| Library / Tipiṭaka / තිපිටක • Tipiṭaka / සංයුත්‌තනිකාය • Saṃyuttanikāya |
6. රොහිතස්‌සසුත්‌තං
6. Rohitassasuttaṃ
107. සාවත්‌ථිනිදානං. එකමන්‌තං ඨිතො ඛො රොහිතස්‌සො දෙවපුත්‌තො භගවන්‌තං එතදවොච – ‘‘යත්‌ථ නු ඛො, භන්‌තෙ, න ජායති න ජීයති න මීයති 1 න චවති න උපපජ්‌ජති, සක්‌කා නු ඛො සො, භන්‌තෙ, ගමනෙන ලොකස්‌ස අන්‌තො ඤාතුං වා දට්‌ඨුං වා පාපුණිතුං වා’’ති? ‘‘යත්‌ථ ඛො, ආවුසො, න ජායති න ජීයති න මීයති න චවති න උපපජ්‌ජති, නාහං තං ගමනෙන ලොකස්‌ස අන්‌තං ඤාතෙය්‍යං දට්‌ඨෙය්‍යං පත්‌තෙය්‍යන්‌ති වදාමී’’ති.
107. Sāvatthinidānaṃ. Ekamantaṃ ṭhito kho rohitasso devaputto bhagavantaṃ etadavoca – ‘‘yattha nu kho, bhante, na jāyati na jīyati na mīyati 2 na cavati na upapajjati, sakkā nu kho so, bhante, gamanena lokassa anto ñātuṃ vā daṭṭhuṃ vā pāpuṇituṃ vā’’ti? ‘‘Yattha kho, āvuso, na jāyati na jīyati na mīyati na cavati na upapajjati, nāhaṃ taṃ gamanena lokassa antaṃ ñāteyyaṃ daṭṭheyyaṃ patteyyanti vadāmī’’ti.
‘‘අච්‌ඡරියං, භන්‌තෙ, අබ්‌භුතං, භන්‌තෙ! යාවසුභාසිතමිදං, භන්‌තෙ, භගවතා – ‘යත්‌ථ ඛො, ආවුසො, න ජායති න ජීයති න මීයති න චවති න උපපජ්‌ජති, නාහං තං ගමනෙන ලොකස්‌ස අන්‌තං ඤාතෙය්‍යං දට්‌ඨෙය්‍යං පත්‌තෙය්‍යන්‌ති වදාමී’ති.
‘‘Acchariyaṃ, bhante, abbhutaṃ, bhante! Yāvasubhāsitamidaṃ, bhante, bhagavatā – ‘yattha kho, āvuso, na jāyati na jīyati na mīyati na cavati na upapajjati, nāhaṃ taṃ gamanena lokassa antaṃ ñāteyyaṃ daṭṭheyyaṃ patteyyanti vadāmī’ti.
‘‘භූතපුබ්‌බාහං, භන්‌තෙ, රොහිතස්‌සො නාම ඉසි අහොසිං භොජපුත්‌තො ඉද්‌ධිමා වෙහාසඞ්‌ගමො. තස්‌ස මය්‌හං, භන්‌තෙ, එවරූපො ජවො අහොසි; සෙය්‍යථාපි නාම දළ්‌හධම්‌මා 3 ධනුග්‌ගහො සුසික්‌ඛිතො කතහත්‌ථො කතයොග්‌ගො කතූපාසනො ලහුකෙන අසනෙන අප්‌පකසිරෙනෙව තිරියං තාලච්‌ඡායං අතිපාතෙය්‍ය. තස්‌ස මය්‌හං, භන්‌තෙ, එවරූපො පදවීතිහාරො අහොසි; සෙය්‍යථාපි නාම පුරත්‌ථිමා සමුද්‌දා පච්‌ඡිමො සමුද්‌දො. තස්‌ස මය්‌හං, භන්‌තෙ, එවරූපං ඉච්‌ඡාගතං උප්‌පජ්‌ජි – ‘අහං ගමනෙන ලොකස්‌ස අන්‌තං පාපුණිස්‌සාමී’ති. සො ඛ්‌වාහං, භන්‌තෙ, එවරූපෙන ජවෙන සමන්‌නාගතො එවරූපෙන ච පදවීතිහාරෙන අඤ්‌ඤත්‍රෙව අසිත-පීත-ඛායිත-සායිතා අඤ්‌ඤත්‍ර උච්‌චාර-පස්‌සාවකම්‌මා අඤ්‌ඤත්‍ර නිද්‌දාකිලමථපටිවිනොදනා වස්‌සසතායුකො වස්‌සසතජීවී වස්‌සසතං ගන්‌ත්‌වා අප්‌පත්‌වාව ලොකස්‌ස අන්‌තං අන්‌තරාව කාලඞ්‌කතො.
‘‘Bhūtapubbāhaṃ, bhante, rohitasso nāma isi ahosiṃ bhojaputto iddhimā vehāsaṅgamo. Tassa mayhaṃ, bhante, evarūpo javo ahosi; seyyathāpi nāma daḷhadhammā 4 dhanuggaho susikkhito katahattho katayoggo katūpāsano lahukena asanena appakasireneva tiriyaṃ tālacchāyaṃ atipāteyya. Tassa mayhaṃ, bhante, evarūpo padavītihāro ahosi; seyyathāpi nāma puratthimā samuddā pacchimo samuddo. Tassa mayhaṃ, bhante, evarūpaṃ icchāgataṃ uppajji – ‘ahaṃ gamanena lokassa antaṃ pāpuṇissāmī’ti. So khvāhaṃ, bhante, evarūpena javena samannāgato evarūpena ca padavītihārena aññatreva asita-pīta-khāyita-sāyitā aññatra uccāra-passāvakammā aññatra niddākilamathapaṭivinodanā vassasatāyuko vassasatajīvī vassasataṃ gantvā appatvāva lokassa antaṃ antarāva kālaṅkato.
‘‘අච්‌ඡරියං, භන්‌තෙ, අබ්‌භුතං, භන්‌තෙ! යාවසුභාසිතමිදං, භන්‌තෙ, භගවතා – ‘යත්‌ථ ඛො, ආවුසො, න ජායති න ජීයති න මීයති න චවති න උපපජ්‌ජති, නාහං තං ගමනෙන ලොකස්‌ස අන්‌තං ඤාතෙය්‍යං දට්‌ඨෙය්‍යං පත්‌තෙය්‍යන්‌ති වදාමී’’’ති.
‘‘Acchariyaṃ, bhante, abbhutaṃ, bhante! Yāvasubhāsitamidaṃ, bhante, bhagavatā – ‘yattha kho, āvuso, na jāyati na jīyati na mīyati na cavati na upapajjati, nāhaṃ taṃ gamanena lokassa antaṃ ñāteyyaṃ daṭṭheyyaṃ patteyyanti vadāmī’’’ti.
‘‘න ඛො පනාහං, ආවුසො, අප්‌පත්‌වා ලොකස්‌ස අන්‌තං දුක්‌ඛස්‌ස අන්‌තකිරියං වදාමි. අපි ච ඛ්‌වාහං, ආවුසො, ඉමස්‌මිංයෙව බ්‍යාමමත්‌තෙ කළෙවරෙ සසඤ්‌ඤිම්‌හි සමනකෙ ලොකඤ්‌ච පඤ්‌ඤපෙමි ලොකසමුදයඤ්‌ච ලොකනිරොධඤ්‌ච ලොකනිරොධගාමිනිඤ්‌ච පටිපදන්‌ති.
‘‘Na kho panāhaṃ, āvuso, appatvā lokassa antaṃ dukkhassa antakiriyaṃ vadāmi. Api ca khvāhaṃ, āvuso, imasmiṃyeva byāmamatte kaḷevare sasaññimhi samanake lokañca paññapemi lokasamudayañca lokanirodhañca lokanirodhagāminiñca paṭipadanti.
‘‘ගමනෙන න පත්‌තබ්‌බො, ලොකස්‌සන්‌තො කුදාචනං;
‘‘Gamanena na pattabbo, lokassanto kudācanaṃ;
න ච අප්‌පත්‌වා ලොකන්‌තං, දුක්‌ඛා අත්‌ථි පමොචනං.
Na ca appatvā lokantaṃ, dukkhā atthi pamocanaṃ.
‘‘තස්‌මා හවෙ ලොකවිදූ සුමෙධො,
‘‘Tasmā have lokavidū sumedho,
ලොකන්‌තගූ වුසිතබ්‍රහ්‌මචරියො;
Lokantagū vusitabrahmacariyo;
ලොකස්‌ස අන්‌තං සමිතාවි ඤත්‌වා,
Lokassa antaṃ samitāvi ñatvā,
නාසීසති ලොකමිමං පරඤ්‌චා’’ති.
Nāsīsati lokamimaṃ parañcā’’ti.
Footnotes:
Related texts:
අට්‌ඨකථා • Aṭṭhakathā / සුත්‌තපිටක (අට්‌ඨකථා) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / සංයුත්‌තනිකාය (අට්‌ඨකථා) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / 6. රොහිතස්‌සසුත්‌තවණ්‌ණනා • 6. Rohitassasuttavaṇṇanā
ටීකා • Tīkā / සුත්‌තපිටක (ටීකා) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / සංයුත්‌තනිකාය (ටීකා) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) / 6. රොහිතස්‌සසුත්‌තවණ්‌ණනා • 6. Rohitassasuttavaṇṇanā
