| Library / Tipiṭaka / ติปิฎก • Tipiṭaka / อปทาน-อฎฺฐกถา • Apadāna-aṭṭhakathā |
๑๐. เรณุปูชกเตฺถรอปทานวณฺณนา
10. Reṇupūjakattheraapadānavaṇṇanā
สุวณฺณวณฺณํ สมฺพุทฺธนฺติอาทิกํ อายสฺมโต เรณุปูชกเตฺถรสฺส อปทานํฯ อยมฺปิ ปุริมชินวเรสุ กตาธิกาโร ตตฺถ ตตฺถ ภเว วิวฎฺฎูปนิสฺสยานิ ปุญฺญานิ อุปจินโนฺต วิปสฺสิสฺส ภควโต กาเล กุลเคเห นิพฺพโตฺต วุทฺธิมนฺวาย สตฺถริ ปสโนฺน วิญฺญุตํ ปโตฺต อคฺคิกฺขนฺธํ วิย วิโชฺชตมานํ ภควนฺตํ ทิสฺวา ปสนฺนมานโส นาคปุปฺผเกสรํ คเหตฺวา ปูเชสิฯ อถ ภควา อนุโมทนมกาสิฯ
Suvaṇṇavaṇṇaṃ sambuddhantiādikaṃ āyasmato reṇupūjakattherassa apadānaṃ. Ayampi purimajinavaresu katādhikāro tattha tattha bhave vivaṭṭūpanissayāni puññāni upacinanto vipassissa bhagavato kāle kulagehe nibbatto vuddhimanvāya satthari pasanno viññutaṃ patto aggikkhandhaṃ viya vijjotamānaṃ bhagavantaṃ disvā pasannamānaso nāgapupphakesaraṃ gahetvā pūjesi. Atha bhagavā anumodanamakāsi.
๖๒-๓. โส เตน ปุเญฺญน ตโต จุโต เทวมนุเสฺสสุ สํสรโนฺต อุภยสมฺปตฺติโย อนุภวิตฺวา อุปฺปนฺนุปฺปนฺนภเว สพฺพตฺถ ปูชิโต อิมสฺมิํ พุทฺธุปฺปาเท กุลเคเห นิพฺพโตฺต วิญฺญุตํ ปโตฺต ปุพฺพวาสนาพเลน สตฺถริ ปสโนฺน สาสเน ปพฺพชิโต นจิรเสฺสว อรหา หุตฺวา ทิพฺพจกฺขุนา อตฺตโน ปุพฺพกมฺมํ ทิสฺวา โสมนสฺสชาโต ปุพฺพจริตาปทานํ ปกาเสโนฺต สุวณฺณวณฺณํ สมฺพุทฺธนฺติอาทิมาหฯ ตํ เหฎฺฐา วุตฺตตฺถเมวฯ สตรํสิํว ภาณุมนฺติ สตมตฺตา สตปฺปมาณา รํสิ ปภา ยสฺส สูริยสฺส โส สตรํสิ, คาถาพนฺธสุขตฺถํ สตรํสีติ วุตฺตํ, อเนกสตสฺส อเนกสตสหสฺสรํสีติ อโตฺถฯ ภาณุ วุจฺจติ ปภา, ภาณุ ปภา ยสฺส โส ภาณุมา, ภาณุมสงฺขาตํ สูริยํ อิว วิปสฺสิํ ภควนฺตํ ทิสฺวา สเกสรํ นาคปุปฺผํ คเหตฺวา อภิโรปยิํ ปูเชสินฺติ อโตฺถฯ เสสํ อุตฺตานเมวาติฯ
62-3. So tena puññena tato cuto devamanussesu saṃsaranto ubhayasampattiyo anubhavitvā uppannuppannabhave sabbattha pūjito imasmiṃ buddhuppāde kulagehe nibbatto viññutaṃ patto pubbavāsanābalena satthari pasanno sāsane pabbajito nacirasseva arahā hutvā dibbacakkhunā attano pubbakammaṃ disvā somanassajāto pubbacaritāpadānaṃ pakāsento suvaṇṇavaṇṇaṃ sambuddhantiādimāha. Taṃ heṭṭhā vuttatthameva. Sataraṃsiṃva bhāṇumanti satamattā satappamāṇā raṃsi pabhā yassa sūriyassa so sataraṃsi, gāthābandhasukhatthaṃ sataraṃsīti vuttaṃ, anekasatassa anekasatasahassaraṃsīti attho. Bhāṇu vuccati pabhā, bhāṇu pabhā yassa so bhāṇumā, bhāṇumasaṅkhātaṃ sūriyaṃ iva vipassiṃ bhagavantaṃ disvā sakesaraṃ nāgapupphaṃ gahetvā abhiropayiṃ pūjesinti attho. Sesaṃ uttānamevāti.
เรณุปูชกเตฺถรอปทานวณฺณนา สมตฺตาฯ
Reṇupūjakattheraapadānavaṇṇanā samattā.
เอกาทสมวคฺควณฺณนา สมตฺตาฯ
Ekādasamavaggavaṇṇanā samattā.
Related texts:
ติปิฎก (มูล) • Tipiṭaka (Mūla) / สุตฺตปิฎก • Suttapiṭaka / ขุทฺทกนิกาย • Khuddakanikāya / อปทานปาฬิ • Apadānapāḷi / ๑๐. เรณุปูชกเตฺถรอปทานํ • 10. Reṇupūjakattheraapadānaṃ
