Library / Tipiṭaka / တိပိဋက • Tipiṭaka / အင္ဂုတ္တရနိကာယ (ဋီကာ) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) |
၇. ရာဟုလသုတ္တဝဏ္ဏနာ
7. Rāhulasuttavaṇṇanā
၁၇၇. သတ္တမေ ပထဝီဓာတုရေဝေသာတိ ဒုဝိဓာပေသာ ထဒ္ဓဋ္ဌေန, ကက္ခဠဋ္ဌေန, ဖရုသဋ္ဌေန ဧကလက္ခဏာ ပထဝီဓာတု ဧဝာတိ အဇ္ဈတ္တိကံ ဗာဟိရာယ သဒ္ဓိံ ယောဇေတ္ဝာ ဒသ္သေတိ။ ကသ္မာ? ဗာဟိရာယ ပထဝီဓာတုယာ အစေတနာဘာဝော ပာကဋော, န အဇ္ဈတ္တိကာယ, တသ္မာ ဗာဟိရာယ သဒ္ဓိံ ဧကသဒိသာ အစေတနာယေဝာတိ ဂဏ္ဟန္တသ္သ သုခပရိဂ္ဂာဟာ ဟောတိ, ယထာ ကိံ? ဒန္တေန ဂောဏေန သဒ္ဓိံ ယောဇိတော အဒန္တော ကတိပာဟမေဝ ဝိသုကာယတိ ဝိပ္ဖန္ဒတိ, အထ န စိရသ္သေဝ ဒမထံ ဥပေတိ, ဧဝံ အဇ္ဈတ္တိကံ ဗာဟိရာယ သဒ္ဓိံ ဧကသဒိသာတိ ဂဏ္ဟန္တသ္သ ကတိပာဟမေဝ အစေတနဘာဝေန ဥပဋ္ဌာတိ, အထ န စိရေနေဝသ္သာ အစေတနဘာဝော ပာကဋော ဟောတိ ဓာတုမတ္တတာယ ဒသ္သနတော။ နေတံ မမ။ပေ.။ ဒဋ္ဌဗ္ဗန္တိ တံ ဥဘယမ္ပိ ‘‘န ဧတံ မမ, န ဧသောဟမသ္မိ, န ဧသော မေ အတ္တာ’’တိ ဧဝံ ယထာဘူတံ သမ္မပ္ပညာယ ဒဋ္ဌဗ္ဗံ။ ယထာဘူတန္တိ ယထာသဘာဝံ။ တဉ္ဟိ အနိစ္စာဒိသဘာဝံ, တသ္မာ အနိစ္စံ ဒုက္ခမနတ္တာတိ ဧဝံ ဒဋ္ဌဗ္ဗန္တိ အတ္ထော။ ယသ္မာ ‘‘နေတံ မမ, နေသောဟမသ္မိ, န မေသော အတ္တာ’’တိ ပသ္သန္တော နေဝ ကတ္ထစိ အတ္တာနံ ပသ္သတိ, န တံ ပရသ္သ ကိဉ္စနဘာဝေ ဥပနေတဗ္ဗံ ပသ္သတိ, န ပရသ္သ အတ္တာနံ အတ္တနော ကိဉ္စနဘာဝေ ဥပနေတဗ္ဗံ ပသ္သတိ, တသ္မာ ဝုတ္တံ ‘‘စတုကောဋိကသုညတာ နာမ ကထိတာ’’တိ။
177. Sattame pathavīdhāturevesāti duvidhāpesā thaddhaṭṭhena, kakkhaḷaṭṭhena, pharusaṭṭhena ekalakkhaṇā pathavīdhātu evāti ajjhattikaṃ bāhirāya saddhiṃ yojetvā dasseti. Kasmā? Bāhirāya pathavīdhātuyā acetanābhāvo pākaṭo, na ajjhattikāya, tasmā bāhirāya saddhiṃ ekasadisā acetanāyevāti gaṇhantassa sukhapariggāhā hoti, yathā kiṃ? Dantena goṇena saddhiṃ yojito adanto katipāhameva visukāyati vipphandati, atha na cirasseva damathaṃ upeti, evaṃ ajjhattikaṃ bāhirāya saddhiṃ ekasadisāti gaṇhantassa katipāhameva acetanabhāvena upaṭṭhāti, atha na cirenevassā acetanabhāvo pākaṭo hoti dhātumattatāya dassanato. Netaṃ mama…pe… daṭṭhabbanti taṃ ubhayampi ‘‘na etaṃ mama, na esohamasmi, na eso me attā’’ti evaṃ yathābhūtaṃ sammappaññāya daṭṭhabbaṃ. Yathābhūtanti yathāsabhāvaṃ. Tañhi aniccādisabhāvaṃ, tasmā aniccaṃ dukkhamanattāti evaṃ daṭṭhabbanti attho. Yasmā ‘‘netaṃ mama, nesohamasmi, na meso attā’’ti passanto neva katthaci attānaṃ passati, na taṃ parassa kiñcanabhāve upanetabbaṃ passati, na parassa attānaṃ attano kiñcanabhāve upanetabbaṃ passati, tasmā vuttaṃ ‘‘catukoṭikasuññatā nāma kathitā’’ti.
ရာဟုလသုတ္တဝဏ္ဏနာ နိဋ္ဌိတာ။
Rāhulasuttavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
တိပိဋက (မူလ) • Tipiṭaka (Mūla) / သုတ္တပိဋက • Suttapiṭaka / အင္ဂုတ္တရနိကာယ • Aṅguttaranikāya / ၇. ရာဟုလသုတ္တံ • 7. Rāhulasuttaṃ
အဋ္ဌကထာ • Aṭṭhakathā / သုတ္တပိဋက (အဋ္ဌကထာ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / အင္ဂုတ္တရနိကာယ (အဋ္ဌကထာ) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) / ၇. ရာဟုလသုတ္တဝဏ္ဏနာ • 7. Rāhulasuttavaṇṇanā