Library / Tipiṭaka / ਤਿਪਿਟਕ • Tipiṭaka / ਸਂਯੁਤ੍ਤਨਿਕਾਯ (ਟੀਕਾ) • Saṃyuttanikāya (ṭīkā) |
੬. ਰੋਹਿਤਸ੍ਸਸੁਤ੍ਤવਣ੍ਣਨਾ
6. Rohitassasuttavaṇṇanā
੧੦੭. ਏਕੋਕਾਸੇਤਿ ਚਕ੍ਕવਾਲ਼ਸ੍ਸ ਪਰਿਯਨ੍ਤਸਞ੍ਞਿਤੇ ਏਕਸ੍ਮਿਂ ਓਕਾਸੇ। ਭੁਮ੍ਮਨ੍ਤਿ ‘‘ਯਤ੍ਥਾ’’ਤਿ ਇਦਂ ਭੁਮ੍ਮવਚਨਂ, ਸਾਮਞ੍ਞਤੋ વੁਤ੍ਤਮ੍ਪਿ ‘‘ਸੋ ਲੋਕਸ੍ਸ ਅਨ੍ਤੋ’’ਤਿ વਚਨਤੋ વਿਸਿਟ੍ਠવਿਸਯਮੇવ ਹੋਤਿ। ‘‘ਨ ਜਾਯਤਿ ਨ ਮੀਯਤੀ’’ਤਿ વਤ੍વਾ ਪੁਨ ‘‘ਨ ਚવਤਿ ਨ ਉਪਪਜ੍ਜਤੀ’’ਤਿ ਕਸ੍ਮਾ વੁਤ੍ਤਨ੍ਤਿ ਆਹ ‘‘ਇਦਂ ਅਪਰਾਪਰਂ…ਪੇ॰… ਗਹਿਤ’’ਨ੍ਤਿ। ਪਦਗਮਨੇਨਾਤਿ ਪਦਸਾ ਗਮਨੇਨ। ਸਙ੍ਖਾਰਲੋਕਸ੍ਸ ਅਨ੍ਤਂ ਸਨ੍ਧਾਯ વਦਤਿ ਉਪਰਿ ਸਚ੍ਚਾਨਿ ਪਕਾਸੇਤੁਕਾਮੋ। ਸਙ੍ਖਾਰਲੋਕਸ੍ਸ ਹਿ ਅਨ੍ਤੋ ਨਿਬ੍ਬਾਨਂ।
107.Ekokāseti cakkavāḷassa pariyantasaññite ekasmiṃ okāse. Bhummanti ‘‘yatthā’’ti idaṃ bhummavacanaṃ, sāmaññato vuttampi ‘‘so lokassa anto’’ti vacanato visiṭṭhavisayameva hoti. ‘‘Na jāyati na mīyatī’’ti vatvā puna ‘‘na cavati na upapajjatī’’ti kasmā vuttanti āha ‘‘idaṃ aparāparaṃ…pe… gahita’’nti. Padagamanenāti padasā gamanena. Saṅkhāralokassa antaṃ sandhāya vadati upari saccāni pakāsetukāmo. Saṅkhāralokassa hi anto nibbānaṃ.
ਦਲ਼੍ਹਂ ਥਿਰਂ ਧਨੁ ਏਤਸ੍ਸਾਤਿ ਦਲ਼੍ਹਧਨ੍વਾ। ਸੋ ਏવ ਦਲ਼੍ਹਧਮ੍ਮੋਤਿ વੁਤ੍ਤੋ। ਤੇਨਾਹ ‘‘ਦਲ਼੍ਹਧਨੂ’’ਤਿ। ਉਤ੍ਤਮਪ੍ਪਮਾਣੇਨਾਤਿ ਸਹਸ੍ਸਥਾਮਪ੍ਪਮਾਣੇਨ। ਧਨੁਸਿਪ੍ਪਸਿਕ੍ਖਿਤਤਾਯ ਧਨੁਗ੍ਗਹੋ, ਨ ਧਨੁਗ੍ਗਹਮਤ੍ਤੇਨਾਤਿ ਆਹ ‘‘ਧਨੁਗ੍ਗਹੋਤਿ ਧਨੁਆਚਰਿਯੋ’’ਤਿ। ‘‘ਧਨੁਗ੍ਗਹੋ’’ਤਿ વਤ੍વਾ ‘‘ਸਿਕ੍ਖਿਤੋ’’ਤਿ વੁਤ੍ਤੇ ਧਨੁਸਿਕ੍ਖਾਯ ਸਿਕ੍ਖਿਤੋਤਿ વਿਞ੍ਞਾਯਤਿ, ਸਿਕ੍ਖਾ ਚ ਏਤ੍ਤਕੇ ਕਾਲੇ ਸਮਤ੍ਥਸ੍ਸ ਉਕ੍ਕਂਸਗਤੋ ਹੋਤੀਤਿ ਆਹ ‘‘ਦਸ ਦ੍વਾਦਸ વਸ੍ਸਾਨਿ ਧਨੁਸਿਪ੍ਪਂ ਸਿਕ੍ਖਿਤੋ’’ਤਿ। ਉਸਭਪ੍ਪਮਾਣੇਪੀਤਿ વੀਸਤਿਯਟ੍ਠਿਯੋ ਉਸਭਂ, ਤਸ੍ਮਿਂ ਉਸਭਪ੍ਪਮਾਣੇ ਪਦੇਸੇ। વਾਲਗ੍ਗਨ੍ਤਿ વਾਲ਼ਕੋਟਿਂ। ਕਤਹਤ੍ਥੋਤਿ ਪਰਿਚਿਤਹਤ੍ਥੋ। ਕਤਸਰਕ੍ਖੇਪੋਤਿ વਿવਟਸਰਕ੍ਖੇਪਪਦੇਸਦਸ੍ਸਨવਸੇਨ ਸਰਕ੍ਖੇਪਕਤਾવੀ। ਤੇਨਾਹ ‘‘ਦਸ੍ਸਿਤਸਿਪ੍ਪੋ’’ਤਿ। ‘‘ਕਤਸਿਪ੍ਪੋ’’ਤਿ ਕੇਚਿ। ਅਸਨ੍ਤਿ ਏਤੇਨਾਤਿ ਅਸਨਂ, ਕਣ੍ਡੋ। ਤਾਲਚ੍ਛਾਯਨ੍ਤਿ ਤਾਲਚ੍ਛਾਦਿਂ, ਸਾ ਪਨ ਰਤਨਮਤ੍ਤਾ, વਿਦਤ੍ਥਿਚਤੁਰਙ੍ਗੁਲਾ વਾ।
Daḷhaṃ thiraṃ dhanu etassāti daḷhadhanvā. So eva daḷhadhammoti vutto. Tenāha ‘‘daḷhadhanū’’ti. Uttamappamāṇenāti sahassathāmappamāṇena. Dhanusippasikkhitatāya dhanuggaho, na dhanuggahamattenāti āha ‘‘dhanuggahoti dhanuācariyo’’ti. ‘‘Dhanuggaho’’ti vatvā ‘‘sikkhito’’ti vutte dhanusikkhāya sikkhitoti viññāyati, sikkhā ca ettake kāle samatthassa ukkaṃsagato hotīti āha ‘‘dasa dvādasa vassāni dhanusippaṃ sikkhito’’ti. Usabhappamāṇepīti vīsatiyaṭṭhiyo usabhaṃ, tasmiṃ usabhappamāṇe padese. Vālagganti vāḷakoṭiṃ. Katahatthoti paricitahattho. Katasarakkhepoti vivaṭasarakkhepapadesadassanavasena sarakkhepakatāvī. Tenāha ‘‘dassitasippo’’ti. ‘‘Katasippo’’ti keci. Asanti etenāti asanaṃ, kaṇḍo. Tālacchāyanti tālacchādiṃ, sā pana ratanamattā, vidatthicaturaṅgulā vā.
