Library / Tipiṭaka / తిపిటక • Tipiṭaka / సారత్థదీపనీ-టీకా • Sāratthadīpanī-ṭīkā |
రాజభటాదివత్థుకథావణ్ణనా
Rājabhaṭādivatthukathāvaṇṇanā
౯౦-౯౬. రాజభటాదివత్థూసు ఆహంసూతి మనుస్సా వదింసు. తస్మా…పే॰… ఏవమాహాతి యస్మా సయం ధమ్మస్సామీ, తస్మా భిక్ఖూహి అపబ్బాజితబ్బం చోరం అఙ్గులిమాలం పబ్బాజేత్వా ఆయతిం అకరణత్థాయ భిక్ఖూనం సిక్ఖాపదం పఞ్ఞపేన్తో ‘‘న, భిక్ఖవే, ధజబన్ధో చోరో పబ్బాజేతబ్బో, యో పబ్బాజేయ్య, ఆపత్తి దుక్కటస్సా’’తి ఆహ. ఉపరమన్తీతి విరమన్తి నివత్తన్తి. భిన్దిత్వాతి అన్దుబన్ధనం భిన్దిత్వా. ఛిన్దిత్వాతి సఙ్ఖలికబన్ధనం ఛిన్దిత్వా. ముఞ్చిత్వాతి రజ్జుబన్ధనం ముఞ్చిత్వా. వివరిత్వాతి గామబన్ధనాదీసు గామద్వారాదీని వివరిత్వా. అపస్సమానానం వా పలాయతీతి పురిసగుత్తియం పురిసానం అపస్సమానానం పలాయతి. ఉపడ్ఢుపడ్ఢన్తి థోకం థోకం.
90-96. Rājabhaṭādivatthūsu āhaṃsūti manussā vadiṃsu. Tasmā…pe… evamāhāti yasmā sayaṃ dhammassāmī, tasmā bhikkhūhi apabbājitabbaṃ coraṃ aṅgulimālaṃ pabbājetvā āyatiṃ akaraṇatthāya bhikkhūnaṃ sikkhāpadaṃ paññapento ‘‘na, bhikkhave, dhajabandho coro pabbājetabbo, yo pabbājeyya, āpatti dukkaṭassā’’ti āha. Uparamantīti viramanti nivattanti. Bhinditvāti andubandhanaṃ bhinditvā. Chinditvāti saṅkhalikabandhanaṃ chinditvā. Muñcitvāti rajjubandhanaṃ muñcitvā. Vivaritvāti gāmabandhanādīsu gāmadvārādīni vivaritvā. Apassamānānaṃ vā palāyatīti purisaguttiyaṃ purisānaṃ apassamānānaṃ palāyati. Upaḍḍhupaḍḍhanti thokaṃ thokaṃ.
౯౭. అభిసేకాదీసు బన్ధనాగారాదీని సోధేన్తి, తం సన్ధాయాహ ‘‘సబ్బసాధారణేన వా నయేనా’’తి. సచే సయమేవ పణ్ణం ఆరోపేన్తి, న వట్టతీతి తా భుజిస్సిత్థియో ‘‘మయమ్పి దాసియో హోమా’’తి సయమేవ దాసిపణ్ణం లిఖాపేన్తి, న వట్టతి. తక్కం సీసే ఆసిత్తకసదిసావ హోన్తీతి యథా అదాసే కరోన్తా తక్కేన సీసం ధోవిత్వా అదాసం కరోన్తి, ఏవం ఆరామికవచనేన దిన్నత్తా అదాసావ తేతి అధిప్పాయో. తక్కాసిఞ్చనం పన సీహళదీపే చారిత్తన్తి వదన్తి. నేవ పబ్బాజేతబ్బోతి వుత్తన్తి కప్పియవచనేన దిన్నేపి సఙ్ఘస్స ఆరామికదాసత్తా ఏవం వుత్తం. నిస్సామికదాసో నామ యస్స సామికా సపుత్తదారాదయో మతా హోన్తి, న కోచి తస్స పరిగ్గాహకో, సోపి పబ్బాజేతుం న వట్టతి, తం పన అత్తనాపి భుజిస్సం కాతుం వట్టతి. యే వా పన తస్మిం రట్ఠే సామినో, తేహిపి కారాపేతుం వట్టతి. ‘‘దేవదాసిపుత్తం పబ్బాజేతుం వట్టతీ’’తి తీసు గణ్ఠిపదేసు వుత్తం. దాసస్స పబ్బజిత్వా అత్తనో సామికే దిస్వా పలాయన్తస్స ఆపత్తి నత్థీతి వదన్తి. సేసం సబ్బత్థ ఉత్తానమేవ.
