Library / Tipiṭaka / တိပိဋက • Tipiṭaka / သံယုတ္တနိကာယ (အဋ္ဌကထာ) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) |
၁၀. ရဇ္ဇသုတ္တဝဏ္ဏနာ
10. Rajjasuttavaṇṇanā
၁၅၆. ဒသမေ အဟနံ အဃာတယန္တိ အဟနန္တေန အဃာတယန္တေန။ အဇိနံ အဇာပယန္တိ ပရသ္သ ဓနဇာနိံ အကရောန္တေန အကာရာပေန္တေန။ အသောစံ အသောစာပယန္တိ အသောစန္တေန အသောစာပယန္တေန။ ဣတိ ဘဂဝာ အဓမ္မိကရာဇူနံ ရဇ္ဇေ ဝိဇိတေ ဒဏ္ဍကရပီဠိတေ မနုသ္သေ ဒိသ္ဝာ ကာရုညဝသေန ဧဝံ စိန္တေသိ။ ဥပသင္ကမီတိ ‘‘သမဏော ဂောတမော ‘သက္ကာ နု ခော ရဇ္ဇံ ကာရေတု’န္တိ စိန္တေသိ, ရဇ္ဇံ ကာရေတုကာမော ဘဝိသ္သတိ, ရဇ္ဇဉ္စ နာမေတံ ပမာဒဋ္ဌာနံ, ရဇ္ဇံ ကာရေန္တေ သက္ကာ ဩတာရံ လဘိတုံ, ဂစ္ဆာမိ ဥသ္သာဟမသ္သ ဇနေသ္သာမီ’’တိ စိန္တေတ္ဝာ ဥပသင္ကမိ။ ဣဒ္ဓိပာဒာတိ ဣဇ္ဈနကကောဋ္ဌာသာ ။ ဘာဝိတာတိ ဝဍ္ဎိတာ။ ဗဟုလီကတာတိ ပုနပ္ပုနံ ကတာ။ ယာနီကတာတိ ယုတ္တယာနံ ဝိယ ကတာ။ ဝတ္ထုကတာတိ ပတိဋ္ဌဋ္ဌေနဝတ္ထုကတာ။ အနုဋ္ဌိတာတိ အဝိဇဟိတာ နိစ္စာနုဗဒ္ဓာ။ ပရိစိတာတိ သာတစ္စကိရိယာယ သုပရိစိတာ ကတာ ဣသ္သာသသ္သ အဝိရာဓိတဝေဓိဟတ္ထော ဝိယ။ သုသမာရဒ္ဓာတိ သုဋ္ဌု သမာရဒ္ဓာ ပရိပုဏ္ဏဘာဝနာ။ အဓိမုစ္စေယ္ယာတိ စိန္တေယ္ယ။
156. Dasame ahanaṃ aghātayanti ahanantena aghātayantena. Ajinaṃ ajāpayanti parassa dhanajāniṃ akarontena akārāpentena. Asocaṃ asocāpayanti asocantena asocāpayantena. Iti bhagavā adhammikarājūnaṃ rajje vijite daṇḍakarapīḷite manusse disvā kāruññavasena evaṃ cintesi. Upasaṅkamīti ‘‘samaṇo gotamo ‘sakkā nu kho rajjaṃ kāretu’nti cintesi, rajjaṃ kāretukāmo bhavissati, rajjañca nāmetaṃ pamādaṭṭhānaṃ, rajjaṃ kārente sakkā otāraṃ labhituṃ, gacchāmi ussāhamassa janessāmī’’ti cintetvā upasaṅkami. Iddhipādāti ijjhanakakoṭṭhāsā . Bhāvitāti vaḍḍhitā. Bahulīkatāti punappunaṃ katā. Yānīkatāti yuttayānaṃ viya katā. Vatthukatāti patiṭṭhaṭṭhenavatthukatā. Anuṭṭhitāti avijahitā niccānubaddhā. Paricitāti sātaccakiriyāya suparicitā katā issāsassa avirādhitavedhihattho viya. Susamāraddhāti suṭṭhu samāraddhā paripuṇṇabhāvanā. Adhimucceyyāti cinteyya.
ပဗ္ဗတသ္သာတိ ပဗ္ဗတော ဘဝေယ္ယ။ ဒ္ဝိတ္တာဝာတိ တိဋ္ဌတု ဧကော ပဗ္ဗတော, ဒ္ဝိက္ခတ္တုမ္ပိ တာဝ မဟန္တော သုဝဏ္ဏပဗ္ဗတော ဧကသ္သ နာလံ, န ပရိယတ္တောတိ အတ္ထော။ ဣတိ ဝိဒ္ဝာ သမဉ္စရေတိ ဧဝံ ဇာနန္တော သမံ စရေယ္ယ။ ယတောနိဒာနန္တိ ဒုက္ခံ နာမ ပဉ္စကာမဂုဏနိဒာနံ, တံ ယတောနိဒာနံ ဟောတိ, ဧဝံ ယော အဒက္ခိ။ ကထံ နမေယ္ယာတိ သော ဇန္တု တေသု ဒုက္ခသ္သ နိဒာနဘူတေသု ကာမေသု ကေန ကာရဏေန နမေယ္ယ။ ဥပဓိံ ဝိဒိတ္ဝာတိ ကာမဂုဏဥပဓိံ ‘‘သင္ဂော ဧသော, လဂ္ဂနမေတ’’န္တိ ဧဝံ ဝိဒိတ္ဝာ။ တသ္သေဝ ဇန္တု ဝိနယာယ သိက္ခေတိ တသ္သေဝ ဥပဓိသ္သ ဝိနယာယ သိက္ခေယ္ယ။ ဒသမံ။
Pabbatassāti pabbato bhaveyya. Dvittāvāti tiṭṭhatu eko pabbato, dvikkhattumpi tāva mahanto suvaṇṇapabbato ekassa nālaṃ, na pariyattoti attho. Iti vidvā samañcareti evaṃ jānanto samaṃ careyya. Yatonidānanti dukkhaṃ nāma pañcakāmaguṇanidānaṃ, taṃ yatonidānaṃ hoti, evaṃ yo adakkhi. Kathaṃ nameyyāti so jantu tesu dukkhassa nidānabhūtesu kāmesu kena kāraṇena nameyya. Upadhiṃ viditvāti kāmaguṇaupadhiṃ ‘‘saṅgo eso, lagganameta’’nti evaṃ viditvā. Tasseva jantu vinayāya sikkheti tasseva upadhissa vinayāya sikkheyya. Dasamaṃ.
ဒုတိယော ဝဂ္ဂော။
Dutiyo vaggo.
Related texts:
တိပိဋက (မူလ) • Tipiṭaka (Mūla) / သုတ္တပိဋက • Suttapiṭaka / သံယုတ္တနိကာယ • Saṃyuttanikāya / ၁၀. ရဇ္ဇသုတ္တံ • 10. Rajjasuttaṃ
ဋီကာ • Tīkā / သုတ္တပိဋက (ဋီကာ) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / သံယုတ္တနိကာယ (ဋီကာ) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) / ၁၀. ရဇ္ဇသုတ္တဝဏ္ဏနာ • 10. Rajjasuttavaṇṇanā