Library / Tipiṭaka / తిపిటక • Tipiṭaka / విమానవత్థుపాళి • Vimānavatthupāḷi

    ౧౨. రజ్జుమాలావిమానవత్థు

    12. Rajjumālāvimānavatthu

    ౮౨౬.

    826.

    ‘‘అభిక్కన్తేన వణ్ణేన, యా త్వం తిట్ఠసి దేవతే;

    ‘‘Abhikkantena vaṇṇena, yā tvaṃ tiṭṭhasi devate;

    హత్థపాదే చ విగ్గయ్హ, నచ్చసి సుప్పవాదితే.

    Hatthapāde ca viggayha, naccasi suppavādite.

    ౮౨౭.

    827.

    ‘‘తస్సా తే నచ్చమానాయ, అఙ్గమఙ్గేహి సబ్బసో;

    ‘‘Tassā te naccamānāya, aṅgamaṅgehi sabbaso;

    దిబ్బా సద్దా నిచ్ఛరన్తి, సవనీయా మనోరమా.

    Dibbā saddā niccharanti, savanīyā manoramā.

    ౮౨౮.

    828.

    ‘‘తస్సా తే నచ్చమానాయ, అఙ్గమఙ్గేహి సబ్బసో;

    ‘‘Tassā te naccamānāya, aṅgamaṅgehi sabbaso;

    దిబ్బా గన్ధా పవాయన్తి, సుచిగన్ధా మనోరమా.

    Dibbā gandhā pavāyanti, sucigandhā manoramā.

    ౮౨౯.

    829.

    ‘‘వివత్తమానా కాయేన, యా వేణీసు పిళన్ధనా;

    ‘‘Vivattamānā kāyena, yā veṇīsu piḷandhanā;

    తేసం సుయ్యతి నిగ్ఘోసో, తురియే పఞ్చఙ్గికే యథా.

    Tesaṃ suyyati nigghoso, turiye pañcaṅgike yathā.

    ౮౩౦.

    830.

    ‘‘వటంసకా వాతధుతా, వాతేన సమ్పకమ్పితా;

    ‘‘Vaṭaṃsakā vātadhutā, vātena sampakampitā;

    తేసం సుయ్యతి నిగ్ఘోసో, తురియే పఞ్చఙ్గికే యథా.

    Tesaṃ suyyati nigghoso, turiye pañcaṅgike yathā.

    ౮౩౧.

    831.

    ‘‘యాపి తే సిరస్మిం మాలా, సుచిగన్ధా మనోరమా;

    ‘‘Yāpi te sirasmiṃ mālā, sucigandhā manoramā;

    వాతి గన్ధో దిసా సబ్బా, రుక్ఖో మఞ్జూసకో యథా.

    Vāti gandho disā sabbā, rukkho mañjūsako yathā.

    ౮౩౨.

    832.

    ‘‘ఘాయసే తం సుచిగన్ధం, రూపం పస్ససి అమానుసం;

    ‘‘Ghāyase taṃ sucigandhaṃ, rūpaṃ passasi amānusaṃ;

    దేవతే పుచ్ఛితాచిక్ఖ, కిస్స కమ్మస్సిదం ఫల’’న్తి.

    Devate pucchitācikkha, kissa kammassidaṃ phala’’nti.

    ౮౩౩.

    833.

    ‘‘దాసీ అహం పురే ఆసిం, గయాయం బ్రాహ్మణస్సహం;

    ‘‘Dāsī ahaṃ pure āsiṃ, gayāyaṃ brāhmaṇassahaṃ;

    అప్పపుఞ్ఞా అలక్ఖికా, రజ్జుమాలాతి మం విదుం 1.

    Appapuññā alakkhikā, rajjumālāti maṃ viduṃ 2.

    ౮౩౪.

    834.

    ‘‘అక్కోసానం వధానఞ్చ, తజ్జనాయ చ ఉగ్గతా 3;

    ‘‘Akkosānaṃ vadhānañca, tajjanāya ca uggatā 4;

    కుటం గహేత్వా నిక్ఖమ్మ, అగఞ్ఛిం 5 ఉదహారియా 6.

    Kuṭaṃ gahetvā nikkhamma, agañchiṃ 7 udahāriyā 8.

    ౮౩౫.

    835.

    ‘‘విపథే కుటం నిక్ఖిపిత్వా, వనసణ్డం ఉపాగమిం;

    ‘‘Vipathe kuṭaṃ nikkhipitvā, vanasaṇḍaṃ upāgamiṃ;

    ఇధేవాహం మరిస్సామి, కో అత్థో 9 జీవితేన మే.

    Idhevāhaṃ marissāmi, ko attho 10 jīvitena me.

    ౮౩౬.

    836.

    ‘‘దళ్హం పాసం కరిత్వాన, ఆసుమ్భిత్వాన పాదపే;

    ‘‘Daḷhaṃ pāsaṃ karitvāna, āsumbhitvāna pādape;

    తతో దిసా విలోకేసిం,కో ను ఖో వనమస్సితో.

    Tato disā vilokesiṃ,ko nu kho vanamassito.

    ౮౩౭.

    837.

    ‘‘తత్థద్దసాసిం సమ్బుద్ధం, సబ్బలోకహితం మునిం;

    ‘‘Tatthaddasāsiṃ sambuddhaṃ, sabbalokahitaṃ muniṃ;

    నిసిన్నం రుక్ఖమూలస్మిం, ఝాయన్తం అకుతోభయం.

    Nisinnaṃ rukkhamūlasmiṃ, jhāyantaṃ akutobhayaṃ.

    ౮౩౮.

    838.

    ‘‘తస్సా మే అహు సంవేగో, అబ్భుతో లోమహంసనో;

    ‘‘Tassā me ahu saṃvego, abbhuto lomahaṃsano;

    కో ను ఖో వనమస్సితో, మనుస్సో ఉదాహు దేవతా.

    Ko nu kho vanamassito, manusso udāhu devatā.

    ౮౩౯.

    839.

    ‘‘పాసాదికం పసాదనీయం, వనా నిబ్బనమాగతం;

    ‘‘Pāsādikaṃ pasādanīyaṃ, vanā nibbanamāgataṃ;

    దిస్వా మనో మే పసీది, నాయం యాదిసకీదిసో.

    Disvā mano me pasīdi, nāyaṃ yādisakīdiso.

    ౮౪౦.

    840.

    ‘‘గుత్తిన్ద్రియో ఝానరతో, అబహిగ్గతమానసో;

    ‘‘Guttindriyo jhānarato, abahiggatamānaso;

    హితో సబ్బస్స లోకస్స, బుద్ధో అయం 11 భవిస్సతి.

    Hito sabbassa lokassa, buddho ayaṃ 12 bhavissati.

    ౮౪౧.

    841.

    ‘‘భయభేరవో దురాసదో, సీహోవ గుహమస్సితో;

    ‘‘Bhayabheravo durāsado, sīhova guhamassito;

    దుల్లభాయం దస్సనాయ, పుప్ఫం ఓదుమ్బరం యథా.

    Dullabhāyaṃ dassanāya, pupphaṃ odumbaraṃ yathā.

    ౮౪౨.

    842.

    ‘‘సో మం ముదూహి వాచాహి, ఆలపిత్వా తథాగతో;

    ‘‘So maṃ mudūhi vācāhi, ālapitvā tathāgato;

    రజ్జుమాలేతి మంవోచ, సరణం గచ్ఛ తథాగతం.

    Rajjumāleti maṃvoca, saraṇaṃ gaccha tathāgataṃ.

    ౮౪౩.

    843.

    ‘‘తాహం గిరం సుణిత్వాన, నేలం అత్థవతిం సుచిం;

    ‘‘Tāhaṃ giraṃ suṇitvāna, nelaṃ atthavatiṃ suciṃ;

    సణ్హం ముదుఞ్చ వగ్గుఞ్చ, సబ్బసోకాపనూదనం.

    Saṇhaṃ muduñca vagguñca, sabbasokāpanūdanaṃ.

    ౮౪౪.

    844.

    ‘‘కల్లచిత్తఞ్చ మం ఞత్వా, పసన్నం సుద్ధమానసం;

    ‘‘Kallacittañca maṃ ñatvā, pasannaṃ suddhamānasaṃ;

    హితో సబ్బస్స లోకస్స, అనుసాసి తథాగతో.

    Hito sabbassa lokassa, anusāsi tathāgato.

    ౮౪౫.

    845.

    ‘‘ఇదం దుక్ఖన్తి మంవోచ, అయం దుక్ఖస్స సమ్భవో;

    ‘‘Idaṃ dukkhanti maṃvoca, ayaṃ dukkhassa sambhavo;

    దుక్ఖ 13 నిరోధో మగ్గో చ 14, అఞ్జసో అమతోగధో.

    Dukkha 15 nirodho maggo ca 16, añjaso amatogadho.

    ౮౪౬.

    846.

    ‘‘అనుకమ్పకస్స కుసలస్స, ఓవాదమ్హి అహం ఠితా;

    ‘‘Anukampakassa kusalassa, ovādamhi ahaṃ ṭhitā;

    అజ్ఝగా అమతం సన్తిం, నిబ్బానం పదమచ్చుతం.

    Ajjhagā amataṃ santiṃ, nibbānaṃ padamaccutaṃ.

    ౮౪౭.

    847.

    ‘‘సాహం అవట్ఠితాపేమా, దస్సనే అవికమ్పినీ;

    ‘‘Sāhaṃ avaṭṭhitāpemā, dassane avikampinī;

    మూలజాతాయ సద్ధాయ, ధీతా బుద్ధస్స ఓరసా.

    Mūlajātāya saddhāya, dhītā buddhassa orasā.

    ౮౪౮.

    848.

    ‘‘సాహం రమామి కీళామి, మోదామి అకుతోభయా;

    ‘‘Sāhaṃ ramāmi kīḷāmi, modāmi akutobhayā;

    దిబ్బమాలం ధారయామి, పివామి మధుమద్దవం.

    Dibbamālaṃ dhārayāmi, pivāmi madhumaddavaṃ.

    ౮౪౯.

    849.

    ‘‘సట్ఠితురియసహస్సాని, పటిబోధం కరోన్తి మే;

    ‘‘Saṭṭhituriyasahassāni, paṭibodhaṃ karonti me;

    ఆళమ్బో గగ్గరో భీమో, సాధువాదీ చ సంసయో.

    Āḷambo gaggaro bhīmo, sādhuvādī ca saṃsayo.

    ౮౫౦.

    850.

    ‘‘పోక్ఖరో చ సుఫస్సో చ, వీణామోక్ఖా చ నారియో;

    ‘‘Pokkharo ca suphasso ca, vīṇāmokkhā ca nāriyo;

    నన్దా చేవ సునన్దా చ, సోణదిన్నా సుచిమ్హితా.

    Nandā ceva sunandā ca, soṇadinnā sucimhitā.

    ౮౫౧.

    851.

    ‘‘అలమ్బుసా మిస్సకేసీ చ, పుణ్డరీకాతిదారుణీ 17;

    ‘‘Alambusā missakesī ca, puṇḍarīkātidāruṇī 18;

    ఏణీఫస్సా సుఫస్సా 19 చ, సుభద్దా 20 ముదువాదినీ.

    Eṇīphassā suphassā 21 ca, subhaddā 22 muduvādinī.

    ౮౫౨.

    852.

    ‘‘ఏతా చఞ్ఞా చ సేయ్యాసే, అచ్ఛరానం పబోధికా;

    ‘‘Etā caññā ca seyyāse, accharānaṃ pabodhikā;

    తా మం కాలేనుపాగన్త్వా, అభిభాసన్తి దేవతా.

    Tā maṃ kālenupāgantvā, abhibhāsanti devatā.

    ౮౫౩.

    853.

    ‘‘హన్ద నచ్చామ గాయామ, హన్ద తం రమయామసే;

    ‘‘Handa naccāma gāyāma, handa taṃ ramayāmase;

    నయిదం అకతపుఞ్ఞానం, కతపుఞ్ఞానమేవిదం.

    Nayidaṃ akatapuññānaṃ, katapuññānamevidaṃ.

    ౮౫౪.

    854.

    ‘‘అసోకం నన్దనం రమ్మం, తిదసానం మహావనం;

    ‘‘Asokaṃ nandanaṃ rammaṃ, tidasānaṃ mahāvanaṃ;

    సుఖం అకతపుఞ్ఞానం, ఇధ నత్థి పరత్థ చ.

    Sukhaṃ akatapuññānaṃ, idha natthi parattha ca.

    ౮౫౫.

    855.

    ‘‘సుఖఞ్చ కతపుఞ్ఞానం, ఇధ చేవ పరత్థ చ;

    ‘‘Sukhañca katapuññānaṃ, idha ceva parattha ca;

    తేసం సహబ్యకామానం, కత్తబ్బం కుసలం బహుం;

    Tesaṃ sahabyakāmānaṃ, kattabbaṃ kusalaṃ bahuṃ;

    కతపుఞ్ఞా హి మోదన్తి, సగ్గే భోగసమఙ్గినో.

    Katapuññā hi modanti, sagge bhogasamaṅgino.

    ౮౫౬.

    856.

    ‘‘బహూనం వత అత్థాయ, ఉప్పజ్జన్తి తథాగతా;

    ‘‘Bahūnaṃ vata atthāya, uppajjanti tathāgatā;

    దక్ఖిణేయ్యా మనుస్సానం, పుఞ్ఞఖేత్తానమాకరా;

    Dakkhiṇeyyā manussānaṃ, puññakhettānamākarā;

    యత్థ కారం కరిత్వాన, సగ్గే మోదన్తి దాయకా’’తి.

    Yattha kāraṃ karitvāna, sagge modanti dāyakā’’ti.

    రజ్జుమాలావిమానం ద్వాదసమం.

    Rajjumālāvimānaṃ dvādasamaṃ.

    మఞ్జిట్ఠకవగ్గో చతుత్థో నిట్ఠితో.

    Mañjiṭṭhakavaggo catuttho niṭṭhito.

    తస్సుద్దానం –

    Tassuddānaṃ –

    మఞ్జిట్ఠా పభస్సరా నాగా, అలోమాకఞ్జికదాయికా;

    Mañjiṭṭhā pabhassarā nāgā, alomākañjikadāyikā;

    విహారచతురిత్థమ్బా, పీతా ఉచ్ఛువన్దనరజ్జుమాలా చ;

    Vihāracaturitthambā, pītā ucchuvandanarajjumālā ca;

    వగ్గో తేన పవుచ్చతీతి.

    Vaggo tena pavuccatīti.

    ఇత్థివిమానం సమత్తం.

    Itthivimānaṃ samattaṃ.







    Footnotes:
    1. విదూ (స్యా॰ పీ॰ క॰)
    2. vidū (syā. pī. ka.)
    3. ఉక్కతా (సీ॰ స్యా॰)
    4. ukkatā (sī. syā.)
    5. ఆగచ్ఛిం (స్యా॰ క॰), అగచ్ఛిం (పీ॰), గచ్ఛిం (సీ॰)
    6. ఉదకహారియా (సీ॰)
    7. āgacchiṃ (syā. ka.), agacchiṃ (pī.), gacchiṃ (sī.)
    8. udakahāriyā (sī.)
    9. క్వత్థోసి (క॰), కీవత్థోపి (స్యా॰)
    10. kvatthosi (ka.), kīvatthopi (syā.)
    11. సోయం (సీ॰)
    12. soyaṃ (sī.)
    13. అయం (సీ॰ స్యా॰ పీ॰)
    14. దుక్ఖనిరోధో చ (స్యా॰)
    15. ayaṃ (sī. syā. pī.)
    16. dukkhanirodho ca (syā.)
    17. … తిచారుణీ (సీ॰)
    18. … ticāruṇī (sī.)
    19. సుపస్సా (స్యా॰ పీ॰ క॰)
    20. సంభద్దా (క॰)
    21. supassā (syā. pī. ka.)
    22. saṃbhaddā (ka.)



    Related texts:



    అట్ఠకథా • Aṭṭhakathā / సుత్తపిటక (అట్ఠకథా) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ఖుద్దకనికాయ (అట్ఠకథా) • Khuddakanikāya (aṭṭhakathā) / విమానవత్థు-అట్ఠకథా • Vimānavatthu-aṭṭhakathā / ౧౨. రజ్జుమాలావిమానవణ్ణనా • 12. Rajjumālāvimānavaṇṇanā


    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact