Library / Tipiṭaka / തിപിടക • Tipiṭaka / അങ്ഗുത്തരനികായ (ടീകാ) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) |
൭. രാഹുലസുത്തവണ്ണനാ
7. Rāhulasuttavaṇṇanā
൧൭൭. സത്തമേ പഥവീധാതുരേവേസാതി ദുവിധാപേസാ ഥദ്ധട്ഠേന, കക്ഖളട്ഠേന, ഫരുസട്ഠേന ഏകലക്ഖണാ പഥവീധാതു ഏവാതി അജ്ഝത്തികം ബാഹിരായ സദ്ധിം യോജേത്വാ ദസ്സേതി. കസ്മാ? ബാഹിരായ പഥവീധാതുയാ അചേതനാഭാവോ പാകടോ, ന അജ്ഝത്തികായ, തസ്മാ ബാഹിരായ സദ്ധിം ഏകസദിസാ അചേതനായേവാതി ഗണ്ഹന്തസ്സ സുഖപരിഗ്ഗാഹാ ഹോതി, യഥാ കിം? ദന്തേന ഗോണേന സദ്ധിം യോജിതോ അദന്തോ കതിപാഹമേവ വിസുകായതി വിപ്ഫന്ദതി, അഥ ന ചിരസ്സേവ ദമഥം ഉപേതി, ഏവം അജ്ഝത്തികം ബാഹിരായ സദ്ധിം ഏകസദിസാതി ഗണ്ഹന്തസ്സ കതിപാഹമേവ അചേതനഭാവേന ഉപട്ഠാതി, അഥ ന ചിരേനേവസ്സാ അചേതനഭാവോ പാകടോ ഹോതി ധാതുമത്തതായ ദസ്സനതോ. നേതം മമ…പേ॰… ദട്ഠബ്ബന്തി തം ഉഭയമ്പി ‘‘ന ഏതം മമ, ന ഏസോഹമസ്മി, ന ഏസോ മേ അത്താ’’തി ഏവം യഥാഭൂതം സമ്മപ്പഞ്ഞായ ദട്ഠബ്ബം. യഥാഭൂതന്തി യഥാസഭാവം. തഞ്ഹി അനിച്ചാദിസഭാവം, തസ്മാ അനിച്ചം ദുക്ഖമനത്താതി ഏവം ദട്ഠബ്ബന്തി അത്ഥോ. യസ്മാ ‘‘നേതം മമ, നേസോഹമസ്മി, ന മേസോ അത്താ’’തി പസ്സന്തോ നേവ കത്ഥചി അത്താനം പസ്സതി, ന തം പരസ്സ കിഞ്ചനഭാവേ ഉപനേതബ്ബം പസ്സതി, ന പരസ്സ അത്താനം അത്തനോ കിഞ്ചനഭാവേ ഉപനേതബ്ബം പസ്സതി, തസ്മാ വുത്തം ‘‘ചതുകോടികസുഞ്ഞതാ നാമ കഥിതാ’’തി.
177. Sattame pathavīdhāturevesāti duvidhāpesā thaddhaṭṭhena, kakkhaḷaṭṭhena, pharusaṭṭhena ekalakkhaṇā pathavīdhātu evāti ajjhattikaṃ bāhirāya saddhiṃ yojetvā dasseti. Kasmā? Bāhirāya pathavīdhātuyā acetanābhāvo pākaṭo, na ajjhattikāya, tasmā bāhirāya saddhiṃ ekasadisā acetanāyevāti gaṇhantassa sukhapariggāhā hoti, yathā kiṃ? Dantena goṇena saddhiṃ yojito adanto katipāhameva visukāyati vipphandati, atha na cirasseva damathaṃ upeti, evaṃ ajjhattikaṃ bāhirāya saddhiṃ ekasadisāti gaṇhantassa katipāhameva acetanabhāvena upaṭṭhāti, atha na cirenevassā acetanabhāvo pākaṭo hoti dhātumattatāya dassanato. Netaṃ mama…pe… daṭṭhabbanti taṃ ubhayampi ‘‘na etaṃ mama, na esohamasmi, na eso me attā’’ti evaṃ yathābhūtaṃ sammappaññāya daṭṭhabbaṃ. Yathābhūtanti yathāsabhāvaṃ. Tañhi aniccādisabhāvaṃ, tasmā aniccaṃ dukkhamanattāti evaṃ daṭṭhabbanti attho. Yasmā ‘‘netaṃ mama, nesohamasmi, na meso attā’’ti passanto neva katthaci attānaṃ passati, na taṃ parassa kiñcanabhāve upanetabbaṃ passati, na parassa attānaṃ attano kiñcanabhāve upanetabbaṃ passati, tasmā vuttaṃ ‘‘catukoṭikasuññatā nāma kathitā’’ti.
രാഹുലസുത്തവണ്ണനാ നിട്ഠിതാ.
Rāhulasuttavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
തിപിടക (മൂല) • Tipiṭaka (Mūla) / സുത്തപിടക • Suttapiṭaka / അങ്ഗുത്തരനികായ • Aṅguttaranikāya / ൭. രാഹുലസുത്തം • 7. Rāhulasuttaṃ
അട്ഠകഥാ • Aṭṭhakathā / സുത്തപിടക (അട്ഠകഥാ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / അങ്ഗുത്തരനികായ (അട്ഠകഥാ) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) / ൭. രാഹുലസുത്തവണ്ണനാ • 7. Rāhulasuttavaṇṇanā