Library / Tipiṭaka / තිපිටක • Tipiṭaka / මහාවග්‌ගපාළි • Mahāvaggapāḷi

    4. රාජායතනකථා

    4. Rājāyatanakathā

    6. අථ ඛො භගවා සත්‌තාහස්‌ස අච්‌චයෙන තම්‌හා සමාධිම්‌හා වුට්‌ඨහිත්‌වා මුචලින්‌දමූලා යෙන රාජායතනං තෙනුපසඞ්‌කමි, උපසඞ්‌කමිත්‌වා රාජායතනමූලෙ සත්‌තාහං එකපල්‌ලඞ්‌කෙන නිසීදි විමුත්‌තිසුඛපටිසංවෙදී. තෙන ඛො පන සමයෙන තපුස්‌ස 1 භල්‌ලිකා වාණිජා උක්‌කලා තං දෙසං අද්‌ධානමග්‌ගප්‌පටිපන්‌නා හොන්‌ති. අථ ඛො තපුස්‌සභල්‌ලිකානං වාණිජානං ඤාතිසාලොහිතා දෙවතා තපුස්‌සභල්‌ලිකෙ වාණිජෙ එතදවොච – ‘‘අයං, මාරිසා, භගවා රාජායතනමූලෙ විහරති පඨමාභිසම්‌බුද්‌ධො; ගච්‌ඡථ තං භගවන්‌තං මන්‌ථෙන ච මධුපිණ්‌ඩිකාය ච පතිමානෙථ; තං වො භවිස්‌සති දීඝරත්‌තං හිතාය සුඛායා’’ති. අථ ඛො තපුස්‌සභල්‌ලිකා වාණිජා මන්‌ථඤ්‌ච මධුපිණ්‌ඩිකඤ්‌ච ආදාය යෙන භගවා තෙනුපසඞ්‌කමිංසු, උපසඞ්‌කමිත්‌වා භගවන්‌තං අභිවාදෙත්‌වා එකමන්‌තං අට්‌ඨංසු. එකමන්‌තං ඨිතා ඛො තපුස්‌සභල්‌ලිකා වාණිජා භගවන්‌තං එතදවොචුං – ‘‘පටිග්‌ගණ්‌හාතු නො, භන්‌තෙ, භගවා මන්‌ථඤ්‌ච මධුපිණ්‌ඩිකඤ්‌ච, යං අම්‌හාකං අස්‌ස දීඝරත්‌තං හිතාය සුඛායා’’ති. අථ ඛො භගවතො එතදහොසි – ‘‘න ඛො තථාගතා හත්‌ථෙසු පටිග්‌ගණ්‌හන්‌ති. කිම්‌හි නු ඛො අහං පටිග්‌ගණ්‌හෙය්‍යං මන්‌ථඤ්‌ච මධුපිණ්‌ඩිකඤ්‌චා’’ති? අථ ඛො චත්‌තාරො මහාරාජානො භගවතො චෙතසා චෙතොපරිවිතක්‌කමඤ්‌ඤාය චතුද්‌දිසා චත්‌තාරො සෙලමයෙ පත්‌තෙ භගවතො උපනාමෙසුං – ‘‘ඉධ, භන්‌තෙ, භගවා පටිග්‌ගණ්‌හාතු මන්‌ථඤ්‌ච මධුපිණ්‌ඩිකඤ්‌චා’’ති. පටිග්‌ගහෙසි භගවා පච්‌චග්‌ඝෙ සෙලමයෙ පත්‌තෙ මන්‌ථඤ්‌ච මධුපිණ්‌ඩිකඤ්‌ච, පටිග්‌ගහෙත්‌වා පරිභුඤ්‌ජි. අථ ඛො තපුස්‌සභල්‌ලිකා වාණිජා භගවන්‌තං ඔනීතපත්‌තපාණිං විදිත්‌වා භගවතො පාදෙසු සිරසා නිපතිත්‌වා භගවන්‌තං (ඔනීතපත්‌තපාණිං විදිත්‌වා භගවතො පාදෙසු සිරසා නිපතිත්‌වා භගවන්‌තං) 2 එතදවොචුං – ‘‘එතෙ මයං, භන්‌තෙ, භගවන්‌තං සරණං ගච්‌ඡාම ධම්‌මඤ්‌ච, උපාසකෙ නො භගවා ධාරෙතු අජ්‌ජතග්‌ගෙ පාණුපෙතෙ සරණං ගතෙ’’ති. තෙ ච ලොකෙ පඨමං උපාසකා අහෙසුං ද්‌වෙවාචිකා.

    6. Atha kho bhagavā sattāhassa accayena tamhā samādhimhā vuṭṭhahitvā mucalindamūlā yena rājāyatanaṃ tenupasaṅkami, upasaṅkamitvā rājāyatanamūle sattāhaṃ ekapallaṅkena nisīdi vimuttisukhapaṭisaṃvedī. Tena kho pana samayena tapussa 3 bhallikā vāṇijā ukkalā taṃ desaṃ addhānamaggappaṭipannā honti. Atha kho tapussabhallikānaṃ vāṇijānaṃ ñātisālohitā devatā tapussabhallike vāṇije etadavoca – ‘‘ayaṃ, mārisā, bhagavā rājāyatanamūle viharati paṭhamābhisambuddho; gacchatha taṃ bhagavantaṃ manthena ca madhupiṇḍikāya ca patimānetha; taṃ vo bhavissati dīgharattaṃ hitāya sukhāyā’’ti. Atha kho tapussabhallikā vāṇijā manthañca madhupiṇḍikañca ādāya yena bhagavā tenupasaṅkamiṃsu, upasaṅkamitvā bhagavantaṃ abhivādetvā ekamantaṃ aṭṭhaṃsu. Ekamantaṃ ṭhitā kho tapussabhallikā vāṇijā bhagavantaṃ etadavocuṃ – ‘‘paṭiggaṇhātu no, bhante, bhagavā manthañca madhupiṇḍikañca, yaṃ amhākaṃ assa dīgharattaṃ hitāya sukhāyā’’ti. Atha kho bhagavato etadahosi – ‘‘na kho tathāgatā hatthesu paṭiggaṇhanti. Kimhi nu kho ahaṃ paṭiggaṇheyyaṃ manthañca madhupiṇḍikañcā’’ti? Atha kho cattāro mahārājāno bhagavato cetasā cetoparivitakkamaññāya catuddisā cattāro selamaye patte bhagavato upanāmesuṃ – ‘‘idha, bhante, bhagavā paṭiggaṇhātu manthañca madhupiṇḍikañcā’’ti. Paṭiggahesi bhagavā paccagghe selamaye patte manthañca madhupiṇḍikañca, paṭiggahetvā paribhuñji. Atha kho tapussabhallikā vāṇijā bhagavantaṃ onītapattapāṇiṃ viditvā bhagavato pādesu sirasā nipatitvā bhagavantaṃ (onītapattapāṇiṃ viditvā bhagavato pādesu sirasā nipatitvā bhagavantaṃ) 4 etadavocuṃ – ‘‘ete mayaṃ, bhante, bhagavantaṃ saraṇaṃ gacchāma dhammañca, upāsake no bhagavā dhāretu ajjatagge pāṇupete saraṇaṃ gate’’ti. Te ca loke paṭhamaṃ upāsakā ahesuṃ dvevācikā.

    රාජායතනකථා නිට්‌ඨිතා.

    Rājāyatanakathā niṭṭhitā.







    Footnotes:
    1. තපස්‌සු (සී.)
    2. ( ) සී. ස්‍යා. පොත්‌ථකෙසු නත්‌ථි
    3. tapassu (sī.)
    4. ( ) sī. syā. potthakesu natthi



    Related texts:



    අට්‌ඨකථා • Aṭṭhakathā / විනයපිටක (අට්‌ඨකථා) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / මහාවග්‌ග-අට්‌ඨකථා • Mahāvagga-aṭṭhakathā / රාජායතනකථා • Rājāyatanakathā

    ටීකා • Tīkā / විනයපිටක (ටීකා) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / සාරත්‌ථදීපනී-ටීකා • Sāratthadīpanī-ṭīkā / රාජායතනකථාවණ්‌ණනා • Rājāyatanakathāvaṇṇanā

    ටීකා • Tīkā / විනයපිටක (ටීකා) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / වජිරබුද්‌ධි-ටීකා • Vajirabuddhi-ṭīkā / රාජායතනකථාවණ්‌ණනා • Rājāyatanakathāvaṇṇanā

    ටීකා • Tīkā / විනයපිටක (ටීකා) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / විමතිවිනොදනී-ටීකා • Vimativinodanī-ṭīkā / රාජායතනකථාවණ්‌ණනා • Rājāyatanakathāvaṇṇanā

    ටීකා • Tīkā / විනයපිටක (ටීකා) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / පාචිත්‍යාදියොජනාපාළි • Pācityādiyojanāpāḷi / 4. රාජායතනකථා • 4. Rājāyatanakathā


    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact