| Library / Tipiṭaka / ติปิฎก • Tipiṭaka / ปญฺจปกรณ-อฎฺฐกถา • Pañcapakaraṇa-aṭṭhakathā |
๕. รูปํ เหตูติกถาวณฺณนา
5. Rūpaṃ hetūtikathāvaṇṇanā
๗๕๔-๗๕๖. อิทานิ รูปํ เหตูติ กถานาม โหติฯ ตตฺถ เหตูติ กุสลมูลาทิโน เหตุเหตุสฺสาปิ นามํ, ยสฺส กสฺสจิ ปจฺจยสฺสาปิฯ อิมํ ปน วิภาคํ อกตฺวา ‘‘จตฺตาโร มหาภูตา เหตู’’ติ วจนมตฺตํ นิสฺสาย อวิเสเสเนว รูปํ เหตูติ เยสํ ลทฺธิ, เสยฺยถาปิ อุตฺตราปถกานํ; เต สนฺธาย ปุจฺฉา สกวาทิสฺส, ปฎิญฺญา อิตรสฺสฯ อโลโภ เหตูติ กิํ เต รูปํ อโลภสงฺขาโต เหตูติ ปุจฺฉติ, อิตโร ปฎิกฺขิปติฯ เสเสสุปิ เอเสว นโยฯ มหาภูตา อุปาทายรูปานํ อุปาทายเหตูติ เอตฺถ ปจฺจยเฎฺฐน เหตุภาโว วุโตฺต, น มูลเฎฺฐน, ตสฺมา อสาธกนฺติฯ
754-756. Idāni rūpaṃ hetūti kathānāma hoti. Tattha hetūti kusalamūlādino hetuhetussāpi nāmaṃ, yassa kassaci paccayassāpi. Imaṃ pana vibhāgaṃ akatvā ‘‘cattāro mahābhūtā hetū’’ti vacanamattaṃ nissāya aviseseneva rūpaṃ hetūti yesaṃ laddhi, seyyathāpi uttarāpathakānaṃ; te sandhāya pucchā sakavādissa, paṭiññā itarassa. Alobho hetūti kiṃ te rūpaṃ alobhasaṅkhāto hetūti pucchati, itaro paṭikkhipati. Sesesupi eseva nayo. Mahābhūtā upādāyarūpānaṃ upādāyahetūti ettha paccayaṭṭhena hetubhāvo vutto, na mūlaṭṭhena, tasmā asādhakanti.
รูปํ เหตูติกถาวณฺณนาฯ
Rūpaṃ hetūtikathāvaṇṇanā.
๗๕๗-๗๕๙. สเหตุกกถายมฺปิ อิมินาว นเยน อโตฺถ เวทิตโพฺพติฯ
757-759. Sahetukakathāyampi imināva nayena attho veditabboti.
รูปํ สเหตุกนฺติกถาวณฺณนาฯ
Rūpaṃ sahetukantikathāvaṇṇanā.
Related texts:
ติปิฎก (มูล) • Tipiṭaka (Mūla) / อภิธมฺมปิฎก • Abhidhammapiṭaka / กถาวตฺถุปาฬิ • Kathāvatthupāḷi
(๑๖๐) ๕. รูปํ เหตูติกถา • (160) 5. Rūpaṃ hetūtikathā
(๑๖๑) ๖. รูปํ สเหตุกนฺติกถา • (161) 6. Rūpaṃ sahetukantikathā