97. Abhisekādīsu bandhanāgārādīni sodhenti, taṃ sandhāyāha ‘‘sabbasādhāraṇena vā nayenā’’ti. Sace sayameva paṇṇaṃ āropenti, na vaṭṭatīti tā bhujissitthiyo ‘‘mayampi dāsiyo homā’’ti sayameva dāsipaṇṇaṃ likhāpenti, na vaṭṭati. Takkaṃ sīse āsittakasadisāva hontīti yathā adāse karontā takkena sīsaṃ dhovitvā adāsaṃ karonti, evaṃ ārāmikavacanena dinnattā adāsāva teti adhippāyo. Takkāsiñcanaṃ pana sīhaḷadīpe cārittanti vadanti. Neva pabbājetabboti vuttanti kappiyavacanena dinnepi saṅghassa ārāmikadāsattā evaṃ vuttaṃ. Nissāmikadāso nāma yassa sāmikā saputtadārādayo matā honti, na koci tassa pariggāhako, sopi pabbājetuṃ na vaṭṭati, taṃ pana attanāpi bhujissaṃ kātuṃ vaṭṭati. Ye vā pana tasmiṃ raṭṭhe sāmino, tehipi kārāpetuṃ vaṭṭati. ‘‘Devadāsiputtaṃ pabbājetuṃ vaṭṭatī’’ti tīsu gaṇṭhipadesu vuttaṃ. Dāsassa pabbajitvā attano sāmike disvā palāyantassa āpatti natthīti vadanti. Sesaṃ sabbattha uttānameva.
రాజభటాదివత్థుకథావణ్ణనా నిట్ఠితా.
Rājabhaṭādivatthukathāvaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
తిపిటక (మూల) • Tipiṭaka (Mūla) / వినయపిటక • Vinayapiṭaka / మహావగ్గపాళి • Mahāvaggapāḷi
౨౭. రాజభటవత్థు • 27. Rājabhaṭavatthu
౨౮. అఙ్గులిమాలచోరవత్థు • 28. Aṅgulimālacoravatthu
౨౯. కారభేదకచోరవత్థు • 29. Kārabhedakacoravatthu
౩౦. లిఖితకచోరవత్థు • 30. Likhitakacoravatthu
౩౧. కసాహతవత్థు • 31. Kasāhatavatthu
౩౨. లక్ఖణాహతవత్థు • 32. Lakkhaṇāhatavatthu
౩౩. ఇణాయికవత్థు • 33. Iṇāyikavatthu
౩౪. దాసవత్థు • 34. Dāsavatthu
అట్ఠకథా • Aṭṭhakathā / వినయపిటక (అట్ఠకథా) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / మహావగ్గ-అట్ఠకథా • Mahāvagga-aṭṭhakathā
రాజభటవత్థుకథా • Rājabhaṭavatthukathā
చోరవత్థుకథా • Coravatthukathā
ఇణాయికవత్థుకథా • Iṇāyikavatthukathā
దాసవత్థుకథా • Dāsavatthukathā
టీకా • Tīkā / వినయపిటక (టీకా) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / వజిరబుద్ధి-టీకా • Vajirabuddhi-ṭīkā
చోరవత్థుకథావణ్ణనా • Coravatthukathāvaṇṇanā
ఇణాయికదాసవత్థుకథావణ్ణనా • Iṇāyikadāsavatthukathāvaṇṇanā
టీకా • Tīkā / వినయపిటక (టీకా) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / విమతివినోదనీ-టీకా • Vimativinodanī-ṭīkā
రాజభటవత్థుకథావణ్ణనా • Rājabhaṭavatthukathāvaṇṇanā
చోరవత్థుకథావణ్ణనా • Coravatthukathāvaṇṇanā
ఇణాయికవత్థుకథావణ్ణనా • Iṇāyikavatthukathāvaṇṇanā
దాసవత్థుకథావణ్ణనా • Dāsavatthukathāvaṇṇanā
టీకా • Tīkā / వినయపిటక (టీకా) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / పాచిత్యాదియోజనాపాళి • Pācityādiyojanāpāḷi
౨౭. రాజభటవత్థుకథా • 27. Rājabhaṭavatthukathā
౨౮. చోరవత్థుకథా • 28. Coravatthukathā
౩౩. ఇణాయికవత్థుకథా • 33. Iṇāyikavatthukathā
౩౪. దాసవత్థుకథా • 34. Dāsavatthukathā