| Library / Tipiṭaka / तिपिटक • Tipiṭaka / अपदान-अट्ठकथा • Apadāna-aṭṭhakathā |
५. रंसिसञ्ञकत्थेरअपदानवण्णना
5. Raṃsisaññakattheraapadānavaṇṇanā
पब्बते हिमवन्तम्हीतिआदिकं आयस्मतो रंसिसञ्ञकत्थेरस्स अपदानं। अयम्पि पुरिमबुद्धेसु कताधिकारो तेसु तेसु भवेसु विवट्टूपनिस्सयानि पुञ्ञानि उपचिनन्तो विपस्सिस्स भगवतो काले कुलगेहे निब्बत्तो वुद्धिमन्वाय घरावासं सण्ठपेत्वा कामेसु आदीनवं दिस्वा घरावासं पहाय तापसपब्बज्जं पब्बजित्वा अजिनचम्मधरो हिमवन्तम्हि वासं कप्पेसि। तस्मिं समये विपस्सी भगवा हिमवन्तमगमासि। अथ सो तापसो तमुपगतं भगवन्तं दिस्वा तस्स भगवतो सरीरतो निक्खन्तछब्बण्णबुद्धरंसीसु पसीदित्वा अञ्जलिं पग्गय्ह पञ्चङ्गेन नमक्कारमकासि। सो तेनेव पुञ्ञेन इतो चुतो तुसितादीसु दिब्बसम्पत्तियो अनुभवित्वा अपरभागे मनुस्ससम्पत्तियो च अनुभवित्वा इमस्मिं बुद्धुप्पादे कुलगेहे निब्बत्तो वुद्धिमन्वाय घरावासं सण्ठपेत्वा तत्थादीनवं दिस्वा गेहं पहाय पब्बजित्वा नचिरस्सेव अरहा अहोसि।
Pabbate himavantamhītiādikaṃ āyasmato raṃsisaññakattherassa apadānaṃ. Ayampi purimabuddhesu katādhikāro tesu tesu bhavesu vivaṭṭūpanissayāni puññāni upacinanto vipassissa bhagavato kāle kulagehe nibbatto vuddhimanvāya gharāvāsaṃ saṇṭhapetvā kāmesu ādīnavaṃ disvā gharāvāsaṃ pahāya tāpasapabbajjaṃ pabbajitvā ajinacammadharo himavantamhi vāsaṃ kappesi. Tasmiṃ samaye vipassī bhagavā himavantamagamāsi. Atha so tāpaso tamupagataṃ bhagavantaṃ disvā tassa bhagavato sarīrato nikkhantachabbaṇṇabuddharaṃsīsu pasīditvā añjaliṃ paggayha pañcaṅgena namakkāramakāsi. So teneva puññena ito cuto tusitādīsu dibbasampattiyo anubhavitvā aparabhāge manussasampattiyo ca anubhavitvā imasmiṃ buddhuppāde kulagehe nibbatto vuddhimanvāya gharāvāsaṃ saṇṭhapetvā tatthādīnavaṃ disvā gehaṃ pahāya pabbajitvā nacirasseva arahā ahosi.
३०. सो अपरभागे अत्तनो पुब्बकम्मं सरित्वा सोमनस्सजातो पुब्बचरितापदानं पकासेन्तो पब्बते हिमवन्तम्हीतिआदिमाह। तत्थ पब्बतेति पकारेन ब्रूहति वड्ढेतीति पब्बतो, हिमो अस्स अत्थीति हिमवन्तो, हिमवन्तो च सो पब्बतो चाति हिमवन्तपब्बतो। हिमवन्तपब्बतेति वत्तब्बे गाथावचनसुखत्थं ‘‘पब्बते हिमवन्तम्ही’’ति वुत्तं। तस्मिं हिमवन्तम्हि पब्बते वासं कप्पेसिं पुरे अहन्ति सम्बन्धो। सेसं सब्बत्थ नयानुसारेन उत्तानमेवाति।
30. So aparabhāge attano pubbakammaṃ saritvā somanassajāto pubbacaritāpadānaṃ pakāsento pabbate himavantamhītiādimāha. Tattha pabbateti pakārena brūhati vaḍḍhetīti pabbato, himo assa atthīti himavanto, himavanto ca so pabbato cāti himavantapabbato. Himavantapabbateti vattabbe gāthāvacanasukhatthaṃ ‘‘pabbate himavantamhī’’ti vuttaṃ. Tasmiṃ himavantamhi pabbate vāsaṃ kappesiṃ pure ahanti sambandho. Sesaṃ sabbattha nayānusārena uttānamevāti.
रंसिसञ्ञकत्थेरअपदानवण्णना समत्ता।
Raṃsisaññakattheraapadānavaṇṇanā samattā.
Related texts:
तिपिटक (मूल) • Tipiṭaka (Mūla) / सुत्तपिटक • Suttapiṭaka / खुद्दकनिकाय • Khuddakanikāya / अपदानपाळि • Apadānapāḷi / ५. रंसिसञ्ञकत्थेरअपदानं • 5. Raṃsisaññakattheraapadānaṃ
