| Library / Tipiṭaka / ติปิฎก • Tipiṭaka / ปาจิตฺยาทิโยชนาปาฬิ • Pācityādiyojanāpāḷi |
๒๗. ราชภฎวตฺถุกถา
27. Rājabhaṭavatthukathā
๙๐. อุจฺจินถาติ เอตฺถ จิธาตุยา วฑฺฒนตฺถํ ทเสฺสโนฺต อาห ‘‘วเฑฺฒถา’’ติฯ โสตาปนฺนตฺตาติ พิมฺพิสารรโญฺญ =๐๘ โสตาปนฺนภาวโตฯ ฆาเตถาติ ชีวิตา โวโรเปถฯ หนถาติ ปหรถฯ ตโตติ อุปชฺฌายโตฯ อาจริโย เสโฎฺฐติ สมฺพโนฺธฯ ตโตติ อาจริยโตฯ อิทนฺติ วจนํ, อาคตนฺติ สมฺพโนฺธฯ อาหํสุ โวหาริกา มหามตฺตา มุสาวาเทนาติ โยชนาฯ อมโจฺจติ สพฺพราชกิเจฺจสุ อมา สห รญฺญา ภวตีติ อมโจฺจฯ อมาสโทฺท สหเตฺถ นิปาโตฯ ‘‘อมา’’ติ นิปาตโต ภวเตฺถ อจฺจปจฺจโย (โมคฺคลฺลาเน ๔.๒๓ สุเตฺต)ฯ มหามโตฺตติ มหโนฺต มตฺตา อิสฺสริยา เอตสฺสาติ มหามโตฺตฯ มตฺตาสโทฺท เหตฺถ อิสฺสริยวาจโกฯ เสวโกติ ราชานํ เสวติ ภชตีติ เสวโกฯ ภตฺตเวตนภโฎติ ภตฺตเวตนานมตฺถาย ภโฎฯ ตสฺสาติ ราชภฎสฺสฯ ปุตฺตนตฺตภาตุกาทโยติอาทิสเทฺทน ภาคิเนยฺยาทโย สงฺคณฺหาติฯ โย ปนาติ ราชภโฎ ปนฯ นิยฺยาเตตีติ อเปฺปติฯ ตํ ฐานนฺติ ตํ ราชภฎฎฺฐานํฯ เยน วาติ กมฺมกาเรน วาฯ ยํกมฺมการณาติ ยสฺส กมฺมสฺส การณาฯ โย วาติ ราชภโฎ วาฯ ปพฺพชสฺสูติ ปพฺพาเชหิฯ
90.Uccinathāti ettha cidhātuyā vaḍḍhanatthaṃ dassento āha ‘‘vaḍḍhethā’’ti. Sotāpannattāti bimbisārarañño =08 sotāpannabhāvato. Ghātethāti jīvitā voropetha. Hanathāti paharatha. Tatoti upajjhāyato. Ācariyo seṭṭhoti sambandho. Tatoti ācariyato. Idanti vacanaṃ, āgatanti sambandho. Āhaṃsu vohārikā mahāmattā musāvādenāti yojanā. Amaccoti sabbarājakiccesu amā saha raññā bhavatīti amacco. Amāsaddo sahatthe nipāto. ‘‘Amā’’ti nipātato bhavatthe accapaccayo (moggallāne 4.23 sutte). Mahāmattoti mahanto mattā issariyā etassāti mahāmatto. Mattāsaddo hettha issariyavācako. Sevakoti rājānaṃ sevati bhajatīti sevako. Bhattavetanabhaṭoti bhattavetanānamatthāya bhaṭo. Tassāti rājabhaṭassa. Puttanattabhātukādayotiādisaddena bhāgineyyādayo saṅgaṇhāti. Yo panāti rājabhaṭo pana. Niyyātetīti appeti. Taṃ ṭhānanti taṃ rājabhaṭaṭṭhānaṃ. Yena vāti kammakārena vā. Yaṃkammakāraṇāti yassa kammassa kāraṇā. Yo vāti rājabhaṭo vā. Pabbajassūti pabbājehi.
Related texts:
ติปิฎก (มูล) • Tipiṭaka (Mūla) / วินยปิฎก • Vinayapiṭaka / มหาวคฺคปาฬิ • Mahāvaggapāḷi / ๒๗. ราชภฎวตฺถุ • 27. Rājabhaṭavatthu
อฎฺฐกถา • Aṭṭhakathā / วินยปิฎก (อฎฺฐกถา) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / มหาวคฺค-อฎฺฐกถา • Mahāvagga-aṭṭhakathā / ราชภฎวตฺถุกถา • Rājabhaṭavatthukathā
ฎีกา • Tīkā / วินยปิฎก (ฎีกา) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / สารตฺถทีปนี-ฎีกา • Sāratthadīpanī-ṭīkā / ราชภฎาทิวตฺถุกถาวณฺณนา • Rājabhaṭādivatthukathāvaṇṇanā
ฎีกา • Tīkā / วินยปิฎก (ฎีกา) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / วิมติวิโนทนี-ฎีกา • Vimativinodanī-ṭīkā / ราชภฎวตฺถุกถาวณฺณนา • Rājabhaṭavatthukathāvaṇṇanā
