Library / Tipiṭaka / තිපිටක • Tipiṭaka / මිලින්දපඤ්හපාළි • Milindapañhapāḷi |
5. රුක්ඛඞ්ගපඤ්හො
5. Rukkhaṅgapañho
5. ‘‘භන්තෙ නාගසෙන, ‘රුක්ඛස්ස තීණි අඞ්ගානි ගහෙතබ්බානී’ති යං වදෙසි, කතමානි තානි තීණි අඞ්ගානි ගහෙතබ්බානී’’ති? ‘‘යථා, මහාරාජ, රුක්ඛො නාම පුප්ඵඵලධරො, එවමෙව ඛො, මහාරාජ, යොගිනා යොගාවචරෙන විමුත්තිපුප්ඵසාමඤ්ඤඵලධාරිනා භවිතබ්බං. ඉදං, මහාරාජ, රුක්ඛස්ස පඨමං අඞ්ගං ගහෙතබ්බං.
5. ‘‘Bhante nāgasena, ‘rukkhassa tīṇi aṅgāni gahetabbānī’ti yaṃ vadesi, katamāni tāni tīṇi aṅgāni gahetabbānī’’ti? ‘‘Yathā, mahārāja, rukkho nāma pupphaphaladharo, evameva kho, mahārāja, yoginā yogāvacarena vimuttipupphasāmaññaphaladhārinā bhavitabbaṃ. Idaṃ, mahārāja, rukkhassa paṭhamaṃ aṅgaṃ gahetabbaṃ.
‘‘පුන චපරං, මහාරාජ, රුක්ඛො උපගතානමනුප්පවිට්ඨානං ජනානං ඡායං දෙති, එවමෙව ඛො , මහාරාජ, යොගිනා යොගාවචරෙන උපගතානමනුප්පවිට්ඨානං පුග්ගලානං ආමිසප්පටිසන්ධාරෙන වා ධම්මප්පටිසන්ථාරෙන වා පටිසන්ථරිතබ්බං. ඉදං, මහාරාජ, රුක්ඛස්ස දුතියං අඞ්ගං ගහෙතබ්බං.
‘‘Puna caparaṃ, mahārāja, rukkho upagatānamanuppaviṭṭhānaṃ janānaṃ chāyaṃ deti, evameva kho , mahārāja, yoginā yogāvacarena upagatānamanuppaviṭṭhānaṃ puggalānaṃ āmisappaṭisandhārena vā dhammappaṭisanthārena vā paṭisantharitabbaṃ. Idaṃ, mahārāja, rukkhassa dutiyaṃ aṅgaṃ gahetabbaṃ.
‘‘පුන චපරං, මහාරාජ, රුක්ඛො ඡායාවෙමත්තං න කරොති, එවමෙව ඛො, මහාරාජ, යොගිනා යොගාවචරෙන සබ්බසත්තෙසු වෙමත්තතා න කාතබ්බා, චොරවධකපච්චත්ථිකෙසුපි අත්තනිපි සමසමා මෙත්තාභාවනා කාතබ්බා, ‘කින්ති ඉමෙ සත්තා අවෙරා අබ්යාපජ්ජා 1 අනීඝා සුඛී අත්තානං පරිහරෙය්යු’න්ති. ඉදං, මහාරාජ, රුක්ඛස්ස තතියං අඞ්ගං ගහෙතබ්බං. භාසිතම්පෙතං, මහාරාජ, ථෙරෙන සාරිපුත්තෙන ධම්මසෙනාපතිනා –
‘‘Puna caparaṃ, mahārāja, rukkho chāyāvemattaṃ na karoti, evameva kho, mahārāja, yoginā yogāvacarena sabbasattesu vemattatā na kātabbā, coravadhakapaccatthikesupi attanipi samasamā mettābhāvanā kātabbā, ‘kinti ime sattā averā abyāpajjā 2 anīghā sukhī attānaṃ parihareyyu’nti. Idaṃ, mahārāja, rukkhassa tatiyaṃ aṅgaṃ gahetabbaṃ. Bhāsitampetaṃ, mahārāja, therena sāriputtena dhammasenāpatinā –
‘‘‘වධකෙ දෙවදත්තම්හි, චොරෙ අඞ්ගුලිමාලකෙ;
‘‘‘Vadhake devadattamhi, core aṅgulimālake;
ධනපාලෙ රාහුලෙ ච, සබ්බත්ථ සමකො මුනී’’’ති.
Dhanapāle rāhule ca, sabbattha samako munī’’’ti.
රුක්ඛඞ්ගපඤ්හො පඤ්චමො.
Rukkhaṅgapañho pañcamo.
Footnotes: