| Library / Tipiṭaka / തിപിടക • Tipiṭaka / ഖുദ്ദസിക്ഖാ-മൂലസിക്ഖാ • Khuddasikkhā-mūlasikkhā |
൪. രജനനിദ്ദേസവണ്ണനാ
4. Rajananiddesavaṇṇanā
൫൮. മൂലഞ്ച ഖന്ധോ ച തചോ ച പത്തഞ്ച ഫലഞ്ച പുപ്ഫഞ്ച, തേസം പഭേദോതി ഛട്ഠീതപ്പുരിസോ. അഥ വാ പഭേദ-സദ്ദസ്സ കമ്മസാധനത്തേ താനിയേവ പഭേദോതി കമ്മധാരയോ, തതോ. രജന്തി ഏതേഹീതി രജനാനി, മൂലാദീനി. ‘‘അനുജാനാമി, ഭിക്ഖവേ, ഛ രജനാനി മൂലരജന’’ന്തിആദിനാ (മഹാവ॰ ൩൪൪) ഭഗവതാ അനുഞ്ഞാതത്താ വുത്തം ‘‘രജനാ ഛപ്പകാരാനി, അനുഞ്ഞാതാനി സത്ഥുനാ’’തി.
58. Mūlañca khandho ca taco ca pattañca phalañca pupphañca, tesaṃ pabhedoti chaṭṭhītappuriso. Atha vā pabheda-saddassa kammasādhanatte tāniyeva pabhedoti kammadhārayo, tato. Rajanti etehīti rajanāni, mūlādīni. ‘‘Anujānāmi, bhikkhave, cha rajanāni mūlarajana’’ntiādinā (mahāva. 344) bhagavatā anuññātattā vuttaṃ ‘‘rajanā chappakārāni, anuññātāni satthunā’’ti.
൫൯. മൂലേതി മൂലരജനേ ഹലിദ്ദിം വിവജ്ജിയ സബ്ബം ലബ്ഭന്തി സമ്ബന്ധോ. ഏവം സബ്ബത്ഥ. മഞ്ജേട്ഠി ച തുങ്ഗഹാരകോ ചാതി ദ്വന്ദോ. അല്ലി-സദ്ദേന നീലി-സദ്ദേന ച തേസം ഗച്ഛജാതീനം പത്താനി ഗഹിതാനി ഉപചാരേന, തഥാ ലോദ്ദ-സദ്ദേന കണ്ഡുല-സദ്ദേന ച തചോ, കുസുമ്ഭ-സദ്ദേന കിം സുക-സദ്ദേന ച പുപ്ഫാനി. തേനേവ ച താനി നപുംസകാനി. തുങ്ഗഹാരകോ നാമ ഏകോ കണ്ടകരുക്ഖോ, തസ്സ ഹരിതാലവണ്ണം ഖന്ധരജനം ഹോതി. അല്ലിപത്തേന ഏകവാരം ഗിഹിപരിഭുത്തം രജിതും വട്ടതി. ഫലരജനേ സബ്ബമ്പി വട്ടതി.
59.Mūleti mūlarajane haliddiṃ vivajjiya sabbaṃ labbhanti sambandho. Evaṃ sabbattha. Mañjeṭṭhi ca tuṅgahārako cāti dvando. Alli-saddena nīli-saddena ca tesaṃ gacchajātīnaṃ pattāni gahitāni upacārena, tathā lodda-saddena kaṇḍula-saddena ca taco, kusumbha-saddena kiṃ suka-saddena ca pupphāni. Teneva ca tāni napuṃsakāni. Tuṅgahārako nāma eko kaṇṭakarukkho, tassa haritālavaṇṇaṃ khandharajanaṃ hoti. Allipattena ekavāraṃ gihiparibhuttaṃ rajituṃ vaṭṭati. Phalarajane sabbampi vaṭṭati.
രജനനിദ്ദേസവണ്ണനാ നിട്ഠിതാ.
Rajananiddesavaṇṇanā niṭṭhitā.
