Library / Tipiṭaka / ਤਿਪਿਟਕ • Tipiṭaka / ਮਹਾવਗ੍ਗਪਾਲ਼ਿ • Mahāvaggapāḷi

    ੨੭. ਰਾਜਭਟવਤ੍ਥੁ

    27. Rājabhaṭavatthu

    ੯੦. ਤੇਨ ਖੋ ਪਨ ਸਮਯੇਨ ਰਞ੍ਞੋ ਮਾਗਧਸ੍ਸ ਸੇਨਿਯਸ੍ਸ ਬਿਮ੍ਬਿਸਾਰਸ੍ਸ ਪਚ੍ਚਨ੍ਤੋ ਕੁਪਿਤੋ ਹੋਤਿ। ਅਥ ਖੋ ਰਾਜਾ ਮਾਗਧੋ ਸੇਨਿਯੋ ਬਿਮ੍ਬਿਸਾਰੋ ਸੇਨਾਨਾਯਕੇ ਮਹਾਮਤ੍ਤੇ ਆਣਾਪੇਸਿ – ‘‘ਗਚ੍ਛਥ, ਭਣੇ, ਪਚ੍ਚਨ੍ਤਂ ਉਚ੍ਚਿਨਥਾ’’ਤਿ। ‘‘ਏવਂ, ਦੇવਾ’’ਤਿ ਖੋ ਸੇਨਾਨਾਯਕਾ ਮਹਾਮਤ੍ਤਾ ਰਞ੍ਞੋ ਮਾਗਧਸ੍ਸ ਸੇਨਿਯਸ੍ਸ ਬਿਮ੍ਬਿਸਾਰਸ੍ਸ ਪਚ੍ਚਸ੍ਸੋਸੁਂ। ਅਥ ਖੋ ਅਭਿਞ੍ਞਾਤਾਨਂ ਅਭਿਞ੍ਞਾਤਾਨਂ ਯੋਧਾਨਂ ਏਤਦਹੋਸਿ – ‘‘ਮਯਂ ਖੋ ਯੁਦ੍ਧਾਭਿਨਨ੍ਦਿਨੋ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤਾ ਪਾਪਞ੍ਚ ਕਰੋਮ, ਬਹੁਞ੍ਚ ਅਪੁਞ੍ਞਂ ਪਸવਾਮ। ਕੇਨ ਨੁ ਖੋ ਮਯਂ ਉਪਾਯੇਨ ਪਾਪਾ ਚ વਿਰਮੇਯ੍ਯਾਮ ਕਲ੍ਯਾਣਞ੍ਚ ਕਰੇਯ੍ਯਾਮਾ’’ਤਿ? ਅਥ ਖੋ ਤੇਸਂ ਯੋਧਾਨਂ ਏਤਦਹੋਸਿ – ‘‘ਇਮੇ ਖੋ ਸਮਣਾ ਸਕ੍ਯਪੁਤ੍ਤਿਯਾ ਧਮ੍ਮਚਾਰਿਨੋ ਸਮਚਾਰਿਨੋ ਬ੍ਰਹ੍ਮਚਾਰਿਨੋ ਸਚ੍ਚવਾਦਿਨੋ ਸੀਲવਨ੍ਤੋ ਕਲ੍ਯਾਣਧਮ੍ਮਾ। ਸਚੇ ਖੋ ਮਯਂ ਸਮਣੇਸੁ ਸਕ੍ਯਪੁਤ੍ਤਿਯੇਸੁ ਪਬ੍ਬਜੇਯ੍ਯਾਮ, ਏવਂ ਮਯਂ ਪਾਪਾ ਚ વਿਰਮੇਯ੍ਯਾਮ ਕਲ੍ਯਾਣਞ੍ਚ ਕਰੇਯ੍ਯਾਮਾ’’ਤਿ। ਅਥ ਖੋ ਤੇ ਯੋਧਾ ਭਿਕ੍ਖੂ ਉਪਸਙ੍ਕਮਿਤ੍વਾ ਪਬ੍ਬਜ੍ਜਂ ਯਾਚਿਂਸੁ। ਤੇ ਭਿਕ੍ਖੂ ਪਬ੍ਬਾਜੇਸੁਂ, ਉਪਸਮ੍ਪਾਦੇਸੁਂ। ਸੇਨਾਨਾਯਕਾ ਮਹਾਮਤ੍ਤਾ ਰਾਜਭਟੇ ਪੁਚ੍ਛਿਂਸੁ – ‘‘ਕਿਂ ਨੁ ਖੋ, ਭਣੇ, ਇਤ੍ਥਨ੍ਨਾਮੋ ਚ ਇਤ੍ਥਨ੍ਨਾਮੋ ਚ ਯੋਧਾ ਨ ਦਿਸ੍ਸਨ੍ਤੀ’’ਤਿ? ‘‘ਇਤ੍ਥਨ੍ਨਾਮੋ ਚ ਇਤ੍ਥਨ੍ਨਾਮੋ ਚ, ਸਾਮਿ, ਯੋਧਾ ਭਿਕ੍ਖੂਸੁ ਪਬ੍ਬਜਿਤਾ’’ਤਿ। ਸੇਨਾਨਾਯਕਾ ਮਹਾਮਤ੍ਤਾ ਉਜ੍ਝਾਯਨ੍ਤਿ ਖਿਯ੍ਯਨ੍ਤਿ વਿਪਾਚੇਨ੍ਤਿ – ‘‘ਕਥਞ੍ਹਿ ਨਾਮ ਸਮਣਾ ਸਕ੍ਯਪੁਤ੍ਤਿਯਾ ਰਾਜਭਟਂ ਪਬ੍ਬਾਜੇਸ੍ਸਨ੍ਤੀ’’ਤਿ। ਸੇਨਾਨਾਯਕਾ ਮਹਾਮਤ੍ਤਾ ਰਞ੍ਞੋ ਮਾਗਧਸ੍ਸ ਸੇਨਿਯਸ੍ਸ ਬਿਮ੍ਬਿਸਾਰਸ੍ਸ ਏਤਮਤ੍ਥਂ ਆਰੋਚੇਸੁਂ। ਅਥ ਖੋ ਰਾਜਾ ਮਾਗਧੋ ਸੇਨਿਯੋ ਬਿਮ੍ਬਿਸਾਰੋ વੋਹਾਰਿਕੇ ਮਹਾਮਤ੍ਤੇ ਪੁਚ੍ਛਿ – ‘‘ਯੋ, ਭਣੇ, ਰਾਜਭਟਂ ਪਬ੍ਬਾਜੇਤਿ, ਕਿਂ ਸੋ ਪਸવਤੀ’’ਤਿ? ‘‘ਉਪਜ੍ਝਾਯਸ੍ਸ, ਦੇવ, ਸੀਸਂ ਛੇਤਬ੍ਬਂ, ਅਨੁਸ੍ਸਾવਕਸ੍ਸ 1 ਜਿવ੍ਹਾ ਉਦ੍ਧਰਿਤਬ੍ਬਾ, ਗਣਸ੍ਸ ਉਪਡ੍ਢਫਾਸੁਕਾ ਭਞ੍ਜਿਤਬ੍ਬਾ’’ਤਿ। ਅਥ ਖੋ ਰਾਜਾ ਮਾਗਧੋ ਸੇਨਿਯੋ ਬਿਮ੍ਬਿਸਾਰੋ ਯੇਨ ਭਗવਾ ਤੇਨੁਪਸਙ੍ਕਮਿ, ਉਪਸਙ੍ਕਮਿਤ੍વਾ ਭਗવਨ੍ਤਂ ਅਭਿવਾਦੇਤ੍વਾ ਏਕਮਨ੍ਤਂ ਨਿਸੀਦਿ। ਏਕਮਨ੍ਤਂ ਨਿਸਿਨ੍ਨੋ ਖੋ ਰਾਜਾ ਮਾਗਧੋ ਸੇਨਿਯੋ ਬਿਮ੍ਬਿਸਾਰੋ ਭਗવਨ੍ਤਂ ਏਤਦવੋਚ – ‘‘ਸਨ੍ਤਿ, ਭਨ੍ਤੇ, ਰਾਜਾਨੋ ਅਸ੍ਸਦ੍ਧਾ ਅਪ੍ਪਸਨ੍ਨਾ। ਤੇ ਅਪ੍ਪਮਤ੍ਤਕੇਨਪਿ ਭਿਕ੍ਖੂ વਿਹੇਠੇਯ੍ਯੁਂ। ਸਾਧੁ, ਭਨ੍ਤੇ, ਅਯ੍ਯਾ ਰਾਜਭਟਂ ਨ ਪਬ੍ਬਾਜੇਯ੍ਯੁ’’ਨ੍ਤਿ। ਅਥ ਖੋ ਭਗવਾ ਰਾਜਾਨਂ ਮਾਗਧਂ ਸੇਨਿਯਂ ਬਿਮ੍ਬਿਸਾਰਂ ਧਮ੍ਮਿਯਾ ਕਥਾਯ ਸਨ੍ਦਸ੍ਸੇਸਿ ਸਮਾਦਪੇਸਿ ਸਮੁਤ੍ਤੇਜੇਸਿ ਸਮ੍ਪਹਂਸੇਸਿ। ਅਥ ਖੋ ਰਾਜਾ ਮਾਗਧੋ ਸੇਨਿਯੋ ਬਿਮ੍ਬਿਸਾਰੋ ਭਗવਤਾ ਧਮ੍ਮਿਯਾ ਕਥਾਯ ਸਨ੍ਦਸ੍ਸਿਤੋ ਸਮਾਦਪਿਤੋ ਸਮੁਤ੍ਤੇਜਿਤੋ ਸਮ੍ਪਹਂਸਿਤੋ ਉਟ੍ਠਾਯਾਸਨਾ ਭਗવਨ੍ਤਂ ਅਭਿવਾਦੇਤ੍વਾ ਪਦਕ੍ਖਿਣਂ ਕਤ੍વਾ ਪਕ੍ਕਾਮਿ। ਅਥ ਖੋ ਭਗવਾ ਏਤਸ੍ਮਿਂ ਨਿਦਾਨੇ ਏਤਸ੍ਮਿਂ ਪਕਰਣੇ ਧਮ੍ਮਿਂ ਕਥਂ ਕਤ੍વਾ ਭਿਕ੍ਖੂ ਆਮਨ੍ਤੇਸਿ – ‘‘ਨ, ਭਿਕ੍ਖવੇ, ਰਾਜਭਟੋ ਪਬ੍ਬਾਜੇਤਬ੍ਬੋ। ਯੋ ਪਬ੍ਬਾਜੇਯ੍ਯ, ਆਪਤ੍ਤਿ ਦੁਕ੍ਕਟਸ੍ਸਾ’’ਤਿ।

