| Library / Tipiṭaka / តិបិដក • Tipiṭaka / សំយុត្តនិកាយ (ដីកា) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) |
១០. រជ្ជសុត្តវណ្ណនា
10. Rajjasuttavaṇṇanā
១៥៦. អហនន្តិ ករណេ បច្ចត្តវចនន្តិ អាហ ‘‘អហនន្តេនា’’តិ, បច្ចត្តេ ឯវ វា បច្ចត្តវចនំ, ‘‘អហនន្តោ ហុត្វា’’តិ វចនសេសេន ភវិតព្ពន្តិ អធិប្បាយោ។ សេសបទេសុបិ ឯសេវ នយោ។ អជិនន្តិ អន្តោគធហេតុអត្ថំ វទតីតិ អាហ ‘‘បរស្ស ធនជានិំ អករោន្តេនា’’តិ។ អការាបេន្តេនាតិ បរស្ស ធនជានិំ អការេន្តេន។ អសោចន្តេនាតិ ភោគព្យសនាទិវសេន បរំ អសោចន្តេន។ កស្មា ភគវា ឯវំ ចិន្តេសីតិ តត្ថ ការណមាហ ‘‘ឥតី’’តិអាទិនា។ រជ្ជេ វិជិតេ ទណ្ឌករបីឡិតេតិ ធនទណ្ឌាទិទណ្ឌេន ចេវ ពលិនា ច ពាធិតេ។
156.Ahananti karaṇe paccattavacananti āha ‘‘ahanantenā’’ti, paccatte eva vā paccattavacanaṃ, ‘‘ahananto hutvā’’ti vacanasesena bhavitabbanti adhippāyo. Sesapadesupi eseva nayo. Ajinanti antogadhahetuatthaṃ vadatīti āha ‘‘parassa dhanajāniṃ akarontenā’’ti. Akārāpentenāti parassa dhanajāniṃ akārentena. Asocantenāti bhogabyasanādivasena paraṃ asocantena. Kasmā bhagavā evaṃ cintesīti tattha kāraṇamāha ‘‘itī’’tiādinā. Rajje vijite daṇḍakarapīḷiteti dhanadaṇḍādidaṇḍena ceva balinā ca bādhite.
ឥជ្ឈនកកោដ្ឋាសាតិ ចេតោវសិភាវាទិកស្ស សាធនកកោដ្ឋាសា។ វឌ្ឍិតាតិ ភាវនាបារិបូរិវសេន អនុព្រូហិតា។ បុនប្បុនំ កតាតិ ភាវនាយ ពហុលីករណេន អបរាបរំ បវត្តិតា។ យុត្តយានន្តិ យថា យុត្តានំ អាជញ្ញរថានំ សារថិនា អធិដ្ឋិតំ យថារុចិ បវត្តតិ, ឯវំ យថារុចិបវត្តិតំ គមិតា។ បតិដ្ឋដ្ឋេនាតិ អធិដ្ឋានដ្ឋេន។ វត្ថុកតាតិ សព្ពសោ ឧបក្កិលេសសោធនេន ឥទ្ធិវិសយតាយ បតិដ្ឋានភាវតោ សុវិសោធិតបរិស្សយវត្ថុ វិយ កតា។ អវិជហិតាតិ បដិបក្ខទូរីភាវតោ សុភាវិតភាវេន តំតំអធិដ្ឋានយោគ្យតាយ ន ជហាបិតា។ និច្ចានុពទ្ធាតិ តតោ ឯវ និច្ចំ អនុពទ្ធា វិយ កតា។ សុបរិចិតាតិ សុដ្ឋុ សព្ពភាគេន ភាវនានុបចយំ គមិតា។ អវិរាធិតវេធិហត្ថោ វិយាតិ អវិរជ្ឈនភាវេន វិរជ្ឈនហត្ថោ វិយ។ សុដ្ឋុ សមារទ្ធាតិ ភាវនាឧប្បត្តិយា សម្មទេវ សម្បាទិតា។ ចិន្តេយ្យាតិ អត្ថុទ្ធារវសេន ចិន្តេយ្យ។
Ijjhanakakoṭṭhāsāti cetovasibhāvādikassa sādhanakakoṭṭhāsā. Vaḍḍhitāti bhāvanāpāripūrivasena anubrūhitā. Punappunaṃ katāti bhāvanāya bahulīkaraṇena aparāparaṃ pavattitā. Yuttayānanti yathā yuttānaṃ ājaññarathānaṃ sārathinā adhiṭṭhitaṃ yathāruci pavattati, evaṃ yathārucipavattitaṃ gamitā. Patiṭṭhaṭṭhenāti adhiṭṭhānaṭṭhena. Vatthukatāti sabbaso upakkilesasodhanena iddhivisayatāya patiṭṭhānabhāvato suvisodhitaparissayavatthu viya katā. Avijahitāti paṭipakkhadūrībhāvato subhāvitabhāvena taṃtaṃadhiṭṭhānayogyatāya na jahāpitā. Niccānubaddhāti tato eva niccaṃ anubaddhā viya katā. Suparicitāti suṭṭhu sabbabhāgena bhāvanānupacayaṃ gamitā. Avirādhitavedhihattho viyāti avirajjhanabhāvena virajjhanahattho viya. Suṭṭhu samāraddhāti bhāvanāuppattiyā sammadeva sampāditā. Cinteyyāti atthuddhāravasena cinteyya.
បព្ពតស្សាតិ បព្ពតោ អស្ស។ បព្ពតោ អស្សាតិ បព្ពតោ ភវេយ្យ កីទិសស្សាតិ អាហ ‘‘សុវណ្ណស្សា’’តិអាទិ។ ជាតរូបស្សាតិ អាតបរូបសម្បន្នស្ស។ ទ្វិក្ខត្តុម្បិ តាវ មហន្តោតិ យត្តកោ សោ បព្ពតោ ហោតិ, ទ្វិក្ខត្តុំ តត្តកោ។ ឯកស្សាតិ ឯកស្សបិ បុគ្គលស្ស នាលំ ន បរិយត្តោ តណ្ហាយ ទុប្បូរណភាវា។ ឯវំ ជានន្តោតិ ឯវំ តណ្ហាយ ទុប្បូរណភាវាទីនវតំ ជានន្តោ។ សមំ ចរេយ្យាតិ បរវត្ថុបរាមាសាទិំ វិហាយ កាយាទីហិ សមមេវ បដិបជ្ជេយ្យ។
Pabbatassāti pabbato assa. Pabbato assāti pabbato bhaveyya kīdisassāti āha ‘‘suvaṇṇassā’’tiādi. Jātarūpassāti ātaparūpasampannassa. Dvikkhattumpi tāva mahantoti yattako so pabbato hoti, dvikkhattuṃ tattako. Ekassāti ekassapi puggalassa nālaṃ na pariyatto taṇhāya duppūraṇabhāvā. Evaṃ jānantoti evaṃ taṇhāya duppūraṇabhāvādīnavataṃ jānanto. Samaṃ careyyāti paravatthuparāmāsādiṃ vihāya kāyādīhi samameva paṭipajjeyya.
ទុក្ខំ តណ្ហានិទានំ, តណ្ហា កាមគុណនិទានា, តស្មា ទុក្ខស្ស តណ្ហាបច្ចយកាមគុណនិទានត្តំ វុត្តំ។ តន្តិ ទុក្ខំ។ យតោនិទានំ ហោតីតិ យំនិទានំ យំការណំ តំ បវត្តតិ។ ឯវំ យោ អទក្ខីតិ យោ បរិញ្ញាតវត្ថុកោ ឯវំ ទុក្ខំ តស្ស និទានភូតេ កាមគុណេ ច តថតោ បញ្ញាចក្ខុនា បស្សិ។ កេន ការណេន នមេយ្យ? តំ ការណំ នត្ថីតិ អត្ថោ។ កាមគុណឧបធិន្តិ កាមគុណសង្ខាតំ ឧបធិំ។ សជ្ជតិ ឯត្ថាតិ សង្គោ ឯសោ, លគ្គនមេតន្តិ ឯវំ វិទិត្វា។ តមេវ កាមាភិភូតោ នប្បដិសេវេយ្យ ន លគ្គេយ្យាតិ ឯវំ វិនយាយ វូបសមាយ សិក្ខេយ្យាតិ។
Dukkhaṃ taṇhānidānaṃ, taṇhā kāmaguṇanidānā, tasmā dukkhassa taṇhāpaccayakāmaguṇanidānattaṃ vuttaṃ. Tanti dukkhaṃ. Yatonidānaṃ hotīti yaṃnidānaṃ yaṃkāraṇaṃ taṃ pavattati. Evaṃ yo adakkhīti yo pariññātavatthuko evaṃ dukkhaṃ tassa nidānabhūte kāmaguṇe ca tathato paññācakkhunā passi. Kena kāraṇena nameyya? Taṃ kāraṇaṃ natthīti attho. Kāmaguṇaupadhinti kāmaguṇasaṅkhātaṃ upadhiṃ. Sajjati etthāti saṅgo eso, lagganametanti evaṃviditvā. Tameva kāmābhibhūto nappaṭiseveyya na laggeyyāti evaṃ vinayāya vūpasamāya sikkheyyāti.
រជ្ជសុត្តវណ្ណនា និដ្ឋិតា។
Rajjasuttavaṇṇanā niṭṭhitā.
ទុតិយវគ្គវណ្ណនា និដ្ឋិតា។
Dutiyavaggavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
តិបិដក (មូល) • Tipiṭaka (Mūla) / សុត្តបិដក • Suttapiṭaka / សំយុត្តនិកាយ • Saṃyuttanikāya / ១០. រជ្ជសុត្តំ • 10. Rajjasuttaṃ
អដ្ឋកថា • Aṭṭhakathā / សុត្តបិដក (អដ្ឋកថា) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / សំយុត្តនិកាយ (អដ្ឋកថា) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / ១០. រជ្ជសុត្តវណ្ណនា • 10. Rajjasuttavaṇṇanā
