| Library / Tipiṭaka / තිපිටක • Tipiṭaka / අඞ්‌ගුත්‌තරනිකාය • Aṅguttaranikāya |
8. රාජාසුත්‌තං
8. Rājāsuttaṃ
178. ‘‘තං කිං මඤ්‌ඤථ, භික්‌ඛවෙ, අපි නු තුම්‌හෙහි දිට්‌ඨං වා සුතං වා – ‘අයං පුරිසො පාණාතිපාතං පහාය පාණාතිපාතා පටිවිරතොති 1. තමෙනං රාජානො ගහෙත්‌වා පාණාතිපාතා වෙරමණිහෙතු හනන්‌ති වා බන්‌ධන්‌ති වා පබ්‌බාජෙන්‌ති වා යථාපච්‌චයං වා කරොන්‌තී’’’ති? ‘‘නො හෙතං, භන්‌තෙ’’. ‘‘සාධු, භික්‌ඛවෙ! මයාපි ඛො එතං, භික්‌ඛවෙ, නෙව දිට්‌ඨං න සුතං – ‘අයං පුරිසො පාණාතිපාතං පහාය පාණාතිපාතා පටිවිරතොති. තමෙනං රාජානො ගහෙත්‌වා පාණාතිපාතා වෙරමණිහෙතු හනන්‌ති වා බන්‌ධන්‌ති වා පබ්‌බාජෙන්‌ති වා යථාපච්‌චයං වා කරොන්‌තී’ති. අපි ච, ඛ්‌වස්‌ස තථෙව පාපකම්‌මං පවෙදෙන්‌ති 2 – ‘අයං පුරිසො ඉත්‌ථිං වා පුරිසං වා ජීවිතා වොරොපෙසීති 3. තමෙනං රාජානො ගහෙත්‌වා පාණාතිපාතහෙතු හනන්‌ති වා බන්‌ධන්‌ති වා පබ්‌බාජෙන්‌ති වා යථාපච්‌චයං වා කරොන්‌ති. අපි නු තුම්‌හෙහි එවරූපං දිට්‌ඨං වා සුතං වා’’’ති? ‘‘දිට්‌ඨඤ්‌ච නො, භන්‌තෙ, සුතඤ්‌ච සුය්‍යිස්‌සති 4 චා’’ති.
178. ‘‘Taṃ kiṃ maññatha, bhikkhave, api nu tumhehi diṭṭhaṃ vā sutaṃ vā – ‘ayaṃ puriso pāṇātipātaṃ pahāya pāṇātipātā paṭiviratoti 5. Tamenaṃ rājāno gahetvā pāṇātipātā veramaṇihetu hananti vā bandhanti vā pabbājenti vā yathāpaccayaṃ vā karontī’’’ti? ‘‘No hetaṃ, bhante’’. ‘‘Sādhu, bhikkhave! Mayāpi kho etaṃ, bhikkhave, neva diṭṭhaṃ na sutaṃ – ‘ayaṃ puriso pāṇātipātaṃ pahāya pāṇātipātā paṭiviratoti. Tamenaṃ rājāno gahetvā pāṇātipātā veramaṇihetu hananti vā bandhanti vā pabbājenti vā yathāpaccayaṃ vā karontī’ti. Api ca, khvassa tatheva pāpakammaṃ pavedenti 6 – ‘ayaṃ puriso itthiṃ vā purisaṃ vā jīvitā voropesīti 7. Tamenaṃ rājāno gahetvā pāṇātipātahetu hananti vā bandhanti vā pabbājenti vā yathāpaccayaṃ vā karonti. Api nu tumhehi evarūpaṃ diṭṭhaṃ vā sutaṃ vā’’’ti? ‘‘Diṭṭhañca no, bhante, sutañca suyyissati 8 cā’’ti.
‘‘තං කිං මඤ්‌ඤථ, භික්‌ඛවෙ, අපි නු තුම්‌හෙහි දිට්‌ඨං වා සුතං වා – ‘අයං පුරිසො අදින්‌නාදානං පහාය අදින්‌නාදානා පටිවිරතොති. තමෙනං රාජානො ගහෙත්‌වා අදින්‌නාදානා වෙරමණිහෙතු හනන්‌ති වා බන්‌ධන්‌ති වා පබ්‌බාජෙන්‌ති වා යථාපච්‌චයං වා කරොන්‌තී’’’ති? ‘‘නො හෙතං භන්‌තෙ’’. ‘‘සාධු, භික්‌ඛවෙ! මයාපි ඛො එතං, භික්‌ඛවෙ, නෙව දිට්‌ඨං න සුතං – ‘අයං පුරිසො අදින්‌නාදානං පහාය අදින්‌නාදානා පටිවිරතොති. තමෙනං රාජානො ගහෙත්‌වා අදින්‌නාදානා වෙරමණිහෙතු හනන්‌ති වා බන්‌ධන්‌ති වා පබ්‌බාජෙන්‌ති වා යථාපච්‌චයං වා කරොන්‌තී’ති. අපි ච ඛ්‌වස්‌ස තථෙව පාපකම්‌මං පවෙදෙන්‌ති – ‘අයං පුරිසො ගාමා වා අරඤ්‌ඤා වා අදින්‌නං ථෙය්‍යසඞ්‌ඛාතං ආදියීති 9. තමෙනං රාජානො ගහෙත්‌වා අදින්‌නාදානහෙතු හනන්‌ති වා බන්‌ධන්‌ති වා පබ්‌බාජෙන්‌ති වා යථාපච්‌චයං වා කරොන්‌ති. අපි නු තුම්‌හෙහි එවරූපං දිට්‌ඨං වා සුතං වා’’’ති? ‘‘දිට්‌ඨඤ්‌ච නො, භන්‌තෙ, සුතඤ්‌ච සුය්‍යිස්‌සති චා’’ති.
‘‘Taṃ kiṃ maññatha, bhikkhave, api nu tumhehi diṭṭhaṃ vā sutaṃ vā – ‘ayaṃ puriso adinnādānaṃ pahāya adinnādānā paṭiviratoti. Tamenaṃ rājāno gahetvā adinnādānā veramaṇihetu hananti vā bandhanti vā pabbājenti vā yathāpaccayaṃ vā karontī’’’ti? ‘‘No hetaṃ bhante’’. ‘‘Sādhu, bhikkhave! Mayāpi kho etaṃ, bhikkhave, neva diṭṭhaṃ na sutaṃ – ‘ayaṃ puriso adinnādānaṃ pahāya adinnādānā paṭiviratoti. Tamenaṃ rājāno gahetvā adinnādānā veramaṇihetu hananti vā bandhanti vā pabbājenti vā yathāpaccayaṃ vā karontī’ti. Api ca khvassa tatheva pāpakammaṃ pavedenti – ‘ayaṃ puriso gāmā vā araññā vā adinnaṃ theyyasaṅkhātaṃ ādiyīti 10. Tamenaṃ rājāno gahetvā adinnādānahetu hananti vā bandhanti vā pabbājenti vā yathāpaccayaṃ vā karonti. Api nu tumhehi evarūpaṃ diṭṭhaṃ vā sutaṃ vā’’’ti? ‘‘Diṭṭhañca no, bhante, sutañca suyyissati cā’’ti.
‘‘තං කිං මඤ්‌ඤථ, භික්‌ඛවෙ, අපි නු තුම්‌හෙහි දිට්‌ඨං වා සුතං වා – ‘අයං පුරිසො කාමෙසුමිච්‌ඡාචාරං පහාය කාමෙසුමිච්‌ඡාචාරා පටිවිරතොති. තමෙනං රාජානො ගහෙත්‌වා කාමෙසුමිච්‌ඡාචාරා වෙරමණිහෙතු හනන්‌ති වා බන්‌ධන්‌ති වා පබ්‌බාජෙන්‌ති වා යථාපච්‌චයං වා කරොන්‌තී’’’ති? ‘‘නො හෙතං , භන්‌තෙ’’. ‘‘සාධු, භික්‌ඛවෙ! මයාපි ඛො එතං, භික්‌ඛවෙ, නෙව දිට්‌ඨං න සුතං – ‘අයං පුරිසො කාමෙසුමිච්‌ඡාචාරං පහාය කාමෙසුමිච්‌ඡාචාරා පටිවිරතොති. තමෙනං රාජානො ගහෙත්‌වා කාමෙසුමිච්‌ඡාචාරා වෙරමණිහෙතු හනන්‌ති වා බන්‌ධන්‌ති වා පබ්‌බාජෙන්‌ති වා යථාපච්‌චයං වා කරොන්‌තී’ති. අපි ච ඛ්‌වස්‌ස තථෙව පාපකම්‌මං පවෙදෙන්‌ති – ‘අයං පුරිසො පරිත්‌ථීසු පරකුමාරීසු චාරිත්‌තං ආපජ්‌ජීති 11. තමෙනං රාජානො ගහෙත්‌වා කාමෙසුමිච්‌ඡාචාරහෙතු හනන්‌ති වා බන්‌ධන්‌ති වා පබ්‌බාජෙන්‌ති වා යථාපච්‌චයං වා කරොන්‌ති. අපි නු තුම්‌හෙහි එවරූපං දිට්‌ඨං වා සුතං වා’’’ති? ‘‘දිට්‌ඨඤ්‌ච නො, භන්‌තෙ, සුතඤ්‌ච සුය්‍යිස්‌සති චා’’ති.
‘‘Taṃ kiṃ maññatha, bhikkhave, api nu tumhehi diṭṭhaṃ vā sutaṃ vā – ‘ayaṃ puriso kāmesumicchācāraṃ pahāya kāmesumicchācārā paṭiviratoti. Tamenaṃ rājāno gahetvā kāmesumicchācārā veramaṇihetu hananti vā bandhanti vā pabbājenti vā yathāpaccayaṃ vā karontī’’’ti? ‘‘No hetaṃ , bhante’’. ‘‘Sādhu, bhikkhave! Mayāpi kho etaṃ, bhikkhave, neva diṭṭhaṃ na sutaṃ – ‘ayaṃ puriso kāmesumicchācāraṃ pahāya kāmesumicchācārā paṭiviratoti. Tamenaṃ rājāno gahetvā kāmesumicchācārā veramaṇihetu hananti vā bandhanti vā pabbājenti vā yathāpaccayaṃ vā karontī’ti. Api ca khvassa tatheva pāpakammaṃ pavedenti – ‘ayaṃ puriso paritthīsu parakumārīsu cārittaṃ āpajjīti 12. Tamenaṃ rājāno gahetvā kāmesumicchācārahetu hananti vā bandhanti vā pabbājenti vā yathāpaccayaṃ vā karonti. Api nu tumhehi evarūpaṃ diṭṭhaṃ vā sutaṃ vā’’’ti? ‘‘Diṭṭhañca no, bhante, sutañca suyyissati cā’’ti.
‘‘තං කිං මඤ්‌ඤථ, භික්‌ඛවෙ, අපි නු තුම්‌හෙහි දිට්‌ඨං වා සුතං වා – ‘අයං පුරිසො මුසාවාදං පහාය මුසාවාදා පටිවිරතොති. තමෙනං රාජානො ගහෙත්‌වා මුසාවාදා වෙරමණිහෙතු හනන්‌ති වා බන්‌ධන්‌ති වා පබ්‌බාජෙන්‌ති වා යථාපච්‌චයං වා කරොන්‌තී’’’ති? ‘‘නො හෙතං, භන්‌තෙ’’. ‘‘සාධු, භික්‌ඛවෙ! මයාපි ඛො එතං, භික්‌ඛවෙ, නෙව දිට්‌ඨං න සුතං – ‘අයං පුරිසො මුසාවාදං පහාය මුසාවාදා පටිවිරතොති. තමෙනං රාජානො ගහෙත්‌වා මුසාවාදා වෙරමණිහෙතු හනන්‌ති වා බන්‌ධන්‌ති වා පබ්‌බාජෙන්‌ති වා යථාපච්‌චයං වා කරොන්‌තී’ති. අපි ච ඛ්‌වස්‌ස තථෙව පාපකම්‌මං පවෙදෙන්‌ති – ‘අයං පුරිසො ගහපතිස්‌ස වා ගහපතිපුත්‌තස්‌ස වා මුසාවාදෙන අත්‌ථං පභඤ්‌ජීති 13. තමෙනං රාජානො ගහෙත්‌වා මුසාවාදහෙතු හනන්‌ති වා බන්‌ධන්‌ති වා පබ්‌බාජෙන්‌ති වා යථාපච්‌චයං වා කරොන්‌ති. අපි නු තුම්‌හෙහි එවරූපං දිට්‌ඨං වා සුතං වා’’’ති? ‘‘දිට්‌ඨඤ්‌ච නො, භන්‌තෙ, සුතඤ්‌ච සුය්‍යිස්‌සති චා’’ති .
‘‘Taṃ kiṃ maññatha, bhikkhave, api nu tumhehi diṭṭhaṃ vā sutaṃ vā – ‘ayaṃ puriso musāvādaṃ pahāya musāvādā paṭiviratoti. Tamenaṃ rājāno gahetvā musāvādā veramaṇihetu hananti vā bandhanti vā pabbājenti vā yathāpaccayaṃ vā karontī’’’ti? ‘‘No hetaṃ, bhante’’. ‘‘Sādhu, bhikkhave! Mayāpi kho etaṃ, bhikkhave, neva diṭṭhaṃ na sutaṃ – ‘ayaṃ puriso musāvādaṃ pahāya musāvādā paṭiviratoti. Tamenaṃ rājāno gahetvā musāvādā veramaṇihetu hananti vā bandhanti vā pabbājenti vā yathāpaccayaṃ vā karontī’ti. Api ca khvassa tatheva pāpakammaṃ pavedenti – ‘ayaṃ puriso gahapatissa vā gahapatiputtassa vā musāvādena atthaṃ pabhañjīti 14. Tamenaṃ rājāno gahetvā musāvādahetu hananti vā bandhanti vā pabbājenti vā yathāpaccayaṃ vā karonti. Api nu tumhehi evarūpaṃ diṭṭhaṃ vā sutaṃ vā’’’ti? ‘‘Diṭṭhañca no, bhante, sutañca suyyissati cā’’ti .
‘‘තං කිං මඤ්‌ඤථ, භික්‌ඛවෙ, අපි නු තුම්‌හෙහි දිට්‌ඨං වා සුතං වා – ‘අයං පුරිසො සුරාමෙරයමජ්‌ජපමාදට්‌ඨානං පහාය සුරාමෙරයමජ්‌ජපමාදට්‌ඨානා පටිවිරතොති. තමෙනං රාජානො ගහෙත්‌වා සුරාමෙරයමජ්‌ජපමාදට්‌ඨානා වෙරමණිහෙතු හනන්‌ති වා බන්‌ධන්‌ති වා පබ්‌බාජෙන්‌ති වා යථාපච්‌චයං වා කරොන්‌තී’ති? ‘‘නො හෙතං, භන්‌තෙ’’. ‘‘සාධු, භික්‌ඛවෙ! මයාපි ඛො එතං, භික්‌ඛවෙ, නෙව දිට්‌ඨං න සුතං – ‘අයං පුරිසො සුරාමෙරයමජ්‌ජපමාදට්‌ඨානං පහාය සුරාමෙරයමජ්‌ජපමාදට්‌ඨානා පටිවිරතොති. තමෙනං රාජානො ගහෙත්‌වා සුරාමෙරයමජ්‌ජපමාදට්‌ඨානා වෙරමණිහෙතු හනන්‌ති වා බන්‌ධන්‌ති වා පබ්‌බාජෙන්‌ති වා යථාපච්‌චයං වා කරොන්‌තී’ති. අපි ච ඛ්‌වස්‌ස තථෙව පාපකම්‌මං පවෙදෙන්‌ති – ‘අයං පුරිසො සුරාමෙරයමජ්‌ජපමාදට්‌ඨානං අනුයුත්‌තො ඉත්‌ථිං වා පුරිසං වා ජීවිතා වොරොපෙසි 15; අයං පුරිසො සුරාමෙරයමජ්‌ජපමාදට්‌ඨානං අනුයුත්‌තො ගාමා වා අරඤ්‌ඤා වා අදින්‌නං ථෙය්‍යසඞ්‌ඛාතං ආදියි 16; අයං පුරිසො සුරාමෙරයමජ්‌ජපමාදට්‌ඨානං අනුයුත්‌තො පරිත්‌ථීසු පරකුමාරීසු චාරිත්‌තං ආපජ්‌ජි 17; අයං පුරිසො සුරාමෙරයමජ්‌ජපමාදට්‌ඨානං අනුයුත්‌තො ගහපතිස්‌ස වා ගහපතිපුත්‌තස්‌ස වා මුසාවාදෙන අත්‌ථං පභඤ්‌ජීති. තමෙනං රාජානො ගහෙත්‌වා සුරාමෙරයමජ්‌ජපමාදට්‌ඨානහෙතු හනන්‌ති වා බන්‌ධන්‌ති වා පබ්‌බාජෙන්‌ති වා යථාපච්‌චයං වා කරොන්‌ති. අපි නු තුම්‌හෙහි එවරූපං දිට්‌ඨං වා සුතං වා’’’ති? ‘‘දිට්‌ඨඤ්‌ච නො, භන්‌තෙ, සුතඤ්‌ච සුය්‍යිස්‌සති චා’’ති. අට්‌ඨමං.
‘‘Taṃ kiṃ maññatha, bhikkhave, api nu tumhehi diṭṭhaṃ vā sutaṃ vā – ‘ayaṃ puriso surāmerayamajjapamādaṭṭhānaṃ pahāya surāmerayamajjapamādaṭṭhānā paṭiviratoti. Tamenaṃ rājāno gahetvā surāmerayamajjapamādaṭṭhānā veramaṇihetu hananti vā bandhanti vā pabbājenti vā yathāpaccayaṃ vā karontī’ti? ‘‘No hetaṃ, bhante’’. ‘‘Sādhu, bhikkhave! Mayāpi kho etaṃ, bhikkhave, neva diṭṭhaṃ na sutaṃ – ‘ayaṃ puriso surāmerayamajjapamādaṭṭhānaṃ pahāya surāmerayamajjapamādaṭṭhānā paṭiviratoti. Tamenaṃ rājāno gahetvā surāmerayamajjapamādaṭṭhānā veramaṇihetu hananti vā bandhanti vā pabbājenti vā yathāpaccayaṃ vā karontī’ti. Api ca khvassa tatheva pāpakammaṃ pavedenti – ‘ayaṃ puriso surāmerayamajjapamādaṭṭhānaṃ anuyutto itthiṃ vā purisaṃ vā jīvitā voropesi 18; ayaṃ puriso surāmerayamajjapamādaṭṭhānaṃ anuyutto gāmā vā araññā vā adinnaṃ theyyasaṅkhātaṃ ādiyi 19; ayaṃ puriso surāmerayamajjapamādaṭṭhānaṃ anuyutto paritthīsu parakumārīsu cārittaṃ āpajji 20; ayaṃ puriso surāmerayamajjapamādaṭṭhānaṃ anuyutto gahapatissa vā gahapatiputtassa vā musāvādena atthaṃ pabhañjīti. Tamenaṃ rājāno gahetvā surāmerayamajjapamādaṭṭhānahetu hananti vā bandhanti vā pabbājenti vā yathāpaccayaṃ vā karonti. Api nu tumhehi evarūpaṃ diṭṭhaṃ vā sutaṃ vā’’’ti? ‘‘Diṭṭhañca no, bhante, sutañca suyyissati cā’’ti. Aṭṭhamaṃ.
Footnotes:
Related texts:
අට්‌ඨකථා • Aṭṭhakathā / සුත්‌තපිටක (අට්‌ඨකථා) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / අඞ්‌ගුත්‌තරනිකාය (අට්‌ඨකථා) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) / 8. රාජසුත්‌තවණ්‌ණනා • 8. Rājasuttavaṇṇanā
ටීකා • Tīkā / සුත්‌තපිටක (ටීකා) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / අඞ්‌ගුත්‌තරනිකාය (ටීකා) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) / 7-8. වණිජ්‌ජාසුත්‌තාදිවණ්‌ණනා • 7-8. Vaṇijjāsuttādivaṇṇanā
