Library / Tipiṭaka / ਤਿਪਿਟਕ • Tipiṭaka / ਥੇਰਗਾਥਾਪਾਲ਼ਿ • Theragāthāpāḷi

    ੪. ਰਟ੍ਠਪਾਲਤ੍ਥੇਰਗਾਥਾ

    4. Raṭṭhapālattheragāthā

    ੭੬੯.

    769.

    1 ‘‘ਪਸ੍ਸ ਚਿਤ੍ਤਕਤਂ ਬਿਮ੍ਬਂ, ਅਰੁਕਾਯਂ ਸਮੁਸ੍ਸਿਤਂ।

    2 ‘‘Passa cittakataṃ bimbaṃ, arukāyaṃ samussitaṃ;

    ਆਤੁਰਂ ਬਹੁਸਙ੍ਕਪ੍ਪਂ, ਯਸ੍ਸ ਨਤ੍ਥਿ ਧੁવਂ ਠਿਤਿ॥

    Āturaṃ bahusaṅkappaṃ, yassa natthi dhuvaṃ ṭhiti.

    ੭੭੦.

    770.

    ‘‘ਪਸ੍ਸ ਚਿਤ੍ਤਕਤਂ ਰੂਪਂ, ਮਣਿਨਾ ਕੁਣ੍ਡਲੇਨ ਚ।

    ‘‘Passa cittakataṃ rūpaṃ, maṇinā kuṇḍalena ca;

    ਅਟ੍ਠਿਂ ਤਚੇਨ ਓਨਦ੍ਧਂ, ਸਹ વਤ੍ਥੇਹਿ ਸੋਭਤਿ॥

    Aṭṭhiṃ tacena onaddhaṃ, saha vatthehi sobhati.

    ੭੭੧.

    771.

    ‘‘ਅਲਤ੍ਤਕਕਤਾ ਪਾਦਾ, ਮੁਖਂ ਚੁਣ੍ਣਕਮਕ੍ਖਿਤਂ।

    ‘‘Alattakakatā pādā, mukhaṃ cuṇṇakamakkhitaṃ;

    ਅਲਂ ਬਾਲਸ੍ਸ ਮੋਹਾਯ, ਨੋ ਚ ਪਾਰਗવੇਸਿਨੋ॥

    Alaṃ bālassa mohāya, no ca pāragavesino.

    ੭੭੨.

    772.

    ‘‘ਅਟ੍ਠਪਦਕਤਾ ਕੇਸਾ, ਨੇਤ੍ਤਾ ਅਞ੍ਜਨਮਕ੍ਖਿਤਾ।

    ‘‘Aṭṭhapadakatā kesā, nettā añjanamakkhitā;

    ਅਲਂ ਬਾਲਸ੍ਸ ਮੋਹਾਯ, ਨੋ ਚ ਪਾਰਗવੇਸਿਨੋ॥

    Alaṃ bālassa mohāya, no ca pāragavesino.

    ੭੭੩.

    773.

    ‘‘ਅਞ੍ਜਨੀવ ਨવਾ ਚਿਤ੍ਤਾ, ਪੂਤਿਕਾਯੋ ਅਲਙ੍ਕਤੋ।

    ‘‘Añjanīva navā cittā, pūtikāyo alaṅkato;

    ਅਲਂ ਬਾਲਸ੍ਸ ਮੋਹਾਯ, ਨੋ ਚ ਪਾਰਗવੇਸਿਨੋ॥

    Alaṃ bālassa mohāya, no ca pāragavesino.

    ੭੭੪.

    774.

    ‘‘ਓਦਹਿ ਮਿਗવੋ ਪਾਸਂ, ਨਾਸਦਾ વਾਗੁਰਂ ਮਿਗੋ।

    ‘‘Odahi migavo pāsaṃ, nāsadā vāguraṃ migo;

    ਭੁਤ੍વਾ ਨਿવਾਪਂ ਗਚ੍ਛਾਮ, ਕਨ੍ਦਨ੍ਤੇ ਮਿਗਬਨ੍ਧਕੇ॥

    Bhutvā nivāpaṃ gacchāma, kandante migabandhake.

    ੭੭੫.

    775.

    ‘‘ਛਿਨ੍ਨੋ ਪਾਸੋ ਮਿਗવਸ੍ਸ, ਨਾਸਦਾ વਾਗੁਰਂ ਮਿਗੋ।

    ‘‘Chinno pāso migavassa, nāsadā vāguraṃ migo;

    ਭੁਤ੍વਾ ਨਿવਾਪਂ ਗਚ੍ਛਾਮ, ਸੋਚਨ੍ਤੇ ਮਿਗਲੁਦ੍ਦਕੇ॥

    Bhutvā nivāpaṃ gacchāma, socante migaluddake.

    ੭੭੬.

    776.

    ‘‘ਪਸ੍ਸਾਮਿ ਲੋਕੇ ਸਧਨੇ ਮਨੁਸ੍ਸੇ, ਲਦ੍ਧਾਨ વਿਤ੍ਤਂ ਨ ਦਦਨ੍ਤਿ ਮੋਹਾ।

    ‘‘Passāmi loke sadhane manusse, laddhāna vittaṃ na dadanti mohā;

    ਲੁਦ੍ਧਾ ਧਨਂ ਸਨ੍ਨਿਚਯਂ ਕਰੋਨ੍ਤਿ, ਭਿਯ੍ਯੋવ ਕਾਮੇ ਅਭਿਪਤ੍ਥਯਨ੍ਤਿ॥

    Luddhā dhanaṃ sannicayaṃ karonti, bhiyyova kāme abhipatthayanti.

    ੭੭੭.

    777.

    ‘‘ਰਾਜਾ ਪਸਯ੍ਹਪ੍ਪਥવਿਂ વਿਜੇਤ੍વਾ, ਸਸਾਗਰਨ੍ਤਂ ਮਹਿਮਾવਸਨ੍ਤੋ।

    ‘‘Rājā pasayhappathaviṃ vijetvā, sasāgarantaṃ mahimāvasanto;

    ਓਰਂ ਸਮੁਦ੍ਦਸ੍ਸ ਅਤਿਤ੍ਤਰੂਪੋ, ਪਾਰਂ ਸਮੁਦ੍ਦਸ੍ਸਪਿ ਪਤ੍ਥਯੇਥ॥

    Oraṃ samuddassa atittarūpo, pāraṃ samuddassapi patthayetha.

    ੭੭੮.

    778.

    ‘‘ਰਾਜਾ ਚ ਅਞ੍ਞੇ ਚ ਬਹੂ ਮਨੁਸ੍ਸਾ, ਅવੀਤਤਣ੍ਹਾ ਮਰਣਂ ਉਪੇਨ੍ਤਿ।

    ‘‘Rājā ca aññe ca bahū manussā, avītataṇhā maraṇaṃ upenti;

    ਊਨਾવ ਹੁਤ੍વਾਨ ਜਹਨ੍ਤਿ ਦੇਹਂ, ਕਾਮੇਹਿ ਲੋਕਮ੍ਹਿ ਨ ਹਤ੍ਥਿ ਤਿਤ੍ਤਿ॥

    Ūnāva hutvāna jahanti dehaṃ, kāmehi lokamhi na hatthi titti.

    ੭੭੯.

    779.

    ‘‘ਕਨ੍ਦਨ੍ਤਿ ਨਂ ਞਾਤੀ ਪਕਿਰਿਯ ਕੇਸੇ, ਅਹੋ વਤਾ ਨੋ ਅਮਰਾਤਿ ਚਾਹੁ।

    ‘‘Kandanti naṃ ñātī pakiriya kese, aho vatā no amarāti cāhu;

    વਤ੍ਥੇਨ ਨਂ ਪਾਰੁਤਂ ਨੀਹਰਿਤ੍વਾ, ਚਿਤਂ ਸਮੋਧਾਯ ਤਤੋ ਡਹਨ੍ਤਿ॥

    Vatthena naṃ pārutaṃ nīharitvā, citaṃ samodhāya tato ḍahanti.

    ੭੮੦.

    780.

    ‘‘ਸੋ ਡਯ੍ਹਤਿ ਸੂਲੇਹਿ ਤੁਜ੍ਜਮਾਨੋ, ਏਕੇਨ વਤ੍ਥੇਨ 3 ਪਹਾਯ ਭੋਗੇ।

    ‘‘So ḍayhati sūlehi tujjamāno, ekena vatthena 4 pahāya bhoge;

    ਨ ਮੀਯਮਾਨਸ੍ਸ ਭવਨ੍ਤਿ ਤਾਣਾ, ਞਾਤੀ ਚ ਮਿਤ੍ਤਾ ਅਥ વਾ ਸਹਾਯਾ॥

    Na mīyamānassa bhavanti tāṇā, ñātī ca mittā atha vā sahāyā.

    ੭੮੧.

    781.

    ‘‘ਦਾਯਾਦਕਾ ਤਸ੍ਸ ਧਨਂ ਹਰਨ੍ਤਿ, ਸਤ੍ਤੋ ਪਨ ਗਚ੍ਛਤਿ ਯੇਨ ਕਮ੍ਮਂ।

    ‘‘Dāyādakā tassa dhanaṃ haranti, satto pana gacchati yena kammaṃ;

    ਨ ਮੀਯਮਾਨਂ ਧਨਮਨ੍વੇਤਿ 5 ਕਿਞ੍ਚਿ, ਪੁਤ੍ਤਾ ਚ ਦਾਰਾ ਚ ਧਨਞ੍ਚ ਰਟ੍ਠਂ॥

    Na mīyamānaṃ dhanamanveti 6 kiñci, puttā ca dārā ca dhanañca raṭṭhaṃ.

    ੭੮੨.

    782.

    ‘‘ਨ ਦੀਘਮਾਯੁਂ ਲਭਤੇ ਧਨੇਨ, ਨ ਚਾਪਿ વਿਤ੍ਤੇਨ ਜਰਂ વਿਹਨ੍ਤਿ।

    ‘‘Na dīghamāyuṃ labhate dhanena, na cāpi vittena jaraṃ vihanti;

    ਅਪ੍ਪਪ੍ਪਂ ਹਿਦਂ ਜੀવਿਤਮਾਹੁ ਧੀਰਾ, ਅਸਸ੍ਸਤਂ વਿਪ੍ਪਰਿਣਾਮਧਮ੍ਮਂ॥

    Appappaṃ hidaṃ jīvitamāhu dhīrā, asassataṃ vippariṇāmadhammaṃ.

    ੭੮੩.

    783.

    ‘‘ਅਡ੍ਢਾ ਦਲਿਦ੍ਦਾ ਚ ਫੁਸਨ੍ਤਿ ਫਸ੍ਸਂ, ਬਾਲੋ ਚ ਧੀਰੋ ਚ ਤਥੇવ ਫੁਟ੍ਠੋ।

    ‘‘Aḍḍhā daliddā ca phusanti phassaṃ, bālo ca dhīro ca tatheva phuṭṭho;

    ਬਾਲੋ ਹਿ ਬਾਲ੍ਯਾ વਧਿਤੋવ ਸੇਤਿ, ਧੀਰੋ ਚ ਨੋ વੇਧਤਿ ਫਸ੍ਸਫੁਟ੍ਠੋ॥

    Bālo hi bālyā vadhitova seti, dhīro ca no vedhati phassaphuṭṭho.

    ੭੮੪.

    784.

    ‘‘ਤਸ੍ਮਾ ਹਿ ਪਞ੍ਞਾવ ਧਨੇਨ ਸੇਯ੍ਯਾ, ਯਾਯ વੋਸਾਨਮਿਧਾਧਿਗਚ੍ਛਤਿ।

    ‘‘Tasmā hi paññāva dhanena seyyā, yāya vosānamidhādhigacchati;

    ਅਬ੍ਯੋਸਿਤਤ੍ਤਾ ਹਿ ਭવਾਭવੇਸੁ, ਪਾਪਾਨਿ ਕਮ੍ਮਾਨਿ ਕਰੋਤਿ ਮੋਹਾ॥

    Abyositattā hi bhavābhavesu, pāpāni kammāni karoti mohā.

    ੭੮੫.

    785.

    ‘‘ਉਪੇਤਿ ਗਬ੍ਭਞ੍ਚ ਪਰਞ੍ਚ ਲੋਕਂ, ਸਂਸਾਰਮਾਪਜ੍ਜ ਪਰਮ੍ਪਰਾਯ।

    ‘‘Upeti gabbhañca parañca lokaṃ, saṃsāramāpajja paramparāya;

    ਤਸ੍ਸਪ੍ਪਪਞ੍ਞੋ ਅਭਿਸਦ੍ਦਹਨ੍ਤੋ, ਉਪੇਤਿ ਗਬ੍ਭਞ੍ਚ ਪਰਞ੍ਚ ਲੋਕਂ॥

    Tassappapañño abhisaddahanto, upeti gabbhañca parañca lokaṃ.

    ੭੮੬.

    786.

    ‘‘ਚੋਰੋ ਯਥਾ ਸਨ੍ਧਿਮੁਖੇ ਗਹੀਤੋ, ਸਕਮ੍ਮੁਨਾ ਹਞ੍ਞਤਿ ਪਾਪਧਮ੍ਮੋ।

    ‘‘Coro yathā sandhimukhe gahīto, sakammunā haññati pāpadhammo;

    ਏવਂ ਪਜਾ ਪੇਚ੍ਚ ਪਰਮ੍ਹਿ ਲੋਕੇ, ਸਕਮ੍ਮੁਨਾ ਹਞ੍ਞਤਿ ਪਾਪਧਮ੍ਮੋ॥

    Evaṃ pajā pecca paramhi loke, sakammunā haññati pāpadhammo.

    ੭੮੭.

    787.

    ‘‘ਕਾਮਾ ਹਿ ਚਿਤ੍ਰਾ ਮਧੁਰਾ ਮਨੋਰਮਾ, વਿਰੂਪਰੂਪੇਨ ਮਥੇਨ੍ਤਿ ਚਿਤ੍ਤਂ।

    ‘‘Kāmā hi citrā madhurā manoramā, virūparūpena mathenti cittaṃ;

    ਆਦੀਨવਂ ਕਾਮਗੁਣੇਸੁ ਦਿਸ੍વਾ, ਤਸ੍ਮਾ ਅਹਂ ਪਬ੍ਬਜਿਤੋਮ੍ਹਿ ਰਾਜ॥

    Ādīnavaṃ kāmaguṇesu disvā, tasmā ahaṃ pabbajitomhi rāja.

    ੭੮੮.

    788.

    ‘‘ਦੁਮਪ੍ਫਲਾਨੀવ ਪਤਨ੍ਤਿ ਮਾਣવਾ, ਦਹਰਾ ਚ વੁਡ੍ਢਾ ਚ ਸਰੀਰਭੇਦਾ।

    ‘‘Dumapphalānīva patanti māṇavā, daharā ca vuḍḍhā ca sarīrabhedā;

    ਏਤਮ੍ਪਿ ਦਿਸ੍વਾ ਪਬ੍ਬਜਿਤੋਮ੍ਹਿ ਰਾਜ, ਅਪਣ੍ਣਕਂ ਸਾਮਞ੍ਞਮੇવ ਸੇਯ੍ਯੋ॥

    Etampi disvā pabbajitomhi rāja, apaṇṇakaṃ sāmaññameva seyyo.

    ੭੮੯.

    789.

    ‘‘ਸਦ੍ਧਾਯਾਹਂ ਪਬ੍ਬਜਿਤੋ, ਉਪੇਤੋ ਜਿਨਸਾਸਨੇ।

    ‘‘Saddhāyāhaṃ pabbajito, upeto jinasāsane;

    ਅવਜ੍ਝਾ ਮਯ੍ਹਂ ਪਬ੍ਬਜ੍ਜਾ, ਅਨਣੋ ਭੁਞ੍ਜਾਮਿ ਭੋਜਨਂ॥

    Avajjhā mayhaṃ pabbajjā, anaṇo bhuñjāmi bhojanaṃ.

    ੭੯੦.

    790.

    ‘‘ਕਾਮੇ ਆਦਿਤ੍ਤਤੋ ਦਿਸ੍વਾ, ਜਾਤਰੂਪਾਨਿ ਸਤ੍ਥਤੋ।

    ‘‘Kāme ādittato disvā, jātarūpāni satthato;

    ਗਬ੍ਭવੋਕ੍ਕਨ੍ਤਿਤੋ ਦੁਕ੍ਖਂ, ਨਿਰਯੇਸੁ ਮਹਬ੍ਭਯਂ॥

    Gabbhavokkantito dukkhaṃ, nirayesu mahabbhayaṃ.

    ੭੯੧.

    791.

    ‘‘ਏਤਮਾਦੀਨવਂ ਞਤ੍વਾ, ਸਂવੇਗਂ ਅਲਭਿਂ ਤਦਾ।

    ‘‘Etamādīnavaṃ ñatvā, saṃvegaṃ alabhiṃ tadā;

    ਸੋਹਂ વਿਦ੍ਧੋ ਤਦਾ ਸਨ੍ਤੋ, ਸਮ੍ਪਤ੍ਤੋ ਆਸવਕ੍ਖਯਂ॥

    Sohaṃ viddho tadā santo, sampatto āsavakkhayaṃ.

    ੭੯੨.

    792.

    ‘‘ਪਰਿਚਿਣ੍ਣੋ ਮਯਾ ਸਤ੍ਥਾ, ਕਤਂ ਬੁਦ੍ਧਸ੍ਸ ਸਾਸਨਂ।

    ‘‘Pariciṇṇo mayā satthā, kataṃ buddhassa sāsanaṃ;

    ਓਹਿਤੋ ਗਰੁਕੋ ਭਾਰੋ, ਭવਨੇਤ੍ਤਿ ਸਮੂਹਤਾ॥

    Ohito garuko bhāro, bhavanetti samūhatā.

    ੭੯੩.

    793.

    ‘‘ਯਸ੍ਸਤ੍ਥਾਯ ਪਬ੍ਬਜਿਤੋ, ਅਗਾਰਸ੍ਮਾਨਗਾਰਿਯਂ।

    ‘‘Yassatthāya pabbajito, agārasmānagāriyaṃ;

    ਸੋ ਮੇ ਅਤ੍ਥੋ ਅਨੁਪ੍ਪਤ੍ਤੋ, ਸਬ੍ਬਸਂਯੋਜਨਕ੍ਖਯੋ’’ਤਿ॥

    So me attho anuppatto, sabbasaṃyojanakkhayo’’ti.

    … ਰਟ੍ਠਪਾਲੋ ਥੇਰੋ…।

    … Raṭṭhapālo thero….







    Footnotes:
    1. ਮ॰ ਨਿ॰ ੨.੩੦੨
    2. ma. ni. 2.302
    3. ਏਤੇਨ ਗਤ੍ਥੇਨ (ਕ॰)
    4. etena gatthena (ka.)
    5. ਮਨ੍વਿਤਿ (ਕ॰)
    6. manviti (ka.)



    Related texts:



    ਅਟ੍ਠਕਥਾ • Aṭṭhakathā / ਸੁਤ੍ਤਪਿਟਕ (ਅਟ੍ਠਕਥਾ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ਖੁਦ੍ਦਕਨਿਕਾਯ (ਅਟ੍ਠਕਥਾ) • Khuddakanikāya (aṭṭhakathā) / ਥੇਰਗਾਥਾ-ਅਟ੍ਠਕਥਾ • Theragāthā-aṭṭhakathā / ੪. ਰਟ੍ਠਪਾਲਤ੍ਥੇਰਗਾਥਾવਣ੍ਣਨਾ • 4. Raṭṭhapālattheragāthāvaṇṇanā


    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact