Library / Tipiṭaka / திபிடக • Tipiṭaka / தே²ரகா³தா²-அட்ட²கதா² • Theragāthā-aṭṭhakathā |
5. ரமணீயவிஹாரித்தே²ரகா³தா²வண்ணனா
5. Ramaṇīyavihārittheragāthāvaṇṇanā
யதா²பி ப⁴த்³தோ³ ஆஜஞ்ஞோதி ஆயஸ்மதோ ரமணீயவிஹாரித்தே²ரஸ்ஸ கா³தா². கா உப்பத்தி? ஸோபி புரிமபு³த்³தே⁴ஸு கதாதி⁴காரோ தத்த² தத்த² புஞ்ஞானி உபசினந்தோ இதோ ஏகனவுதே கப்பே விபஸ்ஸிங் ப⁴க³வந்தங் தி³ஸ்வா பஸன்னமானஸோ பஞ்சபதிட்டி²தேன வந்தி³த்வா கோரண்ட³புப்பே²ஹி பூஜங் அகாஸி. ஸோ தேன புஞ்ஞகம்மேன தே³வேஸு நிப்³ப³த்தித்வா அபராபரங் புஞ்ஞானி கத்வா தே³வமனுஸ்ஸேஸு ஸங்ஸரந்தோ இமஸ்மிங் பு³த்³து⁴ப்பாதே³ ராஜக³ஹே அஞ்ஞதரஸ்ஸ ஸெட்டி²ஸ்ஸ புத்தோ ஹுத்வா நிப்³ப³த்தோ யொப்³ப³னமதே³ன காமேஸு முச்ச²ங் ஆபன்னோ விஹரதி. ஸோ ஏகதி³வஸங் அஞ்ஞதரங் பாரதா³ரிகங் ராஜபுரிஸேஹி விவிதா⁴ கம்மகாரணா கரீயமானங் தி³ஸ்வா ஸங்வேக³ஜாதோ ஸத்து² ஸந்திகே த⁴ம்மங் ஸுத்வா பப்³ப³ஜி. பப்³ப³ஜிதோ ச ராக³சரிததாய நிச்சகாலங் ஸுஸம்மட்ட²ங் பரிவேணங் ஸூபட்டி²தங் பானீயபரிபோ⁴ஜனீயங் ஸுபஞ்ஞதங் மஞ்சபீட²ங் கத்வா விஹரதி. தேன ஸோ ரமணீயவிஹாரீத்வேவ பஞ்ஞாயித்த².
Yathāpibhaddo ājaññoti āyasmato ramaṇīyavihārittherassa gāthā. Kā uppatti? Sopi purimabuddhesu katādhikāro tattha tattha puññāni upacinanto ito ekanavute kappe vipassiṃ bhagavantaṃ disvā pasannamānaso pañcapatiṭṭhitena vanditvā koraṇḍapupphehi pūjaṃ akāsi. So tena puññakammena devesu nibbattitvā aparāparaṃ puññāni katvā devamanussesu saṃsaranto imasmiṃ buddhuppāde rājagahe aññatarassa seṭṭhissa putto hutvā nibbatto yobbanamadena kāmesu mucchaṃ āpanno viharati. So ekadivasaṃ aññataraṃ pāradārikaṃ rājapurisehi vividhā kammakāraṇā karīyamānaṃ disvā saṃvegajāto satthu santike dhammaṃ sutvā pabbaji. Pabbajito ca rāgacaritatāya niccakālaṃ susammaṭṭhaṃ pariveṇaṃ sūpaṭṭhitaṃ pānīyaparibhojanīyaṃ supaññataṃ mañcapīṭhaṃ katvā viharati. Tena so ramaṇīyavihārītveva paññāyittha.
ஸோ ராகு³ஸ்ஸன்னதாய அயோனிஸோ மனஸி கரித்வா ஸஞ்சேதனிகங் ஸுக்கவிஸ்ஸட்டி²ஆபத்திங் ஆபஜ்ஜித்வா, ‘‘தி⁴ரத்து², மங் ஏவங்பூ⁴தோ ஸத்³தா⁴தெ³ய்யங் பு⁴ஞ்ஜெய்ய’’ந்தி விப்படிஸாரீ ஹுத்வா ‘‘விப்³ப⁴மிஸ்ஸாமீ’’தி க³ச்ச²ந்தோ அந்தராமக்³கே³ ருக்க²மூலே நிஸீதி³, தேன ச மக்³கே³ன ஸகடேஸு க³ச்ச²ந்தேஸு ஏகோ ஸகடயுத்தோ கோ³ணோ பரிஸ்ஸமந்தோ விஸமட்டா²னே க²லித்வா பதி, தங் ஸாகடிகா யுக³தோ முஞ்சித்வா திணோத³கங் த³த்வா பரிஸ்ஸமங் வினோதெ³த்வா புனபி து⁴ரே யோஜெத்வா அக³மங்ஸு. தே²ரோ தங் தி³ஸ்வா – ‘‘யதா²யங் கோ³ணோ ஸகிங் க²லித்வாபி உட்டா²ய ஸகிங் து⁴ரங் வஹதி, ஏவங் மயாபி கிலேஸவஸேன ஸகிங் க²லிதேனாபி வுட்டா²ய ஸமணத⁴ம்மங் காதுங் வட்டதீ’’தி யோனிஸோ உம்முஜ்ஜந்தோ நிவத்தித்வா உபாலித்தே²ரஸ்ஸ அத்தனோ பவத்திங் ஆசிக்கி²த்வா தேன வுத்தவிதி⁴னா ஆபத்திதோ வுட்ட²ஹித்வா ஸீலங் பாகதிகங் கத்வா விபஸ்ஸனங் பட்ட²பெத்வா நசிரஸ்ஸேவ அரஹத்தங் பாபுணி. தேன வுத்தங் அபதா³னே (அப॰ தே²ர 1.21.35-39) –
So rāgussannatāya ayoniso manasi karitvā sañcetanikaṃ sukkavissaṭṭhiāpattiṃ āpajjitvā, ‘‘dhiratthu, maṃ evaṃbhūto saddhādeyyaṃ bhuñjeyya’’nti vippaṭisārī hutvā ‘‘vibbhamissāmī’’ti gacchanto antarāmagge rukkhamūle nisīdi, tena ca maggena sakaṭesu gacchantesu eko sakaṭayutto goṇo parissamanto visamaṭṭhāne khalitvā pati, taṃ sākaṭikā yugato muñcitvā tiṇodakaṃ datvā parissamaṃ vinodetvā punapi dhure yojetvā agamaṃsu. Thero taṃ disvā – ‘‘yathāyaṃ goṇo sakiṃ khalitvāpi uṭṭhāya sakiṃ dhuraṃ vahati, evaṃ mayāpi kilesavasena sakiṃ khalitenāpi vuṭṭhāya samaṇadhammaṃ kātuṃ vaṭṭatī’’ti yoniso ummujjanto nivattitvā upālittherassa attano pavattiṃ ācikkhitvā tena vuttavidhinā āpattito vuṭṭhahitvā sīlaṃ pākatikaṃ katvā vipassanaṃ paṭṭhapetvā nacirasseva arahattaṃ pāpuṇi. Tena vuttaṃ apadāne (apa. thera 1.21.35-39) –
‘‘அக்கந்தஞ்ச பத³ங் தி³ஸ்வா, சக்காலங்காரபூ⁴ஸிதங்;
‘‘Akkantañca padaṃ disvā, cakkālaṅkārabhūsitaṃ;
பதே³னானுபத³ங் யந்தோ, விபஸ்ஸிஸ்ஸ மஹேஸினோ.
Padenānupadaṃ yanto, vipassissa mahesino.
‘‘கோரண்ட³ங் புப்பி²தங் தி³ஸ்வா, ஸமூலங் பூஜிதங் மயா;
‘‘Koraṇḍaṃ pupphitaṃ disvā, samūlaṃ pūjitaṃ mayā;
ஹட்டோ² ஹட்டே²ன சித்தேன, அவந்தி³ங் பத³முத்தமங்.
Haṭṭho haṭṭhena cittena, avandiṃ padamuttamaṃ.
‘‘ஏகனவுதிதோ கப்பே, யங் புப்ப²மபி⁴பூஜயிங்;
‘‘Ekanavutito kappe, yaṃ pupphamabhipūjayiṃ;
து³க்³க³திங் நாபி⁴ஜானாமி, பு³த்³த⁴பூஜாயித³ங் ப²லங்.
Duggatiṃ nābhijānāmi, buddhapūjāyidaṃ phalaṃ.
‘‘ஸத்தபஞ்ஞாஸகப்பம்ஹி, ஏகோ வீதமலோ அஹுங்;
‘‘Sattapaññāsakappamhi, eko vītamalo ahuṃ;
ஸத்தரதனஸம்பன்னோ, சக்கவத்தீ மஹப்³ப³லோ.
Sattaratanasampanno, cakkavattī mahabbalo.
‘‘கிலேஸா ஜா²பிதா மய்ஹங்…பே॰… கதங் பு³த்³த⁴ஸ்ஸ ஸாஸன’’ந்தி.
‘‘Kilesā jhāpitā mayhaṃ…pe… kataṃ buddhassa sāsana’’nti.
அரஹத்தங் பன பத்வா விமுத்திஸுக²ங் அனுப⁴வந்தோ அத்தனோ புப்³ப³பா⁴க³படிபத்தியா ஸத்³தி⁴ங் அரியத⁴ம்மாதி⁴க³மனதீ³பனிங் ‘‘யதா²பி ப⁴த்³தோ³ ஆஜஞ்ஞோ, க²லித்வா பதிதிட்ட²தீ’’தி கா³த²ங் அபா⁴ஸி.
Arahattaṃ pana patvā vimuttisukhaṃ anubhavanto attano pubbabhāgapaṭipattiyā saddhiṃ ariyadhammādhigamanadīpaniṃ ‘‘yathāpi bhaddo ājañño, khalitvā patitiṭṭhatī’’ti gāthaṃ abhāsi.
45. தத்த² க²லித்வாதி பக்க²லித்வா. பதிதிட்ட²தீதி பதிட்ட²ஹதி, புனதே³வ யதா²டா²னே திட்ட²தி. ஏவந்தி யதா² ப⁴த்³தோ³ உஸபா⁴ஜானீயோ பா⁴ரங் வஹந்தோ பரிஸ்ஸமப்பத்தோ விஸமட்டா²னங் ஆக³ம்ம ஏகவாரங் பக்க²லித்வா பதிதோ ந தத்தகேன து⁴ரங் ச²ட்³டே³தி, தா²மஜவபரக்கமஸம்பன்னதாய பன க²லித்வாபி பதிதிட்ட²தி, அத்தனோ ஸபா⁴வேனேவ ட²த்வா பா⁴ரங் வஹதி, ஏவங் கிலேஸபரிஸ்ஸமப்பத்தோ கிரியாபராதே⁴ன க²லித்வா தங் க²லிதங் தா²மவீரியஸம்பத்திதாய படிபாகதிகங் கத்வா மக்³க³ஸம்மாதி³ட்டி²யா த³ஸ்ஸனஸம்பன்னங், ததோ ஏவ ஸம்மாஸம்பு³த்³த⁴ஸ்ஸ ஸவனந்தே அரியாய ஜாதியா ஜாததாய ஸாவகங், தஸ்ஸ உரே வாயாமஜனிதாபி⁴ஜாதிதாய ஓரஸங் புத்தங் ப⁴த்³தா³ஜானீயஸதி³ஸகிச்சதாய ஆஜானீயந்தி ச மங் தா⁴ரேத² உபதா⁴ரேதா²தி அத்தோ².
45. Tattha khalitvāti pakkhalitvā. Patitiṭṭhatīti patiṭṭhahati, punadeva yathāṭhāne tiṭṭhati. Evanti yathā bhaddo usabhājānīyo bhāraṃ vahanto parissamappatto visamaṭṭhānaṃ āgamma ekavāraṃ pakkhalitvā patito na tattakena dhuraṃ chaḍḍeti, thāmajavaparakkamasampannatāya pana khalitvāpi patitiṭṭhati, attano sabhāveneva ṭhatvā bhāraṃ vahati, evaṃ kilesaparissamappatto kiriyāparādhena khalitvā taṃ khalitaṃ thāmavīriyasampattitāya paṭipākatikaṃ katvā maggasammādiṭṭhiyā dassanasampannaṃ, tato eva sammāsambuddhassa savanante ariyāya jātiyā jātatāya sāvakaṃ, tassa ure vāyāmajanitābhijātitāya orasaṃ puttaṃ bhaddājānīyasadisakiccatāya ājānīyanti ca maṃ dhāretha upadhārethāti attho.
ரமணீயவிஹாரித்தே²ரகா³தா²வண்ணனா நிட்டி²தா.
Ramaṇīyavihārittheragāthāvaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
திபிடக (மூல) • Tipiṭaka (Mūla) / ஸுத்தபிடக • Suttapiṭaka / கு²த்³த³கனிகாய • Khuddakanikāya / தே²ரகா³தா²பாளி • Theragāthāpāḷi / 5. ரமணீயவிஹாரித்தே²ரகா³தா² • 5. Ramaṇīyavihārittheragāthā