Library / Tipiṭaka / ติปิฎก • Tipiṭaka / ชาตกปาฬิ • Jātakapāḷi

    ๕๐๑. โรหณมิคชาตกํ (๕)

    501. Rohaṇamigajātakaṃ (5)

    ๑๐๔.

    104.

    เอเต ยูถา ปติยนฺติ, ภีตา มรณสฺส 1 จิตฺตก;

    Ete yūthā patiyanti, bhītā maraṇassa 2 cittaka;

    คจฺฉ ตุวมฺปิ มากงฺขิ, ชีวิสฺสนฺติ ตยา สหฯ

    Gaccha tuvampi mākaṅkhi, jīvissanti tayā saha.

    ๑๐๕.

    105.

    นาหํ โรหณ 3 คจฺฉามิ, หทยํ เม อวกสฺสติ;

    Nāhaṃ rohaṇa 4 gacchāmi, hadayaṃ me avakassati;

    น ตํ อหํ ชหิสฺสามิ, อิธ หิสฺสามิ ชีวิตํฯ

    Na taṃ ahaṃ jahissāmi, idha hissāmi jīvitaṃ.

    ๑๐๖.

    106.

    เต หิ นูน มริสฺสนฺติ, อนฺธา อปริณายกา;

    Te hi nūna marissanti, andhā apariṇāyakā;

    คจฺฉ ตุวมฺปิ มากงฺขิ, ชีวิสฺสนฺติ ตยา สหฯ

    Gaccha tuvampi mākaṅkhi, jīvissanti tayā saha.

    ๑๐๗.

    107.

    นาหํ โรหณ คจฺฉามิ, หทยํ เม อวกสฺสติ;

    Nāhaṃ rohaṇa gacchāmi, hadayaṃ me avakassati;

    น ตํ พทฺธํ 5 ชหิสฺสามิ, อิธ หิสฺสามิ ชีวิตํฯ

    Na taṃ baddhaṃ 6 jahissāmi, idha hissāmi jīvitaṃ.

    ๑๐๘.

    108.

    คจฺฉ ภีรุ ปลายสฺสุ, กูเฎ พโทฺธสฺมิ อายเส;

    Gaccha bhīru palāyassu, kūṭe baddhosmi āyase;

    คจฺฉ ตุวมฺปิ มากงฺขิ, ชีวิสฺสนฺติ ตยา สหฯ

    Gaccha tuvampi mākaṅkhi, jīvissanti tayā saha.

    ๑๐๙.

    109.

    นาหํ โรหณ คจฺฉามิ, หทยํ เม อวกสฺสติ;

    Nāhaṃ rohaṇa gacchāmi, hadayaṃ me avakassati;

    น ตํ อหํ ชหิสฺสามิ, อิธ หิสฺสามิ ชีวิตํฯ

    Na taṃ ahaṃ jahissāmi, idha hissāmi jīvitaṃ.

    ๑๑๐.

    110.

    เต หิ นูน มริสฺสนฺติ, อนฺธา อปริณายกา;

    Te hi nūna marissanti, andhā apariṇāyakā;

    คจฺฉ ตุวมฺปิ มากงฺขิ, ชีวิสฺสนฺติ ตยา สหฯ

    Gaccha tuvampi mākaṅkhi, jīvissanti tayā saha.

    ๑๑๑.

    111.

    นาหํ โรหณ คจฺฉามิ, หทยํ เม อวกสฺสติ;

    Nāhaṃ rohaṇa gacchāmi, hadayaṃ me avakassati;

    น ตํ พทฺธํ ชหิสฺสามิ, อิธ หิสฺสามิ ชีวิตํฯ

    Na taṃ baddhaṃ jahissāmi, idha hissāmi jīvitaṃ.

    ๑๑๒.

    112.

    อยํ โส ลุทฺทโก เอติ, ลุทฺทรูโป 7 สหาวุโธ;

    Ayaṃ so luddako eti, luddarūpo 8 sahāvudho;

    โย โน วธิสฺสติ อชฺช, อุสุนา สตฺติยา อปิ 9

    Yo no vadhissati ajja, usunā sattiyā api 10.

    ๑๑๓.

    113.

    สา มุหุตฺตํ ปลายิตฺวา, ภยฎฺฎา 11 ภยตชฺชิตา;

    Sā muhuttaṃ palāyitvā, bhayaṭṭā 12 bhayatajjitā;

    สุทุกฺกรํ อกรา ภีรุ, มรณายูปนิวตฺตถฯ

    Sudukkaraṃ akarā bhīru, maraṇāyūpanivattatha.

    ๑๑๔.

    114.

    กินฺนุ เตเม มิคา โหนฺติ, มุตฺตา พทฺธํ อุปาสเร;

    Kinnu teme migā honti, muttā baddhaṃ upāsare;

    น ตํ จชิตุมิจฺฉนฺติ, ชีวิตสฺสปิ การณาฯ

    Na taṃ cajitumicchanti, jīvitassapi kāraṇā.

    ๑๑๕.

    115.

    ภาตโร โหนฺติ เม ลุทฺท, โสทริยา เอกมาตุกา;

    Bhātaro honti me ludda, sodariyā ekamātukā;

    น มํ จชิตุมิจฺฉนฺติ, ชีวิตสฺสปิ การณาฯ

    Na maṃ cajitumicchanti, jīvitassapi kāraṇā.

    ๑๑๖.

    116.

    เต หิ นูน มริสฺสนฺติ, อนฺธา อปริณายกา;

    Te hi nūna marissanti, andhā apariṇāyakā;

    ปญฺจนฺนํ ชีวิตํ เทหิ, ภาตรํ มุญฺจ ลุทฺทกฯ

    Pañcannaṃ jīvitaṃ dehi, bhātaraṃ muñca luddaka.

    ๑๑๗.

    117.

    โส โว อหํ ปโมกฺขามิ, มาตาเปตฺติภรํ มิคํ;

    So vo ahaṃ pamokkhāmi, mātāpettibharaṃ migaṃ;

    นนฺทนฺตุ มาตาปิตโร, มุตฺตํ ทิสฺวา มหามิคํฯ

    Nandantu mātāpitaro, muttaṃ disvā mahāmigaṃ.

    ๑๑๘.

    118.

    เอวํ ลุทฺทก นนฺทสฺสุ, สห สเพฺพหิ ญาติภิ;

    Evaṃ luddaka nandassu, saha sabbehi ñātibhi;

    ยถาหมชฺช นนฺทามิ, มุตฺตํ ทิสฺวา มหามิคํฯ

    Yathāhamajja nandāmi, muttaṃ disvā mahāmigaṃ.

    ๑๑๙.

    119.

    กถํ ตฺวํ ปโมโกฺข 13 อาสิ, อุปนีตสฺมิ ชีวิเต;

    Kathaṃ tvaṃ pamokkho 14 āsi, upanītasmi jīvite;

    กถํ ปุตฺต อโมเจสิ, กูฎปาสมฺห ลุทฺทโกฯ

    Kathaṃ putta amocesi, kūṭapāsamha luddako.

    ๑๒๐.

    120.

    ภณํ กณฺณสุขํ วาจํ, หทยงฺคํ หทยสฺสิตํ;

    Bhaṇaṃ kaṇṇasukhaṃ vācaṃ, hadayaṅgaṃ hadayassitaṃ;

    สุภาสิตาหิ วาจาหิ, จิตฺตโก มํ อโมจยิฯ

    Subhāsitāhi vācāhi, cittako maṃ amocayi.

    ๑๒๑.

    121.

    ภณํ กณฺณสุขํ วาจํ, หทยงฺคํ หทยสฺสิตํ;

    Bhaṇaṃ kaṇṇasukhaṃ vācaṃ, hadayaṅgaṃ hadayassitaṃ;

    สุภาสิตาหิ วาจาหิ, สุตนา มํ อโมจยิฯ

    Subhāsitāhi vācāhi, sutanā maṃ amocayi.

    ๑๒๒.

    122.

    สุตฺวา กณฺณสุขํ วาจํ, หทยงฺคํ หทยสฺสิตํ;

    Sutvā kaṇṇasukhaṃ vācaṃ, hadayaṅgaṃ hadayassitaṃ;

    สุภาสิตานิ สุตฺวาน, ลุทฺทโก มํ อโมจยิฯ

    Subhāsitāni sutvāna, luddako maṃ amocayi.

    ๑๒๓.

    123.

    เอวํ อานนฺทิโต โหตุ, สห ทาเรหิ ลุทฺทโก;

    Evaṃ ānandito hotu, saha dārehi luddako;

    ยถา มยชฺช นนฺทาม, ทิสฺวา โรหณมาคตํฯ

    Yathā mayajja nandāma, disvā rohaṇamāgataṃ.

    ๑๒๔.

    124.

    นนุ ตฺวํ อวจ 15 ลุทฺท, ‘‘มิคจมฺมานิ อาหริํ’’;

    Nanu tvaṃ avaca 16 ludda, ‘‘migacammāni āhariṃ’’;

    อถ เกน นุ วเณฺณน, มิคจมฺมานิ นาหริฯ

    Atha kena nu vaṇṇena, migacammāni nāhari.

    ๑๒๕.

    125.

    อาคมา เจว หตฺถตฺถํ, กูฎปาสญฺจ โส มิโค;

    Āgamā ceva hatthatthaṃ, kūṭapāsañca so migo;

    อพชฺฌิ ตํ 17 มิคราชํ, ตญฺจ มุตฺตา อุปาสเรฯ

    Abajjhi taṃ 18 migarājaṃ, tañca muttā upāsare.

    ๑๒๖.

    126.

    ตสฺส เม อหุ สํเวโค, อพฺภุโต โลมหํสโน;

    Tassa me ahu saṃvego, abbhuto lomahaṃsano;

    อิมญฺจาหํ มิคํ หเญฺญ, อชฺช หิสฺสามิ ชีวิตํฯ

    Imañcāhaṃ migaṃ haññe, ajja hissāmi jīvitaṃ.

    ๑๒๗.

    127.

    กีทิสา เต มิคา ลุทฺท, กีทิสา ธมฺมิกา มิคา;

    Kīdisā te migā ludda, kīdisā dhammikā migā;

    กถํวณฺณา กถํสีลา, พาฬฺหํ โข เน ปสํสสิฯ

    Kathaṃvaṇṇā kathaṃsīlā, bāḷhaṃ kho ne pasaṃsasi.

    ๑๒๘.

    128.

    โอทาตสิงฺคา สุจิวาฬา, ชาตรูปตจูปมา;

    Odātasiṅgā sucivāḷā, jātarūpatacūpamā;

    ปาทา โลหิตกา เตสํ, อญฺชิตกฺขา มโนรมาฯ

    Pādā lohitakā tesaṃ, añjitakkhā manoramā.

    ๑๒๙.

    129.

    เอทิสา เต มิคา เทว, เอทิสา ธมฺมิกา มิคา;

    Edisā te migā deva, edisā dhammikā migā;

    มาตาเปตฺติภรา เทว, น เต โส อภิหาริตุํ 19

    Mātāpettibharā deva, na te so abhihārituṃ 20.

    ๑๓๐.

    130.

    ทมฺมิ นิกฺขสตํ ลุทฺท, ถูลญฺจ มณิกุณฺฑลํ;

    Dammi nikkhasataṃ ludda, thūlañca maṇikuṇḍalaṃ;

    จตุสฺสทญฺจ 21 ปลฺลงฺกํ, อุมาปุปฺผสรินฺนิภํ 22

    Catussadañca 23 pallaṅkaṃ, umāpupphasarinnibhaṃ 24.

    ๑๓๑.

    131.

    เทฺว จ สาทิสิโย ภริยา, อุสภญฺจ ควํ สตํ;

    Dve ca sādisiyo bhariyā, usabhañca gavaṃ sataṃ;

    ธเมฺมน รชฺชํ กาเรสฺสํ, พหุกาโร เมสิ ลุทฺทกฯ

    Dhammena rajjaṃ kāressaṃ, bahukāro mesi luddaka.

    ๑๓๒.

    132.

    กสิวาณิชฺชา 25 อิณทานํ, อุญฺฉาจริยา จ ลุทฺทก;

    Kasivāṇijjā 26 iṇadānaṃ, uñchācariyā ca luddaka;

    เอเตน ทารํ โปเสหิ, มา ปาปํ อกรี ปุนาติ 27

    Etena dāraṃ posehi, mā pāpaṃ akarī punāti 28.

    โรหณมิคชาตกํ 29 ปญฺจมํฯ

    Rohaṇamigajātakaṃ 30 pañcamaṃ.







    Footnotes:
    1. มรณา (สฺยา. ปี.), มรณ (ก.)
    2. maraṇā (syā. pī.), maraṇa (ka.)
    3. โรหนฺต (สี. ปี.), โรหน (สฺยา.)
    4. rohanta (sī. pī.), rohana (syā.)
    5. พนฺธํ (ก.)
    6. bandhaṃ (ka.)
    7. รุทฺทรูโป (สี. ปี.)
    8. ruddarūpo (sī. pī.)
    9. มปิ (สี. สฺยา. ปี.)
    10. mapi (sī. syā. pī.)
    11. ภยฎฺฐา (ปี.)
    12. bhayaṭṭhā (pī.)
    13. กถํ ปโมโกฺข (สี. ปี.), กถํ เต ปโรโกฺข (?)
    14. kathaṃ pamokkho (sī. pī.), kathaṃ te parokkho (?)
    15. อวจา (สี. ปี.)
    16. avacā (sī. pī.)
    17. อพชฺฌิ ตญฺจ (ปี.)
    18. abajjhi tañca (pī.)
    19. อภิหารยุํ (ก. สี.), อภิหารยิํ (สฺยา.), อภิหารยํ (ปี.)
    20. abhihārayuṃ (ka. sī.), abhihārayiṃ (syā.), abhihārayaṃ (pī.)
    21. จตุรสฺสญฺจ (สฺยา. ก.)
    22. อุมฺมาปุปฺผสิรินฺนิภํ (สี. สฺยา. ปี. ก.)
    23. caturassañca (syā. ka.)
    24. ummāpupphasirinnibhaṃ (sī. syā. pī. ka.)
    25. กสี วณิชฺชา (สี. สฺยา. ปี.)
    26. kasī vaṇijjā (sī. syā. pī.)
    27. อกรา ปุนนฺติ (ก. สี. ปี.)
    28. akarā punanti (ka. sī. pī.)
    29. โรหนฺตมิคชาตกํ (สี. ปี.)
    30. rohantamigajātakaṃ (sī. pī.)



    Related texts:



    อฎฺฐกถา • Aṭṭhakathā / สุตฺตปิฎก (อฎฺฐกถา) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ขุทฺทกนิกาย (อฎฺฐกถา) • Khuddakanikāya (aṭṭhakathā) / ชาตก-อฎฺฐกถา • Jātaka-aṭṭhakathā / [๕๐๑] ๕. โรหณมิคชาตกวณฺณนา • [501] 5. Rohaṇamigajātakavaṇṇanā


    © 1991-2023 The Titi Tudorancea Bulletin | Titi Tudorancea® is a Registered Trademark | Terms of use and privacy policy
    Contact