| Library / Tipiṭaka / तिपिटक • Tipiṭaka / महावग्ग-अट्ठकथा • Mahāvagga-aṭṭhakathā |
राजभटवत्थुकथा
Rājabhaṭavatthukathā
९०. राजभटवत्थुस्मिं – पच्चन्तं उच्चिनथाति पच्चन्तं वड्ढेथ। चोरे पलापेत्वा चोरभयेन वुट्ठिते गामे आवासापेत्वा आरक्खं दत्वा कसिकम्मादीनि पवत्तापेथाति वुत्तं होति। राजा पन सोतापन्नत्ता ‘‘चोरे घातेथ, हनथा’’ति न आणापेति। उपज्झायस्स देव सीसं छिन्दितब्बन्तिआदि सब्बं ‘‘पब्बज्जाय उपज्झायो सेट्ठो, ततो आचरियो, ततो गणो’’ति चिन्तेत्वा इदं वोहारे अड्डविनिच्छये आगतन्ति आहंसु। न भिक्खवे राजभटो पब्बाजेतब्बोति एत्थ अमच्चो वा होतु महामत्तो वा सेवको वा किञ्चि ठानन्तरं पत्तो वा अप्पत्तो वा, यो कोचि रञ्ञो भत्तवेतनभटो, सब्बो राजभटोति सङ्ख्यं गच्छति, सो न पब्बाजेतब्बो। तस्स पन पुत्तनत्तभातुका ये राजतो भत्तवेतनं न गण्हन्ति, ते पब्बाजेतुं वट्टति। यो पन राजतो लद्धं निबद्धभोगं वा माससंवच्छरपरिब्बयं वा रञ्ञोयेव निय्यातेति, पुत्तभातुके वा तं ठानं सम्पटिच्छापेत्वा राजानं ‘‘न दानाहं देवस्स भटो’’ति आपुच्छति, येन वा यं कम्मकारणा वेतनं गहितं, तं कम्मं कतं होति, यो वा पब्बजस्सूति रञ्ञा अनुञ्ञातो होति, तम्पि पब्बाजेतुं वट्टति।
90. Rājabhaṭavatthusmiṃ – paccantaṃ uccinathāti paccantaṃ vaḍḍhetha. Core palāpetvā corabhayena vuṭṭhite gāme āvāsāpetvā ārakkhaṃ datvā kasikammādīni pavattāpethāti vuttaṃ hoti. Rājā pana sotāpannattā ‘‘core ghātetha, hanathā’’ti na āṇāpeti. Upajjhāyassa deva sīsaṃchinditabbantiādi sabbaṃ ‘‘pabbajjāya upajjhāyo seṭṭho, tato ācariyo, tato gaṇo’’ti cintetvā idaṃ vohāre aḍḍavinicchaye āgatanti āhaṃsu. Na bhikkhave rājabhaṭo pabbājetabboti ettha amacco vā hotu mahāmatto vā sevako vā kiñci ṭhānantaraṃ patto vā appatto vā, yo koci rañño bhattavetanabhaṭo, sabbo rājabhaṭoti saṅkhyaṃ gacchati, so na pabbājetabbo. Tassa pana puttanattabhātukā ye rājato bhattavetanaṃ na gaṇhanti, te pabbājetuṃ vaṭṭati. Yo pana rājato laddhaṃ nibaddhabhogaṃ vā māsasaṃvaccharaparibbayaṃ vā raññoyeva niyyāteti, puttabhātuke vā taṃ ṭhānaṃ sampaṭicchāpetvā rājānaṃ ‘‘na dānāhaṃ devassa bhaṭo’’ti āpucchati, yena vā yaṃ kammakāraṇā vetanaṃ gahitaṃ, taṃ kammaṃ kataṃ hoti, yo vā pabbajassūti raññā anuññāto hoti, tampi pabbājetuṃ vaṭṭati.
राजभटवत्थुकथा निट्ठिता।
Rājabhaṭavatthukathā niṭṭhitā.
Related texts:
तिपिटक (मूल) • Tipiṭaka (Mūla) / विनयपिटक • Vinayapiṭaka / महावग्गपाळि • Mahāvaggapāḷi / २७. राजभटवत्थु • 27. Rājabhaṭavatthu
टीका • Tīkā / विनयपिटक (टीका) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / सारत्थदीपनी-टीका • Sāratthadīpanī-ṭīkā / राजभटादिवत्थुकथावण्णना • Rājabhaṭādivatthukathāvaṇṇanā
टीका • Tīkā / विनयपिटक (टीका) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / विमतिविनोदनी-टीका • Vimativinodanī-ṭīkā / राजभटवत्थुकथावण्णना • Rājabhaṭavatthukathāvaṇṇanā
टीका • Tīkā / विनयपिटक (टीका) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / पाचित्यादियोजनापाळि • Pācityādiyojanāpāḷi / २७. राजभटवत्थुकथा • 27. Rājabhaṭavatthukathā
