ សទ្ធិំ ឯកសទិសា អចេតនាយេវាតិ គណ្ហន្តស្ស សុខបរិគ្គាហា ហោតិ, យថា កិំ? ទន្តេន គោណេន សទ្ធិំ យោជិតោ អទន្តោ កតិបាហមេវ វិសុកាយតិ វិប្ផន្ទតិ, អថ ន ចិរស្សេវ ទមថំ ឧបេតិ, ឯវំ អជ្ឈត្តិកំ ពាហិរាយ សទ្ធិំ ឯកសទិសាតិ គណ្ហន្តស្ស កតិបាហមេវ អចេតនភាវេន ឧបដ្ឋាតិ, អថ ន ចិរេនេវស្សា អចេតនភាវោ បាកដោ ហោតិ ធាតុមត្តតាយ ទស្សនតោ។ នេតំ មម…បេ.… ទដ្ឋព្ពន្តិ តំ ឧភយម្បិ ‘‘ន ឯតំ មម, ន ឯសោហមស្មិ, ន ឯសោ មេ អត្តា’’តិ ឯវំ យថាភូតំ សម្មប្បញ្ញាយ ទដ្ឋព្ពំ។ យថាភូតន្តិ យថាសភាវំ។ តញ្ហិ អនិច្ចាទិសភាវំ, តស្មា អនិច្ចំ ទុក្ខមនត្តាតិ ឯវំ ទដ្ឋព្ពន្តិ អត្ថោ។ យស្មា ‘‘នេតំ មម, នេសោហមស្មិ, ន មេសោ អត្តា’’តិ បស្សន្តោ នេវ កត្ថចិ អត្តានំ បស្សតិ, ន តំ បរស្ស កិញ្ចនភាវេ ឧបនេតព្ពំ បស្សតិ, ន បរស្ស អត្តានំ អត្តនោ កិញ្ចនភាវេ ឧបនេតព្ពំ បស្សតិ, តស្មា វុត្តំ ‘‘ចតុកោដិកសុញ្ញតា នាម កថិតា’’តិ។
177. Sattame pathavīdhāturevesāti duvidhāpesā thaddhaṭṭhena, kakkhaḷaṭṭhena, pharusaṭṭhena ekalakkhaṇā pathavīdhātu evāti ajjhattikaṃ bāhirāya saddhiṃ yojetvā dasseti. Kasmā? Bāhirāya pathavīdhātuyā acetanābhāvo pākaṭo, na ajjhattikāya, tasmā bāhirāya saddhiṃ ekasadisā acetanāyevāti gaṇhantassa sukhapariggāhā hoti, yathā kiṃ? Dantena goṇena saddhiṃ yojito adanto katipāhameva visukāyati vipphandati, atha na cirasseva damathaṃ upeti, evaṃ ajjhattikaṃ bāhirāya saddhiṃ ekasadisāti gaṇhantassa katipāhameva acetanabhāvena upaṭṭhāti, atha na cirenevassā acetanabhāvo pākaṭo hoti dhātumattatāya dassanato. Netaṃ mama…pe… daṭṭhabbanti taṃ ubhayampi ‘‘na etaṃ mama, na esohamasmi, na eso me attā’’ti evaṃ yathābhūtaṃ sammappaññāya daṭṭhabbaṃ. Yathābhūtanti yathāsabhāvaṃ. Tañhi aniccādisabhāvaṃ, tasmā aniccaṃ dukkhamanattāti evaṃ daṭṭhabbanti attho. Yasmā ‘‘netaṃ mama, nesohamasmi, na meso attā’’ti passanto neva katthaci attānaṃ passati, na taṃ parassa kiñcanabhāve upanetabbaṃ passati, na parassa attānaṃ attano kiñcanabhāve upanetabbaṃ passati, tasmā vuttaṃ ‘‘catukoṭikasuññatā nāma kathitā’’ti.
រាហុលសុត្តវណ្ណនា និដ្ឋិតា។
Rāhulasuttavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
តិបិដក (មូល) • Tipiṭaka (Mūla) / សុត្តបិដក • Suttapiṭaka / អង្គុត្តរនិកាយ • Aṅguttaranikāya / ៧. រាហុលសុត្តំ • 7. Rāhulasuttaṃ
អដ្ឋកថា • Aṭṭhakathā / សុត្តបិដក (អដ្ឋកថា) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / អង្គុត្តរនិកាយ (អដ្ឋកថា) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) / ៧. រាហុលសុត្តវណ្ណនា • 7. Rāhulasuttavaṇṇanā
