Library / Tipiṭaka / తిపిటక • Tipiṭaka / మహావిభఙ్గ-అట్ఠకథా • Mahāvibhaṅga-aṭṭhakathā |
౧౦. రాజసిక్ఖాపదవణ్ణనా
10. Rājasikkhāpadavaṇṇanā
౫౩౭. తేన సమయేనాతి రాజసిక్ఖాపదం. తత్థ ఉపాసకం సఞ్ఞాపేత్వాతి జానాపేత్వా, ‘‘ఇమినా మూలేన చీవరం కిణిత్వా థేరస్స దేహీ’’తి ఏవం వత్వాతి అధిప్పాయో. పఞ్ఞాసబన్ధోతి పఞ్ఞాసకహాపణదణ్డోతి వుత్తం హోతి. పఞ్ఞాసం బద్ధోతిపి పాఠో, పఞ్ఞాసం జితో పఞ్ఞాసం దాపేతబ్బోతి అధిప్పాయో. అజ్జణ్హో, భన్తే, ఆగమేహీతి భన్తే, అజ్జ ఏకదివసం అమ్హాకం తిట్ఠ, అధివాసేహీతి అత్థో. పరామసీతి గణ్హి. జీనోసీతి జితోసి.
537.Tena samayenāti rājasikkhāpadaṃ. Tattha upāsakaṃ saññāpetvāti jānāpetvā, ‘‘iminā mūlena cīvaraṃ kiṇitvā therassa dehī’’ti evaṃ vatvāti adhippāyo. Paññāsabandhoti paññāsakahāpaṇadaṇḍoti vuttaṃ hoti. Paññāsaṃ baddhotipi pāṭho, paññāsaṃ jito paññāsaṃ dāpetabboti adhippāyo. Ajjaṇho, bhante, āgamehīti bhante, ajja ekadivasaṃ amhākaṃ tiṭṭha, adhivāsehīti attho. Parāmasīti gaṇhi. Jīnosīti jitosi.
౫౩౮-౯. రాజభోగ్గోతి రాజతో భోగ్గం భుఞ్జితబ్బం అస్సత్థీతి రాజభోగ్గో, రాజభోగోతిపి పాఠో, రాజతో భోగో అస్స అత్థీతి అత్థో.
538-9.Rājabhoggoti rājato bhoggaṃ bhuñjitabbaṃ assatthīti rājabhoggo, rājabhogotipi pāṭho, rājato bhogo assa atthīti attho.
పహిణేయ్యాతి పేసేయ్య, ఉత్తానత్థత్తా పనస్స పదభాజనం న వుత్తం. యథా చ ఏతస్స, ఏవం ‘‘చీవరం ఇత్థన్నామం భిక్ఖు’’న్తిఆదీనమ్పి పదానం ఉత్తానత్థత్తాయేవ పదభాజనం న వుత్తన్తి వేదితబ్బం . ఆభతన్తి ఆనీతం. కాలేన కప్పియన్తి యుత్తపత్తకాలేన, యదా నో అత్థో హోతి, తదా కప్పియం చీవరం గణ్హామాతి అత్థో.
Pahiṇeyyāti peseyya, uttānatthattā panassa padabhājanaṃ na vuttaṃ. Yathā ca etassa, evaṃ ‘‘cīvaraṃ itthannāmaṃ bhikkhu’’ntiādīnampi padānaṃ uttānatthattāyeva padabhājanaṃ na vuttanti veditabbaṃ . Ābhatanti ānītaṃ. Kālenakappiyanti yuttapattakālena, yadā no attho hoti, tadā kappiyaṃ cīvaraṃ gaṇhāmāti attho.
వేయ్యావచ్చకరోతి కిచ్చకరో, కప్పియకారకోతి అత్థో. సఞ్ఞత్తో సో మయాతి ఆణత్తో సో మయా, యథా తుమ్హాకం చీవరేన అత్థే సతి చీవరం దస్సతి, ఏవం వుత్తోతి అత్థో. అత్థో మే ఆవుసో చీవరేనాతి చోదనాలక్ఖణనిదస్సనమేతం, ఇదఞ్హి వచనం వత్తబ్బం, అస్స వా అత్థో యాయ కాయచి భాసాయ; ఇదం చోదనాలక్ఖణం. ‘‘దేహి మే చీవర’’న్తిఆదీని పన నవత్తబ్బాకారదస్సనత్థం వుత్తాని, ఏతాని హి వచనాని ఏతేసం వా అత్థో యాయ కాయచి భాసాయ న వత్తబ్బో.
Veyyāvaccakaroti kiccakaro, kappiyakārakoti attho. Saññatto so mayāti āṇatto so mayā, yathā tumhākaṃ cīvarena atthe sati cīvaraṃ dassati, evaṃ vuttoti attho. Attho me āvuso cīvarenāti codanālakkhaṇanidassanametaṃ, idañhi vacanaṃ vattabbaṃ, assa vā attho yāya kāyaci bhāsāya; idaṃ codanālakkhaṇaṃ. ‘‘Dehi me cīvara’’ntiādīni pana navattabbākāradassanatthaṃ vuttāni, etāni hi vacanāni etesaṃ vā attho yāya kāyaci bhāsāya na vattabbo.
దుతియమ్పి వత్తబ్బో తతియమ్పి వత్తబ్బోతి ‘‘అత్థో మే ఆవుసో చీవరేనా’’తి ఇదమేవ యావతతియం వత్తబ్బోతి. ఏవం ‘‘ద్వత్తిక్ఖత్తుం చోదేతబ్బో సారేతబ్బో’’తి ఏత్థ ఉద్దిట్ఠచోదనాపరిచ్ఛేదం దస్సేత్వా ఇదాని ‘‘ద్వత్తిక్ఖత్తుం చోదయమానో సారయమానో తం చీవరం అభినిప్ఫాదేయ్య, ఇచ్చేతం కుసల’’న్తి ఇమేసం పదానం సఙ్ఖేపతో అత్థం దస్సేన్తో ‘‘సచే అభినిప్ఫాదేతి, ఇచ్చేతం కుసల’’న్తి ఆహ. ఏవం యావతతియం చోదేన్తో తం చీవరం యది నిప్ఫాదేతి, సక్కోతి అత్తనో పటిలాభవసేన నిప్ఫాదేతుం, ఇచ్చేతం కుసలం సాధు సుట్ఠు సున్దరం.
Dutiyampi vattabbo tatiyampi vattabboti ‘‘attho me āvuso cīvarenā’’ti idameva yāvatatiyaṃ vattabboti. Evaṃ ‘‘dvattikkhattuṃ codetabbo sāretabbo’’ti ettha uddiṭṭhacodanāparicchedaṃ dassetvā idāni ‘‘dvattikkhattuṃ codayamāno sārayamāno taṃ cīvaraṃ abhinipphādeyya, iccetaṃ kusala’’nti imesaṃ padānaṃ saṅkhepato atthaṃ dassento ‘‘sace abhinipphādeti, iccetaṃ kusala’’nti āha. Evaṃ yāvatatiyaṃ codento taṃ cīvaraṃ yadi nipphādeti, sakkoti attano paṭilābhavasena nipphādetuṃ, iccetaṃ kusalaṃ sādhu suṭṭhu sundaraṃ.
చతుక్ఖత్తుం పఞ్చక్ఖత్తుం ఛక్ఖత్తుపరమం తుణ్హీభూతేన ఉద్దిస్స ఠాతబ్బన్తి ఠానలక్ఖణనిదస్సనమేతం. ఛక్ఖత్తుపరమన్తి చ భావనపుంసకవచనమేతం, ఛక్ఖత్తుపరమఞ్హి ఏతేన చీవరం ఉద్దిస్స తుణ్హీభూతేన ఠాతబ్బం, న అఞ్ఞం కిఞ్చి కాతబ్బం, ఇదం ఠానలక్ఖణం. తత్థ యో సబ్బట్ఠానానం సాధారణో తుణ్హీభావో, తం తావ దస్సేతుం పదభాజనే ‘‘తత్థ గన్త్వా తుణ్హీభూతేనా’’తిఆది వుత్తం. తత్థ న ఆసనే నిసీదితబ్బన్తి ‘‘ఇధ, భన్తే, నిసీదథా’’తి వుత్తేనాపి న నిసీదితబ్బం. న ఆమిసం పటిగ్గహేతబ్బన్తి యాగుఖజ్జకాదిభేదం కిఞ్చి ఆమిసం ‘‘గణ్హథ, భన్తే’’తి యాచియమానేనాపి న గణ్హితబ్బం. న ధమ్మో భాసితబ్బోతి మఙ్గలం వా అనుమోదనం వా భాసథాతి యాచియమానేనాపి కిఞ్చి న భాసితబ్బం, కేవలం ‘‘కిం కారణా ఆగతోసీ’’తి పుచ్ఛియమానేన ‘‘జానాసి, ఆవుసో’’తి వత్తబ్బో. పుచ్ఛియమానోతి ఇదఞ్హి కరణత్థే పచ్చత్తవచనం. అథ వా పుచ్ఛం కురుమానో పుచ్ఛియమానోతి ఏవమ్పేత్థ అత్థో దట్ఠబ్బో. యో హి పుచ్ఛం కరోతి, సో ఏత్తకం వత్తబ్బోతి ఠానం భఞ్జతీతి ఆగతకారణం భఞ్జతి.
