Library / Tipiṭaka / តិបិដក • Tipiṭaka / សំយុត្តនិកាយ • Saṃyuttanikāya

    ៨. រាហុលោវាទសុត្តំ

    8. Rāhulovādasuttaṃ

    ១២១. ឯកំ សមយំ ភគវា សាវត្ថិយំ វិហរតិ ជេតវនេ អនាថបិណ្ឌិកស្ស អារាមេ។ អថ ខោ ភគវតោ រហោគតស្ស បដិសល្លីនស្ស ឯវំ ចេតសោ បរិវិតក្កោ ឧទបាទិ – ‘‘បរិបក្កា ខោ រាហុលស្ស វិមុត្តិបរិបាចនិយា ធម្មា; យំនូនាហំ រាហុលំ ឧត្តរិំ អាសវានំ ខយេ វិនេយ្យ’’ន្តិ។ អថ ខោ ភគវា បុព្ពណ្ហសមយំ និវាសេត្វា បត្តចីវរមាទាយ សាវត្ថិយំ បិណ្ឌាយ ចរិត្វា បច្ឆាភត្តំ បិណ្ឌបាតបដិក្កន្តោ អាយស្មន្តំ រាហុលំ អាមន្តេសិ – ‘‘គណ្ហាហិ, រាហុល, និសីទនំ។ យេន អន្ធវនំ តេនុបសង្កមិស្សាម ទិវាវិហារាយា’’តិ ។ ‘‘ឯវំ, ភន្តេ’’តិ ខោ អាយស្មា រាហុលោ ភគវតោ បដិស្សុត្វា និសីទនំ អាទាយ ភគវន្តំ បិដ្ឋិតោ បិដ្ឋិតោ អនុពន្ធិ។

    121. Ekaṃ samayaṃ bhagavā sāvatthiyaṃ viharati jetavane anāthapiṇḍikassa ārāme. Atha kho bhagavato rahogatassa paṭisallīnassa evaṃ cetaso parivitakko udapādi – ‘‘paripakkā kho rāhulassa vimuttiparipācaniyā dhammā; yaṃnūnāhaṃ rāhulaṃ uttariṃ āsavānaṃ khaye vineyya’’nti. Atha kho bhagavā pubbaṇhasamayaṃ nivāsetvā pattacīvaramādāya sāvatthiyaṃ piṇḍāya caritvā pacchābhattaṃ piṇḍapātapaṭikkanto āyasmantaṃ rāhulaṃ āmantesi – ‘‘gaṇhāhi, rāhula, nisīdanaṃ. Yena andhavanaṃ tenupasaṅkamissāma divāvihārāyā’’ti . ‘‘Evaṃ, bhante’’ti kho āyasmā rāhulo bhagavato paṭissutvā nisīdanaṃ ādāya bhagavantaṃ piṭṭhito piṭṭhito anubandhi.

    តេន ខោ បន សមយេន អនេកានិ ទេវតាសហស្សានិ ភគវន្តំ អនុពន្ធានិ ហោន្តិ – ‘‘អជ្ជ ភគវា អាយស្មន្តំ រាហុលំ ឧត្តរិំ អាសវានំ ខយេ វិនេស្សតី’’តិ។ អថ ខោ ភគវា អន្ធវនំ អជ្ឈោគាហេត្វា អញ្ញតរស្មិំ រុក្ខមូលេ បញ្ញត្តេ អាសនេ និសីទិ។ អាយស្មាបិ ខោ រាហុលោ ភគវន្តំ អភិវាទេត្វា ឯកមន្តំ និសីទិ។ ឯកមន្តំ និសិន្នំ ខោ អាយស្មន្តំ រាហុលំ ភគវា ឯតទវោច –

    Tena kho pana samayena anekāni devatāsahassāni bhagavantaṃ anubandhāni honti – ‘‘ajja bhagavā āyasmantaṃ rāhulaṃ uttariṃ āsavānaṃ khaye vinessatī’’ti. Atha kho bhagavā andhavanaṃ ajjhogāhetvā aññatarasmiṃ rukkhamūle paññatte āsane nisīdi. Āyasmāpi kho rāhulo bhagavantaṃ abhivādetvā ekamantaṃ nisīdi. Ekamantaṃ nisinnaṃ kho āyasmantaṃ rāhulaṃ bhagavā etadavoca –

    ‘‘តំ កិំ មញ្ញសិ, រាហុល, ចក្ខុ និច្ចំ វា អនិច្ចំ វា’’តិ?

    ‘‘Taṃ kiṃ maññasi, rāhula, cakkhu niccaṃ vā aniccaṃ vā’’ti?

    ‘‘អនិច្ចំ, ភន្តេ’’។

    ‘‘Aniccaṃ, bhante’’.

    ‘‘យំ បនានិច្ចំ ទុក្ខំ វា តំ សុខំ វា’’តិ?

    ‘‘Yaṃ panāniccaṃ dukkhaṃ vā taṃ sukhaṃ vā’’ti?

    ‘‘ទុក្ខំ, ភន្តេ’’។

    ‘‘Dukkhaṃ, bhante’’.

    ‘‘យំ បនានិច្ចំ ទុក្ខំ វិបរិណាមធម្មំ, កល្លំ នុ តំ សមនុបស្សិតុំ – ‘ឯតំ មម, ឯសោហមស្មិ, ឯសោ មេ អត្តា’’’តិ?

    ‘‘Yaṃ panāniccaṃ dukkhaṃ vipariṇāmadhammaṃ, kallaṃ nu taṃ samanupassituṃ – ‘etaṃ mama, esohamasmi, eso me attā’’’ti?

    ‘‘នោ ហេតំ, ភន្តេ’’។ ( ) 1

    ‘‘No hetaṃ, bhante’’. ( ) 2

    ‘‘រូបា និច្ចា វា អនិច្ចា វា’’តិ?

    ‘‘Rūpā niccā vā aniccā vā’’ti?

    ‘‘អនិច្ចា, ភន្តេ’’…បេ.…។

    ‘‘Aniccā, bhante’’…pe….

    ‘‘ចក្ខុវិញ្ញាណំ និច្ចំ វា អនិច្ចំ វា’’តិ?

    ‘‘Cakkhuviññāṇaṃ niccaṃ vā aniccaṃ vā’’ti?

    ‘‘អនិច្ចំ, ភន្តេ’’…បេ.…។

    ‘‘Aniccaṃ, bhante’’…pe….

    ‘‘ចក្ខុសម្ផស្សោ និច្ចោ វា អនិច្ចោ វា’’តិ?

    ‘‘Cakkhusamphasso nicco vā anicco vā’’ti?

    ‘‘អនិច្ចោ, ភន្តេ’’…បេ.…។

    ‘‘Anicco, bhante’’…pe….

    ‘‘យម្បិទំ ចក្ខុសម្ផស្សបច្ចយា ឧប្បជ្ជតិ វេទនាគតំ, សញ្ញាគតំ, សង្ខារគតំ, វិញ្ញាណគតំ, តម្បិ និច្ចំ វា អនិច្ចំ វា’’តិ?

    ‘‘Yampidaṃ cakkhusamphassapaccayā uppajjati vedanāgataṃ, saññāgataṃ, saṅkhāragataṃ, viññāṇagataṃ, tampi niccaṃ vā aniccaṃ vā’’ti?

    ‘‘អនិច្ចំ, ភន្តេ’’។

    ‘‘Aniccaṃ, bhante’’.

    ‘‘យំ បនានិច្ចំ ទុក្ខំ វា តំ សុខំ វា’’តិ?

    ‘‘Yaṃ panāniccaṃ dukkhaṃ vā taṃ sukhaṃ vā’’ti?

    ‘‘ទុក្ខំ, ភន្តេ’’។

    ‘‘Dukkhaṃ, bhante’’.

    ‘‘យំ បនានិច្ចំ ទុក្ខំ វិបរិណាមធម្មំ, កល្លំ នុ តំ សមនុបស្សិតុំ – ‘ឯតំ មម, ឯសោហមស្មិ , ឯសោ មេ អត្តា’’’តិ?

    ‘‘Yaṃ panāniccaṃ dukkhaṃ vipariṇāmadhammaṃ, kallaṃ nu taṃ samanupassituṃ – ‘etaṃ mama, esohamasmi , eso me attā’’’ti?

    ‘‘នោ ហេតំ, ភន្តេ’’…បេ.…។

    ‘‘No hetaṃ, bhante’’…pe….

    ‘‘ជិវ្ហា និច្ចា វា អនិច្ចា វា’’តិ?

    ‘‘Jivhā niccā vā aniccā vā’’ti?

    ‘‘អនិច្ចា, ភន្តេ’’…បេ.…។

    ‘‘Aniccā, bhante’’…pe….

    ‘‘ជិវ្ហាវិញ្ញាណំ និច្ចំ វា អនិច្ចំ វា’’តិ?

    ‘‘Jivhāviññāṇaṃ niccaṃ vā aniccaṃ vā’’ti?

    ‘‘អនិច្ចំ, ភន្តេ’’…បេ.…។

    ‘‘Aniccaṃ, bhante’’…pe….

    ‘‘ជិវ្ហាសម្ផស្សោ និច្ចោ វា អនិច្ចោ វា’’តិ?

    ‘‘Jivhāsamphasso nicco vā anicco vā’’ti?

    ‘‘អនិច្ចោ, ភន្តេ’’…បេ.…។

    ‘‘Anicco, bhante’’…pe….

    ‘‘យម្បិទំ ជិវ្ហាសម្ផស្សបច្ចយា ឧប្បជ្ជតិ វេទនាគតំ, សញ្ញាគតំ, សង្ខារគតំ, វិញ្ញាណគតំ, តម្បិ និច្ចំ វា អនិច្ចំ វា’’តិ?

    ‘‘Yampidaṃ jivhāsamphassapaccayā uppajjati vedanāgataṃ, saññāgataṃ, saṅkhāragataṃ, viññāṇagataṃ, tampi niccaṃ vā aniccaṃ vā’’ti?

    ‘‘អនិច្ចំ, ភន្តេ’’។

    ‘‘Aniccaṃ, bhante’’.

    ‘‘យំ បនានិច្ចំ ទុក្ខំ វា តំ សុខំ វា’’តិ?

    ‘‘Yaṃ panāniccaṃ dukkhaṃ vā taṃ sukhaṃ vā’’ti?

    ‘‘ទុក្ខំ, ភន្តេ’’។

    ‘‘Dukkhaṃ, bhante’’.

    ‘‘យំ បនានិច្ចំ ទុក្ខំ វិបរិណាមធម្មំ, កល្លំ នុ តំ សមនុបស្សិតុំ – ‘ឯតំ មម, ឯសោហមស្មិ, ឯសោ មេ អត្តា’’’តិ?

    ‘‘Yaṃ panāniccaṃ dukkhaṃ vipariṇāmadhammaṃ, kallaṃ nu taṃ samanupassituṃ – ‘etaṃ mama, esohamasmi, eso me attā’’’ti?

    ‘‘នោ ហេតំ, ភន្តេ’’…បេ.…។

    ‘‘No hetaṃ, bhante’’…pe….

    ‘‘មនោ និច្ចោ វា អនិច្ចោ វា’’តិ?

    ‘‘Mano nicco vā anicco vā’’ti?

    ‘‘អនិច្ចោ, ភន្តេ’’។

    ‘‘Anicco, bhante’’.

    ‘‘យំ បនានិច្ចំ ទុក្ខំ វា តំ សុខំ វាតិ?

    ‘‘Yaṃ panāniccaṃ dukkhaṃ vā taṃ sukhaṃ vāti?

    ‘‘ទុក្ខំ, ភន្តេ’’។

    ‘‘Dukkhaṃ, bhante’’.

    ‘‘យំ បនានិច្ចំ ទុក្ខំ វិបរិណាមធម្មំ, កល្លំ នុ តំ សមនុបស្សិតុំ ‘ឯតំ មម, ឯសោហមស្មិ, ឯសោ មេ អត្តា’’’តិ?

    ‘‘Yaṃ panāniccaṃ dukkhaṃ vipariṇāmadhammaṃ, kallaṃ nu taṃ samanupassituṃ ‘etaṃ mama, esohamasmi, eso me attā’’’ti?

    ‘‘នោ ហេតំ, ភន្តេ’’។

    ‘‘No hetaṃ, bhante’’.

    ‘‘ធម្មា និច្ចា វា អនិច្ចា វា’’តិ?

    ‘‘Dhammā niccā vā aniccā vā’’ti?

    ‘‘អនិច្ចា, ភន្តេ’’…បេ.…។

    ‘‘Aniccā, bhante’’…pe….

    ‘‘មនោវិញ្ញាណំ និច្ចំ វា អនិច្ចំ វា’’តិ?

    ‘‘Manoviññāṇaṃ niccaṃ vā aniccaṃ vā’’ti?

    ‘‘អនិច្ចំ, ភន្តេ’’…បេ.…។

    ‘‘Aniccaṃ, bhante’’…pe….

    ‘‘មនោសម្ផស្សោ និច្ចោ វា អនិច្ចោ វា’’តិ?

    ‘‘Manosamphasso nicco vā anicco vā’’ti?

    ‘‘អនិច្ចោ, ភន្តេ’’…បេ.…។

    ‘‘Anicco, bhante’’…pe….

    ‘‘យម្បិទំ មនោសម្ផស្សបច្ចយា ឧប្បជ្ជតិ វេទនាគតំ, សញ្ញាគតំ, សង្ខារគតំ, វិញ្ញាណគតំ, តម្បិ និច្ចំ វា អនិច្ចំ វា’’តិ?

    ‘‘Yampidaṃ manosamphassapaccayā uppajjati vedanāgataṃ, saññāgataṃ, saṅkhāragataṃ, viññāṇagataṃ, tampi niccaṃ vā aniccaṃ vā’’ti?

    ‘‘អនិច្ចំ, ភន្តេ’’។

    ‘‘Aniccaṃ, bhante’’.

    ‘‘យំ បនានិច្ចំ ទុក្ខំ វា តំ សុខំ វា’’តិ?

    ‘‘Yaṃ panāniccaṃ dukkhaṃ vā taṃ sukhaṃ vā’’ti?

    ‘‘ទុក្ខំ, ភន្តេ’’។

    ‘‘Dukkhaṃ, bhante’’.

    ‘‘យំ បនានិច្ចំ ទុក្ខំ វិបរិណាមធម្មំ, កល្លំ នុ តំ សមនុបស្សិតុំ – ‘ឯតំ មម, ឯសោហមស្មិ, ឯសោ មេ អត្តា’’’តិ?

    ‘‘Yaṃ panāniccaṃ dukkhaṃ vipariṇāmadhammaṃ, kallaṃ nu taṃ samanupassituṃ – ‘etaṃ mama, esohamasmi, eso me attā’’’ti?

    ‘‘នោ ហេតំ, ភន្តេ’’។

    ‘‘No hetaṃ, bhante’’.

    ‘‘ឯវំ បស្សំ, រាហុល, សុតវា អរិយសាវកោ ចក្ខុស្មិម្បិ និព្ពិន្ទតិ, រូបេសុបិ និព្ពិន្ទតិ, ចក្ខុវិញ្ញាណេបិ និព្ពិន្ទតិ, ចក្ខុសម្ផស្សេបិ និព្ពិន្ទតិ, យម្បិទំ ចក្ខុសម្ផស្សបច្ចយា ឧប្បជ្ជតិ វេទនាគតំ សញ្ញាគតំ សង្ខារគតំ វិញ្ញាណគតំ តស្មិម្បិ និព្ពិន្ទតិ…បេ.… ជិវ្ហាយបិ និព្ពិន្ទតិ, រសេសុបិ និព្ពិន្ទតិ, ជិវ្ហាវិញ្ញាណេបិ និព្ពិន្ទតិ, ជិវ្ហាសម្ផស្សេបិ និព្ពិន្ទតិ, យម្បិទំ ជិវ្ហាសម្ផស្សបច្ចយា ឧប្បជ្ជតិ វេទនាគតំ សញ្ញាគតំ សង្ខារគតំ វិញ្ញាណគតំ តស្មិម្បិ និព្ពិន្ទតិ…បេ.…។

    ‘‘Evaṃ passaṃ, rāhula, sutavā ariyasāvako cakkhusmimpi nibbindati, rūpesupi nibbindati, cakkhuviññāṇepi nibbindati, cakkhusamphassepi nibbindati, yampidaṃ cakkhusamphassapaccayā uppajjati vedanāgataṃ saññāgataṃ saṅkhāragataṃ viññāṇagataṃ tasmimpi nibbindati…pe… jivhāyapi nibbindati, rasesupi nibbindati, jivhāviññāṇepi nibbindati, jivhāsamphassepi nibbindati, yampidaṃ jivhāsamphassapaccayā uppajjati vedanāgataṃ saññāgataṃ saṅkhāragataṃ viññāṇagataṃ tasmimpi nibbindati…pe….

    ‘‘មនស្មិម្បិ និព្ពិន្ទតិ, ធម្មេសុបិ និព្ពិន្ទតិ, មនោវិញ្ញាណេបិ និព្ពិន្ទតិ, មនោសម្ផស្សេបិ និព្ពិន្ទតិ, យម្បិទំ មនោសម្ផស្សបច្ចយា ឧប្បជ្ជតិ វេទនាគតំ សញ្ញាគតំ សង្ខារគតំ វិញ្ញាណគតំ តស្មិម្បិ និព្ពិន្ទតិ។ និព្ពិន្ទំ វិរជ្ជតិ; វិរាគា វិមុច្ចតិ; វិមុត្តស្មិំ វិមុត្តមិតិ ញាណំ ហោតិ។ ‘ខីណា ជាតិ, វុសិតំ ព្រហ្មចរិយំ, កតំ ករណីយំ, នាបរំ ឥត្ថត្តាយា’តិ បជានាតី’’តិ។

    ‘‘Manasmimpi nibbindati, dhammesupi nibbindati, manoviññāṇepi nibbindati, manosamphassepi nibbindati, yampidaṃ manosamphassapaccayā uppajjati vedanāgataṃ saññāgataṃ saṅkhāragataṃ viññāṇagataṃ tasmimpi nibbindati. Nibbindaṃ virajjati; virāgā vimuccati; vimuttasmiṃ vimuttamiti ñāṇaṃ hoti. ‘Khīṇā jāti, vusitaṃ brahmacariyaṃ, kataṃ karaṇīyaṃ, nāparaṃ itthattāyā’ti pajānātī’’ti.

    ឥទមវោច ភគវា។ អត្តមនោ អាយស្មា រាហុលោ ភគវតោ ភាសិតំ អភិនន្ទិ។ ឥមស្មិញ្ច បន វេយ្យាករណស្មិំ ភញ្ញមានេ អាយស្មតោ រាហុលស្ស អនុបាទាយ អាសវេហិ ចិត្តំ វិមុច្ចិ។ អនេកានញ្ច ទេវតាសហស្សានំ វិរជំ វីតមលំ ធម្មចក្ខុំ ឧទបាទិ – ‘‘យំ កិញ្ចិ សមុទយធម្មំ, សព្ពំ តំ និរោធធម្ម’’ន្តិ។ អដ្ឋមំ។

    Idamavoca bhagavā. Attamano āyasmā rāhulo bhagavato bhāsitaṃ abhinandi. Imasmiñca pana veyyākaraṇasmiṃ bhaññamāne āyasmato rāhulassa anupādāya āsavehi cittaṃ vimucci. Anekānañca devatāsahassānaṃ virajaṃ vītamalaṃ dhammacakkhuṃ udapādi – ‘‘yaṃ kiñci samudayadhammaṃ, sabbaṃ taṃ nirodhadhamma’’nti. Aṭṭhamaṃ.







    Footnotes:
    1. (តំ កិំ មញ្ញសិ) ឯវមិតរេសុបិ (ម. និ. ៣.៤១៦-៤១៧)
    2. (taṃ kiṃ maññasi) evamitaresupi (ma. ni. 3.416-417)



    Related texts:



    អដ្ឋកថា • Aṭṭhakathā / សុត្តបិដក (អដ្ឋកថា) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / សំយុត្តនិកាយ (អដ្ឋកថា) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / ៨. រាហុលោវាទសុត្តវណ្ណនា • 8. Rāhulovādasuttavaṇṇanā

    ដីកា • Tīkā / សុត្តបិដក (ដីកា) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / សំយុត្តនិកាយ (ដីកា) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) / ៨. រាហុលោវាទសុត្តវណ្ណនា • 8. Rāhulovādasuttavaṇṇanā


    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact