Library / Tipiṭaka / တိပိဋက • Tipiṭaka / ပဉ္စပကရဏ-အဋ္ဌကထာ • Pañcapakaraṇa-aṭṭhakathā |
၅. ရူပံ ဟေတူတိကထာဝဏ္ဏနာ
5. Rūpaṃ hetūtikathāvaṇṇanā
၇၅၄-၇၅၆. ဣဒာနိ ရူပံ ဟေတူတိ ကထာနာမ ဟောတိ။ တတ္ထ ဟေတူတိ ကုသလမူလာဒိနော ဟေတုဟေတုသ္သာပိ နာမံ, ယသ္သ ကသ္သစိ ပစ္စယသ္သာပိ။ ဣမံ ပန ဝိဘာဂံ အကတ္ဝာ ‘‘စတ္တာရော မဟာဘူတာ ဟေတူ’’တိ ဝစနမတ္တံ နိသ္သာယ အဝိသေသေနေဝ ရူပံ ဟေတူတိ ယေသံ လဒ္ဓိ, သေယ္ယထာပိ ဥတ္တရာပထကာနံ; တေ သန္ဓာယ ပုစ္ဆာ သကဝာဒိသ္သ, ပဋိညာ ဣတရသ္သ။ အလောဘော ဟေတူတိ ကိံ တေ ရူပံ အလောဘသင္ခာတော ဟေတူတိ ပုစ္ဆတိ, ဣတရော ပဋိက္ခိပတိ။ သေသေသုပိ ဧသေဝ နယော။ မဟာဘူတာ ဥပာဒာယရူပာနံ ဥပာဒာယဟေတူတိ ဧတ္ထ ပစ္စယဋ္ဌေန ဟေတုဘာဝော ဝုတ္တော, န မူလဋ္ဌေန, တသ္မာ အသာဓကန္တိ။
754-756. Idāni rūpaṃ hetūti kathānāma hoti. Tattha hetūti kusalamūlādino hetuhetussāpi nāmaṃ, yassa kassaci paccayassāpi. Imaṃ pana vibhāgaṃ akatvā ‘‘cattāro mahābhūtā hetū’’ti vacanamattaṃ nissāya aviseseneva rūpaṃ hetūti yesaṃ laddhi, seyyathāpi uttarāpathakānaṃ; te sandhāya pucchā sakavādissa, paṭiññā itarassa. Alobho hetūti kiṃ te rūpaṃ alobhasaṅkhāto hetūti pucchati, itaro paṭikkhipati. Sesesupi eseva nayo. Mahābhūtā upādāyarūpānaṃ upādāyahetūti ettha paccayaṭṭhena hetubhāvo vutto, na mūlaṭṭhena, tasmā asādhakanti.
ရူပံ ဟေတူတိကထာဝဏ္ဏနာ။
Rūpaṃ hetūtikathāvaṇṇanā.
၇၅၇-၇၅၉. သဟေတုကကထာယမ္ပိ ဣမိနာဝ နယေန အတ္ထော ဝေဒိတဗ္ဗောတိ။
757-759. Sahetukakathāyampi imināva nayena attho veditabboti.
ရူပံ သဟေတုကန္တိကထာဝဏ္ဏနာ။
Rūpaṃ sahetukantikathāvaṇṇanā.
Related texts:
တိပိဋက (မူလ) • Tipiṭaka (Mūla) / အဘိဓမ္မပိဋက • Abhidhammapiṭaka / ကထာဝတ္ထုပာဠိ • Kathāvatthupāḷi
(၁၆၀) ၅. ရူပံ ဟေတူတိကထာ • (160) 5. Rūpaṃ hetūtikathā
(၁၆၁) ၆. ရူပံ သဟေတုကန္တိကထာ • (161) 6. Rūpaṃ sahetukantikathā