Library / Tipiṭaka / ཏིཔིཊཀ • Tipiṭaka / པཱཙིཏྱཱདིཡོཛནཱཔཱལི༹ • Pācityādiyojanāpāḷi

    ༢. རཏནསིཀྑཱཔདཾ

    2. Ratanasikkhāpadaṃ

    ༥༠༢. དུཏིཡེ པམུསྶིཏྭཱཏི སཏིཝིཔྤཝཱསེན པམུསྶིཏྭཱ། པུཎྞཔཏྟནྟི ཏུཊྛིདཱཡཾ། ཏཉྷི མནོརཐཔུཎྞེན པཏྟབྦབྷཱགཏྟཱ ‘‘པུཎྞཔཏྟ’’ནྟི ཝུཙྩཏི། ཏསྶ སརཱུཔཾ དསྶེཏུཾ ཝུཏྟཾ ‘‘སཏཏོ པཉྩ ཀཧཱཔཎཱ’’ཏི། ཨིདྷ པན ཀཧཱཔཎཱནཾ པཉྩསཏཏྟཱ པཉྩཝཱིསཀཧཱཔཎཱ ཨདྷིཔྤེཏཱ། ཨཱབྷརཎསདྡསྶ ཨལངྐཱརསདྡེན པརིཡཱཡབྷཱཝཾ དསྶེཏུཾ ཝུཏྟཾ ‘‘ཨལངྐཱར’’ནྟི། ‘‘མཧཱལཏཾ ནཱམཱ’’ཏི ཨིམིནཱ ན ཡོ ཝཱ སོ ཝཱ ཨལངྐཱརོ, ཨཐ ཁོ ཝིསེསཱལངྐཱརོཏི དསྶེཏི། མཧནྟཱནི མཱལཱཀམྨལཏཱཀམྨཱནི ཨེཏྠཱཏི མཧཱལཏཱ། ལཏཱགཧཎེན ཧི མཱལཱཔི གཧིཏཱ། ནཝཧི ཀོཊཱིཧི ཨགྒྷཾ ཨིམསྶཱཏི ནཝཀོཊིཨགྒྷནཀཾ, ནཝཀོཊིསངྑཱཏཾ ཨགྒྷཾ ཨརཧཏཱིཏི ཝཱ ནཝཀོཊིཨགྒྷནཀཾ

    502. Dutiye pamussitvāti sativippavāsena pamussitvā. Puṇṇapattanti tuṭṭhidāyaṃ. Tañhi manorathapuṇṇena pattabbabhāgattā ‘‘puṇṇapatta’’nti vuccati. Tassa sarūpaṃ dassetuṃ vuttaṃ ‘‘satato pañca kahāpaṇā’’ti. Idha pana kahāpaṇānaṃ pañcasatattā pañcavīsakahāpaṇā adhippetā. Ābharaṇasaddassa alaṅkārasaddena pariyāyabhāvaṃ dassetuṃ vuttaṃ ‘‘alaṅkāra’’nti. ‘‘Mahālataṃ nāmā’’ti iminā na yo vā so vā alaṅkāro, atha kho visesālaṅkāroti dasseti. Mahantāni mālākammalatākammāni etthāti mahālatā. Latāgahaṇena hi mālāpi gahitā. Navahi koṭīhi agghaṃ imassāti navakoṭiagghanakaṃ, navakoṭisaṅkhātaṃ agghaṃ arahatīti vā navakoṭiagghanakaṃ.

    ༥༠༤. ཨནྟེ སམཱིཔེ ཝསནསཱིལཏྟཱ པརིཙཱརིཀོ ‘‘ཨནྟེཝཱསཱི’’ཏི ཝུཙྩཏཱིཏི ཨཱཧ ‘‘པརིཙཱརིཀོ’’ཏི།

    504. Ante samīpe vasanasīlattā paricāriko ‘‘antevāsī’’ti vuccatīti āha ‘‘paricāriko’’ti.

    ༥༠༦. དྭེ ལེཌྜུཔཱཏཱཏི ཐཱམམཛ྄ཛྷིམསྶ པུརིསསྶ དྭེ ལེཌྜུཔཱཏཱ། སངྒྷ…པེ॰… ནཝཀམྨཱནཾ ཨཏྠཱཡ ཨུགྒཎྷནྟསྶ ཝཱ ཨུགྒཎྷཱཔེནྟསྶ ཝཱ དུཀྐཊནྟི ཡོཛནཱ། ཨཝསེསནྟི ཛཱཏརཱུཔརཛཏཏོ ཨཝསེསཾ། མཱཏུཀཎྞཔིལ༹ནྡྷནཏཱལཔཎྞམྤཱིཏི མཱཏུཡཱ ཀཎྞེ པིལ༹ནྡྷིཏཏཱལཔཎྞམྤི, པཊིསཱམེནྟསྶཱཏི སམྦནྡྷོ།

    506.Dve leḍḍupātāti thāmamajjhimassa purisassa dve leḍḍupātā. Saṅgha…pe… navakammānaṃ atthāya uggaṇhantassa vā uggaṇhāpentassa vā dukkaṭanti yojanā. Avasesanti jātarūparajatato avasesaṃ. Mātukaṇṇapiḷandhanatālapaṇṇampīti mātuyā kaṇṇe piḷandhitatālapaṇṇampi, paṭisāmentassāti sambandho.

    ‘‘ཀཔྤིཡབྷཎྜཾ ཧོཏཱི’’ཏི ཨིམིནཱ ཨཀཔྤིཡབྷཎྜཾ ན ཝཊྚཏཱིཏི དསྶེཏི། ཨིདནྟི བྷཎྜཾ། པལིབོདྷོ ནཱམཱཏི ཨཏྟནོ པལིབོདྷོ ནཱམ། ཚནྡེནཔཱིཏི ཝཌྜྷཀཱིཨཱདཱིནཾ ཚནྡཧེཏུནཱཔི། བྷཡེནཔཱིཏི རཱཛཝལླབྷཱནཾ བྷཡཧེཏུནཱཔི། བལཀྐཱརེནཱཏི ཀརཎཾ ཀཱརོ, བལེན ཀཱརོ བལཀྐཱརོ, ཏེན, བལཀྐཱརོ ཧུཏྭཱ པཱཏེཏྭཱཏི ཨཏྠོ།

    ‘‘Kappiyabhaṇḍaṃ hotī’’ti iminā akappiyabhaṇḍaṃ na vaṭṭatīti dasseti. Idanti bhaṇḍaṃ. Palibodhonāmāti attano palibodho nāma. Chandenapīti vaḍḍhakīādīnaṃ chandahetunāpi. Bhayenapīti rājavallabhānaṃ bhayahetunāpi. Balakkārenāti karaṇaṃ kāro, balena kāro balakkāro, tena, balakkāro hutvā pātetvāti attho.

    ཏཏྠཱཏི མཧཱརཱམེ། ཡཏྠཱཏི ཡསྨིཾ ཋཱནེ, སངྐཱ ཨུཔྤཛྫཏཱིཏི སམྦནྡྷོ། མཧཱཛནསཉྩརཎཊྛཱནེསཱུཏི བཧཱུནཾ ཛནཱནཾ སཉྩརཎསངྑཱཏེསུ ཋཱནེསུ། ནགཧེཏབྦསྶ ཧེཏུཾ དསྶེཏུཾ ཝུཏྟཾ ‘‘པལིབོདྷོ ན ཧོཏཱི’’ཏི། ཡསྨཱ པལིབོདྷོ ན ཧོཏི, ཏསྨཱ ན གཧེཏབྦནྟི ཨདྷིཔྤཱཡོ། ཨེཀོཏི ཨེཀོ བྷིཀྑུ པསྶཏཱིཏི སམྦནྡྷོ། ཨོཀྐམྨཱཏི ཨོཀྐམིཏྭཱ།

    Tatthāti mahārāme. Yatthāti yasmiṃ ṭhāne, saṅkā uppajjatīti sambandho. Mahājanasañcaraṇaṭṭhānesūti bahūnaṃ janānaṃ sañcaraṇasaṅkhātesu ṭhānesu. Nagahetabbassa hetuṃ dassetuṃ vuttaṃ ‘‘palibodho na hotī’’ti. Yasmā palibodho na hoti, tasmā na gahetabbanti adhippāyo. Ekoti eko bhikkhu passatīti sambandho. Okkammāti okkamitvā.

    རཱུཔསདྡོ བྷཎྜཔརིཡཱཡོཏི ཨཱཧ ‘‘བྷཎྜ’’ནྟི། བྷཎྜཾ རཱུཔཾ ནཱམཱཏི ཡོཛནཱ། བྷཎྜིཀནྟི བྷཎྜེན ནིཡུཏྟཾ པུཊཀཾ། གཎེཏྭཱཏི གཎནཾ ཀཏྭཱ། ནིམིཏྟནྟཱིཏི ཨེཏྠ ཨིཏིསདྡོ ནཱམཔརིཡཱཡོ། ལཉྪནཱདི ནིམིཏྟཾ ནཱམཱཏི ཧི ཡོཛནཱ། ལཉྪནཱདཱིཏི ཨཱདིསདྡེན ནཱིལཔིལོཏིཀཱདཡོ སངྒཎྷཱཏི། ལཱཁཱཡཱཏི ཛཏུནཱ།

    Rūpasaddo bhaṇḍapariyāyoti āha ‘‘bhaṇḍa’’nti. Bhaṇḍaṃ rūpaṃ nāmāti yojanā. Bhaṇḍikanti bhaṇḍena niyuttaṃ puṭakaṃ. Gaṇetvāti gaṇanaṃ katvā. Nimittantīti ettha itisaddo nāmapariyāyo. Lañchanādi nimittaṃ nāmāti hi yojanā. Lañchanādīti ādisaddena nīlapilotikādayo saṅgaṇhāti. Lākhāyāti jatunā.

    པཏིརཱུཔཱ ནཱམ ཨིདྷ ལཛྫིཀུཀྐུཙྩཀཱཏི ཨཱཧ ‘‘ལཛྫིནོ ཀུཀྐུཙྩཀཱ’’ཏི། ཐཱཝརནྟི ཛངྒམཱ ཨཉྙཾ ཐཱཝརཾ། ཨདྡྷུནོཏི ཀཱལསྶ། སམཱདཔེཏྭཱཏི ཨཉྙེ སམཱདཔེཏྭཱ། ཨུདྡིསྶ ཨརིཡཱ ཏིཊྛནྟི, ཨེསཱ ཨརིཡཱན ཡཱཙནཱ’’ཏི (ཛཱ॰ ༡.༧.༥༩) ཝུཏྟནཡེན ཡཱཙིཏྭཱཏི ཨཏྠོ།

    Patirūpā nāma idha lajjikukkuccakāti āha ‘‘lajjino kukkuccakā’’ti. Thāvaranti jaṅgamā aññaṃ thāvaraṃ. Addhunoti kālassa. Samādapetvāti aññe samādapetvā. Uddissa ariyā tiṭṭhanti, esā ariyāna yācanā’’ti (jā. 1.7.59) vuttanayena yācitvāti attho.

    ༥༠༧. རཏནསམྨཏནྟི མནུསྶཱནཾ ཨུཔབྷོགཔརིབྷོགནྟི། དུཏིཡཾ།

    507.Ratanasammatanti manussānaṃ upabhogaparibhoganti. Dutiyaṃ.







    Related texts:



    ཏིཔིཊཀ (མཱུལ) • Tipiṭaka (Mūla) / ཝིནཡཔིཊཀ • Vinayapiṭaka / མཧཱཝིབྷངྒ • Mahāvibhaṅga / ༩. རཏནཝགྒོ • 9. Ratanavaggo

    ཨཊྛཀཐཱ • Aṭṭhakathā / ཝིནཡཔིཊཀ (ཨཊྛཀཐཱ) • Vinayapiṭaka (aṭṭhakathā) / མཧཱཝིབྷངྒ-ཨཊྛཀཐཱ • Mahāvibhaṅga-aṭṭhakathā / ༢. རཏནསིཀྑཱཔདཝཎྞནཱ • 2. Ratanasikkhāpadavaṇṇanā

    ཊཱིཀཱ • Tīkā / ཝིནཡཔིཊཀ (ཊཱིཀཱ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / སཱརཏྠདཱིཔནཱི-ཊཱིཀཱ • Sāratthadīpanī-ṭīkā / ༢. རཏནསིཀྑཱཔདཝཎྞནཱ • 2. Ratanasikkhāpadavaṇṇanā

    ཊཱིཀཱ • Tīkā / ཝིནཡཔིཊཀ (ཊཱིཀཱ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ཝཛིརབུདྡྷི-ཊཱིཀཱ • Vajirabuddhi-ṭīkā / ༢. རཏནསིཀྑཱཔདཝཎྞནཱ • 2. Ratanasikkhāpadavaṇṇanā

    ཊཱིཀཱ • Tīkā / ཝིནཡཔིཊཀ (ཊཱིཀཱ) • Vinayapiṭaka (ṭīkā) / ཝིམཏིཝིནོདནཱི-ཊཱིཀཱ • Vimativinodanī-ṭīkā / ༢. རཏནསིཀྑཱཔདཝཎྞནཱ • 2. Ratanasikkhāpadavaṇṇanā


    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact