Library / Tipiṭaka / තිපිටක • Tipiṭaka / කඞ්‌ඛාවිතරණී-පුරාණ-ටීකා • Kaṅkhāvitaraṇī-purāṇa-ṭīkā

    10. රාජසික්‌ඛාපදවණ්‌ණනා

    10. Rājasikkhāpadavaṇṇanā

    ‘‘ඨානං භඤ්‌ජති, ආගතකාරණං විනාසෙතී’’ති වුත්‌තත්‌තා පුන චොදනං න ලභතීති එකෙ. ආගමනස්‌ස සාත්‌ථකං න හොති, චීවරං න ලභිස්‌සති පටිසන්‌ථාරස්‌ස කතත්‌තාති එකෙ. චොදනාලක්‌ඛණං න හොතීති කත්‌වා වුත්‌තන්‌ති එකෙ. ‘‘ධම්‌මදෙසනාධිප්‌පායාදිනා න පටිසන්‌ථාරො කාතබ්‌බො’’ති උපතිස්‌සත්‌ථෙරො ‘‘‘ආගතකාරණං විනාසෙතී’ති චොදනාඨානානි භඤ්‌ජති, චොදෙතුකාමො අකත්‌තබ්‌බමකාසි, තප්‌පච්‌චයා වත්‌තභෙදෙ දුක්‌කට’’න්‌ති ච වදති. ධම්‌මසිරිත්‌ථෙරො පන ‘‘ආසනෙ චෙ නිසීදති, එකාය නිසජ්‌ජාය ද්‌වෙ ඨානානි භඤ්‌ජති. ආමිසං චෙ පටිග්‌ගණ්‌හාති, එකෙන පටිග්‌ගහණෙන ද්‌වෙ ඨානානි භඤ්‌ජති. ධම්‌මං චෙ භාසති, ධම්‌මදෙසනාසික්‌ඛාපදෙ වුත්‌තපරිච්‌ඡෙදාය එකාය වාචාය ද්‌වෙ ඨානානි භඤ්‌ජති. තං සන්‌ධාය ‘ආගතකාරණං විනාසෙතී’ති වුත්‌ත’’න්‌ති වදති. ‘‘එසො ඛො’’ති වුත්‌තෙන සඤ්‌ඤත්‌තො එකො, ‘‘අයං වෙය්‍යාවච්‌චකරොති…පෙ.… අවුත්‌තෙපි චොදෙතුං වට්‌ටතී’’ති වුත්‌තො දුතියො, සචෙ පන දූතො ගච්‌ඡන්‌තොව ‘‘අහං තස්‌ස හත්‌ථෙ දස්‌සාමී’’තිආදිනා වුත්‌තො තතියො, ‘‘අඤ්‌ඤං වා පෙසෙත්‌වා ආරොචාපෙතී’’ති වුත්‌තො චතුත්‌ථොති යථා භික්‌ඛුනා නිද්‌දිට්‌ඨා චත්‌තාරො, තථෙව දූතෙන නිද්‌දිට්‌ඨා චත්‌තාරො. මුඛවෙවටිකකප්‌පියකාරකො, පරම්‌මුඛකප්‌පියකාරකො චෙති එතෙසු අඤ්‌ඤාතකඅප්‌පවාරිතෙසු විය පටිපජ්‌ජිතබ්‌බන්‌ති ලිඛිතං.

    ‘‘Ṭhānaṃ bhañjati, āgatakāraṇaṃ vināsetī’’ti vuttattā puna codanaṃ na labhatīti eke. Āgamanassa sātthakaṃ na hoti, cīvaraṃ na labhissati paṭisanthārassa katattāti eke. Codanālakkhaṇaṃ na hotīti katvā vuttanti eke. ‘‘Dhammadesanādhippāyādinā na paṭisanthāro kātabbo’’ti upatissatthero ‘‘‘āgatakāraṇaṃ vināsetī’ti codanāṭhānāni bhañjati, codetukāmo akattabbamakāsi, tappaccayā vattabhede dukkaṭa’’nti ca vadati. Dhammasiritthero pana ‘‘āsane ce nisīdati, ekāya nisajjāya dve ṭhānāni bhañjati. Āmisaṃ ce paṭiggaṇhāti, ekena paṭiggahaṇena dve ṭhānāni bhañjati. Dhammaṃ ce bhāsati, dhammadesanāsikkhāpade vuttaparicchedāya ekāya vācāya dve ṭhānāni bhañjati. Taṃ sandhāya ‘āgatakāraṇaṃ vināsetī’ti vutta’’nti vadati. ‘‘Eso kho’’ti vuttena saññatto eko, ‘‘ayaṃ veyyāvaccakaroti…pe… avuttepi codetuṃ vaṭṭatī’’ti vutto dutiyo, sace pana dūto gacchantova ‘‘ahaṃ tassa hatthe dassāmī’’tiādinā vutto tatiyo, ‘‘aññaṃ vā pesetvā ārocāpetī’’ti vutto catutthoti yathā bhikkhunā niddiṭṭhā cattāro, tatheva dūtena niddiṭṭhā cattāro. Mukhavevaṭikakappiyakārako, parammukhakappiyakārako ceti etesu aññātakaappavāritesu viya paṭipajjitabbanti likhitaṃ.

    රාජසික්‌ඛාපදවණ්‌ණනා නිට්‌ඨිතා.

    Rājasikkhāpadavaṇṇanā niṭṭhitā.

    චීවරවග්‌ගො පඨමො.

    Cīvaravaggo paṭhamo.





    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact