| Library / Tipiṭaka / តិបិដក • Tipiṭaka / សំយុត្តនិកាយ (អដ្ឋកថា) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) |
១០. រជ្ជសុត្តវណ្ណនា
10. Rajjasuttavaṇṇanā
១៥៦. ទសមេ អហនំ អឃាតយន្តិ អហនន្តេន អឃាតយន្តេន។ អជិនំ អជាបយន្តិ បរស្ស ធនជានិំ អករោន្តេន អការាបេន្តេន។ អសោចំ អសោចាបយន្តិ អសោចន្តេន អសោចាបយន្តេន។ ឥតិ ភគវា អធម្មិករាជូនំ រជ្ជេ វិជិតេ ទណ្ឌករបីឡិតេ មនុស្សេ ទិស្វា ការុញ្ញវសេន ឯវំ ចិន្តេសិ។ ឧបសង្កមីតិ ‘‘សមណោ គោតមោ ‘សក្កា នុ ខោ រជ្ជំ ការេតុ’ន្តិ ចិន្តេសិ, រជ្ជំ ការេតុកាមោ ភវិស្សតិ, រជ្ជញ្ច នាមេតំ បមាទដ្ឋានំ, រជ្ជំ ការេន្តេ សក្កា ឱតារំ លភិតុំ, គច្ឆាមិ ឧស្សាហមស្ស ជនេស្សាមី’’តិ ចិន្តេត្វា ឧបសង្កមិ។ ឥទ្ធិបាទាតិ ឥជ្ឈនកកោដ្ឋាសា ។ ភាវិតាតិ វឌ្ឍិតា។ ពហុលីកតាតិ បុនប្បុនំ កតា។ យានីកតាតិ យុត្តយានំ វិយ កតា។ វត្ថុកតាតិ បតិដ្ឋដ្ឋេនវត្ថុកតា។ អនុដ្ឋិតាតិ អវិជហិតា និច្ចានុពទ្ធា។ បរិចិតាតិ សាតច្ចកិរិយាយ សុបរិចិតា កតា ឥស្សាសស្ស អវិរាធិតវេធិហត្ថោ វិយ។ សុសមារទ្ធាតិ សុដ្ឋុ សមារទ្ធា បរិបុណ្ណភាវនា។ អធិមុច្ចេយ្យាតិ ចិន្តេយ្យ។
156. Dasame ahanaṃ aghātayanti ahanantena aghātayantena. Ajinaṃ ajāpayanti parassa dhanajāniṃ akarontena akārāpentena. Asocaṃ asocāpayanti asocantena asocāpayantena. Iti bhagavā adhammikarājūnaṃ rajje vijite daṇḍakarapīḷite manusse disvā kāruññavasena evaṃ cintesi. Upasaṅkamīti ‘‘samaṇo gotamo ‘sakkā nu kho rajjaṃ kāretu’nti cintesi, rajjaṃ kāretukāmo bhavissati, rajjañca nāmetaṃ pamādaṭṭhānaṃ, rajjaṃ kārente sakkā otāraṃ labhituṃ, gacchāmi ussāhamassa janessāmī’’ti cintetvā upasaṅkami. Iddhipādāti ijjhanakakoṭṭhāsā . Bhāvitāti vaḍḍhitā. Bahulīkatāti punappunaṃ katā. Yānīkatāti yuttayānaṃ viya katā. Vatthukatāti patiṭṭhaṭṭhenavatthukatā. Anuṭṭhitāti avijahitā niccānubaddhā. Paricitāti sātaccakiriyāya suparicitā katā issāsassa avirādhitavedhihattho viya. Susamāraddhāti suṭṭhu samāraddhā paripuṇṇabhāvanā. Adhimucceyyāti cinteyya.
បព្ពតស្សាតិ បព្ពតោ ភវេយ្យ។ ទ្វិត្តាវាតិ តិដ្ឋតុ ឯកោ បព្ពតោ, ទ្វិក្ខត្តុម្បិ តាវ មហន្តោ សុវណ្ណបព្ពតោ ឯកស្ស នាលំ, ន បរិយត្តោតិ អត្ថោ។ ឥតិ វិទ្វា សមញ្ចរេតិ ឯវំ ជានន្តោ សមំ ចរេយ្យ។ យតោនិទានន្តិ ទុក្ខំ នាម បញ្ចកាមគុណនិទានំ, តំ យតោនិទានំ ហោតិ, ឯវំ យោ អទក្ខិ។ កថំ នមេយ្យាតិ សោ ជន្តុ តេសុ ទុក្ខស្ស និទានភូតេសុ កាមេសុ កេន ការណេន នមេយ្យ។ ឧបធិំ វិទិត្វាតិ កាមគុណឧបធិំ ‘‘សង្គោ ឯសោ, លគ្គនមេត’’ន្តិ ឯវំ វិទិត្វា។ តស្សេវ ជន្តុ វិនយាយ សិក្ខេតិ តស្សេវ ឧបធិស្ស វិនយាយ សិក្ខេយ្យ។ ទសមំ។
Pabbatassāti pabbato bhaveyya. Dvittāvāti tiṭṭhatu eko pabbato, dvikkhattumpi tāva mahanto suvaṇṇapabbato ekassa nālaṃ, na pariyattoti attho. Iti vidvā samañcareti evaṃ jānanto samaṃ careyya. Yatonidānanti dukkhaṃ nāma pañcakāmaguṇanidānaṃ, taṃ yatonidānaṃ hoti, evaṃ yo adakkhi. Kathaṃ nameyyāti so jantu tesu dukkhassa nidānabhūtesu kāmesu kena kāraṇena nameyya. Upadhiṃ viditvāti kāmaguṇaupadhiṃ ‘‘saṅgo eso, lagganameta’’nti evaṃ viditvā. Tasseva jantu vinayāya sikkheti tasseva upadhissa vinayāya sikkheyya. Dasamaṃ.
ទុតិយោ វគ្គោ។
Dutiyo vaggo.
Related texts:
តិបិដក (មូល) • Tipiṭaka (Mūla) / សុត្តបិដក • Suttapiṭaka / សំយុត្តនិកាយ • Saṃyuttanikāya / ១០. រជ្ជសុត្តំ • 10. Rajjasuttaṃ
ដីកា • Tīkā / សុត្តបិដក (ដីកា) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / សំយុត្តនិកាយ (ដីកា) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) / ១០. រជ្ជសុត្តវណ្ណនា • 10. Rajjasuttavaṇṇanā
