| Library / Tipiṭaka / തിപിടക • Tipiṭaka / മിലിന്ദപഞ്ഹപാളി • Milindapañhapāḷi |
൫. രുക്ഖങ്ഗപഞ്ഹോ
5. Rukkhaṅgapañho
൫. ‘‘ഭന്തേ നാഗസേന, ‘രുക്ഖസ്സ തീണി അങ്ഗാനി ഗഹേതബ്ബാനീ’തി യം വദേസി, കതമാനി താനി തീണി അങ്ഗാനി ഗഹേതബ്ബാനീ’’തി? ‘‘യഥാ, മഹാരാജ, രുക്ഖോ നാമ പുപ്ഫഫലധരോ, ഏവമേവ ഖോ, മഹാരാജ, യോഗിനാ യോഗാവചരേന വിമുത്തിപുപ്ഫസാമഞ്ഞഫലധാരിനാ ഭവിതബ്ബം. ഇദം, മഹാരാജ, രുക്ഖസ്സ പഠമം അങ്ഗം ഗഹേതബ്ബം.
5. ‘‘Bhante nāgasena, ‘rukkhassa tīṇi aṅgāni gahetabbānī’ti yaṃ vadesi, katamāni tāni tīṇi aṅgāni gahetabbānī’’ti? ‘‘Yathā, mahārāja, rukkho nāma pupphaphaladharo, evameva kho, mahārāja, yoginā yogāvacarena vimuttipupphasāmaññaphaladhārinā bhavitabbaṃ. Idaṃ, mahārāja, rukkhassa paṭhamaṃ aṅgaṃ gahetabbaṃ.
‘‘പുന ചപരം, മഹാരാജ, രുക്ഖോ ഉപഗതാനമനുപ്പവിട്ഠാനം ജനാനം ഛായം ദേതി, ഏവമേവ ഖോ , മഹാരാജ, യോഗിനാ യോഗാവചരേന ഉപഗതാനമനുപ്പവിട്ഠാനം പുഗ്ഗലാനം ആമിസപ്പടിസന്ധാരേന വാ ധമ്മപ്പടിസന്ഥാരേന വാ പടിസന്ഥരിതബ്ബം. ഇദം, മഹാരാജ, രുക്ഖസ്സ ദുതിയം അങ്ഗം ഗഹേതബ്ബം.
‘‘Puna caparaṃ, mahārāja, rukkho upagatānamanuppaviṭṭhānaṃ janānaṃ chāyaṃ deti, evameva kho , mahārāja, yoginā yogāvacarena upagatānamanuppaviṭṭhānaṃ puggalānaṃ āmisappaṭisandhārena vā dhammappaṭisanthārena vā paṭisantharitabbaṃ. Idaṃ, mahārāja, rukkhassa dutiyaṃ aṅgaṃ gahetabbaṃ.
‘‘പുന ചപരം, മഹാരാജ, രുക്ഖോ ഛായാവേമത്തം ന കരോതി, ഏവമേവ ഖോ, മഹാരാജ, യോഗിനാ യോഗാവചരേന സബ്ബസത്തേസു വേമത്തതാ ന കാതബ്ബാ, ചോരവധകപച്ചത്ഥികേസുപി അത്തനിപി സമസമാ മേത്താഭാവനാ കാതബ്ബാ, ‘കിന്തി ഇമേ സത്താ അവേരാ അബ്യാപജ്ജാ 1 അനീഘാ സുഖീ അത്താനം പരിഹരേയ്യു’ന്തി. ഇദം, മഹാരാജ, രുക്ഖസ്സ തതിയം അങ്ഗം ഗഹേതബ്ബം. ഭാസിതമ്പേതം, മഹാരാജ, ഥേരേന സാരിപുത്തേന ധമ്മസേനാപതിനാ –
‘‘Puna caparaṃ, mahārāja, rukkho chāyāvemattaṃ na karoti, evameva kho, mahārāja, yoginā yogāvacarena sabbasattesu vemattatā na kātabbā, coravadhakapaccatthikesupi attanipi samasamā mettābhāvanā kātabbā, ‘kinti ime sattā averā abyāpajjā 2 anīghā sukhī attānaṃ parihareyyu’nti. Idaṃ, mahārāja, rukkhassa tatiyaṃ aṅgaṃ gahetabbaṃ. Bhāsitampetaṃ, mahārāja, therena sāriputtena dhammasenāpatinā –
‘‘‘വധകേ ദേവദത്തമ്ഹി, ചോരേ അങ്ഗുലിമാലകേ;
‘‘‘Vadhake devadattamhi, core aṅgulimālake;
ധനപാലേ രാഹുലേ ച, സബ്ബത്ഥ സമകോ മുനീ’’’തി.
Dhanapāle rāhule ca, sabbattha samako munī’’’ti.
രുക്ഖങ്ഗപഞ്ഹോ പഞ്ചമോ.
Rukkhaṅgapañho pañcamo.
Footnotes:
