Library / Tipiṭaka / திபிடக • Tipiṭaka / அபதா³ன-அட்ட²கதா² • Apadāna-aṭṭhakathā |
11. ரட்ட²பாலத்தே²ரஅபதா³னவண்ணனா
11. Raṭṭhapālattheraapadānavaṇṇanā
ஏகாத³ஸமாபதா³னே பது³முத்தரஸ்ஸ ப⁴க³வதோதிஆதி³கங் ஆயஸ்மதோ ரட்ட²பாலத்தே²ரஸ்ஸ அபதா³னங். அயம்பி புரிமபு³த்³தே⁴ஸு கதாதி⁴காரோ தத்த² தத்த² ப⁴வே விவட்டூபனிஸ்ஸயானி புஞ்ஞானி உபசினந்தோ பது³முத்தரஸ்ஸ ப⁴க³வதோ காலே தஸ்ஸ உப்பத்திதோ புரேதரமேவ ஹங்ஸவதீனக³ரே க³ஹபதிமஹாஸாலகுலே நிப்³ப³த்தித்வா வயப்பத்தோ பிது அச்சயேன க⁴ராவாஸே பதிட்டி²தோ ரதனகொட்டா²கா³ரகம்மிகேன த³ஸ்ஸிதங் அபரிமாணங் குலவங்ஸானுக³தங் த⁴னங் தி³ஸ்வா ‘‘இமங் எத்தகங் த⁴னராஸிங் மய்ஹங் அய்யகபய்யகாத³யோ அத்தனா ஸத்³தி⁴ங் க³ஹெத்வா க³ந்துங் நாஸக்கி²ங்ஸு, மயா பன க³ஹெத்வா க³ந்துங் வட்டதீ’’தி சிந்தெத்வா கபணத்³தி⁴காதீ³னங் மஹாதா³னங் தே³தி. ஸோ அபி⁴ஞ்ஞாலாபி⁴ங் ஏகங் தாபஸங் உபட்ட²ஹந்தோ தேன தே³வலோகாதி⁴பச்சே உய்யோஜிதோ யாவஜீவங் புஞ்ஞானி கத்வா ததோ சுதோ தே³வோ ஹுத்வா நிப்³ப³த்தி. ஸோ தத்த² தே³வலோகே தே³வரஜ்ஜங் கரொந்தோ யாவதாயுகங் ட²த்வா ததோ சுதோ மனுஸ்ஸலோகே பி⁴ன்னங் ரட்ட²ங் ஸந்தா⁴ரேதுங் ஸமத்த²ஸ்ஸ குலஸ்ஸ ஏகபுத்தோ ஹுத்வா நிப்³ப³த்தி. தேன ச ஸமயேன பது³முத்தரோ நாம ப⁴க³வா லோகே உப்பஜ்ஜித்வா பவத்திதவரத⁴ம்மசக்கோ வேனெய்யஸத்தங் நிப்³பா³னமஹானக³ரஸங்கா²தகே²மந்தபூ⁴மிங் ஸம்பாபேஸி. அத² ஸோ குலபுத்தோ அனுக்கமேன விஞ்ஞுதங் பத்தோ ஏகதி³வஸங் உபாஸகேஹி ஸத்³தி⁴ங் விஹாரங் க³தோ ஸத்தா²ரங் த⁴ம்மங் தே³ஸெந்தங் தி³ஸ்வா பஸன்னசித்தோ பரிஸபரியந்தே நிஸீதி³.
Ekādasamāpadāne padumuttarassa bhagavatotiādikaṃ āyasmato raṭṭhapālattherassa apadānaṃ. Ayampi purimabuddhesu katādhikāro tattha tattha bhave vivaṭṭūpanissayāni puññāni upacinanto padumuttarassa bhagavato kāle tassa uppattito puretarameva haṃsavatīnagare gahapatimahāsālakule nibbattitvā vayappatto pitu accayena gharāvāse patiṭṭhito ratanakoṭṭhāgārakammikena dassitaṃ aparimāṇaṃ kulavaṃsānugataṃ dhanaṃ disvā ‘‘imaṃ ettakaṃ dhanarāsiṃ mayhaṃ ayyakapayyakādayo attanā saddhiṃ gahetvā gantuṃ nāsakkhiṃsu, mayā pana gahetvā gantuṃ vaṭṭatī’’ti cintetvā kapaṇaddhikādīnaṃ mahādānaṃ deti. So abhiññālābhiṃ ekaṃ tāpasaṃ upaṭṭhahanto tena devalokādhipacce uyyojito yāvajīvaṃ puññāni katvā tato cuto devo hutvā nibbatti. So tattha devaloke devarajjaṃ karonto yāvatāyukaṃ ṭhatvā tato cuto manussaloke bhinnaṃ raṭṭhaṃ sandhāretuṃ samatthassa kulassa ekaputto hutvā nibbatti. Tena ca samayena padumuttaro nāma bhagavā loke uppajjitvā pavattitavaradhammacakko veneyyasattaṃ nibbānamahānagarasaṅkhātakhemantabhūmiṃ sampāpesi. Atha so kulaputto anukkamena viññutaṃ patto ekadivasaṃ upāsakehi saddhiṃ vihāraṃ gato satthāraṃ dhammaṃ desentaṃ disvā pasannacitto parisapariyante nisīdi.
தேன ச ஸமயேன ஸத்தா² ஏகங் பி⁴க்கு²ங் ஸத்³தா⁴பப்³ப³ஜிதானங் அக்³க³ட்டா²னே ட²பேஸி, தங் தி³ஸ்வா பஸன்னமானஸோ தத³த்தா²ய சித்தங் ட²பெத்வா ஸதஸஹஸ்ஸபி⁴க்கு²பரிவாரஸ்ஸ ப⁴க³வதோ மஹதா ஸக்காரேன ஸத்தாஹங் மஹாதா³னங் பவத்தெத்வா பணிதா⁴னங் அகாஸி. ஸத்தா² தஸ்ஸ அனந்தராயேன இஜ்ஜ²னபா⁴வங் தி³ஸ்வா ‘‘அனாக³தே கோ³தமஸ்ஸ நாம ஸம்மாஸம்பு³த்³த⁴ஸ்ஸ ஸாஸனே ஸத்³தா⁴பப்³ப³ஜிதானங் அக்³கோ³ ப⁴விஸ்ஸதீ’’தி ப்³யாகாஸி. ஸோ ஸத்தா²ரங் பி⁴க்கு²ஸங்க⁴ஞ்ச வந்தி³த்வா உட்டா²யாஸனா பக்காமி. ஸோ தத்த² யாவதாயுகங் புஞ்ஞானி கத்வா ததோ சவித்வா தே³வமனுஸ்ஸேஸு ஸங்ஸரந்தோ இதோ த்³வானவுதிகப்பே பு²ஸ்ஸஸ்ஸ ப⁴க³வதோ காலே ஸத்து² வேமாதிகபா⁴திகேஸு தீஸு ராஜபுத்தேஸு ஸத்தா²ரங் உபட்ட²ஹந்தேஸு தேஸங் புஞ்ஞகிரியாய ஸஹாயகிச்சங் அகாஸி. ஏவங் தத்த² தத்த² ப⁴வே தங் தங் ப³ஹுங் குஸலங் உபசினித்வா ஸுக³தீஸுயேவ ஸங்ஸரந்தோ இமஸ்மிங் பு³த்³து⁴ப்பாதே³ குருரட்டே² து²ல்லகொட்டி²கனிக³மே ரட்ட²பாலஸெட்டி²கே³ஹே நிப்³ப³த்தி, தஸ்ஸ பி⁴ன்னங் ரட்ட²ங் ஸந்தா⁴ரேதுங் ஸமத்தே² குலே நிப்³ப³த்தத்தா ரட்ட²பாலோதி வங்ஸானுக³தமேவ நாமங் அஹோஸி. ஸோ மஹதா பரிவாரேன வட்³ட⁴ந்தோ அனுக்கமேன யொப்³ப³னங் பத்தோ மாதாபிதூஹி பதிரூபேன தா³ரேன ஸங்யோஜெத்வா மஹந்தே ச யஸே பதிட்டா²பிதோ தி³ப்³ப³ஸம்பத்திஸதி³ஸங் ஸம்பத்திங் பச்சனுபோ⁴தி. அத² ப⁴க³வா குருரட்டே² ஜனபத³சாரிகங் சரந்தோ து²ல்லகொட்டி²கங் அனுபாபுணி. தங் ஸுத்வா ரட்ட²பாலோ குலபுத்தோ ஸத்தா²ரங் உபஸங்கமித்வா ஸத்து² ஸந்திகே த⁴ம்மங் ஸுத்வா படிலத்³த⁴ஸத்³தோ⁴ ஸத்தவாரே ப⁴த்தச்சே²தே³ கத்வா கிச்சே²ன கஸிரேன மாதாபிதரோ அனுஜானாபெத்வா ஸத்தா²ரங் உபஸங்கமித்வா பப்³ப³ஜ்ஜங் யாசித்வா ஸத்து² ஆணத்தியா அஞ்ஞதரஸ்ஸ தே²ரஸ்ஸ ஸந்திகே பப்³ப³ஜித்வா யோனிஸோமனஸிகாரேன கம்மங் கரொந்தோ விபஸ்ஸனங் வட்³டெ⁴த்வா அரஹத்தங் பாபுணி.
Tena ca samayena satthā ekaṃ bhikkhuṃ saddhāpabbajitānaṃ aggaṭṭhāne ṭhapesi, taṃ disvā pasannamānaso tadatthāya cittaṃ ṭhapetvā satasahassabhikkhuparivārassa bhagavato mahatā sakkārena sattāhaṃ mahādānaṃ pavattetvā paṇidhānaṃ akāsi. Satthā tassa anantarāyena ijjhanabhāvaṃ disvā ‘‘anāgate gotamassa nāma sammāsambuddhassa sāsane saddhāpabbajitānaṃ aggo bhavissatī’’ti byākāsi. So satthāraṃ bhikkhusaṅghañca vanditvā uṭṭhāyāsanā pakkāmi. So tattha yāvatāyukaṃ puññāni katvā tato cavitvā devamanussesu saṃsaranto ito dvānavutikappe phussassa bhagavato kāle satthu vemātikabhātikesu tīsu rājaputtesu satthāraṃ upaṭṭhahantesu tesaṃ puññakiriyāya sahāyakiccaṃ akāsi. Evaṃ tattha tattha bhave taṃ taṃ bahuṃ kusalaṃ upacinitvā sugatīsuyeva saṃsaranto imasmiṃ buddhuppāde kururaṭṭhe thullakoṭṭhikanigame raṭṭhapālaseṭṭhigehe nibbatti, tassa bhinnaṃ raṭṭhaṃ sandhāretuṃ samatthe kule nibbattattā raṭṭhapāloti vaṃsānugatameva nāmaṃ ahosi. So mahatā parivārena vaḍḍhanto anukkamena yobbanaṃ patto mātāpitūhi patirūpena dārena saṃyojetvā mahante ca yase patiṭṭhāpito dibbasampattisadisaṃ sampattiṃ paccanubhoti. Atha bhagavā kururaṭṭhe janapadacārikaṃ caranto thullakoṭṭhikaṃ anupāpuṇi. Taṃ sutvā raṭṭhapālo kulaputto satthāraṃ upasaṅkamitvā satthu santike dhammaṃ sutvā paṭiladdhasaddho sattavāre bhattacchede katvā kicchena kasirena mātāpitaro anujānāpetvā satthāraṃ upasaṅkamitvā pabbajjaṃ yācitvā satthu āṇattiyā aññatarassa therassa santike pabbajitvā yonisomanasikārena kammaṃ karonto vipassanaṃ vaḍḍhetvā arahattaṃ pāpuṇi.
179-180. அதா²யஸ்மா அபரபா⁴கே³ அத்தனோ புப்³ப³கம்மங் ஸரித்வா ஸோமனஸ்ஸஜாதோ புப்³ப³சரிதாபதா³னங் பகாஸெந்தோ பது³முத்தரஸ்ஸ ப⁴க³வதோதிஆதி³மாஹ. ஸுனாகோ³ ஸோ மயா தி³ன்னோதி ததா³ மஹாத⁴னஸெட்டி² ஹுத்வா ஸப்³ப³ங் ஸாபதெய்யங் தா³னமுகே² விஸ்ஸஜ்ஜனஸமயே ஸத்தப்பதிட்டோ² ஸுந்த³ரோ நாகோ³ ஹத்தி²ராஜா மயா தி³ன்னோ அஹோஸி. தங் த³ஸ்ஸெந்தோ ஈஸாத³ந்தோதிஆதி³மாஹ. ஈஸாத³ந்தோ ரத²ஈஸப்பமாணத³ந்தோ, ஸோ மயா தி³ன்னோ ஹத்தி²னாகோ³. உரூள்ஹவாதி ராஜாவஹனயொக்³க³ஸமத்தோ², ராஜாரஹோ வா. ஸேதச்ச²த்தோதி அலங்காரத்தா²ய உபட்ட²ஹனஸேதச்ச²த்தஸஹிதோதி அத்தோ². பஸோபி⁴தோதி ஆரோஹபரிணாஹவா ரூபஸோபா⁴ஹி ஸம்பன்னோதி அத்தோ². ஸகப்பனோ ஸஹத்தி²போதி ஹத்தி²அலங்காரஸஹிதோ ஹத்தி²கோ³பகஸஹிதோதி அத்தோ². இத்த²ம்பூ⁴தோ ஹத்தி²னாகோ³ பது³முத்தரஸ்ஸ ப⁴க³வதோ மயா தி³ன்னோதி அத்தோ².
179-180. Athāyasmā aparabhāge attano pubbakammaṃ saritvā somanassajāto pubbacaritāpadānaṃ pakāsento padumuttarassa bhagavatotiādimāha. Sunāgo so mayā dinnoti tadā mahādhanaseṭṭhi hutvā sabbaṃ sāpateyyaṃ dānamukhe vissajjanasamaye sattappatiṭṭho sundaro nāgo hatthirājā mayā dinno ahosi. Taṃ dassento īsādantotiādimāha. Īsādanto rathaīsappamāṇadanto, so mayā dinno hatthināgo. Urūḷhavāti rājāvahanayoggasamattho, rājāraho vā. Setacchattoti alaṅkāratthāya upaṭṭhahanasetacchattasahitoti attho. Pasobhitoti ārohapariṇāhavā rūpasobhāhi sampannoti attho. Sakappano sahatthipoti hatthialaṅkārasahito hatthigopakasahitoti attho. Itthambhūto hatthināgo padumuttarassa bhagavato mayā dinnoti attho.
181. மயா ப⁴த்தங் காரெத்வானாதி மயா காராபிதவிஹாரே வஸந்தானங் கோடிஸங்கா²னங் பி⁴க்கூ²னங் நிச்சப⁴த்தங் பட்ட²பெத்வா மஹேஸினோ நிய்யாதே³ஸிந்தி ஸம்ப³ந்தோ⁴.
181.Mayā bhattaṃ kāretvānāti mayā kārāpitavihāre vasantānaṃ koṭisaṅkhānaṃ bhikkhūnaṃ niccabhattaṃ paṭṭhapetvā mahesino niyyādesinti sambandho.
183. ஜலஜுத்தமனாமகோதி ஜலதோ ஜாதோ ஜலஜோ, கிங் தங்? பது³மங், பது³மேன ஸமானநாமத்தா உத்தமத்தா ச பது³முத்தரோ நாம ப⁴க³வாதி அத்தோ². ஸேஸங் ஸப்³ப³த்த² உத்தானத்த²மேவாதி.
183.Jalajuttamanāmakoti jalato jāto jalajo, kiṃ taṃ? Padumaṃ, padumena samānanāmattā uttamattā ca padumuttaro nāma bhagavāti attho. Sesaṃ sabbattha uttānatthamevāti.
ரட்ட²பாலத்தே²ரஅபதா³னவண்ணனா ஸமத்தா.
Raṭṭhapālattheraapadānavaṇṇanā samattā.
ச²ப்பஞ்ஞாஸமமஹாவக்³க³வண்ணனா ஸமத்தா.
Chappaññāsamamahāvaggavaṇṇanā samattā.
இதி விஸுத்³த⁴ஜனவிலாஸினியா அபதா³ன-அட்ட²கதா²ய
Iti visuddhajanavilāsiniyā apadāna-aṭṭhakathāya
எத்தாவதா பு³த்³த⁴பச்சேகபு³த்³த⁴ஸாவகத்தே²ராபதா³ன-அட்ட²கதா² ஸமத்தா.
Ettāvatā buddhapaccekabuddhasāvakattherāpadāna-aṭṭhakathā samattā.
Related texts:
திபிடக (மூல) • Tipiṭaka (Mūla) / ஸுத்தபிடக • Suttapiṭaka / கு²த்³த³கனிகாய • Khuddakanikāya / அபதா³னபாளி • Apadānapāḷi / 11. ரட்ட²பாலத்தே²ரஅபதா³னங் • 11. Raṭṭhapālattheraapadānaṃ