| Library / Tipiṭaka / တိပိဋက • Tipiṭaka / မိလိန္ဒပဉ္ဟပာဠိ • Milindapañhapāḷi |
၅. ရုက္ခင္ဂပဉ္ဟော
5. Rukkhaṅgapañho
၅. ‘‘ဘန္တေ နာဂသေန, ‘ရုက္ခသ္သ တီဏိ အင္ဂာနိ ဂဟေတဗ္ဗာနီ’တိ ယံ ဝဒေသိ, ကတမာနိ တာနိ တီဏိ အင္ဂာနိ ဂဟေတဗ္ဗာနီ’’တိ? ‘‘ယထာ, မဟာရာဇ, ရုက္ခော နာမ ပုပ္ဖဖလဓရော, ဧဝမေဝ ခော, မဟာရာဇ, ယောဂိနာ ယောဂာဝစရေန ဝိမုတ္တိပုပ္ဖသာမညဖလဓာရိနာ ဘဝိတဗ္ဗံ။ ဣဒံ, မဟာရာဇ, ရုက္ခသ္သ ပဌမံ အင္ဂံ ဂဟေတဗ္ဗံ။
5. ‘‘Bhante nāgasena, ‘rukkhassa tīṇi aṅgāni gahetabbānī’ti yaṃ vadesi, katamāni tāni tīṇi aṅgāni gahetabbānī’’ti? ‘‘Yathā, mahārāja, rukkho nāma pupphaphaladharo, evameva kho, mahārāja, yoginā yogāvacarena vimuttipupphasāmaññaphaladhārinā bhavitabbaṃ. Idaṃ, mahārāja, rukkhassa paṭhamaṃ aṅgaṃ gahetabbaṃ.
‘‘ပုန စပရံ, မဟာရာဇ, ရုက္ခော ဥပဂတာနမနုပ္ပဝိဋ္ဌာနံ ဇနာနံ ဆာယံ ဒေတိ, ဧဝမေဝ ခော , မဟာရာဇ, ယောဂိနာ ယောဂာဝစရေန ဥပဂတာနမနုပ္ပဝိဋ္ဌာနံ ပုဂ္ဂလာနံ အာမိသပ္ပဋိသန္ဓာရေန ဝာ ဓမ္မပ္ပဋိသန္ထာရေန ဝာ ပဋိသန္ထရိတဗ္ဗံ။ ဣဒံ, မဟာရာဇ, ရုက္ခသ္သ ဒုတိယံ အင္ဂံ ဂဟေတဗ္ဗံ။
‘‘Puna caparaṃ, mahārāja, rukkho upagatānamanuppaviṭṭhānaṃ janānaṃ chāyaṃ deti, evameva kho , mahārāja, yoginā yogāvacarena upagatānamanuppaviṭṭhānaṃ puggalānaṃ āmisappaṭisandhārena vā dhammappaṭisanthārena vā paṭisantharitabbaṃ. Idaṃ, mahārāja, rukkhassa dutiyaṃ aṅgaṃ gahetabbaṃ.
‘‘ပုန စပရံ, မဟာရာဇ, ရုက္ခော ဆာယာဝေမတ္တံ န ကရောတိ, ဧဝမေဝ ခော, မဟာရာဇ, ယောဂိနာ ယောဂာဝစရေန သဗ္ဗသတ္တေသု ဝေမတ္တတာ န ကာတဗ္ဗာ, စောရဝဓကပစ္စတ္ထိကေသုပိ အတ္တနိပိ သမသမာ မေတ္တာဘာဝနာ ကာတဗ္ဗာ, ‘ကိန္တိ ဣမေ သတ္တာ အဝေရာ အဗ္ယာပဇ္ဇာ 1 အနီဃာ သုခီ အတ္တာနံ ပရိဟရေယ္ယု’န္တိ။ ဣဒံ, မဟာရာဇ, ရုက္ခသ္သ တတိယံ အင္ဂံ ဂဟေတဗ္ဗံ။ ဘာသိတမ္ပေတံ, မဟာရာဇ, ထေရေန သာရိပုတ္တေန ဓမ္မသေနာပတိနာ –
‘‘Puna caparaṃ, mahārāja, rukkho chāyāvemattaṃ na karoti, evameva kho, mahārāja, yoginā yogāvacarena sabbasattesu vemattatā na kātabbā, coravadhakapaccatthikesupi attanipi samasamā mettābhāvanā kātabbā, ‘kinti ime sattā averā abyāpajjā 2 anīghā sukhī attānaṃ parihareyyu’nti. Idaṃ, mahārāja, rukkhassa tatiyaṃ aṅgaṃ gahetabbaṃ. Bhāsitampetaṃ, mahārāja, therena sāriputtena dhammasenāpatinā –
‘‘‘ဝဓကေ ဒေဝဒတ္တမ္ဟိ၊ စောရေ အင္ဂုလိမာလကေ။
‘‘‘Vadhake devadattamhi, core aṅgulimālake;
ဓနပာလေ ရာဟုလေ စ၊ သဗ္ဗတ္ထ သမကော မုနီ’’’တိ။
Dhanapāle rāhule ca, sabbattha samako munī’’’ti.
ရုက္ခင္ဂပဉ္ဟော ပဉ္စမော။
Rukkhaṅgapañho pañcamo.
Footnotes:
