| Library / Tipiṭaka / திபிடக • Tipiṭaka / ஸங்யுத்தனிகாய • Saṃyuttanikāya |
2. ரதோ²பமஸுத்தங்
2. Rathopamasuttaṃ
239. ‘‘தீஹி , பி⁴க்க²வே, த⁴ம்மேஹி ஸமன்னாக³தோ பி⁴க்கு² தி³ட்டே²வ த⁴ம்மே ஸுக²ஸோமனஸ்ஸப³ஹுலோ விஹரதி, யோனி சஸ்ஸ ஆரத்³தா⁴ ஹோதி ஆஸவானங் க²யாய. கதமேஹி தீஹி? இந்த்³ரியேஸு கு³த்தத்³வாரோ ஹோதி, போ⁴ஜனே மத்தஞ்ஞூ, ஜாக³ரியங் அனுயுத்தோ.
239. ‘‘Tīhi , bhikkhave, dhammehi samannāgato bhikkhu diṭṭheva dhamme sukhasomanassabahulo viharati, yoni cassa āraddhā hoti āsavānaṃ khayāya. Katamehi tīhi? Indriyesu guttadvāro hoti, bhojane mattaññū, jāgariyaṃ anuyutto.
‘‘கத²ஞ்ச , பி⁴க்க²வே, பி⁴க்கு² இந்த்³ரியேஸு கு³த்தத்³வாரோ ஹோதி? இத⁴, பி⁴க்க²வே, பி⁴க்கு² சக்கு²னா ரூபங் தி³ஸ்வா ந நிமித்தக்³கா³ஹீ ஹோதி, நானுப்³யஞ்ஜனக்³கா³ஹீ; யத்வாதி⁴கரணமேனங் சக்கு²ந்த்³ரியங் அஸங்வுதங் விஹரந்தங் அபி⁴ஜ்ஜா²தோ³மனஸ்ஸா பாபகா அகுஸலா த⁴ம்மா அன்வாஸ்ஸவெய்யுங். தஸ்ஸ ஸங்வராய படிபஜ்ஜதி; ரக்க²தி சக்கு²ந்த்³ரியங்; சக்கு²ந்த்³ரியே ஸங்வரங் ஆபஜ்ஜதி. ஸோதேன ஸத்³த³ங் ஸுத்வா… கா⁴னேன க³ந்த⁴ங் கா⁴யித்வா… ஜிவ்ஹாய ரஸங் ஸாயித்வா… காயேன பொ²ட்ட²ப்³ப³ங் பு²ஸித்வா… மனஸா த⁴ம்மங் விஞ்ஞாய ந நிமித்தக்³கா³ஹீ ஹோதி நானுப்³யஞ்ஜனக்³கா³ஹீ; யத்வாதி⁴கரணமேனங் மனிந்த்³ரியங் அஸங்வுதங் விஹரந்தங் அபி⁴ஜ்ஜா²தோ³மனஸ்ஸா பாபகா அகுஸலா த⁴ம்மா அன்வாஸ்ஸவெய்யுங், தஸ்ஸ ஸங்வராய படிபஜ்ஜதி; ரக்க²தி மனிந்த்³ரியங்; மனிந்த்³ரியே ஸங்வரங் ஆபஜ்ஜதி. ஸெய்யதா²பி, பி⁴க்க²வே, ஸுபூ⁴மியங் சாதுமஹாபதே² ஆஜஞ்ஞரதோ² யுத்தோ அஸ்ஸ டி²தோ ஓத⁴ஸ்தபதோதோ³ 1. தமேனங் த³க்கோ² யொக்³கா³சரியோ அஸ்ஸத³ம்மஸாரதி² அபி⁴ருஹித்வா வாமேன ஹத்தே²ன ரஸ்மியோ க³ஹெத்வா, த³க்கி²ணேன ஹத்தே²ன பதோத³ங் க³ஹெத்வா, யேனிச்ச²கங் யதி³ச்ச²கங் ஸாரெய்யபி பச்சாஸாரெய்யபி. ஏவமேவ கோ², பி⁴க்க²வே, பி⁴க்கு² இமேஸங் ச²ன்னங் இந்த்³ரியானங் ஆரக்கா²ய ஸிக்க²தி , ஸங்யமாய ஸிக்க²தி, த³மாய ஸிக்க²தி, உபஸமாய ஸிக்க²தி. ஏவங் கோ², பி⁴க்க²வே, பி⁴க்கு² இந்த்³ரியேஸு கு³த்தத்³வாரோ ஹோதி.
‘‘Kathañca , bhikkhave, bhikkhu indriyesu guttadvāro hoti? Idha, bhikkhave, bhikkhu cakkhunā rūpaṃ disvā na nimittaggāhī hoti, nānubyañjanaggāhī; yatvādhikaraṇamenaṃ cakkhundriyaṃ asaṃvutaṃ viharantaṃ abhijjhādomanassā pāpakā akusalā dhammā anvāssaveyyuṃ. Tassa saṃvarāya paṭipajjati; rakkhati cakkhundriyaṃ; cakkhundriye saṃvaraṃ āpajjati. Sotena saddaṃ sutvā… ghānena gandhaṃ ghāyitvā… jivhāya rasaṃ sāyitvā… kāyena phoṭṭhabbaṃ phusitvā… manasā dhammaṃ viññāya na nimittaggāhī hoti nānubyañjanaggāhī; yatvādhikaraṇamenaṃ manindriyaṃ asaṃvutaṃ viharantaṃ abhijjhādomanassā pāpakā akusalā dhammā anvāssaveyyuṃ, tassa saṃvarāya paṭipajjati; rakkhati manindriyaṃ; manindriye saṃvaraṃ āpajjati. Seyyathāpi, bhikkhave, subhūmiyaṃ cātumahāpathe ājaññaratho yutto assa ṭhito odhastapatodo 2. Tamenaṃ dakkho yoggācariyo assadammasārathi abhiruhitvā vāmena hatthena rasmiyo gahetvā, dakkhiṇena hatthena patodaṃ gahetvā, yenicchakaṃ yadicchakaṃ sāreyyapi paccāsāreyyapi. Evameva kho, bhikkhave, bhikkhu imesaṃ channaṃ indriyānaṃ ārakkhāya sikkhati , saṃyamāya sikkhati, damāya sikkhati, upasamāya sikkhati. Evaṃ kho, bhikkhave, bhikkhu indriyesu guttadvāro hoti.
‘‘கத²ஞ்ச, பி⁴க்க²வே, பி⁴க்கு² போ⁴ஜனே மத்தஞ்ஞூ ஹோதி? இத⁴, பி⁴க்க²வே, பி⁴க்கு² படிஸங்கா² யோனிஸோ ஆஹாரங் ஆஹாரேதி – ‘நேவ த³வாய, ந மதா³ய, ந மண்ட³னாய, ந விபூ⁴ஸனாய, யாவதே³வ இமஸ்ஸ காயஸ்ஸ டி²தியா, யாபனாய, விஹிங்ஸூபரதியா, ப்³ரஹ்மசரியானுக்³க³ஹாய, இதி புராணஞ்ச வேத³னங் படிஹங்கா²மி, நவஞ்ச வேத³னங் ந உப்பாதெ³ஸ்ஸாமி, யாத்ரா ச மே ப⁴விஸ்ஸதி, அனவஜ்ஜதா ச பா²ஸுவிஹாரோ சா’தி. ஸெய்யதா²பி , பி⁴க்க²வே, புரிஸோ வணங் ஆலிம்பெய்ய யாவதே³வ ரோஹனத்தா²ய 3, ஸெய்யதா² வா பன அக்க²ங் அப்³ப⁴ஞ்ஜெய்ய யாவதே³வ பா⁴ரஸ்ஸ நித்த²ரணத்தா²ய; ஏவங் கோ², பி⁴க்க²வே, பி⁴க்கு² படிஸங்கா² யோனிஸோ ஆஹாரங் ஆஹாரேதி – ‘நேவ த³வாய, ந மதா³ய, ந மண்ட³னாய, ந விபூ⁴ஸனாய, யாவதே³வ இமஸ்ஸ காயஸ்ஸ டி²தியா, யாபனாய, விஹிங்ஸூபரதியா, ப்³ரஹ்மசரியானுக்³க³ஹாய, இதி புராணஞ்ச வேத³னங் படிஹங்கா²மி, நவஞ்ச வேத³னங் ந உப்பாதெ³ஸ்ஸாமி, யாத்ரா ச மே ப⁴விஸ்ஸதி, அனவஜ்ஜதா ச பா²ஸுவிஹாரோ சா’தி. ஏவங் கோ², பி⁴க்க²வே, பி⁴க்கு² போ⁴ஜனே மத்தஞ்ஞூ ஹோதி.
‘‘Kathañca, bhikkhave, bhikkhu bhojane mattaññū hoti? Idha, bhikkhave, bhikkhu paṭisaṅkhā yoniso āhāraṃ āhāreti – ‘neva davāya, na madāya, na maṇḍanāya, na vibhūsanāya, yāvadeva imassa kāyassa ṭhitiyā, yāpanāya, vihiṃsūparatiyā, brahmacariyānuggahāya, iti purāṇañca vedanaṃ paṭihaṅkhāmi, navañca vedanaṃ na uppādessāmi, yātrā ca me bhavissati, anavajjatā ca phāsuvihāro cā’ti. Seyyathāpi , bhikkhave, puriso vaṇaṃ ālimpeyya yāvadeva rohanatthāya 4, seyyathā vā pana akkhaṃ abbhañjeyya yāvadeva bhārassa nittharaṇatthāya; evaṃ kho, bhikkhave, bhikkhu paṭisaṅkhā yoniso āhāraṃ āhāreti – ‘neva davāya, na madāya, na maṇḍanāya, na vibhūsanāya, yāvadeva imassa kāyassa ṭhitiyā, yāpanāya, vihiṃsūparatiyā, brahmacariyānuggahāya, iti purāṇañca vedanaṃ paṭihaṅkhāmi, navañca vedanaṃ na uppādessāmi, yātrā ca me bhavissati, anavajjatā ca phāsuvihāro cā’ti. Evaṃ kho, bhikkhave, bhikkhu bhojane mattaññū hoti.
‘‘கத²ஞ்ச, பி⁴க்க²வே, பி⁴க்கு² ஜாக³ரியங் அனுயுத்தோ ஹோதி? இத⁴, பி⁴க்க²வே, பி⁴க்கு² தி³வஸங் சங்கமேன நிஸஜ்ஜாய ஆவரணீயேஹி த⁴ம்மேஹி சித்தங் பரிஸோதே⁴தி. ரத்தியா பட²மங் யாமங் சங்கமேன நிஸஜ்ஜாய ஆவரணீயேஹி த⁴ம்மேஹி சித்தங் பரிஸோதே⁴தி. ரத்தியா மஜ்ஜி²மங் யாமங் த³க்கி²ணேன பஸ்ஸேன ஸீஹஸெய்யங் கப்பேதி பாதே³ பாத³ங் அச்சாதா⁴ய ஸதோ ஸம்பஜானோ உட்டா²னஸஞ்ஞங் மனஸி கரித்வா. ரத்தியா பச்சி²மங் யாமங் பச்சுட்டா²ய சங்கமேன நிஸஜ்ஜாய ஆவரணீயேஹி த⁴ம்மேஹி சித்தங் பரிஸோதே⁴தி. ஏவங் கோ², பி⁴க்க²வே, பி⁴க்கு² ஜாக³ரியங் அனுயுத்தோ ஹோதி. இமேஹி கோ², பி⁴க்க²வே, தீஹி த⁴ம்மேஹி ஸமன்னாக³தோ பி⁴க்கு² தி³ட்டே²வ த⁴ம்மே ஸுக²ஸோமனஸ்ஸப³ஹுலோ விஹரதி, யோனி சஸ்ஸ ஆரத்³தா⁴ ஹோதி ஆஸவானங் க²யாயா’’தி. து³தியங்.
‘‘Kathañca, bhikkhave, bhikkhu jāgariyaṃ anuyutto hoti? Idha, bhikkhave, bhikkhu divasaṃ caṅkamena nisajjāya āvaraṇīyehi dhammehi cittaṃ parisodheti. Rattiyā paṭhamaṃ yāmaṃ caṅkamena nisajjāya āvaraṇīyehi dhammehi cittaṃ parisodheti. Rattiyā majjhimaṃ yāmaṃ dakkhiṇena passena sīhaseyyaṃ kappeti pāde pādaṃ accādhāya sato sampajāno uṭṭhānasaññaṃ manasi karitvā. Rattiyā pacchimaṃ yāmaṃ paccuṭṭhāya caṅkamena nisajjāya āvaraṇīyehi dhammehi cittaṃ parisodheti. Evaṃ kho, bhikkhave, bhikkhu jāgariyaṃ anuyutto hoti. Imehi kho, bhikkhave, tīhi dhammehi samannāgato bhikkhu diṭṭheva dhamme sukhasomanassabahulo viharati, yoni cassa āraddhā hoti āsavānaṃ khayāyā’’ti. Dutiyaṃ.
Footnotes:
Related texts:
அட்ட²கதா² • Aṭṭhakathā / ஸுத்தபிடக (அட்ட²கதா²) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ஸங்யுத்தனிகாய (அட்ட²கதா²) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / 2. ரதோ²பமஸுத்தவண்ணனா • 2. Rathopamasuttavaṇṇanā
டீகா • Tīkā / ஸுத்தபிடக (டீகா) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / ஸங்யுத்தனிகாய (டீகா) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) / 2. ரதோ²பமஸுத்தவண்ணனா • 2. Rathopamasuttavaṇṇanā