ਪੁਰਤ੍ਥਿਮਸਮੁਦ੍ਦਾਤਿ ਏਕਸ੍ਮਿਂ ਚਕ੍ਕવਾਲ਼ੇ ਪੁਰਤ੍ਥਿਮਸਮੁਦ੍ਦਾ। ਸਮੁਦ੍ਦਸੀਸੇਨ ਪੁਰਤ੍ਥਿਮਚਕ੍ਕવਾਲ਼ਮੁਖવਟ੍ਟਿਂ વਦਤਿ। ਪਚ੍ਛਿਮਸਮੁਦ੍ਦੋਤਿ ਏਤ੍ਥਾਪਿ ਏਸੇવ ਨਯੋ। ਨਿਪ੍ਪਪਞ੍ਚਤਨ੍ਤਿ ਅਦਨ੍ਧਕਾਰਿਤਂ। ਸਮ੍ਪਤ੍ਤੇਤਿ ਤਾਦਿਸੇਨ ਜવੇਨ ਗਚ੍ਛਨ੍ਤੇਨ ਸਮ੍ਪਤ੍ਤੇ। ਅਨੋਤਤ੍ਤੇਤਿ ਏਤ੍ਥਾਪਿ ‘‘ਸਮ੍ਪਤ੍ਤੇ’’ਤਿ ਪਦਂ ਆਨੇਤ੍વਾ ਸਮ੍ਬਨ੍ਧੋ, ਤਥਾ ‘‘ਨਾਗਲਤਾਦਨ੍ਤਕਟ੍ਠਂ ਖਾਦਿਤ੍વਾ’’ਤਿ ਏਤ੍ਥਾਪਿ। ਤਦਾਤਿ ਯਦਾ ਸੋ ਲੋਕਨ੍ਤਗવੇਸਕੋ ਅਹੋਸਿ, ਤਦਾ। ਦੀਘਾਯੁਕਕਾਲੋਤਿ ਅਨੇਕવਸ੍ਸਸਹਸ੍ਸਾਯੁਕਕਾਲੋ। ਚਕ੍ਕવਾਲ਼ਲੋਕਸ੍ਸਾਤਿ ਸਾਮਞ੍ਞવਸੇਨ ਏਕવਚਨਂ, ਚਕ੍ਕવਾਲ਼ਲੋਕਨ੍ਤਿ ਅਤ੍ਥੋ। ਇਮਸ੍ਮਿਂਯੇવ ਚਕ੍ਕવਾਲ਼ੇ ਨਿਬ੍ਬਤ੍ਤਿ ਪੁਬ੍ਬਪਰਿਚਰਿਯਸਿਦ੍ਧਾਯ ਨਿਕਨ੍ਤਿਯਾ। ਸਸਞ੍ਞਿਮ੍ਹਿ ਸਮਨਕੇਤਿ ਨ ਰੂਪਧਮ੍ਮਮਤ੍ਤਕੇ, ਅਥ ਖੋ ਪਞ੍ਚਕ੍ਖਨ੍ਧਸਮੁਦਾਯੇਤਿ ਦਸ੍ਸੇਤਿ। ਸਮਿਤਪਾਪੋਤਿ ਸਮੁਚ੍ਛਿਨ੍ਨਸਂਕਿਲੇਸਧਮ੍ਮੋ।
Puratthimasamuddāti ekasmiṃ cakkavāḷe puratthimasamuddā. Samuddasīsena puratthimacakkavāḷamukhavaṭṭiṃ vadati. Pacchimasamuddoti etthāpi eseva nayo. Nippapañcatanti adandhakāritaṃ. Sampatteti tādisena javena gacchantena sampatte. Anotatteti etthāpi ‘‘sampatte’’ti padaṃ ānetvā sambandho, tathā ‘‘nāgalatādantakaṭṭhaṃ khāditvā’’ti etthāpi. Tadāti yadā so lokantagavesako ahosi, tadā. Dīghāyukakāloti anekavassasahassāyukakālo. Cakkavāḷalokassāti sāmaññavasena ekavacanaṃ, cakkavāḷalokanti attho. Imasmiṃyeva cakkavāḷe nibbatti pubbaparicariyasiddhāya nikantiyā. Sasaññimhi samanaketi na rūpadhammamattake, atha kho pañcakkhandhasamudāyeti dasseti. Samitapāpoti samucchinnasaṃkilesadhammo.
ਰੋਹਿਤਸ੍ਸਸੁਤ੍ਤવਣ੍ਣਨਾ ਨਿਟ੍ਠਿਤਾ।
Rohitassasuttavaṇṇanā niṭṭhitā.
Related texts:
ਤਿਪਿਟਕ (ਮੂਲ) • Tipiṭaka (Mūla) / ਸੁਤ੍ਤਪਿਟਕ • Suttapiṭaka / ਸਂਯੁਤ੍ਤਨਿਕਾਯ • Saṃyuttanikāya / ੬. ਰੋਹਿਤਸ੍ਸਸੁਤ੍ਤਂ • 6. Rohitassasuttaṃ
ਅਟ੍ਠਕਥਾ • Aṭṭhakathā / ਸੁਤ੍ਤਪਿਟਕ (ਅਟ੍ਠਕਥਾ) • Suttapiṭaka (aṭṭhakathā) / ਸਂਯੁਤ੍ਤਨਿਕਾਯ (ਅਟ੍ਠਕਥਾ) • Saṃyuttanikāya (aṭṭhakathā) / ੬. ਰੋਹਿਤਸ੍ਸਸੁਤ੍ਤવਣ੍ਣਨਾ • 6. Rohitassasuttavaṇṇanā