    90. Tena kho pana samayena rañño māgadhassa seniyassa bimbisārassa paccanto kupito hoti. Atha kho rājā māgadho seniyo bimbisāro senānāyake mahāmatte āṇāpesi – ‘‘gacchatha, bhaṇe, paccantaṃ uccinathā’’ti. ‘‘Evaṃ, devā’’ti kho senānāyakā mahāmattā rañño māgadhassa seniyassa bimbisārassa paccassosuṃ. Atha kho abhiññātānaṃ abhiññātānaṃ yodhānaṃ etadahosi – ‘‘mayaṃ kho yuddhābhinandino gacchantā pāpañca karoma, bahuñca apuññaṃ pasavāma. Kena nu kho mayaṃ upāyena pāpā ca virameyyāma kalyāṇañca kareyyāmā’’ti? Atha kho tesaṃ yodhānaṃ etadahosi – ‘‘ime kho samaṇā sakyaputtiyā dhammacārino samacārino brahmacārino saccavādino sīlavanto kalyāṇadhammā. Sace kho mayaṃ samaṇesu sakyaputtiyesu pabbajeyyāma, evaṃ mayaṃ pāpā ca virameyyāma kalyāṇañca kareyyāmā’’ti. Atha kho te yodhā bhikkhū upasaṅkamitvā pabbajjaṃ yāciṃsu. Te bhikkhū pabbājesuṃ, upasampādesuṃ. Senānāyakā mahāmattā rājabhaṭe pucchiṃsu – ‘‘kiṃ nu kho, bhaṇe, itthannāmo ca itthannāmo ca yodhā na dissantī’’ti? ‘‘Itthannāmo ca itthannāmo ca, sāmi, yodhā bhikkhūsu pabbajitā’’ti. Senānāyakā mahāmattā ujjhāyanti khiyyanti vipācenti – ‘‘kathañhi nāma samaṇā sakyaputtiyā rājabhaṭaṃ pabbājessantī’’ti. Senānāyakā mahāmattā rañño māgadhassa seniyassa bimbisārassa etamatthaṃ ārocesuṃ. Atha kho rājā māgadho seniyo bimbisāro vohārike mahāmatte pucchi – ‘‘yo, bhaṇe, rājabhaṭaṃ pabbājeti, kiṃ so pasavatī’’ti? ‘‘Upajjhāyassa, deva, sīsaṃ chetabbaṃ, anussāvakassa 2 jivhā uddharitabbā, gaṇassa upaḍḍhaphāsukā bhañjitabbā’’ti. Atha kho rājā māgadho seniyo bimbisāro yena bhagavā tenupasaṅkami, upasaṅkamitvā bhagavantaṃ abhivādetvā ekamantaṃ nisīdi. Ekamantaṃ nisinno kho rājā māgadho seniyo bimbisāro bhagavantaṃ etadavoca – ‘‘santi, bhante, rājāno assaddhā appasannā. Te appamattakenapi bhikkhū viheṭheyyuṃ. Sādhu, bhante, ayyā rājabhaṭaṃ na pabbājeyyu’’nti. Atha kho bhagavā rājānaṃ māgadhaṃ seniyaṃ bimbisāraṃ dhammiyā kathāya sandassesi samādapesi samuttejesi sampahaṃsesi. Atha kho rājā māgadho seniyo bimbisāro bhagavatā dhammiyā kathāya sandassito samādapito samuttejito sampahaṃsito uṭṭhāyāsanā bhagavantaṃ abhivādetvā padakkhiṇaṃ katvā pakkāmi. Atha kho bhagavā etasmiṃ nidāne etasmiṃ pakaraṇe dhammiṃ kathaṃ katvā bhikkhū āmantesi – ‘‘na, bhikkhave, rājabhaṭo pabbājetabbo. Yo pabbājeyya, āpatti dukkaṭassā’’ti.

    ਰਾਜਭਟવਤ੍ਥੁ ਨਿਟ੍ਠਿਤਂ।

    Rājabhaṭavatthu niṭṭhitaṃ.







    Footnotes:
    1. ਅਨੁਸਾવਕਸ੍ਸ (ਕ॰)
    2. anusāvakassa (ka.)



    Related texts:



    ਅਟ੍ਠਕਥਾ • Aṭṭhakathā / વਿਨਯਪਿਟਕ (ਅਟ੍ਠਕਥਾ) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / ਮਹਾવਗ੍ਗ-ਅਟ੍ਠਕਥਾ • Mahāvagga-aṭṭhakathā / ਰਾਜਭਟવਤ੍ਥੁਕਥਾ • Rājabhaṭavatthukathā

    ਟੀਕਾ • Tīkā / વਿਨਯਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ਸਾਰਤ੍ਥਦੀਪਨੀ-ਟੀਕਾ • Sāratthadīpanī-ṭīkā / ਰਾਜਭਟਾਦਿવਤ੍ਥੁਕਥਾવਣ੍ਣਨਾ • Rājabhaṭādivatthukathāvaṇṇanā

    ਟੀਕਾ • Tīkā / વਿਨਯਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / વਿਮਤਿવਿਨੋਦਨੀ-ਟੀਕਾ • Vimativinodanī-ṭīkā / ਰਾਜਭਟવਤ੍ਥੁਕਥਾવਣ੍ਣਨਾ • Rājabhaṭavatthukathāvaṇṇanā

    ਟੀਕਾ • Tīkā / વਿਨਯਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ਪਾਚਿਤ੍ਯਾਦਿਯੋਜਨਾਪਾਲ਼ਿ • Pācityādiyojanāpāḷi / ੨੭. ਰਾਜਭਟવਤ੍ਥੁਕਥਾ • 27. Rājabhaṭavatthukathā


    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact