Library / Tipiṭaka / ತಿಪಿಟಕ • Tipiṭaka / ವಿಮಾನವತ್ಥುಪಾಳಿ • Vimānavatthupāḷi

    ೧೨. ರಜ್ಜುಮಾಲಾವಿಮಾನವತ್ಥು

    12. Rajjumālāvimānavatthu

    ೮೨೬.

    826.

    ‘‘ಅಭಿಕ್ಕನ್ತೇನ ವಣ್ಣೇನ, ಯಾ ತ್ವಂ ತಿಟ್ಠಸಿ ದೇವತೇ।

    ‘‘Abhikkantena vaṇṇena, yā tvaṃ tiṭṭhasi devate;

    ಹತ್ಥಪಾದೇ ಚ ವಿಗ್ಗಯ್ಹ, ನಚ್ಚಸಿ ಸುಪ್ಪವಾದಿತೇ॥

    Hatthapāde ca viggayha, naccasi suppavādite.

    ೮೨೭.

    827.

    ‘‘ತಸ್ಸಾ ತೇ ನಚ್ಚಮಾನಾಯ, ಅಙ್ಗಮಙ್ಗೇಹಿ ಸಬ್ಬಸೋ।

    ‘‘Tassā te naccamānāya, aṅgamaṅgehi sabbaso;

    ದಿಬ್ಬಾ ಸದ್ದಾ ನಿಚ್ಛರನ್ತಿ, ಸವನೀಯಾ ಮನೋರಮಾ॥

    Dibbā saddā niccharanti, savanīyā manoramā.

    ೮೨೮.

    828.

    ‘‘ತಸ್ಸಾ ತೇ ನಚ್ಚಮಾನಾಯ, ಅಙ್ಗಮಙ್ಗೇಹಿ ಸಬ್ಬಸೋ।

    ‘‘Tassā te naccamānāya, aṅgamaṅgehi sabbaso;

    ದಿಬ್ಬಾ ಗನ್ಧಾ ಪವಾಯನ್ತಿ, ಸುಚಿಗನ್ಧಾ ಮನೋರಮಾ॥

    Dibbā gandhā pavāyanti, sucigandhā manoramā.

    ೮೨೯.

    829.

    ‘‘ವಿವತ್ತಮಾನಾ ಕಾಯೇನ, ಯಾ ವೇಣೀಸು ಪಿಳನ್ಧನಾ।

    ‘‘Vivattamānā kāyena, yā veṇīsu piḷandhanā;

    ತೇಸಂ ಸುಯ್ಯತಿ ನಿಗ್ಘೋಸೋ, ತುರಿಯೇ ಪಞ್ಚಙ್ಗಿಕೇ ಯಥಾ॥

    Tesaṃ suyyati nigghoso, turiye pañcaṅgike yathā.

    ೮೩೦.

    830.

    ‘‘ವಟಂಸಕಾ ವಾತಧುತಾ, ವಾತೇನ ಸಮ್ಪಕಮ್ಪಿತಾ।

    ‘‘Vaṭaṃsakā vātadhutā, vātena sampakampitā;

    ತೇಸಂ ಸುಯ್ಯತಿ ನಿಗ್ಘೋಸೋ, ತುರಿಯೇ ಪಞ್ಚಙ್ಗಿಕೇ ಯಥಾ॥

    Tesaṃ suyyati nigghoso, turiye pañcaṅgike yathā.

    ೮೩೧.

    831.

    ‘‘ಯಾಪಿ ತೇ ಸಿರಸ್ಮಿಂ ಮಾಲಾ, ಸುಚಿಗನ್ಧಾ ಮನೋರಮಾ।

    ‘‘Yāpi te sirasmiṃ mālā, sucigandhā manoramā;

    ವಾತಿ ಗನ್ಧೋ ದಿಸಾ ಸಬ್ಬಾ, ರುಕ್ಖೋ ಮಞ್ಜೂಸಕೋ ಯಥಾ॥

    Vāti gandho disā sabbā, rukkho mañjūsako yathā.

    ೮೩೨.

    832.

    ‘‘ಘಾಯಸೇ ತಂ ಸುಚಿಗನ್ಧಂ, ರೂಪಂ ಪಸ್ಸಸಿ ಅಮಾನುಸಂ।

    ‘‘Ghāyase taṃ sucigandhaṃ, rūpaṃ passasi amānusaṃ;

    ದೇವತೇ ಪುಚ್ಛಿತಾಚಿಕ್ಖ, ಕಿಸ್ಸ ಕಮ್ಮಸ್ಸಿದಂ ಫಲ’’ನ್ತಿ॥

    Devate pucchitācikkha, kissa kammassidaṃ phala’’nti.

    ೮೩೩.

    833.

    ‘‘ದಾಸೀ ಅಹಂ ಪುರೇ ಆಸಿಂ, ಗಯಾಯಂ ಬ್ರಾಹ್ಮಣಸ್ಸಹಂ।

    ‘‘Dāsī ahaṃ pure āsiṃ, gayāyaṃ brāhmaṇassahaṃ;

    ಅಪ್ಪಪುಞ್ಞಾ ಅಲಕ್ಖಿಕಾ, ರಜ್ಜುಮಾಲಾತಿ ಮಂ ವಿದುಂ 1

    Appapuññā alakkhikā, rajjumālāti maṃ viduṃ 2.

    ೮೩೪.

    834.

    ‘‘ಅಕ್ಕೋಸಾನಂ ವಧಾನಞ್ಚ, ತಜ್ಜನಾಯ ಚ ಉಗ್ಗತಾ 3

    ‘‘Akkosānaṃ vadhānañca, tajjanāya ca uggatā 4;

    ಕುಟಂ ಗಹೇತ್ವಾ ನಿಕ್ಖಮ್ಮ, ಅಗಞ್ಛಿಂ 5 ಉದಹಾರಿಯಾ 6

    Kuṭaṃ gahetvā nikkhamma, agañchiṃ 7 udahāriyā 8.

    ೮೩೫.

    835.

    ‘‘ವಿಪಥೇ ಕುಟಂ ನಿಕ್ಖಿಪಿತ್ವಾ, ವನಸಣ್ಡಂ ಉಪಾಗಮಿಂ।

    ‘‘Vipathe kuṭaṃ nikkhipitvā, vanasaṇḍaṃ upāgamiṃ;

    ಇಧೇವಾಹಂ ಮರಿಸ್ಸಾಮಿ, ಕೋ ಅತ್ಥೋ 9 ಜೀವಿತೇನ ಮೇ॥

    Idhevāhaṃ marissāmi, ko attho 10 jīvitena me.

    ೮೩೬.

    836.

    ‘‘ದಳ್ಹಂ ಪಾಸಂ ಕರಿತ್ವಾನ, ಆಸುಮ್ಭಿತ್ವಾನ ಪಾದಪೇ।

    ‘‘Daḷhaṃ pāsaṃ karitvāna, āsumbhitvāna pādape;

    ತತೋ ದಿಸಾ ವಿಲೋಕೇಸಿಂ,ಕೋ ನು ಖೋ ವನಮಸ್ಸಿತೋ॥

    Tato disā vilokesiṃ,ko nu kho vanamassito.

    ೮೩೭.

    837.

    ‘‘ತತ್ಥದ್ದಸಾಸಿಂ ಸಮ್ಬುದ್ಧಂ, ಸಬ್ಬಲೋಕಹಿತಂ ಮುನಿಂ।

    ‘‘Tatthaddasāsiṃ sambuddhaṃ, sabbalokahitaṃ muniṃ;

    ನಿಸಿನ್ನಂ ರುಕ್ಖಮೂಲಸ್ಮಿಂ, ಝಾಯನ್ತಂ ಅಕುತೋಭಯಂ॥

    Nisinnaṃ rukkhamūlasmiṃ, jhāyantaṃ akutobhayaṃ.

    ೮೩೮.

    838.

    ‘‘ತಸ್ಸಾ ಮೇ ಅಹು ಸಂವೇಗೋ, ಅಬ್ಭುತೋ ಲೋಮಹಂಸನೋ।

    ‘‘Tassā me ahu saṃvego, abbhuto lomahaṃsano;

    ಕೋ ನು ಖೋ ವನಮಸ್ಸಿತೋ, ಮನುಸ್ಸೋ ಉದಾಹು ದೇವತಾ॥

    Ko nu kho vanamassito, manusso udāhu devatā.

    ೮೩೯.

    839.

    ‘‘ಪಾಸಾದಿಕಂ ಪಸಾದನೀಯಂ, ವನಾ ನಿಬ್ಬನಮಾಗತಂ।

    ‘‘Pāsādikaṃ pasādanīyaṃ, vanā nibbanamāgataṃ;

    ದಿಸ್ವಾ ಮನೋ ಮೇ ಪಸೀದಿ, ನಾಯಂ ಯಾದಿಸಕೀದಿಸೋ॥

    Disvā mano me pasīdi, nāyaṃ yādisakīdiso.

    ೮೪೦.

    840.

    ‘‘ಗುತ್ತಿನ್ದ್ರಿಯೋ ಝಾನರತೋ, ಅಬಹಿಗ್ಗತಮಾನಸೋ।

    ‘‘Guttindriyo jhānarato, abahiggatamānaso;

    ಹಿತೋ ಸಬ್ಬಸ್ಸ ಲೋಕಸ್ಸ, ಬುದ್ಧೋ ಅಯಂ 11 ಭವಿಸ್ಸತಿ॥

    Hito sabbassa lokassa, buddho ayaṃ 12 bhavissati.

    ೮೪೧.

    841.

    ‘‘ಭಯಭೇರವೋ ದುರಾಸದೋ, ಸೀಹೋವ ಗುಹಮಸ್ಸಿತೋ।

    ‘‘Bhayabheravo durāsado, sīhova guhamassito;

    ದುಲ್ಲಭಾಯಂ ದಸ್ಸನಾಯ, ಪುಪ್ಫಂ ಓದುಮ್ಬರಂ ಯಥಾ॥

    Dullabhāyaṃ dassanāya, pupphaṃ odumbaraṃ yathā.

    ೮೪೨.

    842.

    ‘‘ಸೋ ಮಂ ಮುದೂಹಿ ವಾಚಾಹಿ, ಆಲಪಿತ್ವಾ ತಥಾಗತೋ।

    ‘‘So maṃ mudūhi vācāhi, ālapitvā tathāgato;

    ರಜ್ಜುಮಾಲೇತಿ ಮಂವೋಚ, ಸರಣಂ ಗಚ್ಛ ತಥಾಗತಂ॥

    Rajjumāleti maṃvoca, saraṇaṃ gaccha tathāgataṃ.

    ೮೪೩.

    843.

    ‘‘ತಾಹಂ ಗಿರಂ ಸುಣಿತ್ವಾನ, ನೇಲಂ ಅತ್ಥವತಿಂ ಸುಚಿಂ।

    ‘‘Tāhaṃ giraṃ suṇitvāna, nelaṃ atthavatiṃ suciṃ;

    ಸಣ್ಹಂ ಮುದುಞ್ಚ ವಗ್ಗುಞ್ಚ, ಸಬ್ಬಸೋಕಾಪನೂದನಂ॥

    Saṇhaṃ muduñca vagguñca, sabbasokāpanūdanaṃ.

    ೮೪೪.

    844.

    ‘‘ಕಲ್ಲಚಿತ್ತಞ್ಚ ಮಂ ಞತ್ವಾ, ಪಸನ್ನಂ ಸುದ್ಧಮಾನಸಂ।

    ‘‘Kallacittañca maṃ ñatvā, pasannaṃ suddhamānasaṃ;

    ಹಿತೋ ಸಬ್ಬಸ್ಸ ಲೋಕಸ್ಸ, ಅನುಸಾಸಿ ತಥಾಗತೋ॥

    Hito sabbassa lokassa, anusāsi tathāgato.

    ೮೪೫.

    845.

    ‘‘ಇದಂ ದುಕ್ಖನ್ತಿ ಮಂವೋಚ, ಅಯಂ ದುಕ್ಖಸ್ಸ ಸಮ್ಭವೋ।

    ‘‘Idaṃ dukkhanti maṃvoca, ayaṃ dukkhassa sambhavo;

    ದುಕ್ಖ 13 ನಿರೋಧೋ ಮಗ್ಗೋ ಚ 14, ಅಞ್ಜಸೋ ಅಮತೋಗಧೋ॥

    Dukkha 15 nirodho maggo ca 16, añjaso amatogadho.

    ೮೪೬.

    846.

    ‘‘ಅನುಕಮ್ಪಕಸ್ಸ ಕುಸಲಸ್ಸ, ಓವಾದಮ್ಹಿ ಅಹಂ ಠಿತಾ।

    ‘‘Anukampakassa kusalassa, ovādamhi ahaṃ ṭhitā;

    ಅಜ್ಝಗಾ ಅಮತಂ ಸನ್ತಿಂ, ನಿಬ್ಬಾನಂ ಪದಮಚ್ಚುತಂ॥

    Ajjhagā amataṃ santiṃ, nibbānaṃ padamaccutaṃ.

    ೮೪೭.

    847.

    ‘‘ಸಾಹಂ ಅವಟ್ಠಿತಾಪೇಮಾ, ದಸ್ಸನೇ ಅವಿಕಮ್ಪಿನೀ।

    ‘‘Sāhaṃ avaṭṭhitāpemā, dassane avikampinī;

    ಮೂಲಜಾತಾಯ ಸದ್ಧಾಯ, ಧೀತಾ ಬುದ್ಧಸ್ಸ ಓರಸಾ॥

    Mūlajātāya saddhāya, dhītā buddhassa orasā.

    ೮೪೮.

    848.

    ‘‘ಸಾಹಂ ರಮಾಮಿ ಕೀಳಾಮಿ, ಮೋದಾಮಿ ಅಕುತೋಭಯಾ।

    ‘‘Sāhaṃ ramāmi kīḷāmi, modāmi akutobhayā;

    ದಿಬ್ಬಮಾಲಂ ಧಾರಯಾಮಿ, ಪಿವಾಮಿ ಮಧುಮದ್ದವಂ॥

    Dibbamālaṃ dhārayāmi, pivāmi madhumaddavaṃ.

    ೮೪೯.

    849.

    ‘‘ಸಟ್ಠಿತುರಿಯಸಹಸ್ಸಾನಿ, ಪಟಿಬೋಧಂ ಕರೋನ್ತಿ ಮೇ।

    ‘‘Saṭṭhituriyasahassāni, paṭibodhaṃ karonti me;

    ಆಳಮ್ಬೋ ಗಗ್ಗರೋ ಭೀಮೋ, ಸಾಧುವಾದೀ ಚ ಸಂಸಯೋ॥

    Āḷambo gaggaro bhīmo, sādhuvādī ca saṃsayo.

    ೮೫೦.

    850.

    ‘‘ಪೋಕ್ಖರೋ ಚ ಸುಫಸ್ಸೋ ಚ, ವೀಣಾಮೋಕ್ಖಾ ಚ ನಾರಿಯೋ।

    ‘‘Pokkharo ca suphasso ca, vīṇāmokkhā ca nāriyo;

    ನನ್ದಾ ಚೇವ ಸುನನ್ದಾ ಚ, ಸೋಣದಿನ್ನಾ ಸುಚಿಮ್ಹಿತಾ॥

    Nandā ceva sunandā ca, soṇadinnā sucimhitā.

    ೮೫೧.

    851.

    ‘‘ಅಲಮ್ಬುಸಾ ಮಿಸ್ಸಕೇಸೀ ಚ, ಪುಣ್ಡರೀಕಾತಿದಾರುಣೀ 17

    ‘‘Alambusā missakesī ca, puṇḍarīkātidāruṇī 18;

    ಏಣೀಫಸ್ಸಾ ಸುಫಸ್ಸಾ 19 ಚ, ಸುಭದ್ದಾ 20 ಮುದುವಾದಿನೀ॥

    Eṇīphassā suphassā 21 ca, subhaddā 22 muduvādinī.

    ೮೫೨.

    852.

    ‘‘ಏತಾ ಚಞ್ಞಾ ಚ ಸೇಯ್ಯಾಸೇ, ಅಚ್ಛರಾನಂ ಪಬೋಧಿಕಾ।

    ‘‘Etā caññā ca seyyāse, accharānaṃ pabodhikā;

    ತಾ ಮಂ ಕಾಲೇನುಪಾಗನ್ತ್ವಾ, ಅಭಿಭಾಸನ್ತಿ ದೇವತಾ॥

    Tā maṃ kālenupāgantvā, abhibhāsanti devatā.

    ೮೫೩.

    853.

    ‘‘ಹನ್ದ ನಚ್ಚಾಮ ಗಾಯಾಮ, ಹನ್ದ ತಂ ರಮಯಾಮಸೇ।

    ‘‘Handa naccāma gāyāma, handa taṃ ramayāmase;

    ನಯಿದಂ ಅಕತಪುಞ್ಞಾನಂ, ಕತಪುಞ್ಞಾನಮೇವಿದಂ॥

    Nayidaṃ akatapuññānaṃ, katapuññānamevidaṃ.

    ೮೫೪.

    854.

    ‘‘ಅಸೋಕಂ ನನ್ದನಂ ರಮ್ಮಂ, ತಿದಸಾನಂ ಮಹಾವನಂ।

    ‘‘Asokaṃ nandanaṃ rammaṃ, tidasānaṃ mahāvanaṃ;

    ಸುಖಂ ಅಕತಪುಞ್ಞಾನಂ, ಇಧ ನತ್ಥಿ ಪರತ್ಥ ಚ॥

    Sukhaṃ akatapuññānaṃ, idha natthi parattha ca.

    ೮೫೫.

    855.

    ‘‘ಸುಖಞ್ಚ ಕತಪುಞ್ಞಾನಂ, ಇಧ ಚೇವ ಪರತ್ಥ ಚ।

    ‘‘Sukhañca katapuññānaṃ, idha ceva parattha ca;

    ತೇಸಂ ಸಹಬ್ಯಕಾಮಾನಂ, ಕತ್ತಬ್ಬಂ ಕುಸಲಂ ಬಹುಂ।

    Tesaṃ sahabyakāmānaṃ, kattabbaṃ kusalaṃ bahuṃ;

    ಕತಪುಞ್ಞಾ ಹಿ ಮೋದನ್ತಿ, ಸಗ್ಗೇ ಭೋಗಸಮಙ್ಗಿನೋ॥

    Katapuññā hi modanti, sagge bhogasamaṅgino.

    ೮೫೬.

    856.

    ‘‘ಬಹೂನಂ ವತ ಅತ್ಥಾಯ, ಉಪ್ಪಜ್ಜನ್ತಿ ತಥಾಗತಾ।

    ‘‘Bahūnaṃ vata atthāya, uppajjanti tathāgatā;

    ದಕ್ಖಿಣೇಯ್ಯಾ ಮನುಸ್ಸಾನಂ, ಪುಞ್ಞಖೇತ್ತಾನಮಾಕರಾ।

    Dakkhiṇeyyā manussānaṃ, puññakhettānamākarā;

    ಯತ್ಥ ಕಾರಂ ಕರಿತ್ವಾನ, ಸಗ್ಗೇ ಮೋದನ್ತಿ ದಾಯಕಾ’’ತಿ॥

    Yattha kāraṃ karitvāna, sagge modanti dāyakā’’ti.

    ರಜ್ಜುಮಾಲಾವಿಮಾನಂ ದ್ವಾದಸಮಂ।

    Rajjumālāvimānaṃ dvādasamaṃ.

    ಮಞ್ಜಿಟ್ಠಕವಗ್ಗೋ ಚತುತ್ಥೋ ನಿಟ್ಠಿತೋ।

    Mañjiṭṭhakavaggo catuttho niṭṭhito.

    ತಸ್ಸುದ್ದಾನಂ –

    Tassuddānaṃ –

    ಮಞ್ಜಿಟ್ಠಾ ಪಭಸ್ಸರಾ ನಾಗಾ, ಅಲೋಮಾಕಞ್ಜಿಕದಾಯಿಕಾ।

    Mañjiṭṭhā pabhassarā nāgā, alomākañjikadāyikā;

    ವಿಹಾರಚತುರಿತ್ಥಮ್ಬಾ, ಪೀತಾ ಉಚ್ಛುವನ್ದನರಜ್ಜುಮಾಲಾ ಚ।

    Vihāracaturitthambā, pītā ucchuvandanarajjumālā ca;

    ವಗ್ಗೋ ತೇನ ಪವುಚ್ಚತೀತಿ॥

    Vaggo tena pavuccatīti.

    ಇತ್ಥಿವಿಮಾನಂ ಸಮತ್ತಂ।

    Itthivimānaṃ samattaṃ.







    Footnotes:
    1. ವಿದೂ (ಸ್ಯಾ॰ ಪೀ॰ ಕ॰)
    2. vidū (syā. pī. ka.)
    3. ಉಕ್ಕತಾ (ಸೀ॰ ಸ್ಯಾ॰)
    4. ukkatā (sī. syā.)
    5. ಆಗಚ್ಛಿಂ (ಸ್ಯಾ॰ ಕ॰), ಅಗಚ್ಛಿಂ (ಪೀ॰), ಗಚ್ಛಿಂ (ಸೀ॰)
    6. ಉದಕಹಾರಿಯಾ (ಸೀ॰)
    7. āgacchiṃ (syā. ka.), agacchiṃ (pī.), gacchiṃ (sī.)
    8. udakahāriyā (sī.)
    9. ಕ್ವತ್ಥೋಸಿ (ಕ॰), ಕೀವತ್ಥೋಪಿ (ಸ್ಯಾ॰)
    10. kvatthosi (ka.), kīvatthopi (syā.)
    11. ಸೋಯಂ (ಸೀ॰)
    12. soyaṃ (sī.)
    13. ಅಯಂ (ಸೀ॰ ಸ್ಯಾ॰ ಪೀ॰)
    14. ದುಕ್ಖನಿರೋಧೋ ಚ (ಸ್ಯಾ॰)
    15. ayaṃ (sī. syā. pī.)
    16. dukkhanirodho ca (syā.)
    17. … ತಿಚಾರುಣೀ (ಸೀ॰)
    18. … ticāruṇī (sī.)
    19. ಸುಪಸ್ಸಾ (ಸ್ಯಾ॰ ಪೀ॰ ಕ॰)
    20. ಸಂಭದ್ದಾ (ಕ॰)
    21. supassā (syā. pī. ka.)
    22. saṃbhaddā (ka.)



    Related texts:



    ಅಟ್ಠಕಥಾ • Aṭṭhakathā / ಸುತ್ತಪಿಟಕ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ಖುದ್ದಕನಿಕಾಯ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Khuddakanikāya (aṭṭhakathā) / ವಿಮಾನವತ್ಥು-ಅಟ್ಠಕಥಾ • Vimānavatthu-aṭṭhakathā / ೧೨. ರಜ್ಜುಮಾಲಾವಿಮಾನವಣ್ಣನಾ • 12. Rajjumālāvimānavaṇṇanā


    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact