| Library / Tipiṭaka / තිපිටක • Tipiṭaka / අපදාන-අට්‌ඨකථා • Apadāna-aṭṭhakathā |
3. රත්‌තිපුප්‌ඵියත්‌ථෙරඅපදානවණ්‌ණනා
3. Rattipupphiyattheraapadānavaṇṇanā
මිගලුද්‌දො පුරෙ ආසින්‌තිආදිකං ආයස්‌මතො රත්‌තිපුප්‌ඵියත්‌ථෙරස්‌ස අපදානං. අයම්‌පි පුරිමබුද්‌ධෙසු කතාධිකාරො තත්‌ථ තත්‌ථ භවෙ විවට්‌ටූපනිස්‌සයානි පුඤ්‌ඤානි උපචිනන්‌තො විපස්‌සිස්‌ස භගවතො කාලෙ නෙසාදකුලෙ උප්‌පන්‌නො මිගවධාය අරඤ්‌ඤෙ විචරමානො තස්‌ස කාරුඤ්‌ඤෙන අරඤ්‌ඤෙ චරමානං විපස්‌සිං භගවන්‌තං දිස්‌වා පසන්‌නමානසො පුප්‌ඵිතං රත්‌තිකං නාම පුප්‌ඵං කුටජපුප්‌ඵඤ්‌ච සහ වණ්‌ටෙන ඔචිනිත්‌වා සොමනස්‌සචිත්‌තෙන පූජෙසි. භගවා අනුමොදනං කත්‌වා පක්‌කාමි.
Migaluddopure āsintiādikaṃ āyasmato rattipupphiyattherassa apadānaṃ. Ayampi purimabuddhesu katādhikāro tattha tattha bhave vivaṭṭūpanissayāni puññāni upacinanto vipassissa bhagavato kāle nesādakule uppanno migavadhāya araññe vicaramāno tassa kāruññena araññe caramānaṃ vipassiṃ bhagavantaṃ disvā pasannamānaso pupphitaṃ rattikaṃ nāma pupphaṃ kuṭajapupphañca saha vaṇṭena ocinitvā somanassacittena pūjesi. Bhagavā anumodanaṃ katvā pakkāmi.
13. සො තෙනෙව පුඤ්‌ඤෙන දෙවමනුස්‌සෙසු සංසරන්‌තො උභයසම්‌පත්‌තියො අනුභවිත්‌වා ඉමස්‌මිං බුද්‌ධුප්‌පාදෙ කුලගෙහෙ නිබ්‌බත්‌තො විඤ්‌ඤුතං පත්‌තො රතනත්‌තයෙ පසන්‌නො සත්‌ථු ධම්‌මදෙසනං සුත්‌වා කාමෙසු ආදීනවං දිස්‌වා පබ්‌බජිත්‌වා නචිරස්‌සෙව අරහත්‌තං පත්‌තො අත්‌තනො පුබ්‌බකම්‌මං සරිත්‌වා ‘‘නෙසාදභූතෙන මයා කතකුසලං සුන්‌දර’’න්‌ති සොමනස්‌සජාතො පුබ්‌බචරිතාපදානං පකාසෙන්‌තො මිගලුද්‌දො පුරෙ ආසින්‌තිආදිමාහ. තත්‌ථ මිගානං ලුද්‌දො සාහසිකො මාරකොති මිගලුද්‌දො, මිගෙසු වා ලුද්‌දො ලොභීති මිගලුද්‌දො, නෙසාදො ආසිං පුරෙති අත්‌ථො.
13. So teneva puññena devamanussesu saṃsaranto ubhayasampattiyo anubhavitvā imasmiṃ buddhuppāde kulagehe nibbatto viññutaṃ patto ratanattaye pasanno satthu dhammadesanaṃ sutvā kāmesu ādīnavaṃ disvā pabbajitvā nacirasseva arahattaṃ patto attano pubbakammaṃ saritvā ‘‘nesādabhūtena mayā katakusalaṃ sundara’’nti somanassajāto pubbacaritāpadānaṃ pakāsento migaluddo pure āsintiādimāha. Tattha migānaṃ luddo sāhasiko mārakoti migaluddo, migesu vā luddo lobhīti migaluddo, nesādo āsiṃ pureti attho.
14. රත්‌තිකං පුප්‌ඵිතං දිස්‌වාති පදුමපුප්‌ඵාදීනි අනෙකානි පුප්‌ඵානි සූරියරංසිසම්‌ඵස්‌සෙන දිවා පුප්‌ඵන්‌ති රත්‌තියං මකුළිතානි හොන්‌ති. ජාතිසුමනමල්‌ලිකාදීනි අනෙකානි පුප්‌ඵානි පන රත්‌තියං පුප්‌ඵන්‌ති නො දිවා. තස්‌මා රත්‌තියං පුප්‌ඵනතො රත්‌තිපුප්‌ඵනාමකානි අනෙකානි සුගන්‌ධපුප්‌ඵානි ච කුටජපුප්‌ඵානි ච ගහෙත්‌වා පූජෙසින්‌ති අත්‌ථො. සෙසං උත්‌තානත්‌ථමෙවාති.
14.Rattikaṃ pupphitaṃ disvāti padumapupphādīni anekāni pupphāni sūriyaraṃsisamphassena divā pupphanti rattiyaṃ makuḷitāni honti. Jātisumanamallikādīni anekāni pupphāni pana rattiyaṃ pupphanti no divā. Tasmā rattiyaṃ pupphanato rattipupphanāmakāni anekāni sugandhapupphāni ca kuṭajapupphāni ca gahetvā pūjesinti attho. Sesaṃ uttānatthamevāti.
රත්‌තිපුප්‌ඵියත්‌ථෙරඅපදානවණ්‌ණනා සමත්‌තා.
Rattipupphiyattheraapadānavaṇṇanā samattā.
Related texts:
තිපිටක (මූල) • Tipiṭaka (Mūla) / සුත්‌තපිටක • Suttapiṭaka / ඛුද්‌දකනිකාය • Khuddakanikāya / අපදානපාළි • Apadānapāḷi / 3. රත්‌තිපුප්‌ඵියත්‌ථෙරඅපදානං • 3. Rattipupphiyattheraapadānaṃ
