| Library / Tipiṭaka / තිපිටක • Tipiṭaka / සංයුත්‌තනිකාය (අට්‌ඨකථා) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) |
8. රාහුලොවාදසුත්‌තවණ්‌ණනා
8. Rāhulovādasuttavaṇṇanā
121. අට්‌ඨමෙ විමුත්‌තිපරිපාචනියාති විමුත්‌තිං පරිපාචෙන්‌තීති විමුත්‌තිපරිපාචනියා. ධම්‌මාති පන්‌නරස ධම්‌මා, තෙ සද්‌ධින්‌ද්‍රියාදීනං විසුද්‌ධිකරණවසෙන වෙදිතබ්‌බා. වුත්‌තඤ්‌හෙතං –
121. Aṭṭhame vimuttiparipācaniyāti vimuttiṃ paripācentīti vimuttiparipācaniyā. Dhammāti pannarasa dhammā, te saddhindriyādīnaṃ visuddhikaraṇavasena veditabbā. Vuttañhetaṃ –
‘‘අස්‌සද්‌ධෙ පුග්‌ගලෙ පරිවජ්‌ජයතො, සද්‌ධෙ පුග්‌ගලෙ සෙවතො භජතො පයිරුපාසතො, පසාදනීයෙ සුත්‌තන්‌තෙ පච්‌චවෙක්‌ඛතො, ඉමෙහි තීහාකාරෙහි සද්‌ධින්‌ද්‍රියං විසුජ්‌ඣති. කුසීතෙ පුග්‌ගලෙ පරිවජ්‌ජයතො, ආරද්‌ධවීරියෙ පුග්‌ගලෙ සෙවතො භජතො පයිරුපාසතො, සම්‌මප්‌පධානෙ පච්‌චවෙක්‌ඛතො, ඉමෙහි තීහාකාරෙහි වීරියින්‌ද්‍රියං විසුජ්‌ඣති. මුට්‌ඨස්‌සතී පුග්‌ගලෙ පරිවජ්‌ජයතො, උපට්‌ඨිතස්‌සතී පුග්‌ගලෙ සෙවතො භජතො පයිරුපාසතො , සතිපට්‌ඨානෙ පච්‌චවෙක්‌ඛතො, ඉමෙහි තීහාකාරෙහි සතින්‌ද්‍රියං විසුජ්‌ඣති. අසමාහිතෙ පුග්‌ගලෙ පරිවජ්‌ජයතො, සමාහිතෙ පුග්‌ගලෙ සෙවතො භජතො පයිරුපාසතො, ඣානවිමොක්‌ඛෙ පච්‌චවෙක්‌ඛතො, ඉමෙහි තීහාකාරෙහි සමාධින්‌ද්‍රියං විසුජ්‌ඣති. දුප්‌පඤ්‌ඤෙ පුග්‌ගලෙ පරිවජ්‌ජයතො, පඤ්‌ඤවන්‌තෙ පුග්‌ගලෙ සෙවතො භජතො පයිරුපාසතො, ගම්‌භීරඤාණචරියං පච්‌චවෙක්‌ඛතො, ඉමෙහි තීහාකාරෙහි පඤ්‌ඤින්‌ද්‍රියං විසුජ්‌ඣති. ඉති ඉමෙ පඤ්‌ච පුග්‌ගලෙ පරිවජ්‌ජයතො, පඤ්‌ච පුග්‌ගලෙ සෙවතො භජතො පයිරුපාසතො , පඤ්‌ච සුත්‌තන්‌තෙ පච්‌චවෙක්‌ඛතො, ඉමෙහි පන්‌නරසහි ආකාරෙහි ඉමානි පඤ්‌චින්‌ද්‍රියානි විසුජ්‌ඣන්‌තී’’ති (පටි. ම. 1.184).
‘‘Assaddhe puggale parivajjayato, saddhe puggale sevato bhajato payirupāsato, pasādanīye suttante paccavekkhato, imehi tīhākārehi saddhindriyaṃ visujjhati. Kusīte puggale parivajjayato, āraddhavīriye puggale sevato bhajato payirupāsato, sammappadhāne paccavekkhato, imehi tīhākārehi vīriyindriyaṃ visujjhati. Muṭṭhassatī puggale parivajjayato, upaṭṭhitassatī puggale sevato bhajato payirupāsato , satipaṭṭhāne paccavekkhato, imehi tīhākārehi satindriyaṃ visujjhati. Asamāhite puggale parivajjayato, samāhite puggale sevato bhajato payirupāsato, jhānavimokkhe paccavekkhato, imehi tīhākārehi samādhindriyaṃ visujjhati. Duppaññe puggale parivajjayato, paññavante puggale sevato bhajato payirupāsato, gambhīrañāṇacariyaṃ paccavekkhato, imehi tīhākārehi paññindriyaṃ visujjhati. Iti ime pañca puggale parivajjayato, pañca puggale sevato bhajato payirupāsato , pañca suttante paccavekkhato, imehi pannarasahi ākārehi imāni pañcindriyāni visujjhantī’’ti (paṭi. ma. 1.184).
අපරෙපි පන්‌නරස ධම්‌මා විමුත්‌තිපරිපාචනියා – සද්‌ධාපඤ්‌චමානි ඉන්‌ද්‍රියානි, අනිච්‌චසඤ්‌ඤා, අනිච්‌චෙ දුක්‌ඛසඤ්‌ඤා, දුක්‌ඛෙ අනත්‌තසඤ්‌ඤා, පහානසඤ්‌ඤා, විරාගසඤ්‌ඤාති ඉමා පඤ්‌ච නිබ්‌බෙධභාගියා සඤ්‌ඤා, මෙඝියත්‌ථෙරස්‌ස කථිතා කල්‍යාණමිත්‌තතාදයො පඤ්‌ච ධම්‌මාති (උදා. 31). කාය පන වෙලාය භගවතො එතදහොසීති? පච්‌චූසසමයෙ ලොකං වොලොකෙන්‌තස්‌ස.
Aparepi pannarasa dhammā vimuttiparipācaniyā – saddhāpañcamāni indriyāni, aniccasaññā, anicce dukkhasaññā, dukkhe anattasaññā, pahānasaññā, virāgasaññāti imā pañca nibbedhabhāgiyā saññā, meghiyattherassa kathitā kalyāṇamittatādayo pañca dhammāti (udā. 31). Kāya pana velāya bhagavato etadahosīti? Paccūsasamaye lokaṃ volokentassa.
අනෙකානි දෙවතාසහස්‌සානීති ආයස්‌මතා රාහුලෙන පදුමුත්‌තරස්‌ස භගවතො පාදමූලෙ පාලිතනාගරාජකාලෙ පත්‌ථනං පට්‌ඨපෙන්‌තෙන සද්‌ධිං පත්‌ථනං පට්‌ඨපිතදෙවතාසු පන කාචි භූමට්‌ඨකා දෙවතා, කාචි අන්‌තලික්‌ඛට්‌ඨකා, කාචි චාතුමහාරාජිකා, කාචි දෙවලොකෙ, කාචි බ්‍රහ්‌මලොකෙ නිබ්‌බත්‌තා. ඉමස්‌මිං පන දිවසෙ සබ්‌බාපි තා එකට්‌ඨානෙ අන්‌ධවනස්‌මිංයෙව සන්‌නිපතිතා, තා සන්‌ධායාහ – ‘‘අනෙකානි දෙවතාසහස්‌සානී’’ති. ධම්‌මචක්‌ඛුන්‌ති ඉමස්‌මිං සුත්‌තෙ චත්‌තාරො ච මග්‌ගා චත්‌තාරි ච ඵලානි ධම්‌මචක්‌ඛුන්‌ති වෙදිතබ්‌බානි. තත්‌ථ හි කාචි දෙවතා සොතාපන්‌නා අහෙසුං, කාචි සකදාගාමී, අනාගාමී, ඛීණාසවා. තාසඤ්‌ච පන දෙවතානං එත්‌තකාති ගණනවසෙන පරිච්‌ඡෙදො නත්‌ථි. සෙසං සබ්‌බත්‌ථ උත්‌තානමෙව.
Anekāni devatāsahassānīti āyasmatā rāhulena padumuttarassa bhagavato pādamūle pālitanāgarājakāle patthanaṃ paṭṭhapentena saddhiṃ patthanaṃ paṭṭhapitadevatāsu pana kāci bhūmaṭṭhakā devatā, kāci antalikkhaṭṭhakā, kāci cātumahārājikā, kāci devaloke, kāci brahmaloke nibbattā. Imasmiṃ pana divase sabbāpi tā ekaṭṭhāne andhavanasmiṃyeva sannipatitā, tā sandhāyāha – ‘‘anekāni devatāsahassānī’’ti. Dhammacakkhunti imasmiṃ sutte cattāro ca maggā cattāri ca phalāni dhammacakkhunti veditabbāni. Tattha hi kāci devatā sotāpannā ahesuṃ, kāci sakadāgāmī, anāgāmī, khīṇāsavā. Tāsañca pana devatānaṃ ettakāti gaṇanavasena paricchedo natthi. Sesaṃ sabbattha uttānameva.
Related texts:
තිපිටක (මූල) • Tipiṭaka (Mūla) / සුත්‌තපිටක • Suttapiṭaka / සංයුත්‌තනිකාය • Saṃyuttanikāya / 8. රාහුලොවාදසුත්‌තං • 8. Rāhulovādasuttaṃ
ටීකා • Tīkā / සුත්‌තපිටක (ටීකා) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / සංයුත්‌තනිකාය (ටීකා) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) / 8. රාහුලොවාදසුත්‌තවණ්‌ණනා • 8. Rāhulovādasuttavaṇṇanā
