| Library / Tipiṭaka / ತಿಪಿಟಕ • Tipiṭaka / ಸಂಯುತ್ತನಿಕಾಯ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) |
೧೦. ರಜ್ಜಸುತ್ತವಣ್ಣನಾ
10. Rajjasuttavaṇṇanā
೧೫೬. ದಸಮೇ ಅಹನಂ ಅಘಾತಯನ್ತಿ ಅಹನನ್ತೇನ ಅಘಾತಯನ್ತೇನ। ಅಜಿನಂ ಅಜಾಪಯನ್ತಿ ಪರಸ್ಸ ಧನಜಾನಿಂ ಅಕರೋನ್ತೇನ ಅಕಾರಾಪೇನ್ತೇನ। ಅಸೋಚಂ ಅಸೋಚಾಪಯನ್ತಿ ಅಸೋಚನ್ತೇನ ಅಸೋಚಾಪಯನ್ತೇನ। ಇತಿ ಭಗವಾ ಅಧಮ್ಮಿಕರಾಜೂನಂ ರಜ್ಜೇ ವಿಜಿತೇ ದಣ್ಡಕರಪೀಳಿತೇ ಮನುಸ್ಸೇ ದಿಸ್ವಾ ಕಾರುಞ್ಞವಸೇನ ಏವಂ ಚಿನ್ತೇಸಿ। ಉಪಸಙ್ಕಮೀತಿ ‘‘ಸಮಣೋ ಗೋತಮೋ ‘ಸಕ್ಕಾ ನು ಖೋ ರಜ್ಜಂ ಕಾರೇತು’ನ್ತಿ ಚಿನ್ತೇಸಿ, ರಜ್ಜಂ ಕಾರೇತುಕಾಮೋ ಭವಿಸ್ಸತಿ, ರಜ್ಜಞ್ಚ ನಾಮೇತಂ ಪಮಾದಟ್ಠಾನಂ, ರಜ್ಜಂ ಕಾರೇನ್ತೇ ಸಕ್ಕಾ ಓತಾರಂ ಲಭಿತುಂ, ಗಚ್ಛಾಮಿ ಉಸ್ಸಾಹಮಸ್ಸ ಜನೇಸ್ಸಾಮೀ’’ತಿ ಚಿನ್ತೇತ್ವಾ ಉಪಸಙ್ಕಮಿ। ಇದ್ಧಿಪಾದಾತಿ ಇಜ್ಝನಕಕೋಟ್ಠಾಸಾ । ಭಾವಿತಾತಿ ವಡ್ಢಿತಾ। ಬಹುಲೀಕತಾತಿ ಪುನಪ್ಪುನಂ ಕತಾ। ಯಾನೀಕತಾತಿ ಯುತ್ತಯಾನಂ ವಿಯ ಕತಾ। ವತ್ಥುಕತಾತಿ ಪತಿಟ್ಠಟ್ಠೇನವತ್ಥುಕತಾ। ಅನುಟ್ಠಿತಾತಿ ಅವಿಜಹಿತಾ ನಿಚ್ಚಾನುಬದ್ಧಾ। ಪರಿಚಿತಾತಿ ಸಾತಚ್ಚಕಿರಿಯಾಯ ಸುಪರಿಚಿತಾ ಕತಾ ಇಸ್ಸಾಸಸ್ಸ ಅವಿರಾಧಿತವೇಧಿಹತ್ಥೋ ವಿಯ। ಸುಸಮಾರದ್ಧಾತಿ ಸುಟ್ಠು ಸಮಾರದ್ಧಾ ಪರಿಪುಣ್ಣಭಾವನಾ। ಅಧಿಮುಚ್ಚೇಯ್ಯಾತಿ ಚಿನ್ತೇಯ್ಯ।
156. Dasame ahanaṃ aghātayanti ahanantena aghātayantena. Ajinaṃ ajāpayanti parassa dhanajāniṃ akarontena akārāpentena. Asocaṃ asocāpayanti asocantena asocāpayantena. Iti bhagavā adhammikarājūnaṃ rajje vijite daṇḍakarapīḷite manusse disvā kāruññavasena evaṃ cintesi. Upasaṅkamīti ‘‘samaṇo gotamo ‘sakkā nu kho rajjaṃ kāretu’nti cintesi, rajjaṃ kāretukāmo bhavissati, rajjañca nāmetaṃ pamādaṭṭhānaṃ, rajjaṃ kārente sakkā otāraṃ labhituṃ, gacchāmi ussāhamassa janessāmī’’ti cintetvā upasaṅkami. Iddhipādāti ijjhanakakoṭṭhāsā . Bhāvitāti vaḍḍhitā. Bahulīkatāti punappunaṃ katā. Yānīkatāti yuttayānaṃ viya katā. Vatthukatāti patiṭṭhaṭṭhenavatthukatā. Anuṭṭhitāti avijahitā niccānubaddhā. Paricitāti sātaccakiriyāya suparicitā katā issāsassa avirādhitavedhihattho viya. Susamāraddhāti suṭṭhu samāraddhā paripuṇṇabhāvanā. Adhimucceyyāti cinteyya.
ಪಬ್ಬತಸ್ಸಾತಿ ಪಬ್ಬತೋ ಭವೇಯ್ಯ। ದ್ವಿತ್ತಾವಾತಿ ತಿಟ್ಠತು ಏಕೋ ಪಬ್ಬತೋ, ದ್ವಿಕ್ಖತ್ತುಮ್ಪಿ ತಾವ ಮಹನ್ತೋ ಸುವಣ್ಣಪಬ್ಬತೋ ಏಕಸ್ಸ ನಾಲಂ, ನ ಪರಿಯತ್ತೋತಿ ಅತ್ಥೋ। ಇತಿ ವಿದ್ವಾ ಸಮಞ್ಚರೇತಿ ಏವಂ ಜಾನನ್ತೋ ಸಮಂ ಚರೇಯ್ಯ। ಯತೋನಿದಾನನ್ತಿ ದುಕ್ಖಂ ನಾಮ ಪಞ್ಚಕಾಮಗುಣನಿದಾನಂ, ತಂ ಯತೋನಿದಾನಂ ಹೋತಿ, ಏವಂ ಯೋ ಅದಕ್ಖಿ। ಕಥಂ ನಮೇಯ್ಯಾತಿ ಸೋ ಜನ್ತು ತೇಸು ದುಕ್ಖಸ್ಸ ನಿದಾನಭೂತೇಸು ಕಾಮೇಸು ಕೇನ ಕಾರಣೇನ ನಮೇಯ್ಯ। ಉಪಧಿಂ ವಿದಿತ್ವಾತಿ ಕಾಮಗುಣಉಪಧಿಂ ‘‘ಸಙ್ಗೋ ಏಸೋ, ಲಗ್ಗನಮೇತ’’ನ್ತಿ ಏವಂ ವಿದಿತ್ವಾ। ತಸ್ಸೇವ ಜನ್ತು ವಿನಯಾಯ ಸಿಕ್ಖೇತಿ ತಸ್ಸೇವ ಉಪಧಿಸ್ಸ ವಿನಯಾಯ ಸಿಕ್ಖೇಯ್ಯ। ದಸಮಂ।
Pabbatassāti pabbato bhaveyya. Dvittāvāti tiṭṭhatu eko pabbato, dvikkhattumpi tāva mahanto suvaṇṇapabbato ekassa nālaṃ, na pariyattoti attho. Iti vidvā samañcareti evaṃ jānanto samaṃ careyya. Yatonidānanti dukkhaṃ nāma pañcakāmaguṇanidānaṃ, taṃ yatonidānaṃ hoti, evaṃ yo adakkhi. Kathaṃ nameyyāti so jantu tesu dukkhassa nidānabhūtesu kāmesu kena kāraṇena nameyya. Upadhiṃ viditvāti kāmaguṇaupadhiṃ ‘‘saṅgo eso, lagganameta’’nti evaṃ viditvā. Tasseva jantu vinayāya sikkheti tasseva upadhissa vinayāya sikkheyya. Dasamaṃ.
ದುತಿಯೋ ವಗ್ಗೋ।
Dutiyo vaggo.
Related texts:
ತಿಪಿಟಕ (ಮೂಲ) • Tipiṭaka (Mūla) / ಸುತ್ತಪಿಟಕ • Suttapiṭaka / ಸಂಯುತ್ತನಿಕಾಯ • Saṃyuttanikāya / ೧೦. ರಜ್ಜಸುತ್ತಂ • 10. Rajjasuttaṃ
ಟೀಕಾ • Tīkā / ಸುತ್ತಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / ಸಂಯುತ್ತನಿಕಾಯ (ಟೀಕಾ) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) / ೧೦. ರಜ್ಜಸುತ್ತವಣ್ಣನಾ • 10. Rajjasuttavaṇṇanā
