| Library / Tipiṭaka / ತಿಪಿಟಕ • Tipiṭaka / ಸಂಯುತ್ತನಿಕಾಯ (ಅಟ್ಠಕಥಾ) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) |
೬. ರೋಹಿತಸ್ಸಸುತ್ತವಣ್ಣನಾ
6. Rohitassasuttavaṇṇanā
೧೦೭. ಛಟ್ಠೇ ಯತ್ಥಾತಿ ಚಕ್ಕವಾಳಲೋಕಸ್ಸ ಏಕೋಕಾಸೇ ಭುಮ್ಮಂ। ನ ಚವತಿ ನ ಉಪಪಜ್ಜತೀತಿ ಇದಂ ಅಪರಾಪರಂ ಚುತಿಪಟಿಸನ್ಧಿವಸೇನ ಗಹಿತಂ। ಗಮನೇನಾತಿ ಪದಗಮನೇನ। ನಾಹಂ ತಂ ಲೋಕಸ್ಸ ಅನ್ತನ್ತಿ ಸತ್ಥಾ ಸಙ್ಖಾರಲೋಕಸ್ಸ ಅನ್ತಂ ಸನ್ಧಾಯ ವದತಿ। ಞಾತೇಯ್ಯನ್ತಿಆದೀಸು ಞಾತಬ್ಬಂ, ದಟ್ಠಬ್ಬಂ, ಪತ್ತಬ್ಬನ್ತಿ ಅತ್ಥೋ।
107. Chaṭṭhe yatthāti cakkavāḷalokassa ekokāse bhummaṃ. Na cavati na upapajjatīti idaṃ aparāparaṃ cutipaṭisandhivasena gahitaṃ. Gamanenāti padagamanena. Nāhaṃ taṃ lokassa antanti satthā saṅkhāralokassa antaṃ sandhāya vadati. Ñāteyyantiādīsu ñātabbaṃ, daṭṭhabbaṃ, pattabbanti attho.
ಇತಿ ದೇವಪುತ್ತೇನ ಚಕ್ಕವಾಳಲೋಕಸ್ಸ ಅನ್ತೋ ಪುಚ್ಛಿತೋ, ಸತ್ಥಾರಾ ಸಙ್ಖಾರಲೋಕಸ್ಸ ಕಥಿತೋ। ಸೋ ಪನ ಅತ್ತನೋ ಪಞ್ಹೇನ ಸದ್ಧಿಂ ಸತ್ಥು ಬ್ಯಾಕರಣಂ ಸಮೇತೀತಿ ಸಞ್ಞಾಯ ಪಸಂಸನ್ತೋ ಅಚ್ಛರಿಯನ್ತಿಆದಿಮಾಹ।
Iti devaputtena cakkavāḷalokassa anto pucchito, satthārā saṅkhāralokassa kathito. So pana attano pañhena saddhiṃ satthu byākaraṇaṃ sametīti saññāya pasaṃsanto acchariyantiādimāha.
ದಳ್ಹಧಮ್ಮೋತಿ ದಳ್ಹಧನು, ಉತ್ತಮಪ್ಪಮಾಣೇನ ಧನುನಾ ಸಮನ್ನಾಗತೋ। ಧನುಗ್ಗಹೋತಿ ಧನುಆಚರಿಯೋ। ಸುಸಿಕ್ಖಿತೋತಿ ದಸ ದ್ವಾದಸ ವಸ್ಸಾನಿ ಧನುಸಿಪ್ಪಂ ಸಿಕ್ಖಿತೋ। ಕತಹತ್ಥೋತಿ ಉಸಭಪ್ಪಮಾಣೇಪಿ ವಾಲಗ್ಗಂ ವಿಜ್ಝಿತುಂ ಸಮತ್ಥಭಾವೇನ ಕತಹತ್ಥೋ। ಕತೂಪಾಸನೋತಿ ಕತಸರಕ್ಖೇಪೋ ದಸ್ಸಿತಸಿಪ್ಪೋ। ಅಸನೇನಾತಿ ಕಣ್ಡೇನ। ಅತಿಪಾತೇಯ್ಯಾತಿ ಅತಿಕ್ಕಮೇಯ್ಯ। ಯಾವತಾ ಸೋ ತಾಲಚ್ಛಾಯಂ ಅತಿಕ್ಕಮೇಯ್ಯ, ತಾವತಾ ಕಾಲೇನ ಏಕಚಕ್ಕವಾಳಂ ಅತಿಕ್ಕಮಾಮೀತಿ ಅತ್ತನೋ ಜವಸಮ್ಪತ್ತಿಂ ದಸ್ಸೇತಿ।
Daḷhadhammoti daḷhadhanu, uttamappamāṇena dhanunā samannāgato. Dhanuggahoti dhanuācariyo. Susikkhitoti dasa dvādasa vassāni dhanusippaṃ sikkhito. Katahatthoti usabhappamāṇepi vālaggaṃ vijjhituṃ samatthabhāvena katahattho. Katūpāsanoti katasarakkhepo dassitasippo. Asanenāti kaṇḍena. Atipāteyyāti atikkameyya. Yāvatā so tālacchāyaṃ atikkameyya, tāvatā kālena ekacakkavāḷaṃ atikkamāmīti attano javasampattiṃ dasseti.
ಪುರತ್ಥಿಮಾ ಸಮುದ್ದಾ ಪಚ್ಛಿಮೋತಿ ಯಥಾ ಪುರತ್ಥಿಮಸಮುದ್ದಾ ಪಚ್ಛಿಮಸಮುದ್ದೋ ದೂರೇ, ಏವಂ ಮೇ ದೂರೇ ಪದವೀತಿಹಾರೋ ಅಹೋಸೀತಿ ವದತಿ। ಸೋ ಕಿರ ಪಾಚೀನಚಕ್ಕವಾಳಮುಖವಟ್ಟಿಯಂ ಠಿತೋ ಪಾದಂ ಪಸಾರೇತ್ವಾ ಪಚ್ಛಿಮಚಕ್ಕವಾಳಮುಖವಟ್ಟಿಯಂ ಅಕ್ಕಮತಿ, ಪುನ ದುತಿಯಂ ಪಾದಂ ಪಸಾರೇತ್ವಾ ಪರಚಕ್ಕವಾಳಮುಖವಟ್ಟಿಯಂ ಅಕ್ಕಮತಿ। ಇಚ್ಛಾಗತನ್ತಿ ಇಚ್ಛಾ ಏವ। ಅಞ್ಞತ್ರೇವಾತಿ ನಿಪ್ಪಪಞ್ಚತಂ ದಸ್ಸೇತಿ। ಭಿಕ್ಖಾಚಾರಕಾಲೇ ಕಿರೇಸ ನಾಗಲತಾದನ್ತಕಟ್ಠಂ ಖಾದಿತ್ವಾ ಅನೋತತ್ತೇ ಮುಖಂ ಧೋವಿತ್ವಾ ಕಾಲೇ ಸಮ್ಪತ್ತೇ ಉತ್ತರಕುರುಮ್ಹಿ ಪಿಣ್ಡಾಯ ಚರಿತ್ವಾ ಚಕ್ಕವಾಳಮುಖವಟ್ಟಿಯಂ ನಿಸಿನ್ನೋ ಭತ್ತಕಿಚ್ಚಂ ಕರೋತಿ, ತತ್ಥ ಮುಹುತ್ತಂ ವಿಸ್ಸಮಿತ್ವಾ ಪುನ ಜವತಿ। ವಸ್ಸಸತಾಯುಕೋತಿ ತದಾ ದೀಘಾಯುಕಕಾಲೋ ಹೋತಿ, ಅಯಂ ಪನ ವಸ್ಸಸತಾವಸಿಟ್ಠೇ ಆಯುಮ್ಹಿ ಗಮನಂ ಆರಭಿ। ವಸ್ಸಸತಜೀವೀತಿ ತಂ ವಸ್ಸಸತಂ ಅನನ್ತರಾಯೇನ ಜೀವನ್ತೋ। ಅನ್ತರಾವ ಕಾಲಙ್ಕತೋತಿ ಚಕ್ಕವಾಳಲೋಕಸ್ಸ ಅನ್ತಂ ಅಪ್ಪತ್ವಾ ಅನ್ತರಾವ ಮತೋ। ಸೋ ಪನ ತತ್ಥ ಕಾಲಂ ಕತ್ವಾಪಿ ಆಗನ್ತ್ವಾ ಇಮಸ್ಮಿಂಯೇವ ಚಕ್ಕವಾಳೇ ನಿಬ್ಬತ್ತಿ। ಅಪ್ಪತ್ವಾತಿ ಸಙ್ಖಾರಲೋಕಸ್ಸ ಅನ್ತಂ ಅಪ್ಪತ್ವಾ। ದುಕ್ಖಸ್ಸಾತಿ ವಟ್ಟದುಕ್ಖಸ್ಸ। ಅನ್ತಕಿರಿಯನ್ತಿ ಪರಿಯನ್ತಕರಣಂ। ಕಳೇವರೇತಿ ಅತ್ತಭಾವೇ। ಸಸಞ್ಞಿಮ್ಹಿ ಸಮನಕೇತಿ ಸಸಞ್ಞೇ ಸಚಿತ್ತೇ। ಲೋಕನ್ತಿ ದುಕ್ಖಸಚ್ಚಂ। ಲೋಕಸಮುದಯನ್ತಿ ಸಮುದಯಸಚ್ಚಂ। ಲೋಕನಿರೋಧನ್ತಿ ನಿರೋಧಸಚ್ಚಂ। ಪಟಿಪದನ್ತಿ ಮಗ್ಗಸಚ್ಚಂ। ಇತಿ – ‘‘ನಾಹಂ, ಆವುಸೋ, ಇಮಾನಿ ಚತ್ತಾರಿ ಸಚ್ಚಾನಿ ತಿಣಕಟ್ಠಾದೀಸು ಪಞ್ಞಪೇಮಿ , ಇಮಸ್ಮಿಂ ಪನ ಚಾತುಮಹಾಭೂತಿಕೇ ಕಾಯಸ್ಮಿಂ ಯೇವ ಪಞ್ಞಪೇಮೀ’’ತಿ ದಸ್ಸೇತಿ। ಸಮಿತಾವೀತಿ ಸಮಿತಪಾಪೋ। ನಾಸೀಸತೀತಿ ನ ಪತ್ಥೇತಿ। ಛಟ್ಠಂ।
Puratthimā samuddā pacchimoti yathā puratthimasamuddā pacchimasamuddo dūre, evaṃ me dūre padavītihāro ahosīti vadati. So kira pācīnacakkavāḷamukhavaṭṭiyaṃ ṭhito pādaṃ pasāretvā pacchimacakkavāḷamukhavaṭṭiyaṃ akkamati, puna dutiyaṃ pādaṃ pasāretvā paracakkavāḷamukhavaṭṭiyaṃ akkamati. Icchāgatanti icchā eva. Aññatrevāti nippapañcataṃ dasseti. Bhikkhācārakāle kiresa nāgalatādantakaṭṭhaṃ khāditvā anotatte mukhaṃ dhovitvā kāle sampatte uttarakurumhi piṇḍāya caritvā cakkavāḷamukhavaṭṭiyaṃ nisinno bhattakiccaṃ karoti, tattha muhuttaṃ vissamitvā puna javati. Vassasatāyukoti tadā dīghāyukakālo hoti, ayaṃ pana vassasatāvasiṭṭhe āyumhi gamanaṃ ārabhi. Vassasatajīvīti taṃ vassasataṃ anantarāyena jīvanto. Antarāva kālaṅkatoti cakkavāḷalokassa antaṃ appatvā antarāva mato. So pana tattha kālaṃ katvāpi āgantvā imasmiṃyeva cakkavāḷe nibbatti. Appatvāti saṅkhāralokassa antaṃ appatvā. Dukkhassāti vaṭṭadukkhassa. Antakiriyanti pariyantakaraṇaṃ. Kaḷevareti attabhāve. Sasaññimhi samanaketi sasaññe sacitte. Lokanti dukkhasaccaṃ. Lokasamudayanti samudayasaccaṃ. Lokanirodhanti nirodhasaccaṃ. Paṭipadanti maggasaccaṃ. Iti – ‘‘nāhaṃ, āvuso, imāni cattāri saccāni tiṇakaṭṭhādīsu paññapemi , imasmiṃ pana cātumahābhūtike kāyasmiṃ yeva paññapemī’’ti dasseti. Samitāvīti samitapāpo. Nāsīsatīti na pattheti. Chaṭṭhaṃ.
೧೦೮-೧೦೯. ಸತ್ತಮಟ್ಠಮಾನಿ ವುತ್ತತ್ಥಾನೇವ। ಸತ್ತಮಂ, ಅಟ್ಠಮಂ।
108-109. Sattamaṭṭhamāni vuttatthāneva. Sattamaṃ, aṭṭhamaṃ.
Related texts:
ತಿಪಿಟಕ (ಮೂಲ) • Tipiṭaka (Mūla) / ಸುತ್ತಪಿಟಕ • Suttapiṭaka / ಸಂಯುತ್ತನಿಕಾಯ • Saṃyuttanikāya
೬. ರೋಹಿತಸ್ಸಸುತ್ತಂ • 6. Rohitassasuttaṃ
೭. ನನ್ದಸುತ್ತಂ • 7. Nandasuttaṃ
೮. ನನ್ದಿವಿಸಾಲಸುತ್ತಂ • 8. Nandivisālasuttaṃ
ಟೀಕಾ • Tīkā / ಸುತ್ತಪಿಟಕ (ಟೀಕಾ) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / ಸಂಯುತ್ತನಿಕಾಯ (ಟೀಕಾ) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā)
೬. ರೋಹಿತಸ್ಸಸುತ್ತವಣ್ಣನಾ • 6. Rohitassasuttavaṇṇanā
೭-೮. ನನ್ದಸುತ್ತನನ್ದಿವಿಸಾಲಸುತ್ತವಣ್ಣನಾ • 7-8. Nandasuttanandivisālasuttavaṇṇanā
