| Library / Tipiṭaka / ਤਿਪਿਟਕ • Tipiṭaka / ਸਂਯੁਤ੍ਤਨਿਕਾਯ (ਅਟ੍ਠਕਥਾ) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) |
੬. ਰੋਹਿਤਸ੍ਸਸੁਤ੍ਤવਣ੍ਣਨਾ
6. Rohitassasuttavaṇṇanā
੧੦੭. ਛਟ੍ਠੇ ਯਤ੍ਥਾਤਿ ਚਕ੍ਕવਾਲ਼ਲੋਕਸ੍ਸ ਏਕੋਕਾਸੇ ਭੁਮ੍ਮਂ। ਨ ਚવਤਿ ਨ ਉਪਪਜ੍ਜਤੀਤਿ ਇਦਂ ਅਪਰਾਪਰਂ ਚੁਤਿਪਟਿਸਨ੍ਧਿવਸੇਨ ਗਹਿਤਂ। ਗਮਨੇਨਾਤਿ ਪਦਗਮਨੇਨ। ਨਾਹਂ ਤਂ ਲੋਕਸ੍ਸ ਅਨ੍ਤਨ੍ਤਿ ਸਤ੍ਥਾ ਸਙ੍ਖਾਰਲੋਕਸ੍ਸ ਅਨ੍ਤਂ ਸਨ੍ਧਾਯ વਦਤਿ। ਞਾਤੇਯ੍ਯਨ੍ਤਿਆਦੀਸੁ ਞਾਤਬ੍ਬਂ, ਦਟ੍ਠਬ੍ਬਂ, ਪਤ੍ਤਬ੍ਬਨ੍ਤਿ ਅਤ੍ਥੋ।
107. Chaṭṭhe yatthāti cakkavāḷalokassa ekokāse bhummaṃ. Na cavati na upapajjatīti idaṃ aparāparaṃ cutipaṭisandhivasena gahitaṃ. Gamanenāti padagamanena. Nāhaṃ taṃ lokassa antanti satthā saṅkhāralokassa antaṃ sandhāya vadati. Ñāteyyantiādīsu ñātabbaṃ, daṭṭhabbaṃ, pattabbanti attho.
ਇਤਿ ਦੇવਪੁਤ੍ਤੇਨ ਚਕ੍ਕવਾਲ਼ਲੋਕਸ੍ਸ ਅਨ੍ਤੋ ਪੁਚ੍ਛਿਤੋ, ਸਤ੍ਥਾਰਾ ਸਙ੍ਖਾਰਲੋਕਸ੍ਸ ਕਥਿਤੋ। ਸੋ ਪਨ ਅਤ੍ਤਨੋ ਪਞ੍ਹੇਨ ਸਦ੍ਧਿਂ ਸਤ੍ਥੁ ਬ੍ਯਾਕਰਣਂ ਸਮੇਤੀਤਿ ਸਞ੍ਞਾਯ ਪਸਂਸਨ੍ਤੋ ਅਚ੍ਛਰਿਯਨ੍ਤਿਆਦਿਮਾਹ।
Iti devaputtena cakkavāḷalokassa anto pucchito, satthārā saṅkhāralokassa kathito. So pana attano pañhena saddhiṃ satthu byākaraṇaṃ sametīti saññāya pasaṃsanto acchariyantiādimāha.
ਦਲ਼੍ਹਧਮ੍ਮੋਤਿ ਦਲ਼੍ਹਧਨੁ, ਉਤ੍ਤਮਪ੍ਪਮਾਣੇਨ ਧਨੁਨਾ ਸਮਨ੍ਨਾਗਤੋ। ਧਨੁਗ੍ਗਹੋਤਿ ਧਨੁਆਚਰਿਯੋ। ਸੁਸਿਕ੍ਖਿਤੋਤਿ ਦਸ ਦ੍વਾਦਸ વਸ੍ਸਾਨਿ ਧਨੁਸਿਪ੍ਪਂ ਸਿਕ੍ਖਿਤੋ। ਕਤਹਤ੍ਥੋਤਿ ਉਸਭਪ੍ਪਮਾਣੇਪਿ વਾਲਗ੍ਗਂ વਿਜ੍ਝਿਤੁਂ ਸਮਤ੍ਥਭਾવੇਨ ਕਤਹਤ੍ਥੋ। ਕਤੂਪਾਸਨੋਤਿ ਕਤਸਰਕ੍ਖੇਪੋ ਦਸ੍ਸਿਤਸਿਪ੍ਪੋ। ਅਸਨੇਨਾਤਿ ਕਣ੍ਡੇਨ। ਅਤਿਪਾਤੇਯ੍ਯਾਤਿ ਅਤਿਕ੍ਕਮੇਯ੍ਯ। ਯਾવਤਾ ਸੋ ਤਾਲਚ੍ਛਾਯਂ ਅਤਿਕ੍ਕਮੇਯ੍ਯ, ਤਾવਤਾ ਕਾਲੇਨ ਏਕਚਕ੍ਕવਾਲ਼ਂ ਅਤਿਕ੍ਕਮਾਮੀਤਿ ਅਤ੍ਤਨੋ ਜવਸਮ੍ਪਤ੍ਤਿਂ ਦਸ੍ਸੇਤਿ।
Daḷhadhammoti daḷhadhanu, uttamappamāṇena dhanunā samannāgato. Dhanuggahoti dhanuācariyo. Susikkhitoti dasa dvādasa vassāni dhanusippaṃ sikkhito. Katahatthoti usabhappamāṇepi vālaggaṃ vijjhituṃ samatthabhāvena katahattho. Katūpāsanoti katasarakkhepo dassitasippo. Asanenāti kaṇḍena. Atipāteyyāti atikkameyya. Yāvatā so tālacchāyaṃ atikkameyya, tāvatā kālena ekacakkavāḷaṃ atikkamāmīti attano javasampattiṃ dasseti.
ਪੁਰਤ੍ਥਿਮਾ ਸਮੁਦ੍ਦਾ ਪਚ੍ਛਿਮੋਤਿ ਯਥਾ ਪੁਰਤ੍ਥਿਮਸਮੁਦ੍ਦਾ ਪਚ੍ਛਿਮਸਮੁਦ੍ਦੋ ਦੂਰੇ, ਏવਂ ਮੇ ਦੂਰੇ ਪਦવੀਤਿਹਾਰੋ ਅਹੋਸੀਤਿ વਦਤਿ। ਸੋ ਕਿਰ ਪਾਚੀਨਚਕ੍ਕવਾਲ਼ਮੁਖવਟ੍ਟਿਯਂ ਠਿਤੋ ਪਾਦਂ ਪਸਾਰੇਤ੍વਾ ਪਚ੍ਛਿਮਚਕ੍ਕવਾਲ਼ਮੁਖવਟ੍ਟਿਯਂ ਅਕ੍ਕਮਤਿ, ਪੁਨ ਦੁਤਿਯਂ ਪਾਦਂ ਪਸਾਰੇਤ੍વਾ ਪਰਚਕ੍ਕવਾਲ਼ਮੁਖવਟ੍ਟਿਯਂ ਅਕ੍ਕਮਤਿ। ਇਚ੍ਛਾਗਤਨ੍ਤਿ ਇਚ੍ਛਾ ਏવ। ਅਞ੍ਞਤ੍ਰੇવਾਤਿ ਨਿਪ੍ਪਪਞ੍ਚਤਂ ਦਸ੍ਸੇਤਿ। ਭਿਕ੍ਖਾਚਾਰਕਾਲੇ ਕਿਰੇਸ ਨਾਗਲਤਾਦਨ੍ਤਕਟ੍ਠਂ ਖਾਦਿਤ੍વਾ ਅਨੋਤਤ੍ਤੇ ਮੁਖਂ ਧੋવਿਤ੍વਾ ਕਾਲੇ ਸਮ੍ਪਤ੍ਤੇ ਉਤ੍ਤਰਕੁਰੁਮ੍ਹਿ ਪਿਣ੍ਡਾਯ ਚਰਿਤ੍વਾ ਚਕ੍ਕવਾਲ਼ਮੁਖવਟ੍ਟਿਯਂ ਨਿਸਿਨ੍ਨੋ ਭਤ੍ਤਕਿਚ੍ਚਂ ਕਰੋਤਿ, ਤਤ੍ਥ ਮੁਹੁਤ੍ਤਂ વਿਸ੍ਸਮਿਤ੍વਾ ਪੁਨ ਜવਤਿ। વਸ੍ਸਸਤਾਯੁਕੋਤਿ ਤਦਾ ਦੀਘਾਯੁਕਕਾਲੋ ਹੋਤਿ, ਅਯਂ ਪਨ વਸ੍ਸਸਤਾવਸਿਟ੍ਠੇ ਆਯੁਮ੍ਹਿ ਗਮਨਂ ਆਰਭਿ। વਸ੍ਸਸਤਜੀવੀਤਿ ਤਂ વਸ੍ਸਸਤਂ ਅਨਨ੍ਤਰਾਯੇਨ ਜੀવਨ੍ਤੋ। ਅਨ੍ਤਰਾવ ਕਾਲਙ੍ਕਤੋਤਿ ਚਕ੍ਕવਾਲ਼ਲੋਕਸ੍ਸ ਅਨ੍ਤਂ ਅਪ੍ਪਤ੍વਾ ਅਨ੍ਤਰਾવ ਮਤੋ। ਸੋ ਪਨ ਤਤ੍ਥ ਕਾਲਂ ਕਤ੍વਾਪਿ ਆਗਨ੍ਤ੍વਾ ਇਮਸ੍ਮਿਂਯੇવ ਚਕ੍ਕવਾਲ਼ੇ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਿ। ਅਪ੍ਪਤ੍વਾਤਿ ਸਙ੍ਖਾਰਲੋਕਸ੍ਸ ਅਨ੍ਤਂ ਅਪ੍ਪਤ੍વਾ। ਦੁਕ੍ਖਸ੍ਸਾਤਿ વਟ੍ਟਦੁਕ੍ਖਸ੍ਸ। ਅਨ੍ਤਕਿਰਿਯਨ੍ਤਿ ਪਰਿਯਨ੍ਤਕਰਣਂ। ਕਲ਼ੇવਰੇਤਿ ਅਤ੍ਤਭਾવੇ। ਸਸਞ੍ਞਿਮ੍ਹਿ ਸਮਨਕੇਤਿ ਸਸਞ੍ਞੇ ਸਚਿਤ੍ਤੇ। ਲੋਕਨ੍ਤਿ ਦੁਕ੍ਖਸਚ੍ਚਂ। ਲੋਕਸਮੁਦਯਨ੍ਤਿ ਸਮੁਦਯਸਚ੍ਚਂ। ਲੋਕਨਿਰੋਧਨ੍ਤਿ ਨਿਰੋਧਸਚ੍ਚਂ। ਪਟਿਪਦਨ੍ਤਿ ਮਗ੍ਗਸਚ੍ਚਂ। ਇਤਿ – ‘‘ਨਾਹਂ, ਆવੁਸੋ, ਇਮਾਨਿ ਚਤ੍ਤਾਰਿ ਸਚ੍ਚਾਨਿ ਤਿਣਕਟ੍ਠਾਦੀਸੁ ਪਞ੍ਞਪੇਮਿ , ਇਮਸ੍ਮਿਂ ਪਨ ਚਾਤੁਮਹਾਭੂਤਿਕੇ ਕਾਯਸ੍ਮਿਂ ਯੇવ ਪਞ੍ਞਪੇਮੀ’’ਤਿ ਦਸ੍ਸੇਤਿ। ਸਮਿਤਾવੀਤਿ ਸਮਿਤਪਾਪੋ। ਨਾਸੀਸਤੀਤਿ ਨ ਪਤ੍ਥੇਤਿ। ਛਟ੍ਠਂ।
Puratthimā samuddā pacchimoti yathā puratthimasamuddā pacchimasamuddo dūre, evaṃ me dūre padavītihāro ahosīti vadati. So kira pācīnacakkavāḷamukhavaṭṭiyaṃ ṭhito pādaṃ pasāretvā pacchimacakkavāḷamukhavaṭṭiyaṃ akkamati, puna dutiyaṃ pādaṃ pasāretvā paracakkavāḷamukhavaṭṭiyaṃ akkamati. Icchāgatanti icchā eva. Aññatrevāti nippapañcataṃ dasseti. Bhikkhācārakāle kiresa nāgalatādantakaṭṭhaṃ khāditvā anotatte mukhaṃ dhovitvā kāle sampatte uttarakurumhi piṇḍāya caritvā cakkavāḷamukhavaṭṭiyaṃ nisinno bhattakiccaṃ karoti, tattha muhuttaṃ vissamitvā puna javati. Vassasatāyukoti tadā dīghāyukakālo hoti, ayaṃ pana vassasatāvasiṭṭhe āyumhi gamanaṃ ārabhi. Vassasatajīvīti taṃ vassasataṃ anantarāyena jīvanto. Antarāva kālaṅkatoti cakkavāḷalokassa antaṃ appatvā antarāva mato. So pana tattha kālaṃ katvāpi āgantvā imasmiṃyeva cakkavāḷe nibbatti. Appatvāti saṅkhāralokassa antaṃ appatvā. Dukkhassāti vaṭṭadukkhassa. Antakiriyanti pariyantakaraṇaṃ. Kaḷevareti attabhāve. Sasaññimhi samanaketi sasaññe sacitte. Lokanti dukkhasaccaṃ. Lokasamudayanti samudayasaccaṃ. Lokanirodhanti nirodhasaccaṃ. Paṭipadanti maggasaccaṃ. Iti – ‘‘nāhaṃ, āvuso, imāni cattāri saccāni tiṇakaṭṭhādīsu paññapemi , imasmiṃ pana cātumahābhūtike kāyasmiṃ yeva paññapemī’’ti dasseti. Samitāvīti samitapāpo. Nāsīsatīti na pattheti. Chaṭṭhaṃ.
੧੦੮-੧੦੯. ਸਤ੍ਤਮਟ੍ਠਮਾਨਿ વੁਤ੍ਤਤ੍ਥਾਨੇવ। ਸਤ੍ਤਮਂ, ਅਟ੍ਠਮਂ।
108-109. Sattamaṭṭhamāni vuttatthāneva. Sattamaṃ, aṭṭhamaṃ.
Related texts:
ਤਿਪਿਟਕ (ਮੂਲ) • Tipiṭaka (Mūla) / ਸੁਤ੍ਤਪਿਟਕ • Suttapiṭaka / ਸਂਯੁਤ੍ਤਨਿਕਾਯ • Saṃyuttanikāya
੬. ਰੋਹਿਤਸ੍ਸਸੁਤ੍ਤਂ • 6. Rohitassasuttaṃ
੭. ਨਨ੍ਦਸੁਤ੍ਤਂ • 7. Nandasuttaṃ
੮. ਨਨ੍ਦਿવਿਸਾਲਸੁਤ੍ਤਂ • 8. Nandivisālasuttaṃ
ਟੀਕਾ • Tīkā / ਸੁਤ੍ਤਪਿਟਕ (ਟੀਕਾ) • Suttapiṭaka (ṭīkā) / ਸਂਯੁਤ੍ਤਨਿਕਾਯ (ਟੀਕਾ) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā)
੬. ਰੋਹਿਤਸ੍ਸਸੁਤ੍ਤવਣ੍ਣਨਾ • 6. Rohitassasuttavaṇṇanā
੭-੮. ਨਨ੍ਦਸੁਤ੍ਤਨਨ੍ਦਿવਿਸਾਲਸੁਤ੍ਤવਣ੍ਣਨਾ • 7-8. Nandasuttanandivisālasuttavaṇṇanā
