Library / Tipiṭaka / തിപിടക • Tipiṭaka / പേതവത്ഥു-അട്ഠകഥാ • Petavatthu-aṭṭhakathā

    ൭. രാജപുത്തപേതവത്ഥുവണ്ണനാ

    7. Rājaputtapetavatthuvaṇṇanā

    പുബ്ബേ കതാനം കമ്മാനന്തി ഇദം സത്ഥാ ജേതവനേ വിഹരന്തോ രാജപുത്തപേതം ആരബ്ഭ കഥേസി. തത്ഥ യോ സോ അതീതേ കിതവസ്സ നാമ രഞ്ഞോ പുത്തോ അതീതേ പച്ചേകബുദ്ധേ അപരജ്ഝിത്വാ ബഹൂനി വസ്സസഹസ്സാനി നിരയേ പച്ചിത്വാ തസ്സേവ കമ്മസ്സ വിപാകാവസേസേന പേതേസു ഉപ്പന്നോ. സോ ഇധ ‘‘രാജപുത്തപേതോ’’തി അധിപ്പേതോ. തസ്സ വത്ഥു ഹേട്ഠാ സാണവാസിപേതവത്ഥുമ്ഹി വിത്ഥാരതോ ആഗതമേവ, തസ്മാ തത്ഥ വുത്തനയേനേവ ഗഹേതബ്ബം. സത്ഥാ ഹി തദാ ഥേരേന അത്തനോ ഞാതിപേതാനം പവത്തിയാ കഥിതായ ‘‘ന കേവലം തവ ഞാതകായേവ, അഥ ഖോ ത്വമ്പി ഇതോ അനന്തരാതീതേ അത്തഭാവേ പേതോ ഹുത്വാ മഹാദുക്ഖം അനുഭവീ’’തി വത്വാ തേന യാചിതോ –

    Pubbekatānaṃ kammānanti idaṃ satthā jetavane viharanto rājaputtapetaṃ ārabbha kathesi. Tattha yo so atīte kitavassa nāma rañño putto atīte paccekabuddhe aparajjhitvā bahūni vassasahassāni niraye paccitvā tasseva kammassa vipākāvasesena petesu uppanno. So idha ‘‘rājaputtapeto’’ti adhippeto. Tassa vatthu heṭṭhā sāṇavāsipetavatthumhi vitthārato āgatameva, tasmā tattha vuttanayeneva gahetabbaṃ. Satthā hi tadā therena attano ñātipetānaṃ pavattiyā kathitāya ‘‘na kevalaṃ tava ñātakāyeva, atha kho tvampi ito anantarātīte attabhāve peto hutvā mahādukkhaṃ anubhavī’’ti vatvā tena yācito –

    ൭൫൩.

    753.

    ‘‘പുബ്ബേ കതാനം കമ്മാനം, വിപാകോ മഥയേ മനം;

    ‘‘Pubbe katānaṃ kammānaṃ, vipāko mathaye manaṃ;

    രൂപേ സദ്ദേ രസേ ഗന്ധേ, ഫോട്ഠബ്ബേ ച മനോരമേ.

    Rūpe sadde rase gandhe, phoṭṭhabbe ca manorame.

    ൭൫൪.

    754.

    ‘‘ഇച്ചം ഗീതം രതിം ഖിഡ്ഡം, അനുഭുത്വാ അനപ്പകം;

    ‘‘Iccaṃ gītaṃ ratiṃ khiḍḍaṃ, anubhutvā anappakaṃ;

    ഉയ്യാനേ പരിചരിത്വാ, പവിസന്തോ ഗിരിബ്ബജം.

    Uyyāne paricaritvā, pavisanto giribbajaṃ.

    ൭൫൫.

    755.

    ‘‘ഇസിം സുനേത്തമദ്ദക്ഖി, അത്തദന്തം സമാഹിതം;

    ‘‘Isiṃ sunettamaddakkhi, attadantaṃ samāhitaṃ;

    അപ്പിച്ഛം ഹിരിസമ്പന്നം, ഉഞ്ഛേ പത്തഗതേ രതം.

    Appicchaṃ hirisampannaṃ, uñche pattagate rataṃ.

    ൭൫൬.

    756.

    ‘‘ഹത്ഥിക്ഖന്ധതോ ഓരുയ്ഹ, ലദ്ധാ ഭന്തേതി ചാബ്രവി;

    ‘‘Hatthikkhandhato oruyha, laddhā bhanteti cābravi;

    തസ്സ പത്തം ഗഹേത്വാന, ഉച്ചം പഗ്ഗയ്ഹ ഖത്തിയോ.

    Tassa pattaṃ gahetvāna, uccaṃ paggayha khattiyo.

    ൭൫൭.

    757.

    ‘‘ഥണ്ഡിലേ പത്തം ഭിന്ദിത്വാ, ഹസമാനോ അപക്കമി;

    ‘‘Thaṇḍile pattaṃ bhinditvā, hasamāno apakkami;

    രഞ്ഞോ കിതവസ്സാഹം പുത്തോ, കിം മം ഭിക്ഖു കരിസ്സസി.

    Rañño kitavassāhaṃ putto, kiṃ maṃ bhikkhu karissasi.

    ൭൫൮.

    758.

    ‘‘തസ്സ കമ്മസ്സ ഫരുസസ്സ, വിപാകോ കടുകോ അഹു;

    ‘‘Tassa kammassa pharusassa, vipāko kaṭuko ahu;

    യം രാജപുത്തോ വേദേസി, നിരയമ്ഹി സമപ്പിതോ.

    Yaṃ rājaputto vedesi, nirayamhi samappito.

    ൭൫൯.

    759.

    ‘‘ഛളേവ ചതുരാസീതി, വസ്സാനി നഹുതാനി ച;

    ‘‘Chaḷeva caturāsīti, vassāni nahutāni ca;

    ഭുസം ദുക്ഖം നിഗച്ഛിത്ഥോ, നിരയേ കതകിബ്ബിസോ.

    Bhusaṃ dukkhaṃ nigacchittho, niraye katakibbiso.

    ൭൬൦.

    760.

    ‘‘ഉത്താനോപി ച പച്ചിത്ഥ, നികുജ്ജോ വാമദക്ഖിണോ;

    ‘‘Uttānopi ca paccittha, nikujjo vāmadakkhiṇo;

    ഉദ്ധംപാദോ ഠിതോ ചേവ, ചിരം ബാലോ അപച്ചഥ.

    Uddhaṃpādo ṭhito ceva, ciraṃ bālo apaccatha.

    ൭൬൧.

    761.

    ‘‘ബഹൂനി വസ്സസഹസ്സാനി, പൂഗാനി നഹുതാനി ച;

    ‘‘Bahūni vassasahassāni, pūgāni nahutāni ca;

    ഭുസം ദുക്ഖം നിഗച്ഛിത്ഥോ, നിരയേ കതകിബ്ബിസോ.

    Bhusaṃ dukkhaṃ nigacchittho, niraye katakibbiso.

    ൭൬൨.

    762.

    ‘‘ഏതാദിസം ഖോ കടുകം, അപ്പദുട്ഠപ്പദോസിനം;

    ‘‘Etādisaṃ kho kaṭukaṃ, appaduṭṭhappadosinaṃ;

    പച്ചന്തി പാപകമ്മന്താ, ഇസിമാസജ്ജ സുബ്ബതം.

    Paccanti pāpakammantā, isimāsajja subbataṃ.

    ൭൬൩.

    763.

    ‘‘സോ തത്ഥ ബഹുവസ്സാനി, വേദയിത്വാ ബഹും ദുഖം;

    ‘‘So tattha bahuvassāni, vedayitvā bahuṃ dukhaṃ;

    ഖുപ്പിപാസഹതോ നാമ, പേതോ ആസി തതോ ചുതോ.

    Khuppipāsahato nāma, peto āsi tato cuto.

    ൭൬൪.

    764.

    ‘‘ഏതമാദീനവം ഞത്വാ, ഇസ്സരമദസമ്ഭവം;

    ‘‘Etamādīnavaṃ ñatvā, issaramadasambhavaṃ;

    പഹായ ഇസ്സരമദം, നിവാതമനുവത്തയേ.

    Pahāya issaramadaṃ, nivātamanuvattaye.

    ൭൬൫.

    765.

    ‘‘ദിട്ഠേവ ധമ്മേ പാസംസോ, യോ ബുദ്ധേസു സഗാരവോ;

    ‘‘Diṭṭheva dhamme pāsaṃso, yo buddhesu sagāravo;

    കായസ്സ ഭേദാ സപ്പഞ്ഞോ, സഗ്ഗം സോ ഉപപജ്ജതീ’’തി. –

    Kāyassa bhedā sappañño, saggaṃ so upapajjatī’’ti. –

    ഇദം പേതവത്ഥും കഥേസി.

    Idaṃ petavatthuṃ kathesi.

    ൭൫൩. തത്ഥ പുബ്ബേ കതാനം കമ്മാനം, വിപാകോ മഥയേ മനന്തി പുരിമാസു ജാതീസു കതാനം അകുസലകമ്മാനം ഫലം ഉളാരം ഹുത്വാ ഉപ്പജ്ജമാനം അന്ധബാലാനം ചിത്തം മഥയേയ്യ അഭിഭവേയ്യ, പരേസം അനത്ഥകരണമുഖേന അത്തനോ അത്ഥം ഉപ്പാദേയ്യാതി അധിപ്പായോ.

    753. Tattha pubbe katānaṃ kammānaṃ, vipāko mathaye mananti purimāsu jātīsu katānaṃ akusalakammānaṃ phalaṃ uḷāraṃ hutvā uppajjamānaṃ andhabālānaṃ cittaṃ mathayeyya abhibhaveyya, paresaṃ anatthakaraṇamukhena attano atthaṃ uppādeyyāti adhippāyo.

    ഇദാനി തം ചിത്തമഥനം വിസയേന സദ്ധിം ദസ്സേതും ‘‘രൂപേ സദ്ദേ’’തിആദി വുത്തം. തത്ഥ രൂപേതി രൂപഹേതു, യഥിച്ഛിതസ്സ മനാപിയസ്സ രൂപാരമ്മണസ്സ പടിലാഭനിമിത്തന്തി അത്ഥോ. സദ്ദേതിആദീസുപി ഏസേവ നയോ.

    Idāni taṃ cittamathanaṃ visayena saddhiṃ dassetuṃ ‘‘rūpe sadde’’tiādi vuttaṃ. Tattha rūpeti rūpahetu, yathicchitassa manāpiyassa rūpārammaṇassa paṭilābhanimittanti attho. Saddetiādīsupi eseva nayo.

    ൭൫൪. ഏവം സാധാരണതോ വുത്തമത്ഥം അസാധാരണതോ നിയമേത്വാ ദസ്സേന്തോ ‘‘നച്ചം ഗീത’’ന്തിആദിമാഹ. തത്ഥ രതിന്തി കാമരതിം. ഖിഡ്ഡന്തി സഹായകാദീഹി കേളിം. ഗിരിബ്ബജന്തി രാജഗഹം.

    754. Evaṃ sādhāraṇato vuttamatthaṃ asādhāraṇato niyametvā dassento ‘‘naccaṃ gīta’’ntiādimāha. Tattha ratinti kāmaratiṃ. Khiḍḍanti sahāyakādīhi keḷiṃ. Giribbajanti rājagahaṃ.

    ൭൫൫. ഇസിന്തി അസേക്ഖാനം സീലക്ഖന്ധാദീനം ഏസനട്ഠേന ഇസിം. സുനേത്തന്തി ഏവംനാമകം പച്ചേകബുദ്ധം. അത്തദന്തന്തി ഉത്തമേന ദമഥേന ദമിതചിത്തം. സമാഹിതന്തി അരഹത്തഫലസമാധിനാ സമാഹിതം. ഉഞ്ഛേ പത്തഗതേ രതന്തി ഉഞ്ഛേന ഭിക്ഖാചാരേന ലദ്ധേ പത്തഗതേ പത്തപരിയാപന്നേ ആഹാരേ രതം സന്തുട്ഠം.

    755.Isinti asekkhānaṃ sīlakkhandhādīnaṃ esanaṭṭhena isiṃ. Sunettanti evaṃnāmakaṃ paccekabuddhaṃ. Attadantanti uttamena damathena damitacittaṃ. Samāhitanti arahattaphalasamādhinā samāhitaṃ. Uñche pattagate ratanti uñchena bhikkhācārena laddhe pattagate pattapariyāpanne āhāre rataṃ santuṭṭhaṃ.

    ൭൫൬. ലദ്ധാ, ഭന്തേതി ചാബ്രവീതി ‘‘അപി, ഭന്തേ, ഭിക്ഖാ ലദ്ധാ’’തി വിസ്സാസജനനത്ഥം കഥേസി. ഉച്ചം പഗ്ഗയ്ഹാതി ഉച്ചതരം കത്വാ പത്തം ഉക്ഖിപിത്വാ.

    756.Laddhā, bhanteti cābravīti ‘‘api, bhante, bhikkhā laddhā’’ti vissāsajananatthaṃ kathesi. Uccaṃ paggayhāti uccataraṃ katvā pattaṃ ukkhipitvā.

    ൭൫൭. ഥണ്ഡിലേ പത്തം ഭിന്ദിത്വാതി ഖരകഠിനേ ഭൂമിപ്പദേസേ ഖിപന്തോ പത്തം ഭിന്ദിത്വാ. അപക്കമീതി ഥോകം അപസക്കി. അപസക്കന്തോ ച ‘‘അകാരണേനേവ അന്ധബാലോ മഹന്തം അനത്ഥം അത്തനോ അകാസീ’’തി കരുണായനവസേന ഓലോകേന്തം പച്ചേകബുദ്ധം രാജപുത്തോ ആഹ ‘‘രഞ്ഞോ കിതവസ്സാഹം പുത്തോ, കിം മം ഭിക്ഖു കരിസ്സസീ’’തി.

    757.Thaṇḍile pattaṃ bhinditvāti kharakaṭhine bhūmippadese khipanto pattaṃ bhinditvā. Apakkamīti thokaṃ apasakki. Apasakkanto ca ‘‘akāraṇeneva andhabālo mahantaṃ anatthaṃ attano akāsī’’ti karuṇāyanavasena olokentaṃ paccekabuddhaṃ rājaputto āha ‘‘rañño kitavassāhaṃ putto, kiṃ maṃ bhikkhu karissasī’’ti.

    ൭൫൮. ഫരുസസ്സാതി ദാരുണസ്സ. കടുകോതി അനിട്ഠോ. ന്തി യം വിപാകം. സമപ്പിതോതി അല്ലീനോ.

    758.Pharusassāti dāruṇassa. Kaṭukoti aniṭṭho. Yanti yaṃ vipākaṃ. Samappitoti allīno.

    ൭൫൯. ഛളേവ ചതുരാസീതി, വസ്സാനി നഹുതാനി ചാതി ഉത്താനോ നിപന്നോ ചതുരാസീതിവസ്സസഹസ്സാനി, നികുജ്ജോ, വാമപസ്സേന, ദക്ഖിണപസ്സേന, ഉദ്ധംപാദോ, ഓലമ്ബികോ, യഥാഠിതോ ചാതി ഏവം ഛ ചതുരാസീതിസഹസ്സാനി വസ്സാനി ഹോന്തി. തേനാഹ –

    759.Chaḷeva caturāsīti, vassāni nahutāni cāti uttāno nipanno caturāsītivassasahassāni, nikujjo, vāmapassena, dakkhiṇapassena, uddhaṃpādo, olambiko, yathāṭhito cāti evaṃ cha caturāsītisahassāni vassāni honti. Tenāha –

    ൭൬൦.

    760.

    ‘‘ഉത്താനോപി ച പച്ചിത്ഥ, നികുജ്ജോ വാമദക്ഖിണോ;

    ‘‘Uttānopi ca paccittha, nikujjo vāmadakkhiṇo;

    ഉദ്ധംപാദോ ഠിതോ ചേവ, ചിരം ബാലോ അപച്ചഥാ’’തി.

    Uddhaṃpādo ṭhito ceva, ciraṃ bālo apaccathā’’ti.

    താനി പന വസ്സാനി യസ്മാ അനേകാനി നഹുതാനി ഹോന്തി, തസ്മാ വുത്തം ‘‘നഹുതാനീ’’തി. ഭുസം ദുക്ഖം നിഗച്ഛിത്ഥോതി അതിവിയ ദുക്ഖം പാപുണി.

    Tāni pana vassāni yasmā anekāni nahutāni honti, tasmā vuttaṃ ‘‘nahutānī’’ti. Bhusaṃ dukkhaṃ nigacchitthoti ativiya dukkhaṃ pāpuṇi.

    ൭൬൧. പൂഗാനീതി വസ്സസമൂഹേ, ഇധ പുരിമഗാഥായ ച അച്ചന്തസംയോഗേ ഉപയോഗവചനം ദട്ഠബ്ബം.

    761.Pūgānīti vassasamūhe, idha purimagāthāya ca accantasaṃyoge upayogavacanaṃ daṭṭhabbaṃ.

    ൭൬൨. ഏതാദിസന്തി ഏവരൂപം. കടുകന്തി അതിദുക്ഖം, ഭാവനപംസകനിദ്ദേസോയം ‘‘ഏകമന്തം നിസീദീ’’തിആദീസു വിയ. അപ്പദുട്ഠപ്പദോസിനം ഇസിം സുബ്ബതം ആസജ്ജ ആസാദേത്വാ പാപകമ്മന്താ പുഗ്ഗലാ ഏവരൂപം കടുകം അതിവിയ ദുക്ഖം പച്ചന്തീതി യോജനാ.

    762.Etādisanti evarūpaṃ. Kaṭukanti atidukkhaṃ, bhāvanapaṃsakaniddesoyaṃ ‘‘ekamantaṃ nisīdī’’tiādīsu viya. Appaduṭṭhappadosinaṃ isiṃ subbataṃ āsajja āsādetvā pāpakammantā puggalā evarūpaṃ kaṭukaṃ ativiya dukkhaṃ paccantīti yojanā.

    ൭൬൩. സോതി സോ രാജപുത്തപേതോ. തത്ഥാതി നിരയേ. വേദയിത്വാതി അനുഭവിത്വാ. നാമാതി ബ്യത്തപാകടഭാവേന. തതോ ചുതോതി നിരയതോ ചുതോ. സേസം വുത്തനയമേവ.

    763.Soti so rājaputtapeto. Tatthāti niraye. Vedayitvāti anubhavitvā. Nāmāti byattapākaṭabhāvena. Tato cutoti nirayato cuto. Sesaṃ vuttanayameva.

    ഏവം ഭഗവാ രാജപുത്തപേതകഥായ തത്ഥ സന്നിപതിതം മഹാജനം സംവേജേത്വാ ഉപരി സച്ചാനി പകാസേസി. സച്ചപരിയോസാനേ ബഹൂ സോതാപത്തിഫലാദീനി സമ്പാപുണിംസൂതി.

    Evaṃ bhagavā rājaputtapetakathāya tattha sannipatitaṃ mahājanaṃ saṃvejetvā upari saccāni pakāsesi. Saccapariyosāne bahū sotāpattiphalādīni sampāpuṇiṃsūti.

    രാജപുത്തപേതവത്ഥുവണ്ണനാ നിട്ഠിതാ.

    Rājaputtapetavatthuvaṇṇanā niṭṭhitā.







    Related texts:



    തിപിടക (മൂല) • Tipiṭaka (Mūla) / സുത്തപിടക • Suttapiṭaka / ഖുദ്ദകനികായ • Khuddakanikāya / പേതവത്ഥുപാളി • Petavatthupāḷi / ൭. രാജപുത്തപേതവത്ഥു • 7. Rājaputtapetavatthu


    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact