Library / Tipiṭaka / တိပိဋက • Tipiṭaka / သာရတ္ထဒီပနီ-ဋီကာ • Sāratthadīpanī-ṭīkā |
ရာဇဘဋာဒိဝတ္ထုကထာဝဏ္ဏနာ
Rājabhaṭādivatthukathāvaṇṇanā
၉၀-၉၆. ရာဇဘဋာဒိဝတ္ထူသု အာဟံသူတိ မနုသ္သာ ဝဒိံသု။ တသ္မာ။ပေ.။ ဧဝမာဟာတိ ယသ္မာ သယံ ဓမ္မသ္သာမီ, တသ္မာ ဘိက္ခူဟိ အပဗ္ဗာဇိတဗ္ဗံ စောရံ အင္ဂုလိမာလံ ပဗ္ဗာဇေတ္ဝာ အာယတိံ အကရဏတ္ထာယ ဘိက္ခူနံ သိက္ခာပဒံ ပညပေန္တော ‘‘န, ဘိက္ခဝေ, ဓဇဗန္ဓော စောရော ပဗ္ဗာဇေတဗ္ဗော, ယော ပဗ္ဗာဇေယ္ယ, အာပတ္တိ ဒုက္ကဋသ္သာ’’တိ အာဟ။ ဥပရမန္တီတိ ဝိရမန္တိ နိဝတ္တန္တိ။ ဘိန္ဒိတ္ဝာတိ အန္ဒုဗန္ဓနံ ဘိန္ဒိတ္ဝာ။ ဆိန္ဒိတ္ဝာတိ သင္ခလိကဗန္ဓနံ ဆိန္ဒိတ္ဝာ။ မုဉ္စိတ္ဝာတိ ရဇ္ဇုဗန္ဓနံ မုဉ္စိတ္ဝာ။ ဝိဝရိတ္ဝာတိ ဂာမဗန္ဓနာဒီသု ဂာမဒ္ဝာရာဒီနိ ဝိဝရိတ္ဝာ။ အပသ္သမာနာနံ ဝာ ပလာယတီတိ ပုရိသဂုတ္တိယံ ပုရိသာနံ အပသ္သမာနာနံ ပလာယတိ။ ဥပဍ္ဎုပဍ္ဎန္တိ ထောကံ ထောကံ။
90-96. Rājabhaṭādivatthūsu āhaṃsūti manussā vadiṃsu. Tasmā…pe… evamāhāti yasmā sayaṃ dhammassāmī, tasmā bhikkhūhi apabbājitabbaṃ coraṃ aṅgulimālaṃ pabbājetvā āyatiṃ akaraṇatthāya bhikkhūnaṃ sikkhāpadaṃ paññapento ‘‘na, bhikkhave, dhajabandho coro pabbājetabbo, yo pabbājeyya, āpatti dukkaṭassā’’ti āha. Uparamantīti viramanti nivattanti. Bhinditvāti andubandhanaṃ bhinditvā. Chinditvāti saṅkhalikabandhanaṃ chinditvā. Muñcitvāti rajjubandhanaṃ muñcitvā. Vivaritvāti gāmabandhanādīsu gāmadvārādīni vivaritvā. Apassamānānaṃ vā palāyatīti purisaguttiyaṃ purisānaṃ apassamānānaṃ palāyati. Upaḍḍhupaḍḍhanti thokaṃ thokaṃ.
၉၇. အဘိသေကာဒီသု ဗန္ဓနာဂာရာဒီနိ သောဓေန္တိ, တံ သန္ဓာယာဟ ‘‘သဗ္ဗသာဓာရဏေန ဝာ နယေနာ’’တိ။ သစေ သယမေဝ ပဏ္ဏံ အာရောပေန္တိ, န ဝဋ္ဋတီတိ တာ ဘုဇိသ္သိတ္ထိယော ‘‘မယမ္ပိ ဒာသိယော ဟောမာ’’တိ သယမေဝ ဒာသိပဏ္ဏံ လိခာပေန္တိ, န ဝဋ္ဋတိ။ တက္ကံ သီသေ အာသိတ္တကသဒိသာဝ ဟောန္တီတိ ယထာ အဒာသေ ကရောန္တာ တက္ကေန သီသံ ဓောဝိတ္ဝာ အဒာသံ ကရောန္တိ, ဧဝံ အာရာမိကဝစနေန ဒိန္နတ္တာ အဒာသာဝ တေတိ အဓိပ္ပာယော။ တက္ကာသိဉ္စနံ ပန သီဟဠဒီပေ စာရိတ္တန္တိ ဝဒန္တိ။ နေဝ ပဗ္ဗာဇေတဗ္ဗောတိ ဝုတ္တန္တိ ကပ္ပိယဝစနေန ဒိန္နေပိ သင္ဃသ္သ အာရာမိကဒာသတ္တာ ဧဝံ ဝုတ္တံ။ နိသ္သာမိကဒာသော နာမ ယသ္သ သာမိကာ သပုတ္တဒာရာဒယော မတာ ဟောန္တိ, န ကောစိ တသ္သ ပရိဂ္ဂာဟကော, သောပိ ပဗ္ဗာဇေတုံ န ဝဋ္ဋတိ, တံ ပန အတ္တနာပိ ဘုဇိသ္သံ ကာတုံ ဝဋ္ဋတိ။ ယေ ဝာ ပန တသ္မိံ ရဋ္ဌေ သာမိနော, တေဟိပိ ကာရာပေတုံ ဝဋ္ဋတိ။ ‘‘ဒေဝဒာသိပုတ္တံ ပဗ္ဗာဇေတုံ ဝဋ္ဋတီ’’တိ တီသု ဂဏ္ဌိပဒေသု ဝုတ္တံ။ ဒာသသ္သ ပဗ္ဗဇိတ္ဝာ အတ္တနော သာမိကေ ဒိသ္ဝာ ပလာယန္တသ္သ အာပတ္တိ နတ္ထီတိ ဝဒန္တိ။ သေသံ သဗ္ဗတ္ထ ဥတ္တာနမေဝ။
97. Abhisekādīsu bandhanāgārādīni sodhenti, taṃ sandhāyāha ‘‘sabbasādhāraṇena vā nayenā’’ti. Sace sayameva paṇṇaṃ āropenti, na vaṭṭatīti tā bhujissitthiyo ‘‘mayampi dāsiyo homā’’ti sayameva dāsipaṇṇaṃ likhāpenti, na vaṭṭati. Takkaṃ sīse āsittakasadisāva hontīti yathā adāse karontā takkena sīsaṃ dhovitvā adāsaṃ karonti, evaṃ ārāmikavacanena dinnattā adāsāva teti adhippāyo. Takkāsiñcanaṃ pana sīhaḷadīpe cārittanti vadanti. Neva pabbājetabboti vuttanti kappiyavacanena dinnepi saṅghassa ārāmikadāsattā evaṃ vuttaṃ. Nissāmikadāso nāma yassa sāmikā saputtadārādayo matā honti, na koci tassa pariggāhako, sopi pabbājetuṃ na vaṭṭati, taṃ pana attanāpi bhujissaṃ kātuṃ vaṭṭati. Ye vā pana tasmiṃ raṭṭhe sāmino, tehipi kārāpetuṃ vaṭṭati. ‘‘Devadāsiputtaṃ pabbājetuṃ vaṭṭatī’’ti tīsu gaṇṭhipadesu vuttaṃ. Dāsassa pabbajitvā attano sāmike disvā palāyantassa āpatti natthīti vadanti. Sesaṃ sabbattha uttānameva.
ရာဇဘဋာဒိဝတ္ထုကထာဝဏ္ဏနာ နိဋ္ဌိတာ။
Rājabhaṭādivatthukathāvaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
တိပိဋက (မူလ) • Tipiṭaka (Mūla) / ဝိနယပိဋက • Vinayapiṭaka / မဟာဝဂ္ဂပာဠိ • Mahāvaggapāḷi
၂၇. ရာဇဘဋဝတ္ထု • 27. Rājabhaṭavatthu
၂၈. အင္ဂုလိမာလစောရဝတ္ထု • 28. Aṅgulimālacoravatthu
၂၉. ကာရဘေဒကစောရဝတ္ထု • 29. Kārabhedakacoravatthu
၃၀. လိခိတကစောရဝတ္ထု • 30. Likhitakacoravatthu
၃၁. ကသာဟတဝတ္ထု • 31. Kasāhatavatthu
၃၂. လက္ခဏာဟတဝတ္ထု • 32. Lakkhaṇāhatavatthu
၃၃. ဣဏာယိကဝတ္ထု • 33. Iṇāyikavatthu
၃၄. ဒာသဝတ္ထု • 34. Dāsavatthu
အဋ္ဌကထာ • Aṭṭhakathā / ဝိနယပိဋက (အဋ္ဌကထာ) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / မဟာဝဂ္ဂ-အဋ္ဌကထာ • Mahāvagga-aṭṭhakathā
ရာဇဘဋဝတ္ထုကထာ • Rājabhaṭavatthukathā
စောရဝတ္ထုကထာ • Coravatthukathā
ဣဏာယိကဝတ္ထုကထာ • Iṇāyikavatthukathā
ဒာသဝတ္ထုကထာ • Dāsavatthukathā
ဋီကာ • Tīkā / ဝိနယပိဋက (ဋီကာ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ဝဇိရဗုဒ္ဓိ-ဋီကာ • Vajirabuddhi-ṭīkā
စောရဝတ္ထုကထာဝဏ္ဏနာ • Coravatthukathāvaṇṇanā
ဣဏာယိကဒာသဝတ္ထုကထာဝဏ္ဏနာ • Iṇāyikadāsavatthukathāvaṇṇanā
ဋီကာ • Tīkā / ဝိနယပိဋက (ဋီကာ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ဝိမတိဝိနောဒနီ-ဋီကာ • Vimativinodanī-ṭīkā
ရာဇဘဋဝတ္ထုကထာဝဏ္ဏနာ • Rājabhaṭavatthukathāvaṇṇanā
စောရဝတ္ထုကထာဝဏ္ဏနာ • Coravatthukathāvaṇṇanā
ဣဏာယိကဝတ္ထုကထာဝဏ္ဏနာ • Iṇāyikavatthukathāvaṇṇanā
ဒာသဝတ္ထုကထာဝဏ္ဏနာ • Dāsavatthukathāvaṇṇanā
ဋီကာ • Tīkā / ဝိနယပိဋက (ဋီကာ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ပာစိတ္ယာဒိယောဇနာပာဠိ • Pācityādiyojanāpāḷi
၂၇. ရာဇဘဋဝတ္ထုကထာ • 27. Rājabhaṭavatthukathā
၂၈. စောရဝတ္ထုကထာ • 28. Coravatthukathā
၃၃. ဣဏာယိကဝတ္ထုကထာ • 33. Iṇāyikavatthukathā
၃၄. ဒာသဝတ္ထုကထာ • 34. Dāsavatthukathā