Library / Tipiṭaka / തിപിടക • Tipiṭaka / ബുദ്ധവംസപാളി • Buddhavaṃsapāḷi |
൭. രേവതബുദ്ധവംസോ
7. Revatabuddhavaṃso
൧.
1.
സുമനസ്സ അപരേന, രേവതോ നാമ നായകോ;
Sumanassa aparena, revato nāma nāyako;
അനൂപമോ അസദിസോ, അതുലോ ഉത്തമോ ജിനോ.
Anūpamo asadiso, atulo uttamo jino.
൨.
2.
സോപി ധമ്മം പകാസേസി, ബ്രഹ്മുനാ അഭിയാചിതോ;
Sopi dhammaṃ pakāsesi, brahmunā abhiyācito;
ഖന്ധധാതുവവത്ഥാനം, അപ്പവത്തം ഭവാഭവേ.
Khandhadhātuvavatthānaṃ, appavattaṃ bhavābhave.
൩.
3.
തസ്സാഭിസമയാ തീണി, അഹേസും ധമ്മദേസനേ;
Tassābhisamayā tīṇi, ahesuṃ dhammadesane;
ഗണനായ ന വത്തബ്ബോ, പഠമാഭിസമയോ അഹു.
Gaṇanāya na vattabbo, paṭhamābhisamayo ahu.
൪.
4.
തദാ കോടിസഹസ്സാനം, ദുതിയാഭിസമയോ അഹു.
Tadā koṭisahassānaṃ, dutiyābhisamayo ahu.
൫.
5.
സത്താഹം പടിസല്ലാനാ, വുട്ഠഹിത്വാ നരാസഭോ;
Sattāhaṃ paṭisallānā, vuṭṭhahitvā narāsabho;
കോടിസതം നരമരൂനം, വിനേസി ഉത്തമേ ഫലേ.
Koṭisataṃ naramarūnaṃ, vinesi uttame phale.
൬.
6.
സന്നിപാതാ തയോ ആസും, രേവതസ്സ മഹേസിനോ;
Sannipātā tayo āsuṃ, revatassa mahesino;
ഖീണാസവാനം വിമലാനം, സുവിമുത്താന താദിനം.
Khīṇāsavānaṃ vimalānaṃ, suvimuttāna tādinaṃ.
൭.
7.
അതിക്കന്താ ഗണനപഥം, പഠമം യേ സമാഗതാ;
Atikkantā gaṇanapathaṃ, paṭhamaṃ ye samāgatā;
കോടിസതസഹസ്സാനം, ദുതിയോ ആസി സമാഗമോ.
Koṭisatasahassānaṃ, dutiyo āsi samāgamo.
൮.
8.
സോ തദാ ബ്യാധിതോ ആസി, പത്തോ ജീവിതസംസയം.
So tadā byādhito āsi, patto jīvitasaṃsayaṃ.
൯.
9.
തസ്സ ഗിലാനപുച്ഛായ, യേ തദാ ഉപഗതാ മുനീ;
Tassa gilānapucchāya, ye tadā upagatā munī;
കോടിസഹസ്സാ അരഹന്തോ, തതിയോ ആസി സമാഗമോ.
Koṭisahassā arahanto, tatiyo āsi samāgamo.
൧൦.
10.
അഹം തേന സമയേന, അതിദേവോ നാമ ബ്രാഹ്മണോ;
Ahaṃ tena samayena, atidevo nāma brāhmaṇo;
ഉപഗന്ത്വാ രേവതം ബുദ്ധം, സരണം തസ്സ ഗഞ്ഛഹം.
Upagantvā revataṃ buddhaṃ, saraṇaṃ tassa gañchahaṃ.
൧൧.
11.
തസ്സ സീലം സമാധിഞ്ച, പഞ്ഞാഗുണമനുത്തമം;
Tassa sīlaṃ samādhiñca, paññāguṇamanuttamaṃ;
ഥോമയിത്വാ യഥാഥാമം, ഉത്തരീയമദാസഹം.
Thomayitvā yathāthāmaṃ, uttarīyamadāsahaṃ.
൧൨.
12.
സോപി മം ബുദ്ധോ ബ്യാകാസി, രേവതോ ലോകനായകോ;
Sopi maṃ buddho byākāsi, revato lokanāyako;
‘‘അപരിമേയ്യിതോ കപ്പേ, അയം ബുദ്ധോ ഭവിസ്സതി.
‘‘Aparimeyyito kappe, ayaṃ buddho bhavissati.
൧൩.
13.
‘‘പധാനം പദഹിത്വാന…പേ॰… ഹേസ്സാമ സമ്മുഖാ ഇമം’’.
‘‘Padhānaṃ padahitvāna…pe… hessāma sammukhā imaṃ’’.
൧൪.
14.
തസ്സാപി വചനം സുത്വാ, ഭിയ്യോ ചിത്തം പസാദയിം;
Tassāpi vacanaṃ sutvā, bhiyyo cittaṃ pasādayiṃ;
ഉത്തരിം വതമധിട്ഠാസിം, ദസപാരമിപൂരിയാ.
Uttariṃ vatamadhiṭṭhāsiṃ, dasapāramipūriyā.
൧൫.
15.
തദാപി തം ബുദ്ധധമ്മം, സരിത്വാ അനുബ്രൂഹയിം;
Tadāpi taṃ buddhadhammaṃ, saritvā anubrūhayiṃ;
ആഹരിസ്സാമി തം ധമ്മം, യം മയ്ഹം അഭിപത്ഥിതം.
Āharissāmi taṃ dhammaṃ, yaṃ mayhaṃ abhipatthitaṃ.
൧൬.
16.
വിപുലാ നാമ ജനികാ, രേവതസ്സ മഹേസിനോ.
Vipulā nāma janikā, revatassa mahesino.
൧൭.
17.
സുദസ്സനോ രതനഗ്ഘി, ആവേളോ ച വിഭൂസിതോ;
Sudassano ratanagghi, āveḷo ca vibhūsito;
പുഞ്ഞകമ്മാഭിനിബ്ബത്താ, തയോ പാസാദമുത്തമാ.
Puññakammābhinibbattā, tayo pāsādamuttamā.
൧൮.
18.
തേത്തിംസ ച സഹസ്സാനി, നാരിയോ സമലങ്കതാ;
Tettiṃsa ca sahassāni, nāriyo samalaṅkatā;
സുദസ്സനാ നാമ നാരീ, വരുണോ നാമ അത്രജോ.
Sudassanā nāma nārī, varuṇo nāma atrajo.
൧൯.
19.
നിമിത്തേ ചതുരോ ദിസ്വാ, രഥയാനേന നിക്ഖമി;
Nimitte caturo disvā, rathayānena nikkhami;
അനൂനസത്തമാസാനി, പധാനം പദഹീ ജിനോ.
Anūnasattamāsāni, padhānaṃ padahī jino.
൨൦.
20.
ബ്രഹ്മുനാ യാചിതോ സന്തോ, രേവതോ ലോകനായകോ;
Brahmunā yācito santo, revato lokanāyako;
വത്തി ചക്കം മഹാവീരോ, വരുണാരാമേ സിരീഘരേ.
Vatti cakkaṃ mahāvīro, varuṇārāme sirīghare.
൨൧.
21.
വരുണോ ബ്രഹ്മദേവോ ച, അഹേസും അഗ്ഗസാവകാ;
Varuṇo brahmadevo ca, ahesuṃ aggasāvakā;
സമ്ഭവോ നാമുപട്ഠാകോ, രേവതസ്സ മഹേസിനോ.
Sambhavo nāmupaṭṭhāko, revatassa mahesino.
൨൨.
22.
ഭദ്ദാ ചേവ സുഭദ്ദാ ച, അഹേസും അഗ്ഗസാവികാ;
Bhaddā ceva subhaddā ca, ahesuṃ aggasāvikā;
സോപി ബുദ്ധോ അസമസമോ, നാഗമൂലേ അബുജ്ഝഥ.
Sopi buddho asamasamo, nāgamūle abujjhatha.
൨൩.
23.
പദുമോ കുഞ്ജരോ ചേവ, അഹേസും അഗ്ഗുപട്ഠികാ;
Padumo kuñjaro ceva, ahesuṃ aggupaṭṭhikā;
സിരീമാ ചേവ യസവതീ, അഹേസും അഗ്ഗുപട്ഠികാ.
Sirīmā ceva yasavatī, ahesuṃ aggupaṭṭhikā.
൨൪.
24.
ഉച്ചത്തനേന സോ ബുദ്ധോ, അസീതിഹത്ഥമുഗ്ഗതോ;
Uccattanena so buddho, asītihatthamuggato;
ഓഭാസേതി ദിസാ സബ്ബാ, ഇന്ദകേതുവ ഉഗ്ഗതോ.
Obhāseti disā sabbā, indaketuva uggato.
൨൫.
25.
തസ്സ സരീരേ നിബ്ബത്താ, പഭാമാലാ അനുത്തരാ;
Tassa sarīre nibbattā, pabhāmālā anuttarā;
ദിവാ വാ യദി വാ രത്തിം, സമന്താ ഫരതി യോജനം.
Divā vā yadi vā rattiṃ, samantā pharati yojanaṃ.
൨൬.
26.
സട്ഠിവസ്സസഹസ്സാനി, ആയു വിജ്ജതി താവദേ;
Saṭṭhivassasahassāni, āyu vijjati tāvade;
താവതാ തിട്ഠമാനോ സോ, താരേസി ജനതം ബഹും.
Tāvatā tiṭṭhamāno so, tāresi janataṃ bahuṃ.
൨൭.
27.
ദസ്സയിത്വാ ബുദ്ധബലം, അമതം ലോകേ പകാസയം;
Dassayitvā buddhabalaṃ, amataṃ loke pakāsayaṃ;
നിബ്ബായി അനുപാദാനോ, യഥഗ്ഗുപാദാനസങ്ഖയാ.
Nibbāyi anupādāno, yathaggupādānasaṅkhayā.
൨൮.
28.
സോ ച കായോ രതനനിഭോ, സോ ച ധമ്മോ അസാദിസോ;
So ca kāyo ratananibho, so ca dhammo asādiso;
സബ്ബം തമന്തരഹിതം, നനു രിത്താ സബ്ബസങ്ഖാരാ.
Sabbaṃ tamantarahitaṃ, nanu rittā sabbasaṅkhārā.
൨൯.
29.
രേവതോ യസധരോ ബുദ്ധോ, നിബ്ബുതോ സോ മഹാപുരേ;
Revato yasadharo buddho, nibbuto so mahāpure;
ധാതുവിത്ഥാരികം ആസി, തേസു തേസു പദേസതോതി.
Dhātuvitthārikaṃ āsi, tesu tesu padesatoti.
രേവതസ്സ ഭഗവതോ വംസോ പഞ്ചമോ.
Revatassa bhagavato vaṃso pañcamo.
Footnotes:
Related texts:
അട്ഠകഥാ • Aṭṭhakathā / സുത്തപിടക (അട്ഠകഥാ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ഖുദ്ദകനികായ (അട്ഠകഥാ) • Khuddakanikāya (aṭṭhakathā) / ബുദ്ധവംസ-അട്ഠകഥാ • Buddhavaṃsa-aṭṭhakathā / ൭. രേവതബുദ്ധവംസവണ്ണനാ • 7. Revatabuddhavaṃsavaṇṇanā