| Library / Tipiṭaka / តិបិដក • Tipiṭaka / អង្គុត្តរនិកាយ (អដ្ឋកថា) • Aṅguttaranikāya (aṭṭhakathā) |
៥. រោហិតស្សសុត្តវណ្ណនា
5. Rohitassasuttavaṇṇanā
៤៥. បញ្ចមេ យត្ថាតិ ចក្កវាឡលោកស្ស ឯកោកាសេ ភុម្មំ។ ន ចវតិ ន ឧបបជ្ជតីតិ ឥទំ អបរាបរំ ចុតិបដិសន្ធិវសេន គហិតំ។ គមនេនាតិ បទគមនេន។ លោកស្ស អន្តន្តិ សត្ថា សង្ខារលោកស្ស អន្តំ សន្ធាយ វទតិ។ ញាតេយ្យន្តិអាទីសុ ញាតព្ពំ ទដ្ឋព្ពំ បត្តព្ពន្តិ អត្ថោ។ ឥតិ ទេវបុត្តេន ចក្កវាឡលោកស្ស អន្តោ បុច្ឆិតោ, សត្ថារា សង្ខារលោកស្ស កថិតោ ។ សោ បន ‘‘អត្តនោ បញ្ហេន សទ្ធិំ សត្ថុ ព្យាករណំ សមេតី’’តិ សញ្ញាយ សម្បហំសន្តោ អច្ឆរិយន្តិអាទិមាហ។
45. Pañcame yatthāti cakkavāḷalokassa ekokāse bhummaṃ. Na cavati na upapajjatīti idaṃ aparāparaṃ cutipaṭisandhivasena gahitaṃ. Gamanenāti padagamanena. Lokassa antanti satthā saṅkhāralokassa antaṃ sandhāya vadati. Ñāteyyantiādīsu ñātabbaṃ daṭṭhabbaṃ pattabbanti attho. Iti devaputtena cakkavāḷalokassa anto pucchito, satthārā saṅkhāralokassa kathito . So pana ‘‘attano pañhena saddhiṃ satthu byākaraṇaṃ sametī’’ti saññāya sampahaṃsanto acchariyantiādimāha.
ទឡ្ហធម្មាតិ ទឡ្ហធនុ ឧត្តមប្បមាណេន ធនុនា សមន្នាគតោ។ ធនុគ្គហោតិ ធនុអាចរិយោ។ សិក្ខិតោតិ ទ្វាទស វស្សានិ ធនុសិប្បំ សិក្ខិតោ។ កតហត្ថោតិ ឧសភប្បមាណេបិ វាលគ្គំ វិជ្ឈិតុំ សមត្ថភាវេន កតហត្ថោ។ កតូបាសនោតិ កតសរក្ខេបោ ទស្សិតសិប្បោ។ អសនេនាតិ កណ្ឌេន។ អតិបាតេយ្យាតិ អតិក្កមេយ្យ។ យាវតា សោ តាលច្ឆាទិំ អតិក្កមេយ្យ, តាវតា កាលេន ឯកំ ចក្កវាឡំ អតិក្កមាមីតិ អត្តនោ ជវសម្បត្តិំ ទស្សេតិ។
Daḷhadhammāti daḷhadhanu uttamappamāṇena dhanunā samannāgato. Dhanuggahoti dhanuācariyo. Sikkhitoti dvādasa vassāni dhanusippaṃ sikkhito. Katahatthoti usabhappamāṇepi vālaggaṃ vijjhituṃ samatthabhāvena katahattho. Katūpāsanoti katasarakkhepo dassitasippo. Asanenāti kaṇḍena. Atipāteyyāti atikkameyya. Yāvatā so tālacchādiṃ atikkameyya, tāvatā kālena ekaṃ cakkavāḷaṃ atikkamāmīti attano javasampattiṃ dasseti.
បុរត្ថិមា សមុទ្ទា បច្ឆិមោតិ យថា បុរត្ថិមា សមុទ្ទា បច្ឆិមសមុទ្ទោ ទូរេ, ឯវំ មេ ទូរេ បទវីតិហារោ អហោសីតិ វទតិ។ សោ កិរ បាចីនចក្កវាឡមុខវដ្ដិយំ ឋិតោ បាទំ បសារេត្វា បច្ឆិមចក្កវាឡមុខវដ្ដិំ អតិក្កមតិ, បុន ទុតិយបាទំ បសារេត្វា បរចក្កវាឡមុខវដ្ដិំ អតិក្កមតិ។ ឥច្ឆាគតន្តិ ឥច្ឆា ឯវ។ អញ្ញត្រេវាតិ និប្បបញ្ចតំ ទស្សេតិ។ ភិក្ខាចារកាលេ កិរេស នាគលតាទន្តកដ្ឋំ ខាទិត្វា អនោតត្តេ មុខំ ធោវិត្វា កាលេ សម្បត្តេ ឧត្តរកុរុម្ហិ បិណ្ឌាយ ចរិត្វា ចក្កវាឡមុខវដ្ដិយំ និសិន្នោ ភត្តកិច្ចំ ករោតិ, តត្ថ មុហុត្តំ វិស្សមិត្វា បុន ជវតិ។ វស្សសតាយុកោតិ តទា ទីឃាយុកកាលោ ហោតិ, អយំ បន វស្សសតាវសិដ្ឋេ អាយុម្ហិ គមនំ អារភិ។ វស្សសតជីវីតិ តំ វស្សសតំ អនន្តរាយេន ជីវន្តោ។ អន្តរាយេវ កាលង្កតោតិ ចក្កវាឡលោកស្ស អន្តំ អប្បត្វា អន្តរាវ មតោ។ សោ បន តត្ថ កាលំ កត្វាបិ អាគន្ត្វា ឥមស្មិំយេវ ចក្កវាឡេ និព្ពត្តិ។
Puratthimā samuddā pacchimoti yathā puratthimā samuddā pacchimasamuddo dūre, evaṃ me dūre padavītihāro ahosīti vadati. So kira pācīnacakkavāḷamukhavaṭṭiyaṃ ṭhito pādaṃ pasāretvā pacchimacakkavāḷamukhavaṭṭiṃ atikkamati, puna dutiyapādaṃ pasāretvā paracakkavāḷamukhavaṭṭiṃ atikkamati. Icchāgatanti icchā eva. Aññatrevāti nippapañcataṃ dasseti. Bhikkhācārakāle kiresa nāgalatādantakaṭṭhaṃ khāditvā anotatte mukhaṃ dhovitvā kāle sampatte uttarakurumhi piṇḍāya caritvā cakkavāḷamukhavaṭṭiyaṃ nisinno bhattakiccaṃ karoti, tattha muhuttaṃ vissamitvā puna javati. Vassasatāyukoti tadā dīghāyukakālo hoti, ayaṃ pana vassasatāvasiṭṭhe āyumhi gamanaṃ ārabhi. Vassasatajīvīti taṃ vassasataṃ anantarāyena jīvanto. Antarāyeva kālaṅkatoti cakkavāḷalokassa antaṃ appatvā antarāva mato. So pana tattha kālaṃ katvāpi āgantvā imasmiṃyeva cakkavāḷe nibbatti.
អប្បត្វាតិ សង្ខារលោកស្ស អន្តំ អប្បត្វា។ ទុក្ខស្សាតិ វដ្ដទុក្ខស្ស។ អន្តកិរិយន្តិ បរិយន្តករណំ។ កឡេវរេតិ អត្តភាវេ។ សសញ្ញិម្ហិ សមនកេតិ សសញ្ញេ សចិត្តកេ។ លោកន្តិ ទុក្ខសច្ចំ។ លោកសមុទយន្តិ សមុទយសច្ចំ។ លោកនិរោធន្តិ និរោធសច្ចំ។ បដិបទន្តិ មគ្គសច្ចំ។ ឥតិ ‘‘នាហំ, អាវុសោ, ឥមានិ ចត្តារិ សច្ចានិ តិណកដ្ឋាទីសុ បញ្ញបេមិ, ឥមស្មិំ បន ចតុមហាភូតិកេ កាយស្មិំយេវ បញ្ញបេមី’’តិ ទស្សេតិ។ សមិតាវីតិ សមិតបាបោ។ នាសីសតីតិ ន បត្ថេតិ។ ឆដ្ឋំ ឧត្តានត្ថមេវាតិ។
Appatvāti saṅkhāralokassa antaṃ appatvā. Dukkhassāti vaṭṭadukkhassa. Antakiriyanti pariyantakaraṇaṃ. Kaḷevareti attabhāve. Sasaññimhi samanaketi sasaññe sacittake. Lokanti dukkhasaccaṃ. Lokasamudayanti samudayasaccaṃ. Lokanirodhanti nirodhasaccaṃ. Paṭipadanti maggasaccaṃ. Iti ‘‘nāhaṃ, āvuso, imāni cattāri saccāni tiṇakaṭṭhādīsu paññapemi, imasmiṃ pana catumahābhūtike kāyasmiṃyeva paññapemī’’ti dasseti. Samitāvīti samitapāpo. Nāsīsatīti na pattheti. Chaṭṭhaṃ uttānatthamevāti.
Related texts:
តិបិដក (មូល) • Tipiṭaka (Mūla) / សុត្តបិដក • Suttapiṭaka / អង្គុត្តរនិកាយ • Aṅguttaranikāya / ៥. រោហិតស្សសុត្តំ • 5. Rohitassasuttaṃ
ដីកា • Tīkā / សុត្តបិដក (ដីកា) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / អង្គុត្តរនិកាយ (ដីកា) • Aṅguttaranikāya (ṭīkā) / ៥-៦. រោហិតស្សសុត្តាទិវណ្ណនា • 5-6. Rohitassasuttādivaṇṇanā