Catukkhattuṃ pañcakkhattuṃ chakkhattuparamaṃ tuṇhībhūtena uddissa ṭhātabbanti ṭhānalakkhaṇanidassanametaṃ. Chakkhattuparamanti ca bhāvanapuṃsakavacanametaṃ, chakkhattuparamañhi etena cīvaraṃ uddissa tuṇhībhūtena ṭhātabbaṃ, na aññaṃ kiñci kātabbaṃ, idaṃ ṭhānalakkhaṇaṃ. Tattha yo sabbaṭṭhānānaṃ sādhāraṇo tuṇhībhāvo, taṃ tāva dassetuṃ padabhājane ‘‘tattha gantvā tuṇhībhūtenā’’tiādi vuttaṃ. Tattha na āsane nisīditabbanti ‘‘idha, bhante, nisīdathā’’ti vuttenāpi na nisīditabbaṃ. Na āmisaṃ paṭiggahetabbanti yāgukhajjakādibhedaṃ kiñci āmisaṃ ‘‘gaṇhatha, bhante’’ti yāciyamānenāpi na gaṇhitabbaṃ. Na dhammo bhāsitabboti maṅgalaṃ vā anumodanaṃ vā bhāsathāti yāciyamānenāpi kiñci na bhāsitabbaṃ, kevalaṃ ‘‘kiṃ kāraṇā āgatosī’’ti pucchiyamānena ‘‘jānāsi, āvuso’’ti vattabbo. Pucchiyamānoti idañhi karaṇatthe paccattavacanaṃ. Atha vā pucchaṃ kurumāno pucchiyamānoti evampettha attho daṭṭhabbo. Yo hi pucchaṃ karoti, so ettakaṃ vattabboti ṭhānaṃ bhañjatīti āgatakāraṇaṃ bhañjati.
ఇదాని యా తిస్సో చోదనా, ఛ చ ఠానాని వుత్తాని. తత్థ వుడ్ఢిఞ్చ హానిఞ్చ దస్సేన్తో ‘‘చతుక్ఖత్తుం చోదేత్వా’’తిఆదిమాహ. యస్మా చ ఏత్థ ఏకచోదనావుడ్ఢియా ద్విన్నం ఠానానం హాని వుత్తా, తస్మా ‘‘ఏకా చోదనా దిగుణం ఠాన’’న్తి లక్ఖణం దస్సితం హోతి. ఇతి ఇమినా లక్ఖణేన తిక్ఖత్తుం చోదేత్వా ఛక్ఖత్తుం ఠాతబ్బం, ద్విక్ఖత్తుం చోదేత్వా అట్ఠక్ఖత్తుం ఠాతబ్బం, సకిం చోదేత్వా దసక్ఖత్తుం ఠాతబ్బన్తి. యథా చ ‘‘ఛక్ఖత్తుం చోదేత్వా న ఠాతబ్బ’’న్తి వుత్తం, ఏవం ‘‘ద్వాదసక్ఖత్తుం ఠత్వా న చోదేతబ్బ’’న్తిపి వుత్తమేవ హోతి. తస్మా సచే చోదేతియేవ న తిట్ఠతి, ఛ చోదనా లబ్భన్తి. సచే తిట్ఠతియేవ న చోదేతి, ద్వాదస ఠానాని లబ్భన్తి. సచే చోదేతిపి తిట్ఠతిపి, ఏకాయ చోదనాయ ద్వే ఠానాని హాపేతబ్బాని. తత్థ యో ఏకదివసమేవ పునప్పునం గన్త్వా ఛక్ఖత్తుం చోదేతి, సకింయేవ వా గన్త్వా ‘‘అత్థో మే, ఆవుసో, చీవరేనా’’తి ఛక్ఖత్తుం వదతి. తథా ఏకదివసమేవ పునప్పునం గన్త్వా ద్వాదసక్ఖత్తుం తిట్ఠతి, సకింయేవ వా గన్త్వా తత్ర తత్ర ఠానే తిట్ఠతి, సోపి సబ్బచోదనాయో సబ్బట్ఠానాని చ భఞ్జతి. కో పన వాదో నానాదివసేసు ఏవం కరోన్తస్సాతి ఏవమేత్థ వినిచ్ఛయో వేదితబ్బో.
Idāni yā tisso codanā, cha ca ṭhānāni vuttāni. Tattha vuḍḍhiñca hāniñca dassento ‘‘catukkhattuṃ codetvā’’tiādimāha. Yasmā ca ettha ekacodanāvuḍḍhiyā dvinnaṃ ṭhānānaṃ hāni vuttā, tasmā ‘‘ekā codanā diguṇaṃ ṭhāna’’nti lakkhaṇaṃ dassitaṃ hoti. Iti iminā lakkhaṇena tikkhattuṃ codetvā chakkhattuṃ ṭhātabbaṃ, dvikkhattuṃ codetvā aṭṭhakkhattuṃ ṭhātabbaṃ, sakiṃ codetvā dasakkhattuṃ ṭhātabbanti. Yathā ca ‘‘chakkhattuṃ codetvā na ṭhātabba’’nti vuttaṃ, evaṃ ‘‘dvādasakkhattuṃ ṭhatvā na codetabba’’ntipi vuttameva hoti. Tasmā sace codetiyeva na tiṭṭhati, cha codanā labbhanti. Sace tiṭṭhatiyeva na codeti, dvādasa ṭhānāni labbhanti. Sace codetipi tiṭṭhatipi, ekāya codanāya dve ṭhānāni hāpetabbāni. Tattha yo ekadivasameva punappunaṃ gantvā chakkhattuṃ codeti, sakiṃyeva vā gantvā ‘‘attho me, āvuso, cīvarenā’’ti chakkhattuṃ vadati. Tathā ekadivasameva punappunaṃ gantvā dvādasakkhattuṃ tiṭṭhati, sakiṃyeva vā gantvā tatra tatra ṭhāne tiṭṭhati, sopi sabbacodanāyo sabbaṭṭhānāni ca bhañjati. Ko pana vādo nānādivasesu evaṃ karontassāti evamettha vinicchayo veditabbo.
యతస్స చీవరచేతాపన్నం ఆభతన్తి యతో రాజతో వా రాజభోగ్గతో వా అస్స భిక్ఖునో చీవరచేతాపన్నం ఆనీతం. యత్వస్సాతిపి పాఠో. అయమేవత్థో. ‘‘యత్థస్సా’’తిపి పఠన్తి, యస్మిం ఠానే అస్స చీవరచేతాపన్నం పేసితన్తి చ అత్థం కథేన్తి, బ్యఞ్జనం పన న సమేతి. తత్థాతి తస్స రఞ్ఞో వా రాజభోగ్గస్స వా సన్తికే; సమీపత్థే హి ఇదం భుమ్మవచనం. న తం తస్స భిక్ఖునో కిఞ్చి అత్థం అనుభోతీతి తం చీవరచేతాపన్నం తస్స భిక్ఖునో కిఞ్చి అప్పమత్తకమ్పి కమ్మం న నిప్ఫాదేతి. యుఞ్జన్తాయస్మన్తో సకన్తి ఆయస్మన్తో అత్తనో సన్తకం ధనం పాపుణన్తు. మా వో సకం వినస్సాతి తుమ్హాకం సన్తకం మా వినస్సతు. యో పన నేవ సామం గచ్ఛతి, న దూతం పాహేతి, వత్తభేదే దుక్కటం ఆపజ్జతి.
Yatassa cīvaracetāpannaṃ ābhatanti yato rājato vā rājabhoggato vā assa bhikkhuno cīvaracetāpannaṃ ānītaṃ. Yatvassātipi pāṭho. Ayamevattho. ‘‘Yatthassā’’tipi paṭhanti, yasmiṃ ṭhāne assa cīvaracetāpannaṃ pesitanti ca atthaṃ kathenti, byañjanaṃ pana na sameti. Tatthāti tassa rañño vā rājabhoggassa vā santike; samīpatthe hi idaṃ bhummavacanaṃ. Na taṃ tassa bhikkhuno kiñci atthaṃ anubhotīti taṃ cīvaracetāpannaṃ tassa bhikkhuno kiñci appamattakampi kammaṃ na nipphādeti. Yuñjantāyasmanto sakanti āyasmanto attano santakaṃ dhanaṃ pāpuṇantu. Mā vo sakaṃ vinassāti tumhākaṃ santakaṃ mā vinassatu. Yo pana neva sāmaṃ gacchati, na dūtaṃ pāheti, vattabhede dukkaṭaṃ āpajjati.
కిం పన సబ్బకప్పియకారకేసు ఏవం పటిపజ్జితబ్బన్తి? న పటిపజ్జితబ్బం. అయఞ్హి కప్పియకారకో నామ సఙ్ఖేపతో దువిధో నిద్దిట్ఠో చ అనిద్దిట్ఠో చ. తత్థ నిద్దిట్ఠో దువిధో – భిక్ఖునా నిద్దిట్ఠో, దూతేన నిద్దిట్ఠోతి. అనిద్దిట్ఠోపి దువిధో – ముఖవేవటిక కప్పియకారకో, పరమ్ముఖకప్పియకారకోతి. తేసు భిక్ఖునా నిద్దిట్ఠో సమ్ముఖాసమ్ముఖవసేన చతుబ్బిధో హోతి. తథా దూతేన నిద్దిట్ఠోపి.
Kiṃ pana sabbakappiyakārakesu evaṃ paṭipajjitabbanti? Na paṭipajjitabbaṃ. Ayañhi kappiyakārako nāma saṅkhepato duvidho niddiṭṭho ca aniddiṭṭho ca. Tattha niddiṭṭho duvidho – bhikkhunā niddiṭṭho, dūtena niddiṭṭhoti. Aniddiṭṭhopi duvidho – mukhavevaṭika kappiyakārako, parammukhakappiyakārakoti. Tesu bhikkhunā niddiṭṭho sammukhāsammukhavasena catubbidho hoti. Tathā dūtena niddiṭṭhopi.
కథం? ఇధేకచ్చో భిక్ఖుస్స చీవరత్థాయ దూతేన అకప్పియవత్థుం పహిణతి, దూతో తం భిక్ఖుం ఉపసఙ్కమిత్వా ‘‘ఇదం, భన్తే, ఇత్థన్నామేన తుమ్హాకం చీవరత్థాయ పహితం, గణ్హథ న’’న్తి వదతి, భిక్ఖు ‘‘నయిదం కప్పతీ’’తి పటిక్ఖిపతి, దూతో ‘‘అత్థి పన తే, భన్తే, వేయ్యావచ్చకరో’’తి పుచ్ఛతి, పుఞ్ఞత్థికేహి చ ఉపాసకేహి ‘‘భిక్ఖూనం వేయ్యావచ్చం కరోథా’’తి ఆణత్తా వా, భిక్ఖూనం వా సన్దిట్ఠా సమ్భత్తా కేచి వేయ్యావచ్చకరా హోన్తి, తేసం అఞ్ఞతరో తస్మిం ఖణే భిక్ఖుస్స సన్తికే నిసిన్నో హోతి, భిక్ఖు తం నిద్దిసతి ‘‘అయం భిక్ఖూనం వేయ్యావచ్చకరో’’తి. దూతో తస్స హత్థే అకప్పియవత్థుం దత్వా ‘‘థేరస్స చీవరం కిణిత్వా దేహీ’’తి గచ్ఛతి, అయం భిక్ఖునా సమ్ముఖానిద్దిట్ఠో.
Kathaṃ? Idhekacco bhikkhussa cīvaratthāya dūtena akappiyavatthuṃ pahiṇati, dūto taṃ bhikkhuṃ upasaṅkamitvā ‘‘idaṃ, bhante, itthannāmena tumhākaṃ cīvaratthāya pahitaṃ, gaṇhatha na’’nti vadati, bhikkhu ‘‘nayidaṃ kappatī’’ti paṭikkhipati, dūto ‘‘atthi pana te, bhante, veyyāvaccakaro’’ti pucchati, puññatthikehi ca upāsakehi ‘‘bhikkhūnaṃ veyyāvaccaṃ karothā’’ti āṇattā vā, bhikkhūnaṃ vā sandiṭṭhā sambhattā keci veyyāvaccakarā honti, tesaṃ aññataro tasmiṃ khaṇe bhikkhussa santike nisinno hoti, bhikkhu taṃ niddisati ‘‘ayaṃ bhikkhūnaṃ veyyāvaccakaro’’ti. Dūto tassa hatthe akappiyavatthuṃ datvā ‘‘therassa cīvaraṃ kiṇitvā dehī’’ti gacchati, ayaṃ bhikkhunā sammukhāniddiṭṭho.
నో చే భిక్ఖుస్స సన్తికే నిసిన్నో హోతి, అపిచ ఖో భిక్ఖు నిద్దిసతి – ‘‘అసుకస్మిం నామ గామే ఇత్థన్నామో భిక్ఖూనం వేయ్యావచ్చకరో’’తి, సో గన్త్వా తస్స హత్థే అకప్పియవత్థుం దత్వా ‘‘థేరస్స చీవరం కిణిత్వా దదేయ్యాసీ’’తి ఆగన్త్వా భిక్ఖుస్స ఆరోచేత్వా గచ్ఛతి, అయమేకో భిక్ఖునా అసమ్ముఖానిద్దిట్ఠో.
No ce bhikkhussa santike nisinno hoti, apica kho bhikkhu niddisati – ‘‘asukasmiṃ nāma gāme itthannāmo bhikkhūnaṃ veyyāvaccakaro’’ti, so gantvā tassa hatthe akappiyavatthuṃ datvā ‘‘therassa cīvaraṃ kiṇitvā dadeyyāsī’’ti āgantvā bhikkhussa ārocetvā gacchati, ayameko bhikkhunā asammukhāniddiṭṭho.
న హేవ ఖో సో దూతో అత్తనా ఆగన్త్వా ఆరోచేతి, అపిచ ఖో అఞ్ఞం పహిణతి ‘‘దిన్నం మయా, భన్తే, తస్స హత్థే చీవరచేతాపన్నం, చీవరం గణ్హేయ్యాథా’’తి, అయం దుతియో భిక్ఖునా అసమ్ముఖానిద్దిట్ఠో.
Na heva kho so dūto attanā āgantvā āroceti, apica kho aññaṃ pahiṇati ‘‘dinnaṃ mayā, bhante, tassa hatthe cīvaracetāpannaṃ, cīvaraṃ gaṇheyyāthā’’ti, ayaṃ dutiyo bhikkhunā asammukhāniddiṭṭho.
న హేవ ఖో అఞ్ఞం పహిణతి, అపిచ ఖో గచ్ఛన్తోవ భిక్ఖుం వదతి ‘‘అహం తస్స హత్థే చీవరచేతాపన్నం దస్సామి, తుమ్హే చీవరం గణ్హేయ్యాథా’’తి, అయం తతియో భిక్ఖునా అసమ్ముఖానిద్దిట్ఠోతి ఏవం ఏకో సమ్ముఖానిద్దిట్ఠో తయో అసమ్ముఖానిద్దిట్ఠాతి ఇమే చత్తారో భిక్ఖునా నిద్దిట్ఠవేయ్యావచ్చకరా నామ. ఏతేసు ఇమస్మిం రాజసిక్ఖాపదే వుత్తనయేనేవ పటిపజ్జితబ్బం.
Na heva kho aññaṃ pahiṇati, apica kho gacchantova bhikkhuṃ vadati ‘‘ahaṃ tassa hatthe cīvaracetāpannaṃ dassāmi, tumhe cīvaraṃ gaṇheyyāthā’’ti, ayaṃ tatiyo bhikkhunā asammukhāniddiṭṭhoti evaṃ eko sammukhāniddiṭṭho tayo asammukhāniddiṭṭhāti ime cattāro bhikkhunā niddiṭṭhaveyyāvaccakarā nāma. Etesu imasmiṃ rājasikkhāpade vuttanayeneva paṭipajjitabbaṃ.
అపరో భిక్ఖు పురిమనయేనేవ దూతేన పుచ్ఛితో నత్థితాయ వా, అవిచారేతుకామతాయ వా ‘‘నత్థమ్హాకం కప్పియకారకో’’తి వదతి, తస్మిఞ్చ ఖణే కోచి మనుస్సో ఆగచ్ఛతి, దూతో తస్స హత్థే అకప్పియవత్థుం దత్వా ‘‘ఇమస్స హత్థతో చీవరం గణ్హేయ్యాథా’’తి వత్వా గచ్ఛతి, అయం దూతేన సమ్ముఖానిద్దిట్ఠో.
Aparo bhikkhu purimanayeneva dūtena pucchito natthitāya vā, avicāretukāmatāya vā ‘‘natthamhākaṃ kappiyakārako’’ti vadati, tasmiñca khaṇe koci manusso āgacchati, dūto tassa hatthe akappiyavatthuṃ datvā ‘‘imassa hatthato cīvaraṃ gaṇheyyāthā’’ti vatvā gacchati, ayaṃ dūtena sammukhāniddiṭṭho.
అపరో దూతో గామం పవిసిత్వా అత్తనా అభిరుచితస్స కస్సచి హత్థే అకప్పియవత్థుం దత్వా పురిమనయేనేవ ఆగన్త్వా ఆరోచేతి, అఞ్ఞం వా పహిణతి, ‘‘అహం అసుకస్స నామ హత్థే చీవరచేతాపన్నం దస్సామి, తుమ్హే చీవరం గణ్హేయ్యాథా’’తి వత్వా వా గచ్ఛతి, అయం తతియో దూతేన అసమ్ముఖానిద్దిట్ఠోతి ఏవం ఏకో సమ్ముఖానిద్దిట్ఠో, తయో అసమ్ముఖానిద్దిట్ఠాతి ఇమే చత్తారో దూతేన నిద్దిట్ఠవేయ్యావచ్చకరా నామ. ఏతేసు మేణ్డకసిక్ఖాపదే వుత్తనయేన పటిపజ్జితబ్బం. వుత్తఞ్హేతం – ‘‘సన్తి, భిక్ఖవే, మనుస్సా సద్ధా పసన్నా, తే కప్పియకారకానం హత్థే హిరఞ్ఞం ఉపనిక్ఖిపన్తి – ‘ఇమినా అయ్యస్స యం కప్పియం తం దేథా’తి. అనుజానామి, భిక్ఖవే, యం తతో కప్పియం తం సాదితుం, న త్వేవాహం, భిక్ఖవే, కేనచి పరియాయేన జాతరూపరజతం సాదితబ్బం పరియేసితబ్బన్తి వదామీ’’తి (మహావ॰ ౨౯౯). ఏత్థ చ చోదనాయ పమాణం నత్థి, మూలం అసాదియన్తేన సహస్సక్ఖత్తుమ్పి చోదనాయ వా ఠానేన వా కప్పియభణ్డం సాదితుం వట్టతి. నో చే దేతి, అఞ్ఞం కప్పియకారకం ఠపేత్వాపి ఆహరాపేతబ్బం. సచే ఇచ్ఛతి మూలసామికానమ్పి కథేతబ్బం; నో చే ఇచ్ఛతి న కథేతబ్బం.
Aparo dūto gāmaṃ pavisitvā attanā abhirucitassa kassaci hatthe akappiyavatthuṃ datvā purimanayeneva āgantvā āroceti, aññaṃ vā pahiṇati, ‘‘ahaṃ asukassa nāma hatthe cīvaracetāpannaṃ dassāmi, tumhe cīvaraṃ gaṇheyyāthā’’ti vatvā vā gacchati, ayaṃ tatiyo dūtena asammukhāniddiṭṭhoti evaṃ eko sammukhāniddiṭṭho, tayo asammukhāniddiṭṭhāti ime cattāro dūtena niddiṭṭhaveyyāvaccakarā nāma. Etesu meṇḍakasikkhāpade vuttanayena paṭipajjitabbaṃ. Vuttañhetaṃ – ‘‘santi, bhikkhave, manussā saddhā pasannā, te kappiyakārakānaṃ hatthe hiraññaṃ upanikkhipanti – ‘iminā ayyassa yaṃ kappiyaṃ taṃ dethā’ti. Anujānāmi, bhikkhave, yaṃ tato kappiyaṃ taṃ sādituṃ, na tvevāhaṃ, bhikkhave, kenaci pariyāyena jātarūparajataṃ sāditabbaṃ pariyesitabbanti vadāmī’’ti (mahāva. 299). Ettha ca codanāya pamāṇaṃ natthi, mūlaṃ asādiyantena sahassakkhattumpi codanāya vā ṭhānena vā kappiyabhaṇḍaṃ sādituṃ vaṭṭati. No ce deti, aññaṃ kappiyakārakaṃ ṭhapetvāpi āharāpetabbaṃ. Sace icchati mūlasāmikānampi kathetabbaṃ; no ce icchati na kathetabbaṃ.
అపరో భిక్ఖు పురిమనయేనేవ దూతేన పుచ్ఛితో ‘‘నత్థమ్హాకం కప్పియకారకో’’తి వదతి, తదఞ్ఞో సమీపే ఠితో సుత్వా ‘‘ఆహర భో అహం అయ్యస్స చీవరం చేతాపేత్వా దస్సామీ’’తి వదతి. దూతో ‘‘హన్ద భో దదేయ్యాసీ’’తి తస్స హత్థే దత్వా భిక్ఖుస్స అనారోచేత్వావ గచ్ఛతి, అయం ముఖవేవటికకప్పియకారకో. అపరో భిక్ఖునో ఉపట్ఠాకస్స వా అఞ్ఞస్స వా హత్థే అకప్పియవత్థుం దత్వా ‘‘థేరస్స చీవరం దదేయ్యాసీ’’తి ఏత్తోవ పక్కమతి, అయం పరమ్ముఖకప్పియకారకోతి ఇమే ద్వే అనిద్దిట్ఠకప్పియకారకా నామ. ఏతేసు అఞ్ఞాతకఅప్పవారితేసు వియ పటిపజ్జితబ్బం. సచే సయమేవ చీవరం ఆనేత్వా దదన్తి, గహేతబ్బం. నో చే, కిఞ్చి న వత్తబ్బా. దేసనామత్తమేవ చేతం ‘‘దూతేన చీవరచేతాపన్నం పహిణేయ్యా’’తి సయం ఆహరిత్వాపి పిణ్డపాతాదీనం అత్థాయ దదన్తేసుపి ఏసేవ నయో. న కేవలఞ్చ అత్తనోయేవ అత్థాయ సమ్పటిచ్ఛితుం న వట్టతి, సచేపి కోచి జాతరూపరజతం ఆనేత్వా ‘‘ఇదం సఙ్ఘస్స దమ్మి, ఆరామం వా కరోథ చేతియం వా భోజనసాలాదీనం వా అఞ్ఞతర’’న్తి వదతి, ఇదమ్పి సమ్పటిచ్ఛితుం న వట్టతి. యస్స కస్సచి హి అఞ్ఞస్సత్థాయ సమ్పటిచ్ఛన్తస్స దుక్కటం హోతీతి మహాపచ్చరియం వుత్తం.
Aparo bhikkhu purimanayeneva dūtena pucchito ‘‘natthamhākaṃ kappiyakārako’’ti vadati, tadañño samīpe ṭhito sutvā ‘‘āhara bho ahaṃ ayyassa cīvaraṃ cetāpetvā dassāmī’’ti vadati. Dūto ‘‘handa bho dadeyyāsī’’ti tassa hatthe datvā bhikkhussa anārocetvāva gacchati, ayaṃ mukhavevaṭikakappiyakārako. Aparo bhikkhuno upaṭṭhākassa vā aññassa vā hatthe akappiyavatthuṃ datvā ‘‘therassa cīvaraṃ dadeyyāsī’’ti ettova pakkamati, ayaṃ parammukhakappiyakārakoti ime dve aniddiṭṭhakappiyakārakā nāma. Etesu aññātakaappavāritesu viya paṭipajjitabbaṃ. Sace sayameva cīvaraṃ ānetvā dadanti, gahetabbaṃ. No ce, kiñci na vattabbā. Desanāmattameva cetaṃ ‘‘dūtena cīvaracetāpannaṃ pahiṇeyyā’’ti sayaṃ āharitvāpi piṇḍapātādīnaṃ atthāya dadantesupi eseva nayo. Na kevalañca attanoyeva atthāya sampaṭicchituṃ na vaṭṭati, sacepi koci jātarūparajataṃ ānetvā ‘‘idaṃ saṅghassa dammi, ārāmaṃ vā karotha cetiyaṃ vā bhojanasālādīnaṃ vā aññatara’’nti vadati, idampi sampaṭicchituṃ na vaṭṭati. Yassa kassaci hi aññassatthāya sampaṭicchantassa dukkaṭaṃ hotīti mahāpaccariyaṃ vuttaṃ.
సచే పన ‘‘నయిదం భిక్ఖూనం సమ్పటిచ్ఛితుం వట్టతీ’’తి పటిక్ఖిత్తే ‘‘వడ్ఢకీనం వా కమ్మకరానం వా హత్థే భవిస్సతి, కేవలం తుమ్హే సుకతదుక్కటం జానాథా’’తి వత్వా తేసం హత్థే దత్వా పక్కమతి, వట్టతి. అథాపి ‘‘మమ మనుస్సానం హత్థే భవిస్సతి మయ్హమేవ వా హత్థే భవిస్సతి, కేవలం తుమ్హే యం యస్స దాతబ్బం, తదత్థాయ పేసేయ్యాథా’’తి వదతి, ఏవమ్పి వట్టతి.
Sace pana ‘‘nayidaṃ bhikkhūnaṃ sampaṭicchituṃ vaṭṭatī’’ti paṭikkhitte ‘‘vaḍḍhakīnaṃ vā kammakarānaṃ vā hatthe bhavissati, kevalaṃ tumhe sukatadukkaṭaṃ jānāthā’’ti vatvā tesaṃ hatthe datvā pakkamati, vaṭṭati. Athāpi ‘‘mama manussānaṃ hatthe bhavissati mayhameva vā hatthe bhavissati, kevalaṃ tumhe yaṃ yassa dātabbaṃ, tadatthāya peseyyāthā’’ti vadati, evampi vaṭṭati.
సచే పన సఙ్ఘం వా గణం వా పుగ్గలం వా అనామసిత్వా ‘‘ఇదం హిరఞ్ఞసువణ్ణం చేతియస్స దేమ, విహారస్స దేమ, నవకమ్మస్స దేమా’’తి వదన్తి, పటిక్ఖిపితుం న వట్టతి. ‘‘ఇమే ఇదం భణన్తీ’’తి కప్పియకారకానం ఆచిక్ఖితబ్బం. ‘‘చేతియాదీనం అత్థాయ తుమ్హే గహేత్వా ఠపేథా’’తి వుత్తేన పన ‘‘అమ్హాకం గహేతుం న వట్టతీ’’తి పటిక్ఖిపితబ్బం.
Sace pana saṅghaṃ vā gaṇaṃ vā puggalaṃ vā anāmasitvā ‘‘idaṃ hiraññasuvaṇṇaṃ cetiyassa dema, vihārassa dema, navakammassa demā’’ti vadanti, paṭikkhipituṃ na vaṭṭati. ‘‘Ime idaṃ bhaṇantī’’ti kappiyakārakānaṃ ācikkhitabbaṃ. ‘‘Cetiyādīnaṃ atthāya tumhe gahetvā ṭhapethā’’ti vuttena pana ‘‘amhākaṃ gahetuṃ na vaṭṭatī’’ti paṭikkhipitabbaṃ.
సచే పన కోచి బహుం హిరఞ్ఞసువణ్ణం ఆనేత్వా ‘‘ఇదం సఙ్ఘస్స దమ్మి, చత్తారో పచ్చయే పరిభుఞ్జథా’’తి వదతి, తం చే సఙ్ఘో సమ్పటిచ్ఛతి, పటిగ్గహణేపి పరిభోగేపి ఆపత్తి. తత్ర చే ఏకో భిక్ఖు ‘‘నయిదం కప్పతీ’’తి పటిక్ఖిపతి, ఉపాసకో చ ‘‘యది న కప్పతి, మయ్హమేవ భవిస్సతీ’’తి గచ్ఛతి. సో భిక్ఖు ‘‘తయా సఙ్ఘస్స లాభన్తరాయో కతో’’తి న కేనచి కిఞ్చి వత్తబ్బో. యో హి తం చోదేతి, స్వేవ సాపత్తికో హోతి, తేన పన ఏకేన బహూ అనాపత్తికా కతా. సచే పన భిక్ఖూహి ‘‘న వట్టతీ’’తి పటిక్ఖిత్తే ‘‘కప్పియకారకానం వా హత్థే భవిస్సతి, మమ పురిసానం వా మయ్హం వా హత్థే భవిస్సతి, కేవలం తుమ్హే పచ్చయే పరిభుఞ్జథా’’తి వదతి, వట్టతి.
Sace pana koci bahuṃ hiraññasuvaṇṇaṃ ānetvā ‘‘idaṃ saṅghassa dammi, cattāro paccaye paribhuñjathā’’ti vadati, taṃ ce saṅgho sampaṭicchati, paṭiggahaṇepi paribhogepi āpatti. Tatra ce eko bhikkhu ‘‘nayidaṃ kappatī’’ti paṭikkhipati, upāsako ca ‘‘yadi na kappati, mayhameva bhavissatī’’ti gacchati. So bhikkhu ‘‘tayā saṅghassa lābhantarāyo kato’’ti na kenaci kiñci vattabbo. Yo hi taṃ codeti, sveva sāpattiko hoti, tena pana ekena bahū anāpattikā katā. Sace pana bhikkhūhi ‘‘na vaṭṭatī’’ti paṭikkhitte ‘‘kappiyakārakānaṃ vā hatthe bhavissati, mama purisānaṃ vā mayhaṃ vā hatthe bhavissati, kevalaṃ tumhe paccaye paribhuñjathā’’ti vadati, vaṭṭati.
చతుపచ్చయత్థాయ చ దిన్నం యేన యేన పచ్చయేన అత్థో హోతి, తదత్థం ఉపనేతబ్బం, చీవరత్థాయ దిన్నం చీవరేయేవ ఉపనేతబ్బం. సచే చీవరేన తాదిసో అత్థో నత్థి, పిణ్డపాతాదీహి సఙ్ఘో కిలమతి, సఙ్ఘసుట్ఠుతాయ అపలోకేత్వా తదత్థాయపి ఉపనేతబ్బం. ఏస నయో పిణ్డపాతగిలానపచ్చయత్థాయ దిన్నేపి, సేనాసనత్థాయ దిన్నం పన సేనాసనస్స గరుభణ్డత్తా సేనాసనేయేవ ఉపనేతబ్బం. సచే పన భిక్ఖూసు సేనాసనం ఛడ్డేత్వా గతేసు సేనాసనం వినస్సతి, ఈదిసే కాలే సేనాసనం విస్సజ్జేత్వాపి భిక్ఖూనం పరిభోగో అనుఞ్ఞాతో, తస్మా సేనాసనజగ్గనత్థం మూలచ్ఛేజ్జం అకత్వా యాపనమత్తం పరిభుఞ్జితబ్బం.
Catupaccayatthāya ca dinnaṃ yena yena paccayena attho hoti, tadatthaṃ upanetabbaṃ, cīvaratthāya dinnaṃ cīvareyeva upanetabbaṃ. Sace cīvarena tādiso attho natthi, piṇḍapātādīhi saṅgho kilamati, saṅghasuṭṭhutāya apaloketvā tadatthāyapi upanetabbaṃ. Esa nayo piṇḍapātagilānapaccayatthāya dinnepi, senāsanatthāya dinnaṃ pana senāsanassa garubhaṇḍattā senāsaneyeva upanetabbaṃ. Sace pana bhikkhūsu senāsanaṃ chaḍḍetvā gatesu senāsanaṃ vinassati, īdise kāle senāsanaṃ vissajjetvāpi bhikkhūnaṃ paribhogo anuññāto, tasmā senāsanajagganatthaṃ mūlacchejjaṃ akatvā yāpanamattaṃ paribhuñjitabbaṃ.
న కేవలఞ్చ హిరఞ్ఞసువణ్ణమేవ, అఞ్ఞమ్పి ఖేత్తవత్థాది అకప్పియం న సమ్పటిచ్ఛితబ్బం. సచే హి కోచి ‘‘మయ్హం తిసస్ససమ్పాదనకం మహాతళాకం అత్థి, తం సఙ్ఘస్స దమ్మీ’’తి వదతి, తం చే సఙ్ఘో సమ్పటిచ్ఛతి, పటిగ్గహణేపి పరిభోగేపి ఆపత్తియేవ. యో పన తం పటిక్ఖిపతి, సో పురిమనయేనేవ న కేనచి కిఞ్చి వత్తబ్బో. యో హి తం చోదేతి, స్వేవ సాపత్తికో హోతి, తేన పన ఏకేన బహూ అనాపత్తికా కతా.
Na kevalañca hiraññasuvaṇṇameva, aññampi khettavatthādi akappiyaṃ na sampaṭicchitabbaṃ. Sace hi koci ‘‘mayhaṃ tisassasampādanakaṃ mahātaḷākaṃ atthi, taṃ saṅghassa dammī’’ti vadati, taṃ ce saṅgho sampaṭicchati, paṭiggahaṇepi paribhogepi āpattiyeva. Yo pana taṃ paṭikkhipati, so purimanayeneva na kenaci kiñci vattabbo. Yo hi taṃ codeti, sveva sāpattiko hoti, tena pana ekena bahū anāpattikā katā.
యో పన ‘‘తాదిసంయేవ తళాకం దమ్మీ’’తి వత్వా భిక్ఖూహి ‘‘న వట్టతీ’’తి పటిక్ఖిత్తో వదతి ‘‘అసుకఞ్చ అసుకఞ్చ సఙ్ఘస్స తళాకం అత్థి, తం కథం వట్టతీ’’తి. సో వత్తబ్బో – ‘‘కప్పియం కత్వా దిన్నం భవిస్సతీ’’తి. కథం దిన్నం కప్పియం హోతీతి? ‘‘చత్తారో పచ్చయే పరిభుఞ్జథా’’తి వత్వా దిన్నన్తి. సో సచే ‘‘సాధు, భన్తే, చత్తారో పచ్చయే సఙ్ఘో పరిభుఞ్జతూ’’తి దేతి, వట్టతి. అథాపి ‘‘తళాకం గణ్హథా’’తి వత్వా ‘‘న వట్టతీ’’తి పటిక్ఖిత్తో ‘‘కప్పియకారకో అత్థీ’’తి పుచ్ఛిత్వా ‘‘నత్థీ’’తి వుత్తే ‘‘ఇదం అసుకో నామ విచారేస్సతి, అసుకస్స వా హత్థే, మయ్హం వా హత్థే భవిస్సతి, సఙ్ఘో కప్పియభణ్డం పరిభుఞ్జతూ’’తి వదతి, వట్టతి. సచేపి ‘‘న వట్టతీ’’తి పటిక్ఖిత్తో ‘‘ఉదకం పరిభుఞ్జిస్సతి, భణ్డకం ధోవిస్సతి, మిగపక్ఖినో పివిస్సన్తీ’’తి వదతి, ఏవమ్పి వట్టతి. అథాపి ‘‘న వట్టతీ’’తి పటిక్ఖిత్తో వదతి ‘‘కప్పియసీసేన గణ్హథా’’తి. ‘‘సాధు, ఉపాసక, సఙ్ఘో పానీయం పివిస్సతి, భణ్డకం ధోవిస్సతి, మిగపక్ఖినో పివిస్సన్తీ’’తి వత్వా పరిభుఞ్జితుం వట్టతి.
Yo pana ‘‘tādisaṃyeva taḷākaṃ dammī’’ti vatvā bhikkhūhi ‘‘na vaṭṭatī’’ti paṭikkhitto vadati ‘‘asukañca asukañca saṅghassa taḷākaṃ atthi, taṃ kathaṃ vaṭṭatī’’ti. So vattabbo – ‘‘kappiyaṃ katvā dinnaṃ bhavissatī’’ti. Kathaṃ dinnaṃ kappiyaṃ hotīti? ‘‘Cattāro paccaye paribhuñjathā’’ti vatvā dinnanti. So sace ‘‘sādhu, bhante, cattāro paccaye saṅgho paribhuñjatū’’ti deti, vaṭṭati. Athāpi ‘‘taḷākaṃ gaṇhathā’’ti vatvā ‘‘na vaṭṭatī’’ti paṭikkhitto ‘‘kappiyakārako atthī’’ti pucchitvā ‘‘natthī’’ti vutte ‘‘idaṃ asuko nāma vicāressati, asukassa vā hatthe, mayhaṃ vā hatthe bhavissati, saṅgho kappiyabhaṇḍaṃ paribhuñjatū’’ti vadati, vaṭṭati. Sacepi ‘‘na vaṭṭatī’’ti paṭikkhitto ‘‘udakaṃ paribhuñjissati, bhaṇḍakaṃ dhovissati, migapakkhino pivissantī’’ti vadati, evampi vaṭṭati. Athāpi ‘‘na vaṭṭatī’’ti paṭikkhitto vadati ‘‘kappiyasīsena gaṇhathā’’ti. ‘‘Sādhu, upāsaka, saṅgho pānīyaṃ pivissati, bhaṇḍakaṃ dhovissati, migapakkhino pivissantī’’ti vatvā paribhuñjituṃ vaṭṭati.
అథాపి ‘‘మమ తళాకం వా పోక్ఖరణిం వా సఙ్ఘస్స దమ్మీ’’తి ‘‘వుత్తే, సాధు, ఉపాసక, సఙ్ఘో పానీయం పివిస్సతీ’’తిఆదీని వత్వా పరిభుఞ్జితుం వట్టతియేవ. యది పన భిక్ఖూహి హత్థకమ్మం యాచిత్వా సహత్థేన చ కప్పియపథవిం ఖనిత్వా ఉదకపరిభోగత్థాయ తళాకం కారితం హోతి, తం చే నిస్సాయ సస్సం నిప్ఫాదేత్వా మనుస్సా విహారే కప్పియభణ్డం దేన్తి, వట్టతి. అథ మనుస్సా ఏవ సఙ్ఘస్స ఉపకారత్థాయ సఙ్ఘికభూమిం ఖనిత్వా తం నిస్సాయ నిప్ఫన్నసస్సతో కప్పియభణ్డం దేన్తి, ఏవమ్పి వట్టతి. ‘‘అమ్హాకం ఏకం కప్పియకారకం ఠపేథా’’తి వుత్తే చ ఠపేతుమ్పి లబ్భతి. అథ పన తే మనుస్సా రాజబలినా ఉపద్దుతా పక్కమన్తి, అఞ్ఞే పటిపజ్జన్తి, న చ భిక్ఖూనం కిఞ్చి దేన్తి, ఉదకం వారేతుం లబ్భతి. తఞ్చ ఖో కసికమ్మకాలేయేవ, న సస్సకాలే. సచే తే వదన్తి ‘‘నను, భన్తే, పుబ్బేపి మనుస్సా ఇమం నిస్సాయ సస్సం అకంసూ’’తి . తతో వత్తబ్బా – ‘‘తే సఙ్ఘస్స ఇమఞ్చ ఇమఞ్చ ఉపకారం అకంసు, ఇదఞ్చిదఞ్చ కప్పియభణ్డం అదంసూ’’తి. సచే వదన్తి – ‘‘మయమ్పి దస్సామా’’తి, ఏవమ్పి వట్టతి.
Athāpi ‘‘mama taḷākaṃ vā pokkharaṇiṃ vā saṅghassa dammī’’ti ‘‘vutte, sādhu, upāsaka, saṅgho pānīyaṃ pivissatī’’tiādīni vatvā paribhuñjituṃ vaṭṭatiyeva. Yadi pana bhikkhūhi hatthakammaṃ yācitvā sahatthena ca kappiyapathaviṃ khanitvā udakaparibhogatthāya taḷākaṃ kāritaṃ hoti, taṃ ce nissāya sassaṃ nipphādetvā manussā vihāre kappiyabhaṇḍaṃ denti, vaṭṭati. Atha manussā eva saṅghassa upakāratthāya saṅghikabhūmiṃ khanitvā taṃ nissāya nipphannasassato kappiyabhaṇḍaṃ denti, evampi vaṭṭati. ‘‘Amhākaṃ ekaṃ kappiyakārakaṃ ṭhapethā’’ti vutte ca ṭhapetumpi labbhati. Atha pana te manussā rājabalinā upaddutā pakkamanti, aññe paṭipajjanti, na ca bhikkhūnaṃ kiñci denti, udakaṃ vāretuṃ labbhati. Tañca kho kasikammakāleyeva, na sassakāle. Sace te vadanti ‘‘nanu, bhante, pubbepi manussā imaṃ nissāya sassaṃ akaṃsū’’ti . Tato vattabbā – ‘‘te saṅghassa imañca imañca upakāraṃ akaṃsu, idañcidañca kappiyabhaṇḍaṃ adaṃsū’’ti. Sace vadanti – ‘‘mayampi dassāmā’’ti, evampi vaṭṭati.
సచే పన కోచి అబ్యత్తో అకప్పియవోహారేన తళాకం పటిగ్గణ్హాతి వా కారేతి వా, తం భిక్ఖూహి న పరిభుఞ్జితబ్బం, తం నిస్సాయ లద్ధం కప్పియభణ్డమ్పి అకప్పియమేవ. సచే భిక్ఖూహి పరిచ్చత్తభావం ఞత్వా సామికో వా తస్స పుత్తధీతరో వా అఞ్ఞో వా కోచి వంసే ఉప్పన్నో పున కప్పియవోహారేన దేతి, వట్టతి. పచ్ఛిన్నే కులవంసే యో తస్స జనపదస్స సామికో, సో అచ్ఛిన్దిత్వా పున దేతి, చిత్తలపబ్బతే భిక్ఖునా నీహటఉదకవాహకం అళనాగరాజమహేసీ వియ, ఏవమ్పి వట్టతి.
Sace pana koci abyatto akappiyavohārena taḷākaṃ paṭiggaṇhāti vā kāreti vā, taṃ bhikkhūhi na paribhuñjitabbaṃ, taṃ nissāya laddhaṃ kappiyabhaṇḍampi akappiyameva. Sace bhikkhūhi pariccattabhāvaṃ ñatvā sāmiko vā tassa puttadhītaro vā añño vā koci vaṃse uppanno puna kappiyavohārena deti, vaṭṭati. Pacchinne kulavaṃse yo tassa janapadassa sāmiko, so acchinditvā puna deti, cittalapabbate bhikkhunā nīhaṭaudakavāhakaṃ aḷanāgarājamahesī viya, evampi vaṭṭati.
కప్పియవోహారేపి ఉదకవసేన పటిగ్గహితతళాకే సుద్ధచిత్తానం మత్తికుద్ధరణపాళిబన్ధనాదీని చ కాతుం వట్టతి. తం నిస్సాయ పన సస్సం కరోన్తే దిస్వా కప్పియకారకం ఠపేతుం న వట్టతి. యది తే సయమేవ కప్పియభణ్డం దేన్తి, గహేతబ్బం. నో చే దేన్తి, న చోదేతబ్బం, న సారేతబ్బం. పచ్చయవసేన పటిగ్గహితతళాకే కప్పియకారకం ఠపేతుం వట్టతి. మత్తికుద్ధరణపాళిబన్ధనాదీని పన కాతుం న వట్టతి. సచే కప్పియకారకా సయమేవ కరోన్తి, వట్టతి. అబ్యత్తేన పన లజ్జిభిక్ఖునా కారాపితేసు కిఞ్చాపి పటిగ్గహణే కప్పియం, భిక్ఖుస్స పయోగపచ్చయా ఉప్పన్నేన మిస్సకత్తా విసగతపిణ్డపాతో వియ అకప్పియమంసరసమిస్సకభోజనం వియ చ దుబ్బినిబ్భోగం హోతి, సబ్బేసం అకప్పియమేవ.
Kappiyavohārepi udakavasena paṭiggahitataḷāke suddhacittānaṃ mattikuddharaṇapāḷibandhanādīni ca kātuṃ vaṭṭati. Taṃ nissāya pana sassaṃ karonte disvā kappiyakārakaṃ ṭhapetuṃ na vaṭṭati. Yadi te sayameva kappiyabhaṇḍaṃ denti, gahetabbaṃ. No ce denti, na codetabbaṃ, na sāretabbaṃ. Paccayavasena paṭiggahitataḷāke kappiyakārakaṃ ṭhapetuṃ vaṭṭati. Mattikuddharaṇapāḷibandhanādīni pana kātuṃ na vaṭṭati. Sace kappiyakārakā sayameva karonti, vaṭṭati. Abyattena pana lajjibhikkhunā kārāpitesu kiñcāpi paṭiggahaṇe kappiyaṃ, bhikkhussa payogapaccayā uppannena missakattā visagatapiṇḍapāto viya akappiyamaṃsarasamissakabhojanaṃ viya ca dubbinibbhogaṃ hoti, sabbesaṃ akappiyameva.
సచే పన ‘‘ఉదకస్స ఓకాసో అత్థి, తళాకస్స పాళి థిరా, యథా బహుం ఉదకం గణ్హాతి, ఏవం కరోహి, తీరసమీపే ఉదకం కరోహీ’’తి ఏవం ఉదకమేవ విచారేతి, వట్టతి. ఉద్ధనే అగ్గిం న పాతేన్తి, ‘‘ఉదకకమ్మం లబ్భతు ఉపాసకా’’తి వత్తుం వట్టతి. ‘‘సస్సం కత్వా ఆహరథా’’తి వత్తుం పన న వట్టతి. సచే పన తళాకే అతిబహుం ఉదకం దిస్వా పస్సతో వా పిట్ఠితో వా మాతికం నీహరాపేతి, వనం ఛిన్దాపేత్వా కేదారే కారాపేతి, పోరాణకేదారేసు వా పకతిభాగం అగ్గహేత్వా అతిరేకం గణ్హాతి, నవసస్సే వా అకాలసస్సే వా అపరిచ్ఛిన్నభాగే ‘‘ఏత్తకే కహాపణే దేథా’’తి కహాపణే ఉట్ఠాపేతి, సబ్బేసం అకప్పియం.
Sace pana ‘‘udakassa okāso atthi, taḷākassa pāḷi thirā, yathā bahuṃ udakaṃ gaṇhāti, evaṃ karohi, tīrasamīpe udakaṃ karohī’’ti evaṃ udakameva vicāreti, vaṭṭati. Uddhane aggiṃ na pātenti, ‘‘udakakammaṃ labbhatu upāsakā’’ti vattuṃ vaṭṭati. ‘‘Sassaṃ katvā āharathā’’ti vattuṃ pana na vaṭṭati. Sace pana taḷāke atibahuṃ udakaṃ disvā passato vā piṭṭhito vā mātikaṃ nīharāpeti, vanaṃ chindāpetvā kedāre kārāpeti, porāṇakedāresu vā pakatibhāgaṃ aggahetvā atirekaṃ gaṇhāti, navasasse vā akālasasse vā aparicchinnabhāge ‘‘ettake kahāpaṇe dethā’’ti kahāpaṇe uṭṭhāpeti, sabbesaṃ akappiyaṃ.
యో పన ‘‘కస్సథ వపథా’’తి అవత్వా ‘‘ఏత్తకాయ భూమియా, ఏత్తకో నామ భాగో’’తి ఏవం భూమిం వా పతిట్ఠపేతి, ‘‘ఏత్తకే భూమిభాగే అమ్హేహి సస్సం కతం, ఏత్తకం నామ భాగం గణ్హథా’’తి వదన్తేసు కస్సకేసు భూమిప్పమాణగ్గహణత్థం రజ్జుయా వా దణ్డేన వా మినాతి, ఖలే వా ఠత్వా రక్ఖతి, ఖలతో వా నీహరాపేతి, కోట్ఠాగారే వా పటిసామేతి, తస్సేవ తం అకప్పియం.
Yo pana ‘‘kassatha vapathā’’ti avatvā ‘‘ettakāya bhūmiyā, ettako nāma bhāgo’’ti evaṃ bhūmiṃ vā patiṭṭhapeti, ‘‘ettake bhūmibhāge amhehi sassaṃ kataṃ, ettakaṃ nāma bhāgaṃ gaṇhathā’’ti vadantesu kassakesu bhūmippamāṇaggahaṇatthaṃ rajjuyā vā daṇḍena vā mināti, khale vā ṭhatvā rakkhati, khalato vā nīharāpeti, koṭṭhāgāre vā paṭisāmeti, tasseva taṃ akappiyaṃ.
సచే కస్సకా కహాపణే ఆహరిత్వా ‘‘ఇమే సఙ్ఘస్స ఆహటా’’తి వదన్తి, అఞ్ఞతరో చ భిక్ఖు ‘‘న సఙ్ఘో కహాపణే ఖాదతీ’’తి సఞ్ఞాయ ‘‘ఏత్తకేహి కహాపణేహి సాటకే ఆహర, ఏత్తకేహి యాగుఆదీని సమ్పాదేహీ’’తి వదతి. యం తే ఆహరన్తి, సబ్బేసం అకప్పియం. కస్మా? కహాపణానం విచారితత్తా.
Sace kassakā kahāpaṇe āharitvā ‘‘ime saṅghassa āhaṭā’’ti vadanti, aññataro ca bhikkhu ‘‘na saṅgho kahāpaṇe khādatī’’ti saññāya ‘‘ettakehi kahāpaṇehi sāṭake āhara, ettakehi yāguādīni sampādehī’’ti vadati. Yaṃ te āharanti, sabbesaṃ akappiyaṃ. Kasmā? Kahāpaṇānaṃ vicāritattā.
సచే ధఞ్ఞం ఆహరిత్వా ఇదం సఙ్ఘస్స ఆహటన్తి వదన్తి, అఞ్ఞతరో చ భిక్ఖు పురిమనయేనేవ ‘‘ఏత్తకేహి వీహీహి ఇదఞ్చిదఞ్చ ఆహరథా’’తి వదతి. యం తే ఆహరన్తి, తస్సేవ అకప్పియం. కస్మా? ధఞ్ఞస్స విచారితత్తా.
Sace dhaññaṃ āharitvā idaṃ saṅghassa āhaṭanti vadanti, aññataro ca bhikkhu purimanayeneva ‘‘ettakehi vīhīhi idañcidañca āharathā’’ti vadati. Yaṃ te āharanti, tasseva akappiyaṃ. Kasmā? Dhaññassa vicāritattā.
సచే తణ్డులం వా అపరణ్ణం వా ఆహరిత్వా ‘‘ఇదం సఙ్ఘస్స ఆహట’’న్తి వదన్తి, అఞ్ఞతరో చ భిక్ఖు పురిమనయేనేవ ‘‘ఏత్తకేహి తణ్డులేహి ఇదఞ్చిదఞ్చ ఆహరథా’’తి వదతి. యం తే ఆహరన్తి, సబ్బేసం కప్పియం. కస్మా? కప్పియానం తణ్డులాదీనం విచారితత్తా. కయవిక్కయేపి అనాపత్తి, కప్పియకారకస్స ఆచిక్ఖితత్తా.
Sace taṇḍulaṃ vā aparaṇṇaṃ vā āharitvā ‘‘idaṃ saṅghassa āhaṭa’’nti vadanti, aññataro ca bhikkhu purimanayeneva ‘‘ettakehi taṇḍulehi idañcidañca āharathā’’ti vadati. Yaṃ te āharanti, sabbesaṃ kappiyaṃ. Kasmā? Kappiyānaṃ taṇḍulādīnaṃ vicāritattā. Kayavikkayepi anāpatti, kappiyakārakassa ācikkhitattā.
పుబ్బే పన చిత్తలపబ్బతే ఏకో భిక్ఖు చతుసాలద్వారే ‘‘అహో వత స్వే సఙ్ఘస్స ఏత్తకప్పమాణే పూవే పచేయ్యు’’న్తి ఆరామికానం సఞ్ఞాజననత్థం భూమియం మణ్డలం అకాసి, తం దిస్వా ఛేకో ఆరామికో తథేవ కత్వా దుతియదివసే భేరియా ఆకోటితాయ సన్నిపతితే సఙ్ఘే పూవం గహేత్వా సఙ్ఘత్థేరం ఆహ – ‘‘భన్తే, అమ్హేహి ఇతో పుబ్బే నేవ పితూనం న పితామహానం ఏవరూపం సుతపుబ్బం, ఏకేన అయ్యేన చతుస్సాలద్వారే పూవత్థాయ సఞ్ఞా కతా, ఇతో దాని పభుతి అయ్యా అత్తనో అత్తనో చిత్తానురూపం వదన్తు, అమ్హాకమ్పి ఫాసువిహారో భవిస్సతీ’’తి. మహాథేరో తతోవ నివత్తి, ఏకభిక్ఖునాపి పూవో న గహితో. ఏవం పుబ్బే తత్రుప్పాదమ్పి న పరిభుఞ్జింసు. తస్మా –
Pubbe pana cittalapabbate eko bhikkhu catusāladvāre ‘‘aho vata sve saṅghassa ettakappamāṇe pūve paceyyu’’nti ārāmikānaṃ saññājananatthaṃ bhūmiyaṃ maṇḍalaṃ akāsi, taṃ disvā cheko ārāmiko tatheva katvā dutiyadivase bheriyā ākoṭitāya sannipatite saṅghe pūvaṃ gahetvā saṅghattheraṃ āha – ‘‘bhante, amhehi ito pubbe neva pitūnaṃ na pitāmahānaṃ evarūpaṃ sutapubbaṃ, ekena ayyena catussāladvāre pūvatthāya saññā katā, ito dāni pabhuti ayyā attano attano cittānurūpaṃ vadantu, amhākampi phāsuvihāro bhavissatī’’ti. Mahāthero tatova nivatti, ekabhikkhunāpi pūvo na gahito. Evaṃ pubbe tatruppādampi na paribhuñjiṃsu. Tasmā –
సల్లేఖం అచ్చజన్తేన, అప్పమత్తేన భిక్ఖునా;
Sallekhaṃ accajantena, appamattena bhikkhunā;
కప్పియేపి న కాతబ్బా, ఆమిసత్థాయ లోలతాతి.
Kappiyepi na kātabbā, āmisatthāya lolatāti.
యో చాయం తళాకే వుత్తో, పోక్ఖరణీ-ఉదకవాహకమాతికాదీసుపి ఏసేవ నయో.
Yo cāyaṃ taḷāke vutto, pokkharaṇī-udakavāhakamātikādīsupi eseva nayo.
పుబ్బణ్ణాపరణ్ణఉచ్ఛుఫలాఫలాదీనం విరుహనట్ఠానం యం కిఞ్చి ఖేత్తం వా వత్థుం వా దమ్మీతి వుత్తేపి ‘‘న వట్టతీ’’తి పటిక్ఖిపిత్వా తళాకే వుత్తనయేనేవ యదా కప్పియవోహారేన ‘‘చతుపచ్చయపరిభోగత్థాయ దమ్మీ’’తి వదతి, తదా సమ్పటిచ్ఛితబ్బం, ‘‘వనం దమ్మి, అరఞ్ఞం దమ్మీ’’తి వుత్తే పన వట్టతి. సచే మనుస్సా భిక్ఖూహి అనాణత్తాయేవ తత్థ రుక్ఖే ఛిన్దిత్వా అపరణ్ణాదీని సమ్పాదేత్వా భిక్ఖూనం భాగం దేన్తి, వట్టతి; అదేన్తా న చోదేతబ్బా. సచే కేనచిదేవ అన్తరాయేన తేసు పక్కన్తేసు అఞ్ఞే కరోన్తి, న చ భిక్ఖూనం కిఞ్చి దేన్తి, తే వారేతబ్బా. సచే వదన్తి – ‘‘నను, భన్తే, పుబ్బేపి మనుస్సా ఇధ సస్సాని అకంసూ’’తి, తతో తే వత్తబ్బా – ‘‘తే సఙ్ఘస్స ఇదఞ్చిదఞ్చ కప్పియభణ్డం అదంసూ’’తి. సచే వదన్తి – ‘‘మయమ్పి దస్సామా’’తి ఏవం వట్టతి.
Pubbaṇṇāparaṇṇaucchuphalāphalādīnaṃ viruhanaṭṭhānaṃ yaṃ kiñci khettaṃ vā vatthuṃ vā dammīti vuttepi ‘‘na vaṭṭatī’’ti paṭikkhipitvā taḷāke vuttanayeneva yadā kappiyavohārena ‘‘catupaccayaparibhogatthāya dammī’’ti vadati, tadā sampaṭicchitabbaṃ, ‘‘vanaṃ dammi, araññaṃ dammī’’ti vutte pana vaṭṭati. Sace manussā bhikkhūhi anāṇattāyeva tattha rukkhe chinditvā aparaṇṇādīni sampādetvā bhikkhūnaṃ bhāgaṃ denti, vaṭṭati; adentā na codetabbā. Sace kenacideva antarāyena tesu pakkantesu aññe karonti, na ca bhikkhūnaṃ kiñci denti, te vāretabbā. Sace vadanti – ‘‘nanu, bhante, pubbepi manussā idha sassāni akaṃsū’’ti, tato te vattabbā – ‘‘te saṅghassa idañcidañca kappiyabhaṇḍaṃ adaṃsū’’ti. Sace vadanti – ‘‘mayampi dassāmā’’ti evaṃ vaṭṭati.
కఞ్చి సస్సుట్ఠానకం భూమిప్పదేసం సన్ధాయ ‘‘సీమం దేమా’’తి వదన్తి, వట్టతి. సీమా పరిచ్ఛేదనత్థం పన థమ్భా వా పాసాణా వా సయం న ఠపేతబ్బా. కస్మా? భూమి నామ అనగ్ఘా అప్పకేనాపి పారాజికో భవేయ్య, ఆరామికానం పన వత్తబ్బం – ‘‘ఇమినా ఠానేన అమ్హాకం సీమా గతా’’తి. సచేపి హి తే అధికం గణ్హన్తి, పరియాయేన కథితత్తా అనాపత్తి. యది పన రాజరాజమహామత్తాదయో సయమేవ థమ్భే ఠపాపేత్వా ‘‘చత్తారో పచ్చయే పరిభుఞ్జథా’’తి దేన్తి, వట్టతియేవ.
Kañci sassuṭṭhānakaṃ bhūmippadesaṃ sandhāya ‘‘sīmaṃ demā’’ti vadanti, vaṭṭati. Sīmā paricchedanatthaṃ pana thambhā vā pāsāṇā vā sayaṃ na ṭhapetabbā. Kasmā? Bhūmi nāma anagghā appakenāpi pārājiko bhaveyya, ārāmikānaṃ pana vattabbaṃ – ‘‘iminā ṭhānena amhākaṃ sīmā gatā’’ti. Sacepi hi te adhikaṃ gaṇhanti, pariyāyena kathitattā anāpatti. Yadi pana rājarājamahāmattādayo sayameva thambhe ṭhapāpetvā ‘‘cattāro paccaye paribhuñjathā’’ti denti, vaṭṭatiyeva.
సచే కోచి అన్తోసీమాయ తళాకం ఖనతి, విహారమజ్ఝేన వా మాతికం నేతి, చేతియఙ్గణబోధియఙ్గణాదీని దుస్సన్తి, వారేతబ్బో. సచే సఙ్ఘో కిఞ్చి లభిత్వా ఆమిసగరుకతాయ న వారేతి, ఏకో భిక్ఖు వారేతి, సోవ భిక్ఖు ఇస్సరో. సచే ఏకో భిక్ఖు న వారేతి, ‘‘నేథ తుమ్హే’’తి తేసంయేవ పక్ఖో హోతి, సఙ్ఘో వారేతి, సఙ్ఘోవ ఇస్సరో. సఙ్ఘికేసు హి కమ్మేసు యో ధమ్మకమ్మం కరోతి, సోవ ఇస్సరో. సచే వారియమానోపి కరోతి, హేట్ఠా గహితం పంసుం హేట్ఠా పక్ఖిపిత్వా, ఉపరి గహితం పంసుం ఉపరి పక్ఖిపిత్వా పూరేతబ్బా.
Sace koci antosīmāya taḷākaṃ khanati, vihāramajjhena vā mātikaṃ neti, cetiyaṅgaṇabodhiyaṅgaṇādīni dussanti, vāretabbo. Sace saṅgho kiñci labhitvā āmisagarukatāya na vāreti, eko bhikkhu vāreti, sova bhikkhu issaro. Sace eko bhikkhu na vāreti, ‘‘netha tumhe’’ti tesaṃyeva pakkho hoti, saṅgho vāreti, saṅghova issaro. Saṅghikesu hi kammesu yo dhammakammaṃ karoti, sova issaro. Sace vāriyamānopi karoti, heṭṭhā gahitaṃ paṃsuṃ heṭṭhā pakkhipitvā, upari gahitaṃ paṃsuṃ upari pakkhipitvā pūretabbā.
సచే కోచి యథాజాతమేవ ఉచ్ఛుం వా అపరణ్ణం వా అలాబుకుమ్భణ్డాదికం వా వల్లిఫలం దాతుకామో ‘‘ఏతం సబ్బం ఉచ్ఛుఖేత్తం అపరణ్ణవత్థుం వల్లిఫలావాటం దమ్మీ’’తి వదతి, సహ వత్థునా పరామట్ఠత్తా ‘‘న వట్టతీ’’తి మహాసుమత్థేరో ఆహ. మహాపదుమత్థేరో పన ‘‘అభిలాపమత్తమేతం సామికానంయేవ హి సో భూమిభాగో తస్మా వట్టతీ’’తి ఆహ.
Sace koci yathājātameva ucchuṃ vā aparaṇṇaṃ vā alābukumbhaṇḍādikaṃ vā valliphalaṃ dātukāmo ‘‘etaṃ sabbaṃ ucchukhettaṃ aparaṇṇavatthuṃ valliphalāvāṭaṃ dammī’’ti vadati, saha vatthunā parāmaṭṭhattā ‘‘na vaṭṭatī’’ti mahāsumatthero āha. Mahāpadumatthero pana ‘‘abhilāpamattametaṃ sāmikānaṃyeva hi so bhūmibhāgo tasmā vaṭṭatī’’ti āha.
‘‘దాసం దమ్మీ’’తి వదతి, న వట్టతి. ‘‘ఆరామికం దమ్మి, వేయ్యావచ్చకరం దమ్మి, కప్పియకారకం దమ్మీ’’తి వుత్తే వట్టతి. సచే సో ఆరామికో పురేభత్తమ్పి పచ్ఛాభత్తమ్పి సఙ్ఘస్సేవ కమ్మం కరోతి, సామణేరస్స వియ సబ్బం భేసజ్జపటిజగ్గనమ్పి తస్స కాతబ్బం. సచే పురేభత్తమేవ సఙ్ఘస్స కమ్మం కరోతి, పచ్ఛాభత్తం అత్తనో కమ్మం కరోతి, సాయం నివాపో న దాతబ్బో. యేపి పఞ్చదివసవారేన వా పక్ఖవారేన వా సఙ్ఘస్స కమ్మం కత్వా సేసకాలే అత్తనో కమ్మం కరోన్తి, తేసమ్పి కరణకాలేయేవ భత్తఞ్చ నివాపో చ దాతబ్బో. సచే సఙ్ఘస్స కమ్మం నత్థి, అత్తనోయేవ కమ్మం కత్వా జీవన్తి, తే చే హత్థకమ్మమూలం ఆనేత్వా దేన్తి, గహేతబ్బం. నో చే దేన్తి, న కిఞ్చి వత్తబ్బా. యం కిఞ్చి రజకదాసమ్పి పేసకారదాసమ్పి ఆరామికనామేన సమ్పటిచ్ఛితుం వట్టతి.
‘‘Dāsaṃ dammī’’ti vadati, na vaṭṭati. ‘‘Ārāmikaṃ dammi, veyyāvaccakaraṃ dammi, kappiyakārakaṃ dammī’’ti vutte vaṭṭati. Sace so ārāmiko purebhattampi pacchābhattampi saṅghasseva kammaṃ karoti, sāmaṇerassa viya sabbaṃ bhesajjapaṭijagganampi tassa kātabbaṃ. Sace purebhattameva saṅghassa kammaṃ karoti, pacchābhattaṃ attano kammaṃ karoti, sāyaṃ nivāpo na dātabbo. Yepi pañcadivasavārena vā pakkhavārena vā saṅghassa kammaṃ katvā sesakāle attano kammaṃ karonti, tesampi karaṇakāleyeva bhattañca nivāpo ca dātabbo. Sace saṅghassa kammaṃ natthi, attanoyeva kammaṃ katvā jīvanti, te ce hatthakammamūlaṃ ānetvā denti, gahetabbaṃ. No ce denti, na kiñci vattabbā. Yaṃ kiñci rajakadāsampi pesakāradāsampi ārāmikanāmena sampaṭicchituṃ vaṭṭati.
సచే ‘‘గావో దేమా’’తి వదన్తి, ‘‘న వట్టతీ’’తి పటిక్ఖిపితబ్బా. ఇమా గావో కుతోతి పణ్డితేహి పఞ్చ గోరసపరిభోగత్థాయ దిన్నాతి, ‘‘మయమ్పి పఞ్చగోరసపరిభోగత్థాయ దేమా’’తి వుత్తే వట్టతి. అజికాదీసుపి ఏసేవ నయో. ‘‘హత్థిం దేమ, అస్సం మహిసం కుక్కుటం సూకరం దేమా’’తి వదన్తి, సమ్పటిచ్ఛితుం న వట్టతి. సచే కేచి మనుస్సా ‘‘అప్పోస్సుక్కా, భన్తే, తుమ్హే హోథ, మయం ఇమే గహేత్వా తుమ్హాకం కప్పియభణ్డం దస్సామా’’తి గణ్హన్తి, వట్టతి. ‘‘కుక్కుటసూకరా సుఖం జీవన్తూ’’తి అరఞ్ఞే విస్సజ్జేతుం వట్టతి. ‘‘ఇమం తళాకం, ఇమం ఖేత్తం, ఇమం వత్థుం, విహారస్స దేమా’’తి వుత్తే పటిక్ఖిపితుం న లబ్భతీతి. సేసమేత్థ ఉత్తానత్థమేవ.
Sace ‘‘gāvo demā’’ti vadanti, ‘‘na vaṭṭatī’’ti paṭikkhipitabbā. Imā gāvo kutoti paṇḍitehi pañca gorasaparibhogatthāya dinnāti, ‘‘mayampi pañcagorasaparibhogatthāya demā’’ti vutte vaṭṭati. Ajikādīsupi eseva nayo. ‘‘Hatthiṃ dema, assaṃ mahisaṃ kukkuṭaṃ sūkaraṃ demā’’ti vadanti, sampaṭicchituṃ na vaṭṭati. Sace keci manussā ‘‘appossukkā, bhante, tumhe hotha, mayaṃ ime gahetvā tumhākaṃ kappiyabhaṇḍaṃ dassāmā’’ti gaṇhanti, vaṭṭati. ‘‘Kukkuṭasūkarā sukhaṃ jīvantū’’ti araññe vissajjetuṃ vaṭṭati. ‘‘Imaṃ taḷākaṃ, imaṃ khettaṃ, imaṃ vatthuṃ, vihārassa demā’’ti vutte paṭikkhipituṃ na labbhatīti. Sesamettha uttānatthameva.
సముట్ఠానాదీసు ఇదమ్పి ఛసముట్ఠానం కిరియం, నోసఞ్ఞావిమోక్ఖం, అచిత్తకం, పణ్ణత్తివజ్జం, కాయకమ్మవచీకమ్మం , తిచిత్తం, తివేదనన్తి.
Samuṭṭhānādīsu idampi chasamuṭṭhānaṃ kiriyaṃ, nosaññāvimokkhaṃ, acittakaṃ, paṇṇattivajjaṃ, kāyakammavacīkammaṃ , ticittaṃ, tivedananti.
రాజసిక్ఖాపదవణ్ణనా నిట్ఠితా.
Rājasikkhāpadavaṇṇanā niṭṭhitā.
నిట్ఠితో చీవరవగ్గో పఠమో.
Niṭṭhito cīvaravaggo paṭhamo.
Related texts:
తిపిటక (మూల) • Tipiṭaka (Mūla) / వినయపిటక • Vinayapiṭaka / మహావిభఙ్గ • Mahāvibhaṅga / ౧౦. రాజసిక్ఖాపదం • 10. Rājasikkhāpadaṃ
టీకా • Tīkā / వినయపిటక (టీకా) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / సారత్థదీపనీ-టీకా • Sāratthadīpanī-ṭīkā / ౧౦. రాజసిక్ఖాపదవణ్ణనా • 10. Rājasikkhāpadavaṇṇanā
టీకా • Tīkā / వినయపిటక (టీకా) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / వజిరబుద్ధి-టీకా • Vajirabuddhi-ṭīkā / ౧౦. రాజసిక్ఖాపదవణ్ణనా • 10. Rājasikkhāpadavaṇṇanā
టీకా • Tīkā / వినయపిటక (టీకా) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / విమతివినోదనీ-టీకా • Vimativinodanī-ṭīkā / ౧౦. రాజసిక్ఖాపదవణ్ణనా • 10. Rājasikkhāpadavaṇṇanā