Library / Tipiṭaka / തിപിടക • Tipiṭaka / വിമാനവത്ഥുപാളി • Vimānavatthupāḷi

    ൧൨. രജ്ജുമാലാവിമാനവത്ഥു

    12. Rajjumālāvimānavatthu

    ൮൨൬.

    826.

    ‘‘അഭിക്കന്തേന വണ്ണേന, യാ ത്വം തിട്ഠസി ദേവതേ;

    ‘‘Abhikkantena vaṇṇena, yā tvaṃ tiṭṭhasi devate;

    ഹത്ഥപാദേ ച വിഗ്ഗയ്ഹ, നച്ചസി സുപ്പവാദിതേ.

    Hatthapāde ca viggayha, naccasi suppavādite.

    ൮൨൭.

    827.

    ‘‘തസ്സാ തേ നച്ചമാനായ, അങ്ഗമങ്ഗേഹി സബ്ബസോ;

    ‘‘Tassā te naccamānāya, aṅgamaṅgehi sabbaso;

    ദിബ്ബാ സദ്ദാ നിച്ഛരന്തി, സവനീയാ മനോരമാ.

    Dibbā saddā niccharanti, savanīyā manoramā.

    ൮൨൮.

    828.

    ‘‘തസ്സാ തേ നച്ചമാനായ, അങ്ഗമങ്ഗേഹി സബ്ബസോ;

    ‘‘Tassā te naccamānāya, aṅgamaṅgehi sabbaso;

    ദിബ്ബാ ഗന്ധാ പവായന്തി, സുചിഗന്ധാ മനോരമാ.

    Dibbā gandhā pavāyanti, sucigandhā manoramā.

    ൮൨൯.

    829.

    ‘‘വിവത്തമാനാ കായേന, യാ വേണീസു പിളന്ധനാ;

    ‘‘Vivattamānā kāyena, yā veṇīsu piḷandhanā;

    തേസം സുയ്യതി നിഗ്ഘോസോ, തുരിയേ പഞ്ചങ്ഗികേ യഥാ.

    Tesaṃ suyyati nigghoso, turiye pañcaṅgike yathā.

    ൮൩൦.

    830.

    ‘‘വടംസകാ വാതധുതാ, വാതേന സമ്പകമ്പിതാ;

    ‘‘Vaṭaṃsakā vātadhutā, vātena sampakampitā;

    തേസം സുയ്യതി നിഗ്ഘോസോ, തുരിയേ പഞ്ചങ്ഗികേ യഥാ.

    Tesaṃ suyyati nigghoso, turiye pañcaṅgike yathā.

    ൮൩൧.

    831.

    ‘‘യാപി തേ സിരസ്മിം മാലാ, സുചിഗന്ധാ മനോരമാ;

    ‘‘Yāpi te sirasmiṃ mālā, sucigandhā manoramā;

    വാതി ഗന്ധോ ദിസാ സബ്ബാ, രുക്ഖോ മഞ്ജൂസകോ യഥാ.

    Vāti gandho disā sabbā, rukkho mañjūsako yathā.

    ൮൩൨.

    832.

    ‘‘ഘായസേ തം സുചിഗന്ധം, രൂപം പസ്സസി അമാനുസം;

    ‘‘Ghāyase taṃ sucigandhaṃ, rūpaṃ passasi amānusaṃ;

    ദേവതേ പുച്ഛിതാചിക്ഖ, കിസ്സ കമ്മസ്സിദം ഫല’’ന്തി.

    Devate pucchitācikkha, kissa kammassidaṃ phala’’nti.

    ൮൩൩.

    833.

    ‘‘ദാസീ അഹം പുരേ ആസിം, ഗയായം ബ്രാഹ്മണസ്സഹം;

    ‘‘Dāsī ahaṃ pure āsiṃ, gayāyaṃ brāhmaṇassahaṃ;

    അപ്പപുഞ്ഞാ അലക്ഖികാ, രജ്ജുമാലാതി മം വിദും 1.

    Appapuññā alakkhikā, rajjumālāti maṃ viduṃ 2.

    ൮൩൪.

    834.

    ‘‘അക്കോസാനം വധാനഞ്ച, തജ്ജനായ ച ഉഗ്ഗതാ 3;

    ‘‘Akkosānaṃ vadhānañca, tajjanāya ca uggatā 4;

    കുടം ഗഹേത്വാ നിക്ഖമ്മ, അഗഞ്ഛിം 5 ഉദഹാരിയാ 6.

    Kuṭaṃ gahetvā nikkhamma, agañchiṃ 7 udahāriyā 8.

    ൮൩൫.

    835.

    ‘‘വിപഥേ കുടം നിക്ഖിപിത്വാ, വനസണ്ഡം ഉപാഗമിം;

    ‘‘Vipathe kuṭaṃ nikkhipitvā, vanasaṇḍaṃ upāgamiṃ;

    ഇധേവാഹം മരിസ്സാമി, കോ അത്ഥോ 9 ജീവിതേന മേ.

    Idhevāhaṃ marissāmi, ko attho 10 jīvitena me.

    ൮൩൬.

    836.

    ‘‘ദള്ഹം പാസം കരിത്വാന, ആസുമ്ഭിത്വാന പാദപേ;

    ‘‘Daḷhaṃ pāsaṃ karitvāna, āsumbhitvāna pādape;

    തതോ ദിസാ വിലോകേസിം,കോ നു ഖോ വനമസ്സിതോ.

    Tato disā vilokesiṃ,ko nu kho vanamassito.

    ൮൩൭.

    837.

    ‘‘തത്ഥദ്ദസാസിം സമ്ബുദ്ധം, സബ്ബലോകഹിതം മുനിം;

    ‘‘Tatthaddasāsiṃ sambuddhaṃ, sabbalokahitaṃ muniṃ;

    നിസിന്നം രുക്ഖമൂലസ്മിം, ഝായന്തം അകുതോഭയം.

    Nisinnaṃ rukkhamūlasmiṃ, jhāyantaṃ akutobhayaṃ.

    ൮൩൮.

    838.

    ‘‘തസ്സാ മേ അഹു സംവേഗോ, അബ്ഭുതോ ലോമഹംസനോ;

    ‘‘Tassā me ahu saṃvego, abbhuto lomahaṃsano;

    കോ നു ഖോ വനമസ്സിതോ, മനുസ്സോ ഉദാഹു ദേവതാ.

    Ko nu kho vanamassito, manusso udāhu devatā.

    ൮൩൯.

    839.

    ‘‘പാസാദികം പസാദനീയം, വനാ നിബ്ബനമാഗതം;

    ‘‘Pāsādikaṃ pasādanīyaṃ, vanā nibbanamāgataṃ;

    ദിസ്വാ മനോ മേ പസീദി, നായം യാദിസകീദിസോ.

    Disvā mano me pasīdi, nāyaṃ yādisakīdiso.

    ൮൪൦.

    840.

    ‘‘ഗുത്തിന്ദ്രിയോ ഝാനരതോ, അബഹിഗ്ഗതമാനസോ;

    ‘‘Guttindriyo jhānarato, abahiggatamānaso;

    ഹിതോ സബ്ബസ്സ ലോകസ്സ, ബുദ്ധോ അയം 11 ഭവിസ്സതി.

    Hito sabbassa lokassa, buddho ayaṃ 12 bhavissati.

    ൮൪൧.

    841.

    ‘‘ഭയഭേരവോ ദുരാസദോ, സീഹോവ ഗുഹമസ്സിതോ;

    ‘‘Bhayabheravo durāsado, sīhova guhamassito;

    ദുല്ലഭായം ദസ്സനായ, പുപ്ഫം ഓദുമ്ബരം യഥാ.

    Dullabhāyaṃ dassanāya, pupphaṃ odumbaraṃ yathā.

    ൮൪൨.

    842.

    ‘‘സോ മം മുദൂഹി വാചാഹി, ആലപിത്വാ തഥാഗതോ;

    ‘‘So maṃ mudūhi vācāhi, ālapitvā tathāgato;

    രജ്ജുമാലേതി മംവോച, സരണം ഗച്ഛ തഥാഗതം.

    Rajjumāleti maṃvoca, saraṇaṃ gaccha tathāgataṃ.

    ൮൪൩.

    843.

    ‘‘താഹം ഗിരം സുണിത്വാന, നേലം അത്ഥവതിം സുചിം;

    ‘‘Tāhaṃ giraṃ suṇitvāna, nelaṃ atthavatiṃ suciṃ;

    സണ്ഹം മുദുഞ്ച വഗ്ഗുഞ്ച, സബ്ബസോകാപനൂദനം.

    Saṇhaṃ muduñca vagguñca, sabbasokāpanūdanaṃ.

    ൮൪൪.

    844.

    ‘‘കല്ലചിത്തഞ്ച മം ഞത്വാ, പസന്നം സുദ്ധമാനസം;

    ‘‘Kallacittañca maṃ ñatvā, pasannaṃ suddhamānasaṃ;

    ഹിതോ സബ്ബസ്സ ലോകസ്സ, അനുസാസി തഥാഗതോ.

    Hito sabbassa lokassa, anusāsi tathāgato.

    ൮൪൫.

    845.

    ‘‘ഇദം ദുക്ഖന്തി മംവോച, അയം ദുക്ഖസ്സ സമ്ഭവോ;

    ‘‘Idaṃ dukkhanti maṃvoca, ayaṃ dukkhassa sambhavo;

    ദുക്ഖ 13 നിരോധോ മഗ്ഗോ ച 14, അഞ്ജസോ അമതോഗധോ.

    Dukkha 15 nirodho maggo ca 16, añjaso amatogadho.

    ൮൪൬.

    846.

    ‘‘അനുകമ്പകസ്സ കുസലസ്സ, ഓവാദമ്ഹി അഹം ഠിതാ;

    ‘‘Anukampakassa kusalassa, ovādamhi ahaṃ ṭhitā;

    അജ്ഝഗാ അമതം സന്തിം, നിബ്ബാനം പദമച്ചുതം.

    Ajjhagā amataṃ santiṃ, nibbānaṃ padamaccutaṃ.

    ൮൪൭.

    847.

    ‘‘സാഹം അവട്ഠിതാപേമാ, ദസ്സനേ അവികമ്പിനീ;

    ‘‘Sāhaṃ avaṭṭhitāpemā, dassane avikampinī;

    മൂലജാതായ സദ്ധായ, ധീതാ ബുദ്ധസ്സ ഓരസാ.

    Mūlajātāya saddhāya, dhītā buddhassa orasā.

    ൮൪൮.

    848.

    ‘‘സാഹം രമാമി കീളാമി, മോദാമി അകുതോഭയാ;

    ‘‘Sāhaṃ ramāmi kīḷāmi, modāmi akutobhayā;

    ദിബ്ബമാലം ധാരയാമി, പിവാമി മധുമദ്ദവം.

    Dibbamālaṃ dhārayāmi, pivāmi madhumaddavaṃ.

    ൮൪൯.

    849.

    ‘‘സട്ഠിതുരിയസഹസ്സാനി, പടിബോധം കരോന്തി മേ;

    ‘‘Saṭṭhituriyasahassāni, paṭibodhaṃ karonti me;

    ആളമ്ബോ ഗഗ്ഗരോ ഭീമോ, സാധുവാദീ ച സംസയോ.

    Āḷambo gaggaro bhīmo, sādhuvādī ca saṃsayo.

    ൮൫൦.

    850.

    ‘‘പോക്ഖരോ ച സുഫസ്സോ ച, വീണാമോക്ഖാ ച നാരിയോ;

    ‘‘Pokkharo ca suphasso ca, vīṇāmokkhā ca nāriyo;

    നന്ദാ ചേവ സുനന്ദാ ച, സോണദിന്നാ സുചിമ്ഹിതാ.

    Nandā ceva sunandā ca, soṇadinnā sucimhitā.

    ൮൫൧.

    851.

    ‘‘അലമ്ബുസാ മിസ്സകേസീ ച, പുണ്ഡരീകാതിദാരുണീ 17;

    ‘‘Alambusā missakesī ca, puṇḍarīkātidāruṇī 18;

    ഏണീഫസ്സാ സുഫസ്സാ 19 ച, സുഭദ്ദാ 20 മുദുവാദിനീ.

    Eṇīphassā suphassā 21 ca, subhaddā 22 muduvādinī.

    ൮൫൨.

    852.

    ‘‘ഏതാ ചഞ്ഞാ ച സേയ്യാസേ, അച്ഛരാനം പബോധികാ;

    ‘‘Etā caññā ca seyyāse, accharānaṃ pabodhikā;

    താ മം കാലേനുപാഗന്ത്വാ, അഭിഭാസന്തി ദേവതാ.

    Tā maṃ kālenupāgantvā, abhibhāsanti devatā.

    ൮൫൩.

    853.

    ‘‘ഹന്ദ നച്ചാമ ഗായാമ, ഹന്ദ തം രമയാമസേ;

    ‘‘Handa naccāma gāyāma, handa taṃ ramayāmase;

    നയിദം അകതപുഞ്ഞാനം, കതപുഞ്ഞാനമേവിദം.

    Nayidaṃ akatapuññānaṃ, katapuññānamevidaṃ.

    ൮൫൪.

    854.

    ‘‘അസോകം നന്ദനം രമ്മം, തിദസാനം മഹാവനം;

    ‘‘Asokaṃ nandanaṃ rammaṃ, tidasānaṃ mahāvanaṃ;

    സുഖം അകതപുഞ്ഞാനം, ഇധ നത്ഥി പരത്ഥ ച.

    Sukhaṃ akatapuññānaṃ, idha natthi parattha ca.

    ൮൫൫.

    855.

    ‘‘സുഖഞ്ച കതപുഞ്ഞാനം, ഇധ ചേവ പരത്ഥ ച;

    ‘‘Sukhañca katapuññānaṃ, idha ceva parattha ca;

    തേസം സഹബ്യകാമാനം, കത്തബ്ബം കുസലം ബഹും;

    Tesaṃ sahabyakāmānaṃ, kattabbaṃ kusalaṃ bahuṃ;

    കതപുഞ്ഞാ ഹി മോദന്തി, സഗ്ഗേ ഭോഗസമങ്ഗിനോ.

    Katapuññā hi modanti, sagge bhogasamaṅgino.

    ൮൫൬.

    856.

    ‘‘ബഹൂനം വത അത്ഥായ, ഉപ്പജ്ജന്തി തഥാഗതാ;

    ‘‘Bahūnaṃ vata atthāya, uppajjanti tathāgatā;

    ദക്ഖിണേയ്യാ മനുസ്സാനം, പുഞ്ഞഖേത്താനമാകരാ;

    Dakkhiṇeyyā manussānaṃ, puññakhettānamākarā;

    യത്ഥ കാരം കരിത്വാന, സഗ്ഗേ മോദന്തി ദായകാ’’തി.

    Yattha kāraṃ karitvāna, sagge modanti dāyakā’’ti.

    രജ്ജുമാലാവിമാനം ദ്വാദസമം.

    Rajjumālāvimānaṃ dvādasamaṃ.

    മഞ്ജിട്ഠകവഗ്ഗോ ചതുത്ഥോ നിട്ഠിതോ.

    Mañjiṭṭhakavaggo catuttho niṭṭhito.

    തസ്സുദ്ദാനം –

    Tassuddānaṃ –

    മഞ്ജിട്ഠാ പഭസ്സരാ നാഗാ, അലോമാകഞ്ജികദായികാ;

    Mañjiṭṭhā pabhassarā nāgā, alomākañjikadāyikā;

    വിഹാരചതുരിത്ഥമ്ബാ, പീതാ ഉച്ഛുവന്ദനരജ്ജുമാലാ ച;

    Vihāracaturitthambā, pītā ucchuvandanarajjumālā ca;

    വഗ്ഗോ തേന പവുച്ചതീതി.

    Vaggo tena pavuccatīti.

    ഇത്ഥിവിമാനം സമത്തം.

    Itthivimānaṃ samattaṃ.







    Footnotes:
    1. വിദൂ (സ്യാ॰ പീ॰ ക॰)
    2. vidū (syā. pī. ka.)
    3. ഉക്കതാ (സീ॰ സ്യാ॰)
    4. ukkatā (sī. syā.)
    5. ആഗച്ഛിം (സ്യാ॰ ക॰), അഗച്ഛിം (പീ॰), ഗച്ഛിം (സീ॰)
    6. ഉദകഹാരിയാ (സീ॰)
    7. āgacchiṃ (syā. ka.), agacchiṃ (pī.), gacchiṃ (sī.)
    8. udakahāriyā (sī.)
    9. ക്വത്ഥോസി (ക॰), കീവത്ഥോപി (സ്യാ॰)
    10. kvatthosi (ka.), kīvatthopi (syā.)
    11. സോയം (സീ॰)
    12. soyaṃ (sī.)
    13. അയം (സീ॰ സ്യാ॰ പീ॰)
    14. ദുക്ഖനിരോധോ ച (സ്യാ॰)
    15. ayaṃ (sī. syā. pī.)
    16. dukkhanirodho ca (syā.)
    17. … തിചാരുണീ (സീ॰)
    18. … ticāruṇī (sī.)
    19. സുപസ്സാ (സ്യാ॰ പീ॰ ക॰)
    20. സംഭദ്ദാ (ക॰)
    21. supassā (syā. pī. ka.)
    22. saṃbhaddā (ka.)



    Related texts:



    അട്ഠകഥാ • Aṭṭhakathā / സുത്തപിടക (അട്ഠകഥാ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ഖുദ്ദകനികായ (അട്ഠകഥാ) • Khuddakanikāya (aṭṭhakathā) / വിമാനവത്ഥു-അട്ഠകഥാ • Vimānavatthu-aṭṭhakathā / ൧൨. രജ്ജുമാലാവിമാനവണ്ണനാ • 12. Rajjumālāvimānavaṇṇanā


    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact